TRUNG HỌC BÁN CÔNG ĐỊNH QUÁN

DU LỊCH CHÂU Á

Thái Lan có gì vui - II

Dĩ nhiên Chiangmai không chỉ có Songkran. Chiangmai, có thể nói là thành phố du lịch nổi tiếng nhất miền Bắc Thailand, nằm trong top 3 du lịch Thailand (Bangkok, Chiangmai, Phuket) còn có rất nhiều điểm thú vị khác. Cũng đã có nhiều bài khác chia sẻ về Chiangmai rồi, cũng như mục đích chính của loạt bài này là về Songkran, nên tôi không nói thêm nhiều về Chiangmai.

Những ngày Songkran này, ngoài việc tối ngày sáng đêm đi tạt nước người ta (và bị người ta tạt lại), bạn cũng nên dành chút thời gian tạt ngang đi dọc đây đó thăm thú chút.

Trong 5 cô gái xinh đẹp vào chung kết này, bạn có biết ai sẽ là hoa khôi…?!

Cuộc thi hoa khôi Chiangmai là điều bạn khó lòng có thể bỏ qua. Nhan sắc Thái đã rất nổi tiếng rồi, tuy chỉ là cuộc thi nhỏ địa phương, nhưng bạn cũng sẽ rất dễ chói lói trước nhan sắc Chiangmai. Điều thú vị nữa là đây không chỉ là cuộc thi nhan sắc chỉ dành cho các người đẹp. Bạn có thể sẽ được thưởng thức nhiều tiết mục, chương trình mang đầy “bản sắc dân tộc” (!) của các em học sinh, trai thanh gái lịch của các dân tộc ít người ở quanh vùng biểu diễn… Mà nếu buồn buồn, bạn đi ra 5 bước là tham dự được hội chợ ẩm thực kế bên, cũng như lễ hội té nước vẫn đang diễn ra náo nhiệt ngay bên ngoài.

Nhớ đón lấy những giọt nước thiêng nghen bạn!

Tham dự lễ rước sôi động cũng là điều thú vị không kém. Bạn sẽ hòa mình vào dòng người đông vui, những điệu múa cổ truyền, và cả cả lễ Té nước đặc biệt với những xô nước, bịch nước mang hương trầm và được hứng từ thân Phật, sau khi Người đã được thiện nam tín nữ té lên, để mong cầu một năm mới an lành.

Sắc màu Chiangmai

Chợ đêm Chiangmai cũng là điểm thú vị. Bạn sẽ mềm lòng trước những sắc màu rực rỡ của những đồ thủ công mỹ nghệ hay những món ăn thơm phức… Dĩ nhiên cũng rất khó cầm lòng trước những Singha, Chang luôn óng ánh vàng lơi lả gợi tình…

Món xôi xoài dịu dàng…

… đến Singha nồng nàn… đều khó có thể quên…

***

Nhưng luôn còn có một Chiangmai, một Bắc Thái Lan khác.

Bình minh trên sông

Những ngày Songkran, những sớm lang thang Bắc Thái, ngoài những ồn ào náo nhiệt, vẫn còn nhiều những góc yên bình. Những sáng lang thang bên triền sông đón bình minh tỏa sáng bến sông, nhuộm vàng con sông quê êm ả, những chiều lang thang bên chùa xưa, những trưa tìm bóng tre xanh kiếm bóng râm êm đềm…. những nụ cười hồn nhiên chân chất, những câu chào hỏi ấm áp… Còn đó, một Chiangmai khác.

Khung cửa ngày xuân

Và làm sao tôi quên nơi cuối con đường nhỏ mặt trời vừa lên, tiếng chuông gió thanh thanh nhè nhẹ như không có thật trong những cơn gió dịu dàng đầu ngày, những nụ hồng rực rỡ bên khung cửa gỗ đã hửng chút vàng nắng mai….

Có thật không, buổi sáng mùa xuân đó….!?

“Hình như tui thấy buổi sáng mùa xuân đó không có thật!”. Nó thở dài, rồi tiếp “Mà ông khai thiệt với tui đi, bữa sáng đó, ông ngồi ở đó mất mấy giờ bên khu vườn đó, bên khung cửa sổ đó?”. Lại thở dài, rồi tiếp “Mà thôi, tui mà như ông, bữa đó chắc tui vác bia tới đó ngồi luôn, đi đâu loanh quanh nữa làm gì. Cuộc đời xô bồ tưởng dài nhưng ngắn ngủi chông chênh này có được mấy lần mình được gặp những thoáng đẹp mong manh đến mơ hồ như vậy há!” Lại thở dài.

Dù sao, tôi cũng rất may mắn có đứa bạn như nó!

* *
*

Mỗi ngày qua, từng con đường xuôi, mấy con sông ngược… tôi lang thang đi tìm gì vậy…? Bạn nhiều lần hỏi, câu trả lời nhiều khi ngắn, lắm khi dài, nhưng đôi lúc chỉ là một nụ cười nhẹ tênh…

May mắn, tôi cũng được viếng thăm các di tích lịch sử, các danh lam, thắng cảnh… Nhưng bao nhiêu là đủ, bấy nhiêu là vừa….? Vẫn còn náo nức cho mỗi chuyến đi xa, vẫn còn háo hức chờ mong ngày ghé thăm những miền danh thắng… nhưng con đường đi của tôi ngày cứ mênh mông xa, dằng dặc dài… vì những thoáng dừng chân bất chợt bên đường, mà giờ sao tôi thấy mình yêu quý hơn những ngôi đền trùng tu lấp lánh, những ngôi tháp giờ tiền giấy bay lả tả, tiền xu hoen gỉ đầy những chum hồ…

Chợt cười khi thấy chiếc xe hàng rong sao ngộ nghĩnh, sao sáng tạo. Bạn có thích? – Loei.

… rồi lại ngẩn ngơ lúc đêm về một mình, chẳng biết đi về đâu? Shopping, Coffee, Sleeping?

Nên tôi thường đi Thailand. Nên tôi thường tìm về những miền đất xa xôi, những quê nghèo còn đong đầy tình thân, còn nhiều những khu vườn nhỏ xanh, những quán khuya êm, những triền sông trưa nồng nàn… nơi tôi có thể thả hồn bay theo những cánh diều chao nghiêng giữa trưa nắng đỏ, những cánh cò dịu dàng chở nỗi nhọc nhằn qua con sông chiều lam tím, nơi chỉ mong manh những tiếng chuông gió lanh canh nhẹ nhàng bên khung cửa vườn xuân… cũng làm tôi hạnh phúc, đủ cho nhiều ngày.

Nhớ những chiều chiều gió sông về lồng lộng, ngồi đọc sách trong vườn, bên chiếc rèm xinh lanh canh những nốt vui – Nongkhai.

.. rồi trên đường lang thang dừng chân mê mẩn bên những chiếc bảng hiệu đơn giản nhưng lôi cuốn? – Chiangkhan.

… rồi căn nhà xinh, có cô chủ cũng xinh xinh…

Thailand đang phát triển từng ngày. Cuộc sống hiện đại rồi sẽ cuốn trôi đi nhiều giá trị xưa cũ… Đôi lần, tôi ngược con sông cũ, tìm về chốn xưa, cảnh đã thay người đã đổi,… tôi mới biết ngày hạnh phúc xưa tôi đã quá hững hờ…

Buổi mai nào trong vườn xuân, ngẩn ngơ thấy tim mình rơi!!!???

Mà cuộc đời này, hạnh phúc có thể đến với những người hững hờ…?

Hạnh phúc nhẹ tênh khi trưa nồng dừng bên đường nắng, quán vắng…

Nên tôi thường tự hỏi mình, có thực không, khung cửa sổ mùa xuân năm đó…!

“Ừ, thôi, mấy cái gì không thực thì thôi đừng mơ màng tới nó nữa! Đi chỗ khác chơi đi anh hai! Mà bữa giờ sông suối núi đồi, lễ hội hoành tráng quá. Có chỗ nào yên yên một tý ghé chơi đi chứ mắc công người ta nghĩ ông ham dzui suốt ngày đâm đầu vô mấy cái lễ hội đó miết thì kỳ lắm. À, mà ông nhớ lôi cái bản đồ ra cập các điểm đến cho bà con người ta tham khảo nghen.”

“Ok! Tao dắt mầy đi Nguyệt Thành, chốn yên bình. He he he, ở Thailand mà có Nguyệt Thành nữa, mầy có nghe tới giờ chưa? Nhắm 2 con mắt ốc bươu vàng của mầy lại, đừng có trợn ngược lên nữa!”

* *
*

“City of the Moon” là tên gọi không chính thức của thành phố miền Đông Nam Thailand này. Thành phố nhỏ này đặc biệt là có rất nhiều cư dân Việt Nam. Họ sang đây sớm hơn những đồng bào của mình ở Ubon hay Đông Bắc Thái rất nhiều, ngay từ thế kỷ XIX. Đây cũng có lẽ là một trong những yếu tố làm thành phố này có những nét khác với các nơi khác trên đất nước có quốc giáo là Phật giáo (Tiểu Thừa) này.

Ít người chọn để du lịch, nên dù từng nổi tiếng là trung tâm châu ngọc của vùng Đông Nam Á, Nguyệt Thành giờ còn giữ được nếp sống lặng lẽ yên bình. Những con đường nhỏ vắng vẻ, râm mát, những con hẻm sạch sẽ người dân túm tụ tụ ba ở các quán café đầu hẻm, y như Sài Gòn ngày cũ,… Ngay giữa phố, bạn có thể dễ dàng bị lôi cuốn bởi những ngôi nhà sàn gỗ trước sân hoa cỏ xanh ngời, và những nụ cười chào hiền hòa khó lẫn của những người dân miệt cuối dòng Mekong…

Hẻm vắng. Chiếc nón ngộ nghĩnh

Nhà sàn giữa phố xanh.

Điều lạ là ở đây là bạn có thể tìm thấy những ngôi nhà thờ kiến trúc Gothic hay những ngôi chùa hòa lẫn sự lộng lẫy của kiến trúc tiểu thừa và sắc đỏ, cùng những rồng phụng không thể thiếu của các ngôi chùa Hoa – những gì mang theo của những người dân Việt (và Hoa) từ đất 9 rồng.

Con đường xanh đến ngôi nhà thờ xinh

Ngôi chùa rực rỡ không xa lắm ngôi nhà thờ xinh

Đơn sơ vậy thôi, nhưng khi nào đã chán chê con đường bộ từ Bangkok về Sài Gòn qua ngõ Aran-Poipet mà chọn con đường Bangkok, Hat Lek – Krong Koh Kong, Phnompenh, Sài Gòn… bạn nhớ ghé Chanthaburi / Nguyệt Thành nghen. Chỉ vài giờ thôi, bạn sẽ gặp một Thailand khác, và một góc nhỏ của Lục Tỉnh những ngày tháng cũ.

“He he he, ông chơi cú đá giò lái hay quá há. Từ mấy chỗ đông vui nhộn nhịp ông quăng tui một cái đùng vô cái xứ hóc bà tó mà nhỏ lớn tui chưa hề nghe ai nhắc đến chứ du với lịch cái khỉ khô gì. Còn mấy miệt nào giống dzậy hông, ông chơi luôn cho đủ bộ!”.

“Còn thì nhiều, để tao xả cảng cho mầy vài chỗ thôi, chứ nhiều quá thì không khí nó buồn tênh, chẳng ai vào đây đọc nữa đâu! Mày có biết nơi nào trên đất Thái mà lũ trẻ con mỗi ngày đi học phải băng qua nước khác, rồi chiều về phải băng lại qua nước đó để về hông? Mầy mà biết tao cùi sức móng luôn!”

* *
*

Câu chuyện trên, tôi nghe từ 1 ku HDV người Thái, lúc tôi còn ở Chiangmai. Câu chuyện gợi lên cho tôi bao nhiêu nỗi tò mò, nhất là sau khi tìm kiếm được thêm thông tin về nơi đó. Nhưng phải sau 2 năm, tôi mới lò dò đến được đó.

Nằm trên cung đường hỏa xa tử thần, miền đất này không nổi tiếng như Kanchanaburi nhờ vào bộ phim Cầu sông Kwai nổi tiếng, nhưng đây chính là nơi xảy ra giao tranh khốc liệt nhất. Từng được Miến Điện sử dụng làm con đường chính trong những cuộc viễn chinh tấn công xâm lược Thái Lan từ thời Ayuthaya (1350 – 1767),… đến chiến tranh thế giới thứ 2, vùng đất này lại được quân đội Nhật chọn để đặt tuyến đường sắt chạy từ Miến sang Thái.

Wat Wang Wiwekaram ở Sangkhlaburi. Bạn có thấy giống chùa Mahabodhi - Đại Giác Ngộ Tự, ở Bodh Gaya?

Three Pagodas Pass,…

Và đến bây giờ, miền đất này vẫn chưa bình yên…

Tôi đang kể với bạn về Sangkhlaburi, về Three Pagodas Pass,…

Sangkhlaburi là 1 huyện biên giới của tỉnh Kanchanaburi. Huyện biên giới giáp với Myanmar này vẫn chưa bình yên, không vì phía bên Thailand mà vì những đội quân du kích chống đối chính quyền Myanmar (Karen Liberation Army) bên kia biên giới vẫn thường xuyên qua lại nơi đây, chưa kể những con đường đi của hoa anh túc cũng dọc ngang qua lại… Dù chỉ ở đây một đêm, tôi cũng đã gặp những du kích quân đó, trong một đêm lưng tưng một mình bên quán lề đường ven chợ, rồi đến cả một đám đông ở nhà một bạn trẻ địa phương, rồi đến… đến lúc tỉnh giấc, đầu nhức như búa bổ,… thấy trên bàn đầu giường có mấy khẩu súng!!!

Bình minh muộn màng lười nhác trên phố Sangkhlaburi

Sangkhlaburi nổi tiếng bởi chiếc cầu gỗ làm bằng tay dài nhất Thailand, ngôi chùa Wat Wang Wiwekaram với Chedi Buddhakhaya mô phỏng theo Đại Giác Ngộ Tự ở Bodh Gaya và được dát vàng lấp lánh, ngôi chùa chìm trong hồ Wat Saam Prasob (The Sunken Temple) ngày xưa vốn nằm giữa phố, hồ xanh Khao Laem, con đèo Ba Kiểng Phật (Three Pagodas Pass)…

Cầu gỗ làm bằng tay dài nhất Thailand mờ mờ trong sương sớm

… rồi trong nắng sớm (hình từ net)

Vùng đất mà trẻ con Thái, Miến đi học phải ngang qua ngang lại nước này nước kia chính là vùng “mỏ vẹt” ở đèo Three Pagodas Pass. Đèo Ba Kiểng Phật, cũng là cửa khẩu Thái-Miến, nhưng chỉ dành cho dân bản địa 2 nước. Khách nước ngoài từ Thái được phép qua Myanmar chơi trong 1 ngày, trong bán kính 10km tính từ biên giới. Có điều, bạn phải xin phép trước tại Sangkhlaburi chứ đừng đợi đến biên giới (thủ tục có thể thay đổi, nhưng kiểm tra thông tin trước vẫn hay hơn). Hôm đó, tôi đến Sangkhlaburi chiều hơi muộn, hết song-thẻo, tôi phải đi xe ôm lên Three Pagodas Pass. Đến nơi, trễ quá nên cửa khẩu đã đóng. Lang thang ở đó chơi, tôi lại phát hiện một điều hay hay. Các hàng quán ở đây lại có 2 mặt tiền hoặc 2 cửa, một mặt bên Thái, mặt sau là bên Miến. Sau khi xin phép chủ nhà, tôi chui tọt qua bên Miến lang thang một đoạn, gặp mấy anh trai Miến mặc váy ăn trầu đỏ hoét cũng thấy hay hay. Về Sài Gòn, cũng vỗ ngực với bạn bè là “tao qua Miến Điện rồi”, còn đưa hình ra làm bằng chứng. Bây giờ mới thấy nhớ cái thời ngây ngô.

Ku xe ôm chở tôi và 2 nhóc tì ở Three Pagodas Pass, người Thái hay Miến?

Xóm làng Myanmar

Có lẽ hồ Khao Laem là một trong những điểm thu hút du khách chính ở Sangkhlaburi. Điều đơn giản là lang thang trên hồ, bạn sẽ chiêm ngưỡng được gần hết những điểm du lịch nói trên, chỉ trừ Three Pagodas Pass mà thôi. Hôm đó, sau một đêm ngật ngưỡng, lại phải rời Sangklaburi bằng chuyến xe sớm nhất nên tôi tranh thủ một vòng lang thang trên hồ sớm. Mọi thứ đều tuyệt vời, chỉ trừ việc chụp hình vì ở miền cao nguyên này, trên phố gần 8am mặt trời còn ngái ngủ, huống chi trên hồ đầy sương.

Wat Saam Prasob (The Sunken Temple) lúc tôi đến…

… và mùa khô (hình từ net)

Rồi tôi đi. Chia tay vội vã Sangkhlaburi một sáng cao nguyên yên bình, tôi biết chắc rằng mình sẽ còn quay lại miền đất này…

“Dzui quá há! Tui thấy ông rất hạp với mấy cái vụ gì có liên quan đến bom đạn thì phải. Hay ông qua bên Afghanistan đi. Bên đó đang tuyển người sang gỡ đạn cưa bom đó. Thấy cũng hạp với ông lắm! Mà hồi đó, sao ông hổng theo mấy anh ku du kích quân Karen đó ở luôn bển luôn, về Việt Nam làm gì cho nó cực?” Nó có vẻ hứng chí (!?) hay đang tức tối?!

“Thì có sao tao kể vậy thôi mà. Thiệt sự là lúc đó tao cũng đâu có biết mấy anh ku đó là du kích du kư gì đâu. Thấy tao ngồi chơi một mình, mấy ảnh rủ cụng ly cho vui, rồi vậy vậy… thôi mà! Mà mầy ơi, mấy vụ này có nhằm nhò gì đâu. Từ từ rồi tao kể nữa cho mà nghe. Đi chơi phải có thăng có trầm mới vui chứ. Nếu muốn bình an gia đạo, mầy ở nhà cho khỏe. Đi làm gì cho mệt!”

“Nhưng ông đem súng đạn ra hù vậy, ai dám tới đó nữa!”. Lại cằn nhằn!

“Không, súng đạn đâu hổng thấy chứ dân tình ở đó hiền khô à. Tao đi lơn tơn một mình ngoài đường, họ kêu tao lên xe ngồi chở đi. Tao vô quán (quán khác) ngồi một mình, họ cũng qua hỏi chuyện, sợ tao ngồi một mình buồn… Tao không biết đường ra bến xe, họ đang mần, bỏ việc dắt tao ra bến xe… Ở đó yên bình lắm!”

“Thiệt hông cha nội? Để bữa nào tui qua bển coi hổng phải dzậy ông biết tay tui!” Phải vậy hông trời! “Vậy bển còn miệt nào bình yên, mà liên quan đến súng đạn bom ông coi có hông kể nghe cái coi chơi!” Làm khó tui hả trời!

“Okie! Dễ ợt. Để tao kể cho mầy nghe một miền đất cũng từng bom súng đạn ì đùng nhưng giờ yên bình hết biết! Yên tâm đi, không dắt mầy đi mấy cái tỉnh Hồi giáo ly khai Nam Thailand đâu mà lo!”

* *
*

Vẫn còn những nhắc nhớ về ngày xưa

Thành phố này là một trong 7 điểm quân Nhật đổ bộ vào Thailand trong Thế chiến II, ngày 8.12.1941. Bom rơi đạn nổ và máu đã đổ lênh láng trên miền đất hiền hòa này. Mặc dù, lúc bấy giờ chỉ có hơn 100 binh sĩ của quân đội Thailand đóng ở đây, quân Nhật đã vấp phải sự chống trả quyết liệt của những cảm tử quân và cả những người dân với những binh khí thô sơ. Không những vậy, binh lính và quân đội Thailand đã đốt cháy những kho xăng dầu cùng nhiều công trình khác hòng chận bước tiến nhanh của quân xâm lăng… Cuộc chiến đấu ngắn ngủi nhưng anh dũng của người dân nơi đây được xem như một trong những nốt son về sự quật cường trong việc bảo vệ gìn giữ đất nước của người dân Thailand.

Biển trưa

Chiến tranh rồi cũng qua, thời gian đã xóa hết những dấu xưa tang thương, miền đất yên bình này giờ vẫn lặng lẽ bình yên. Là thủ phủ của tỉnh, nhưng nó nằm yên ả bên bóng che của một thành phố khác trong tỉnh, nổi tiếng là “bãi tắm Hoàng gia”, nơi đây hầu như không có khách du lịch, nhất là khách du lịch ngoại quốc… Đó là lý do tôi tìm đến đây, khi đọc được những thông tin này.

Một bãi biển nơi đây (hình từ net – mới đẹp vậy!!!)

Để rồi một trưa nắng ở phố vắng im, bên biển bình yên, tôi ngỡ ngàng…

Thành phố Prachuap Khiri Khan là thủ phủ của tỉnh cùng tên, nhưng người ta lại biết đến thành phố du lịch Hua Hin của tỉnh này nhiều hơn. Dường như gần đây, một số công ty du lịch Việt Nam có tour đưa khách đến Hua Hin. Ở Hua Hin còn có một quán “Cà phê sữa đá Việt Nam” nữa đó. Hua Hin, được xem là “bãi tắm Hoàng Gia” từ khi một số thành viên hoàng tộc chọn và xây dựng ở đây những khu nhà nghỉ dưỡng từ những năm 20 thế kỷ XX. Hua Hin thật sự thú vị, nhưng tôi lại yêu thích Prachuap Khiri Khan nhiều hơn, do sự thanh bình xanh mát của phố biển hiền hòa.

Tôi đến đây sau một đêm say ngất ngư ở bãi biển náo nhiệt Hua Hin, nên tôi đang mong tìm một chốn bình yên. Đến khi chiếc xe bus bỏ tôi xuống 1 bến xe trưa nắng váng vất, tôi mới biết mình đã đến một chốn hơn cả bình yên, dường như phải gọi là cô tịch mới đúng. Men theo những con hẻm nắng lóa từ bến xe tôi lò dò ra biển. Chỉ có mình tôi ở biển trưa. Du khách không có, dân địa phương hoặc đang chài lưới ngoài khơi, hoặc nghỉ trưa trong nhà, chỉ có kẻ cầu bơ cầu bất không chốn nương thân mới hành xác ngoài đường nắng nung chảy nhựa đường này mà thôi…

Con đường lạ này, doi đất lạ này……đã chia Prachuap Khiri Khan thành 2 nửa biển trời khác biệt….

… một bãi biển ngũ sắc…

… một Hạ Long nhỏ (!?)….

Do vậy, tôi có một biển trưa, một con đường nắng, một ngôi chùa cao…. Cho riêng mình.

Biển Prachuap Khiri Khan trông lung linh vậy nhưng sao khách du không tìm về? Không những thế, ở Prachuap Khiri Khan các món ăn rất đặc sắc. Tôi là một đứa ít chú tâm đến việc ăn (việc uống thì rất rất quan tâm!!!

) nhưng khi thử món đặc sản của Prachuap Khiri Khan, gồm các loại hải sản hấp chung với các loại gia vị, ngũ cốc, củ quả… trong lá sen... trời ơi, bây giờ nhớ lại vẫn còn thèm. Người Prachuap Khiri Khan cực kỳ mến khách, thân thiện… Sao vẫn vắng tênh nơi đây?

Ngôi chùa trên đồi cao…

Theo thiển ý của tôi, chắc có 2 vấn đề. Vấn đề đầu tiên rất rõ ràng là trông xa thì đẹp vậy nhưng biển Prachuap Khiri Khan không có những bãi cát đẹp, chỉ gồm những bãi hẹp, sâu và cát có lẫn phù sa nên hơi sẫm màu, giống ở Hà Tiên xứ mình. Do vậy nên các bạn khoai Tây ít thích. Lý do thứ 2 có lẽ là do các bãi biển sạch đẹp tiện nghi của Hua Hin gần đó, và trên nữa là Chaam đã thu hút hết khách rồi. Vì Hua Hin không những bãi đẹp mà còn có nhiều loại hình du lịch biển lôi cuốn khác như lặn biển ngắm san hô, leo núi, trèo đèo khám phá các hang động,… Nói chung, đến Prachuap Khiri Khan, dù có thích lắm đi nữa, cũng chỉ hợp cho những người đi biển mà không tắm biển, không lặn biển,… như tôi (!?), và những người muốn tìm sự yên tĩnh cho riêng mình (?!).

Chùa dưới chân núi.

Nếu bạn cũng tưng tửng như tôi, Prachuap Khiri Khan rất thích hợp! Nhất là nơi đây bên biển xanh, có những công viên cũng xanh mát, có 1 ngôi chùa thanh thoát trên đồi cao, nơi bạn có thể thả hồn theo những tiếng chuông thanh thanh trên cao, tiếng chuông văng vẳng trong hương sứ lãng đãng trên cao xanh như có như không,… nơi bạn sẽ thoải mải phóng tầm nhìn ra biển xanh mênh mang đảo lớn đảo nhỏ chập chùng hay xa nữa những rặng núi đồi xa xa… bên kia đất Miến Điện!!! Prachuap Khiri Khan là nơi hẹp nhất trong bán đảo Nam Thailand mà, bề ngang ở đây nơi hẹp nhất chỉ 10km. Vậy đương nhiên vào những ngày đẹp trời, “tầm nhìn xa trên 10km” thì trên đồi cao bạn sẽ dễ dàng phóng tầm mắt sang đất Miến Điện xa xa bên kia, mà mơ!!!

Biển xanh bên dưới

Tiếng chuông vẳng trong gió thoảng chút hương sứ dịu dàng..

Vậy bạn có đi Prachuap Khiri Khan không?

“Cái tên này “Prachuap Khiri Khan” đọc làm sao dzậy? Nói thiệt với ông, tui thấy cái tên thôi là tui muốn ớn rồi, nhưng mà thấy ông kể nó cũng được được hén! Thôi để khi nào tui có đi Hua Hin, tui tranh thủ ghé qua!” Phải mầy nói thiệt không ku!

“Đọc là “pra-chủa-ki-ri-khản”, nghe lên là biết Thái Lan phải hông! Thực ra nếu muốn đi nghỉ ngơi trốn tránh đám đông thì tới đây nằm vài ngày là hết ý cây bông lý luôn! Ý mầy sao, mầy còn muốn tao dắt đi mấy chỗ hẻo lánh như dzậy nữa hông?”

“Ừa,sao cũng được! Ông chủ xị mà!” Dạo này cũng biết điều ghê đó chứ! “Kỳ này mình đi đâu nữa ông?”. “Okie, đang ở biển vắng giờ chạy lên rừng hoang chơi nghen. Chỗ này thì hổng có gì đặc biệt lắm, có điều con đường tới đó thì đẹp và nổi tiếng lắm “Death Highway” và nếu tới chỗ đó hả, cũng riêng một mình mày một trời luôn”.

Nó trợn tráo con mắt “Ủa, trước giờ tui chỉ nghe có Death Railway / Đường sắt Tử thần ở Kanchanaburi thôi mà, làm gì có Death Highway / Xa lộ Tử thần! Mới sáng tác hả ông?” Dạo này cũng có chịu khó nhớ chút hén, cũng được! “Dzậy mới nói chứ! Death Railway bữa khác tao dắt mầy đi, còn bây giờ là Xa lộ Tử thần – nghe có muốn offroad không ku?”

* *
*

Xa lộ Tử thần, con lộ 1090 chạy từ Mae Sot đến Um Phang được “đặt tên” này đến 2 lần. Chạy dọc biên giới Thái – Miến, những năm 70, 80 của thế kỷ trước, lúc vùng biên giới này còn chưa ổn định, con đường này là chiến tuyến của những đội quân du kích. Bao nhiêu đạn rơi, bao nhiêu thân người đã ngã xuống, đặt tên cho con đường. Đến cuối những năm 80, tình hình biên giới đã ổn định, con đường này vẫn tiếp tục được mệnh danh Death Highway vì sự nguy hiểm bởi các đèo dốc uốn lượn quanh co khúc khuỷu… thường xuyên gây ra tai nạn của nó.

Một điểm lý thú khác. Là huyện cực nam của tỉnh Tak, Um Phang giáp với huyện cực bắc Sangkhlaburi của tỉnh Kanchanaburi nhưng 2 bên ngăn cách bởi những cánh rừng âm u, cũng nằm dọc biên giới Thái – Miến, nơi mà những đội quân du kích chống đối chính quyền Miến Điện (Karen Liberation Army) vẫn đang trú náu. Cung đường trekking nguy hiểm nhưng cực kỳ hấp dẫn nối Um Phang và Sangkhlaburi là một trong những thách thức cho những du khách yêu thích mạo hiểm.

Bản làng của người tỵ nạn Miến Điện trên con đường Xa lộ Tử thần

Hoàng hôn dịu dàng trên Xa lộ Tử thần

Nghe về Um Phang như vậy, đang ở Mae Sot, tôi bèn leo tót lên chiếc song-thẻo nhồi chật cứng người, lắc lư, nhồi lên, xộc xuống leo qua những con đèo dốc ngược của Xa lộ Tử thần lần mò đến Um Phang.

Đường đi từ Mae Sot đến Um Phang quả là nguy hiểm, đèo dốc quanh co lên lên xuống xuống giữa rừng xanh núi đỏ. Có điều, những ngày mùa khô này thì gặp núi xơ xác đỏ nhiều hơn là rừng xanh. Đây là điểm bất lợi của chuyến đi Um Phang mà khi đến nơi tôi mới biết.

Chiếc song-thẻo tôi đi Um Phang, giống xe ở Cambodia hoặc Laos hơn há! (Xe đang bị kiểm tra).

Trên con đường này, có nhiều doanh trại quân đội và nhiều xe quân sự chạy trên đường. Thêm nữa là có nhiều khu trại tỵ nạn của người dân Myanmar. Lúc đầu tôi không biết, thấy sao nhà ở Thailand mà lại lụp xụp như vậy, thêm nữa sao thấy dây kẽm gai chăng dằng dặc ven làng, dọc theo đường đi. Tò mò vậy thôi nhưng chẳng biết hỏi ai, mãi đến Um Phang gặp 1 bạn trẻ biết nói tiếng Anh, hỏi và được giải thích.

Ở Thailand, giờ ít còn những con đường đất này. Mùa khô bụi mù, tưởng lạc qua Cambodia!

Tôi đến Um Phang lúc gần 9g đêm. Phố xá tối thui, đèn đuốc leo lắt. Lò dò nhờ ông chú tài xế song-thẻo chở đến cái địa chỉ GH theo LP, nó đóng cửa. Chú dắt đi đến 1 cái nhà sàn to đùng gần đó, kêu bà chủ ra xì xồ xì xào gì đó rồi kêu tôi vào. Té ra đây là 1 căn nhà cho khách thuê dạng homestay nhưng đang mùa vắng khách nên chỉ có gia chủ ở nhà, còn đám nhân viên biết nói tiếng Anh thì về Mae Sot nghỉ ngơi hoặc cày cuốc. Té ra, tôi đến đây vào mùa thấp điểm nhất của du lịch Um Phang.

Con sông giờ còn chút nước.

Một góc chùa vắng Um Phang

Sáng hôm sau, tôi càng biết rõ thêm về bất tiện khi du lịch mùa thấp điểm. Rừng khô cháy, sông cạn khô nên các tour trekking, rafting đều không có khách, do vậy, các điểm cty du lịch đóng cửa nghỉ ngơi. 2 con thác đẹp nổi tiếng thì mùa này cũng khô khốc, nước chảy lèo tèo… nói chung là “hổng có gì để chơi ở đây mùa này hết anh hai ơi” – tôi phiên dịch câu nói của thằng ku em thiệt tình ở 1 công ty du lịch đang ngồi ngáp vặt canh công ty.

Người phụ nữ chăm chỉ ngồi chằm lá để lợp nhà

Chưa tin lắm, tôi thuê chiếc xe gắn máy chạy lơn tơn, thấy đúng y chang vậy. Sông suối cạn khô cạn khốc, các hostel vắng teo, chẳng thấy mấy bạn Tây balo đi lơn tơn gì cả. Nhưng sau cùng, tôi vẫn nghỉ lại thêm Um Phang 1 đêm nữa, trước khi tiếp bước lang thang. Chỉ đơn giản vì người dân nơi đây quá hiền lành, cuộc sống nơi đây quá đỗi hiền hòa… mà tôi vừa qua những ngày chạy marathon du lịch nên cần có 1 điểm dừng. Cuộc sống ở đây yên bình đến mức ở chợ, buổi tối về, người ta chỉ phủ tấm bạt nylon, chặn vài hòn gạch lại, để tênh huênh đó… rồi về…

Đêm về, các sạp hàng ở chợ cứ phủ bạt lên là xong

***

Chiều. Ở nhà. Nắng vàng. Cô nhóc con cháu chủ nhà mới bé xíu mà điệu ơi là điệu

Vậy thôi, chuyến đi Um Phang của tôi xem như “thất bại” sao tôi nhớ ngày bình yên đó vô chừng. Tôi ở lại thêm Um Phang 1 đêm nữa, dù “chẳng có gì để chơi” nơi đây. Ngày tôi chạy xe lơn tơn chọc chó phá mèo. Nắng thì ra sông lên suối tìm hang hốc xó xỉnh nào còn chút nước tý bóng râm mà nằm. Đêm về, mình tôi nguyên căn nhà sàn vắng tênh với lủ khủ là Chang, Singha… nghe ai đó nỉ non mộng mị “.. thời gian là lệ úa, nhỏ xuống tình không tên…” giữa gió khuya đại ngàn…

Thấy đời mình như đang trôi!

Thái Lan phần 3 = 1 góc Myamar

13:30 12 thg 10 2011Công khai2 Lượt xem 0

“He he he, rị mọ vậy mà ông cũng đi được nửa đường, 50 “chương hồi” so với con số 100 như đã hứa, thấy cũng tàm tạm hén. Dù sao cũng có cố gắng. He he he…”. Nó nói như cha người ta vậy trời! “Nhưng mà anh hai nè, tui thấy qua 50 chương hồi mà ông cũng mới đi có mấy tỉnh của Thailand hà. Lúc trước ông còn nói hết tỉnh, ông còn xuống huyện, xuống xã (!?) nữa… Dzậy, ngó bộ chắc ông tính kéo dài ra vài trăm tập nữa hả? Nói trước là cái gì nó dài, nó dai là nó dở đó nghen! Liệu cơm gắp mắm đi anh hai mình!”. Lại lên lớp, sao không đi dạy ku?

“Ừa, lúc trước cũng tính dzậy. Lúc đầu cũng tính mỗi tỉnh chỉ gom gọn trong một “chương hồi” thôi nhưng sau thấy hổng được. Làm dzậy nó bất công với Thailand xinh đẹp quá, nên anh hai mầy mới gắp mắm liệu cơm, chi tiết thêm một chút, chứ cũng không kéo dài lê thê lượt thượt để cho mầy rủa đâu! Tao nói hổng đúng sao mà còn trợn mắt? Tuy nhiên, đâu phải tao “ăn mày dĩ vãng”, lôi đồ cổ ra nói hoài đâu mà mầy lo. Thỉnh thoảng được nhảy dù, tao cũng lấy thêm thông tin mới mà, nên mầy yên tâm đi. Nói hổng phải cưa bom, chứ hổng chừng cái topic này nó lên tới 1.000 chương hồi luôn đó!

He he he, giỡn chơi chút mậy! Ừa, “mà cuộc đời làm sao ta đoán được” phải hông?”.

“Thôi thôi, bớt giỡn đi cha nội! Kể tiếp đi. Nghe mấy cái giải thích dài dòng thanh minh thanh nga thanh sang… gì gì đó của ông thấy ớn quá. Đừng nói nữa, mần đi! Nhanh nhanh đi cha nội!”.

“Ack ack ack…!!!”

Hành trình của 50 chương hồi vừa qua (các ghi chú có tính cách điệu vì trên bản đồ không chi tiết từng tỉnh).

***

Kỳ này kể chuyện “Thailand lan man” một chút há. Thailand lan man, có nghĩa là Thailand và “những người bạn” đó mà. Vẫn còn lơ mơ hén, nói chi tiết luôn nghen.

Lang thang Thailand, có 1 điểm rất được các bạn khoai Tây lê la dài ngày rất thích là việc dễ dàng renew cái visa mỗi khi nó gần hết hạn. Các bạn ấy cứ chạy tọt đến biên giới Thailand và các nước láng giềng, làm thủ tục qua biên giới, sang nước láng giềng, rồi về lại Thailand với visa mới, ung dung lê lết thêm tháng nữa. Nhưng lạ hơn là các bạn ấy thích renew visa ở một đất nước không cho nhập cảnh bằng đường bộ, nhưng lại có cái giá cho việc renew visa rẻ nhất. Khác với công dân các nước thành viên Asean được miễn phí visa trong khu vực (trừ Myanmar), phần lớn các bạn khoai Tây vẫn phải xin visa khi vào các nước Asean, và giá thường khoảng từ 30$US trở lên. Trong khi đó, Myanmar, tuy không cho du khách vào trong đất nước mình bằng cửa khẩu đường bộ, nhưng lại cho nhập cảnh để “tham quan” các thành phố biên giới trong ngày, với chi phí từ khoảng 10-15$US. Vừa tiết kiệm, vừa được ngó nghiêng một vùng đất còn khá bí hiểm với du khách phương tây, tội gì không chơi! Và tôi cũng vậy! Dù tôi chẳng cần renew visa gì hết. Giang hồ thường nói hội chứng ăn theo, đu gió… gì đó vốn phổ biến ở nước Nam mà (!?).

Do vậy, kỳ này chúng ta sẽ cùng đến một thành phố biên giới của Thailand, thăm thú ngó nghiêng chút, rồi tôi sẽ cùng các bạn sang thăm luôn thành phố Myanmar bên kia biên giới nhé. Đây cũng là một trong những lý do “Thailand có gì mà đi chơi miết ở bển” của tôi đó!

***

Thailand và Myanmar có 3 cửa khẩu chính thức ngày trước cho phép khách quốc tế có thể qua lại, không tính các cửa khẩu nhỏ chỉ mở cửa cho cư dân của 2 nước như Three Pagodas Pass,…Giờ thì 3 cửa khẩu này chỉ cho phép dân du lịch sang thăm và về trong ngày, chủ yếu là để renew Thailand visa, thêm nữa là thăm thú một góc nhỏ, rất nhỏ của Myanmar huyền bí. Tôi cũng lần mò đến hết 3 cửa khẩu này, vui buồn lẫn lộn khi ở đó, tôi sẽ kể câu chuyện về Mae Sot (Thailand) – Myawadi ( Myanmar) trước.

City-pillar của Mae Sot

Một góc chùa Mae Sot

Tôi chưa dự định đến Mae Sot buổi chiều đó. Tôi dự định đến thành phố Tak, thủ phủ của tỉnh cùng tên, nhưng buổi trưa nắng lóa đến Tak, tôi cảm thấy sao sao (!?), bèn nhảy tiếp lên chuyến xe đi tiếp đến Mae Sot. Một phần có lẽ do tính tưng tửng của tôi, một phần do trên chuyến xe đến Tak, tôi đọc thấy Mae Sot hay ho, bèn thay lòng đổi dạ!

___________________

Maesot là huyện nhỏ của tỉnh Tak nhưng nổi tiếng hơn thành phố thủ phủ Tak. Ở Maesot có cả 4 nhóm dân chính Hoa, Burmese, Karen và Thái, cùng sinh sống. Vì ở đây là đất Thái nên phải tách riêng 2 sắc dân Burmese và Karen, vì thực chất đây là 2 dân tộc khác nhau. Và những vùng đất biên giới Thái – Miến chính là nơi các đội du kích người Karen chống lại chính quyền Myanmar/Burma ẩn náu.

Một dãy phố ở Mae Sot, giông giống các dãy phố cũ kỹ ở Yangon, Myanmar.

Thành phố nhỏ, có thể chỉ là thị trấn nhưng thật đa dạng. Chùa Thái rực rỡ bên cạnh chùa Tàu sáng choang, bên chùa Miến vuông vắn thanh thoát, và cả thánh đường Hồi giáo. Ngay cả những pho tượng Phật trong các ngôi chùa cũng khác nhau, theo phong cách của từng dân tộc…

Chùa với stupa vuông vắn…

..rồi stupa tròn đặc trưng Thái, Lào…

…rồi vuông ắn thanh thoát đặc trưng phong cách Bắc Miến…

…rồi không thể nhầm lẫn phong cách Hoa

Người dân thì đủ các sắc mặt, hoa mắt với các loại quần áo, từ longyi của đàn ông Miến, đến váy nón sặc sỡ của những người phụ nữ Karen, đến các sắc hồng tím yêu thích của người Thái. Nhà cửa cũng vậy, bạn như thấy 1 khu phố nhà xây cũ kỹ nhưng nhiều sắc màu của Yangon bên cạnh những khu phố với các căn nhà sàn bằng gỗ của người Tai-Yai… Nói chung, Mae Sot có một bề ngoài thật đa sắc.

Bên bức tường chùa này…

..đến trên bức tường chùa kia…

Bao quanh là những triền núi xanh um, Mae Sot còn may mắn có thêm dòng Mae Nam Moei xanh mát lững lờ lượn quanh, cũng là biên giới tự nhiên Thái - Miến, nơi mỗi ngày đón đưa, che chở những phận đời buồn ngang qua

Sự đa dạng về tôn giáo đã góp phần đem đến cho Mae Sot một nét duyên lạ, nhất là với những kẻ trên bước đường lang thang vẫn luôn mong tìm cho mình những khoảnh khắc lặng yên bình dưới bóng từ bi.

Đón nhận một làn sóng tha hương của những người Miến Điện, luôn mang trong mình những tâm tư trĩu nặng về quê hương xa ngái, Mae Sot đã có thêm những ngôi chùa mới, đong đầy những tâm tư ước nguyện của người tha hương.

Rồng của người Hoa, người Tai Yai…

Sư tử của người Miến

Rắn thần Naga của người Thái

Những ngôi chùa mới, không chỉ mang những nét riêng Miến Điện, mà còn mang những tâm tư thầm kín của họ - được thăm viếng những miền đất thiêng, ngôi chùa linh trên quê hương mình. Do vậy, ngoài những kiến trúc bên ngoài mang phong cách miền Bắc Miến (có ít nhiều giao thoa giữa kiến trúc chùa chiền của người Burmese và Tai Yai), những pho tượng Phật bên trong lại mô phỏng theo những bức tượng từ những miền đất Phật bên đó, như trong những ngôi chùa linh thiêng ở Mandalay, Bago hay Yangon… ở tận miền Nam Miến xa xôi. Do vậy, nếu đã từng lang thang Miến Điện, về Mae Sot, bạn sẽ ngỡ ngàng trước những pho tượng ở đây.

Một trong những điểm khác biệt, và độc đáo của Phật giáo Miến Điện là những pho tượng Phật nằm – mô tả cảnh Đức Phật về cõi Niết Bàn ở Kushinagar. Khác với tất cả các miền đất khác (ít ra là những nơi tôi từng ngang qua), những bức tượng Đức Phật nhập Niết Bàn ở Myanmar mang một dáng vẻ hết sức thanh thản, hiền hòa, đặc biệt với đôi mắt mở hiền từ,hoặc chỉ khép hờ, rất dịu dàng và thoáng nụ cười huyền hoặc như người đang nghỉ ngơi, suy tư… chứ không giống như người đang viên tịch, thường thấy ở các pho tượng của những ngôi chùa ngoài xứ Miến…

Tượng Phật về Niết Bàn ở trong chùa Mae Sot…

…và ở Bago, Myanmar – thanh thản, hiền hòa và gần gũi….

Và những pho tượng thanh bình hiền hòa đó chắc chắn sẽ níu chân bạn ở Mae Sot.

Ở Mae Sot, những pho tượng Phật mang nét Aryan như thế này rất nhiều

Lâu lắm mới gặp lại pho tượng mang nét quen thuộc này.

Theo LP, trong nội đô phố nhỏ Mae Sot chỉ có 1 ngôi chùa thu hút du khách, nhưng có lẽ thông tin này đã quá lạc hậu, hoặc quan điểm của những du khách phương tây về tôn giáo, cụ thể là Phật giáo, có phần thiên lệch – theo thiển ý của tôi. Rất nhiều những ngôi chùa đẹp ở Mae Sot. Tôi cứ mê mệt lang thang trong những ngôi chùa phong cách đa dạng của Mae Sot, người cứ ngẩn ngơ ngơ ngẩn...

Một cổng chùa rực rỡ

Những ngôi miếu, stupa… là lạ

Thiệt tình mà nói, lúc ở Mae Sot, tôi chưa lên các vùng Tây Bắc Thái, cũng như Tây Bắc Lào, nên tôi chưa quen mắt với những ngôi chùa thanh mảnh, vuông vắn mang ảnh hưởng Miến Điện hay Tai Yai. Hơn thế nữa, đã quen với những ngôi chùa Thai – Lanna với màu vàng rực rỡ, tôi quê mùa ngơ ngác với những ngôi chùa mang những sắc lạ như màu hồng rực rỡ,… vốn rất xa trong tâm trí của tôi khi nghĩ về chùa chiền.

Một ngôi chùa màu hồng..

Một “Borobudur” thu nhỏ?

Vậy mà tôi đã ở lại Mae Sot nhiều hơn tôi dự tính. Đó là tôi còn chưa kể đến sự cuốn hút của sự đa dạng về ẩm thực, sự tinh tế trong các sản phẩm thủ công, dù là đồ gỗ hay gốm sứ hay….

Có lẽ tôi lê la ở Mae Sot đã quá lâu, đi là vừa. Trước khi đi, chia sẻ thêm vài thông tin, hình ảnh về cuộc sống đa sắc của Mae Sot, rồi sẽ đi.

Đồ gỗ, đồ gốm… sắc xảo và đa dạng ở Mae Sot

Ngoài một con đường, có thể gọi là khu phố Tây, nơi có nhiều hàng quán phục vụ du lịch, nơi mà từ sáng đến khuya, lười biếng ngồi đó cũng có thể thấy cuộc sống Mae Sot trôi ngang. Nhưng giữa phố cũng là một cái chợ đa dạng, một khu riêng buôn bán đá quý, từ Myanmar đưa qua, những con đường tấp nập những hàng quán, những người bán rong… luôn náo nhiệt đầy sức sống.

Sắc màu đơn giản nhưng đa sắc Mae Sot

Người dân Mae Sot rất hiền lành mến khách. Những ngày tôi ở đây, nắng cháy da người, tôi lại đi lon ton bằng xe đạp nên cứ phơi người giữa đường nóng hực, nên phải thường xuyên ghé quán dọc đường uống “nước”. Mỗi lần vậy là tôi lại gặp những người dân vui vẻ. Cứ tưởng tôi là người Thái, họ xí xô xí xào, một hồi biết là “người ngoại quốc”, họ càng lăng xăng chăm sóc. Chút tình nhỏ đó làm tôi khó có thể quên Mae Sot!

Chia tay Mae Sot, nhưng làm sao tôi quên hoàng hôn đó dưới chân người

Miền đất đa sắc tộc Mae Sot yên bình bên ngoài, nhưng dấu phía sau những cơn sóng dữ. Ngày trước, con đường đi của hoa anh túc ngang qua đây, kéo theo nó bao nhiêu hệ lụy, cũng như những làn sóng ồ ạt những du khách hippy đổ về đây để thả hồn theo nàng tiên nâu bay cùng gió lên trời. Giờ, tình hình có vẻ được kiểm soát chặt chẽ hơn thì phát sinh những vấn đề khác, người tỵ nạn và các công xưởng “bóc lột lao động” – không những đối với những người tỵ nạn, mà cho cả những người dân Miến mỗi ngày lội qua con sông Moei sang Thái làm việc. Họ lội sông vì nếu đi qua cầu, qua cửa khẩu, họ sẽ phải đóng phí – dù chỉ là một số tiền rất nhỏ - thế nhưng tại sao quân đội Thailand vẫn để họ đi qua, đây là 1 câu chuyện khá phức tạp mà tôi sẽ quay lại khi chúng ta cùng đến Mae Sai, một cửa khẩu biên giới Thái – Miến khác. Vấn đề “bóc lột lao động” này đã được nhiều tổ chức hoạt động xã hội thế giới lên tiếng, nhưng từng ngày, vẫn nhiều nhà máy, công xưởng tiếp tục mọc lên bên bờ con sông Moei.

Qua biên giới, con sông Mae Nam Moei.
Người nghèo, để đỡ trả phí giấy thông hành khi qua cửa khẩu bằng đường bộ, qua cầu, thì đi bằng phao qua sông, nhưng vẫn đỡ hơn những người nghèo hơn nữa, phải lội sông.

Bên kia biên giới Myawaddi cũng vẫn chưa bình yên, nếu không muốn nói là còn “nóng bỏng” hơn bên Mae Sot. Ngày 12.7.2010, chính phủ Miến Điện đã đóng cửa khẩu qua lại giữa Myawaddi và Mae Sot vì lý do Thái Lan xây dựng bờ kè trên con sông Mae Nam Moei gây lở bờ sông bên phía Miến.Ngày 6.8.2010, đã có 1 vụ nổ bom tại cổng chợ Myawaddi, giết chết 2 người và làm thương nhiều người. Rồi những ngày đầu tháng 11.2010, sau khi nhà cầm quyền Miến Điện tổ chức cuộc bầu cử, được xem là “dân chủ” đầu tiên của nước này, các dân quân du kích Karen, cho rằng có sự gian lận, không công bằng…, đã nổi dậy gây binh biến. Hàng vạn người dân Myawaddi đã băng sông sang tỵ nạn bên Thái… Đạn pháo phản công của quân đội Miến Điện đã bay tới tận thành phố Mae Sot (!?), làm bị thương nhiều người…

Đã trên đất Myawaddi – cửa khẩu bên phía Miến Điện

Vậy đó, nhưng tôi vẫn sang sông, đến với Myawaddi, tìm về một góc nhỏ Myanmar – một Myanmar không có Bagan, không có Yango, Mandalay, Gold Rock, Inle Lake…

Một Myanmar không có Bagan, không có Yango, Mandalay, Gold Rock, Inle Lake…, vẫn lung linh rạng ngời...

…và dù còn rất nghèo khó vẫn đầy ắp tình người – nước mát và chỗ nghỉ ngơi cho người lỡ đường…. – một điều giờ còn rất hiếm thấy ở nước Việt.

Myawaddi, còn được viết là Myawaddy, Myawadi hoặc Myawady nằm trong tiểu bang Kayin, có thủ phủ là thành phố Hpa-an. Điều rất lạ là bạn không thể tìm thấy bất kỳ hướng dẫn nào liên quan đến thành phố biên giới này trong cuốn Lonely Planet về Myanmar (9th Edition), kể cả cách hướng dẫn đi đến đó như thế nào, dù Myawaddi nằm rất gần thành phố Hpa-an, và còn gần hơn nữa với thành phố Mawlamyine nổi tiếng, thủ phủ của tiểu bang Mon, trên đất Myanmar.

Những chiếc xích-lô thô sơ vẫn là phương tiện di chuyển phổ biến ở Myawaddi…

..bên cạnh rất nhiều những quầy xem bói – để giải tỏa những ức chế, những khó khăn, những tâm tư… người ta hay đi tìm mơ ước?!

..để rồi trở về thực, tế, tranh thủ tính toán lỗ lời khi vắng khách bên gánh hàng rong nghèo.

Myawaddi là một thành phố rất nghèo, dù thành phố biên giới này là cửa khẩu cho một lượng rất lớn hàng hóa qua lại, nhờ giao thông thuận tiện, đường về Yangon cũng không quá xa xôi. Thế nhưng, sự nghèo khó đó hầu như không thể tìm thấy ở các ngôi chùa lộng lẫy trong vùng.

Và sao những ngôi chùa lại lộng lẫy rực rỡ quá!!!

Đã choáng ngợp với những kiến trúc ảnh hưởng phong cách Miến của những ngôi chùa Mae Sot, tôi nghĩ rằng Myawaddi chắc cũng gần gần giống như vậy, và cũng chỉ định dành một thời gian ngắn cho vùng đất này. Vậy mà tôi đã rời khỏi Myawaddi để về lại Mae Sot, chỉ vài phút trước khi chuyến xe rời Mae Sot chuyển bánh. Chỉ có điều, chính những ngôi chùa lộng lẫy, rực rỡ đó… lại quá tương phản với những căn nhà khu phố lụp xụp… Và điều này đã gợi lên trong tôi rất nhiều những câu hỏi về Myanmar!

Rất gần cửa khẩu, đi bộ chừng 5 phút, là ngôi chùa lớn nhất Myawaddi, chùa Shwe Muay Wan, còn gọi là Chùa Vàng. Ngôi chùa to lớn và lộng lẫy, theo người dân địa phương, đã hơn 1.000 năm tuổi này, được gọi là Chùa Vàng vì cái stupa lớn nhất trong chùa được dát hàng chục kilogam vàng và đính lên đó hơn 1.600 viên ngọc và đá quý. Một điều đặc biệt nữa trong ngôi chùa này là bức tượng Phật bằng đồng phiên bản của pho tượng Phật bằng vàng ở chùa Mahamuni nổi tiếng nơi cố đô Mandalay. Hình như với Myanmar, tôi có chút duyên may nào đó vậy, cho dù những ngày còn nhiều cách trở, chưa đến được Myanmar thì tôi cũng đã may mắn được viếng thăm ngôi Chùa Vàng này, pho tượng Phật Mahamuni này,… trước khi đến được Mandalay nhiều năm sau đó.

Tượng Phật phiên bản Mahamuni ở Chùa Vàng, Myawaddi (chụp thẳng bị vướng dây cờ)…

… nên đành phải chụp nghiêng.

Ngoài stupa chính ánh vàng sáng chói, xung quanh chùa còn rất nhiều stupa vàng lấp lánh khác và cũng như hầu hết những ngôi chùa trên đất Miến, các khoảng sân đều được lót gạch men trắng toát bóng loáng càng làm tương phản thêm sắc vàng rực rỡ. Ngôi chùa rộng thênh thang có 4 cổng luôn rộng mở về 4 hướng và rất nhiều điện thờ với các pho tượng Phật theo phong cách Mon, Burmese…

Những pho tượng Phật phong cách Mon, Burmese…

Stupa dát vài chục kilogam vàng!

Một điểm đặc biệt khác hẳn với những ngôi chùa ở thành phố láng giềng Mae Sot ngay kề bên là trong Chùa Vàng có nhiều pho tượng nhân sư. Không biết những nhân sư này có liên quan gì đến những linh vật miền sông Nile hay không, nhưng ở đây trong chúng thật duyên dáng và hiền lành – và chưa hề đưa ra câu đố bí hiểm nào cho kẻ lang bạt đang ngẩn ngơ lượn tới lượn lui quanh chúng!!!

Duyên dáng nhân sư Miến Điện

Những ngày này, tiếng súng lại vang lên trên đất nước của những người dân hiền hòa Miến Điện, vùng Kachin, giáp giới Trung Quốc. Nguyên nhân cũng từ các con đập do Trung Quốc xây dựng trên những con sông thiêng của người Kachin!

________

Các tượng Phật hiền hòa Myanmar-Style trong Chùa Vàng ở Myawaddy

Trong ngôi chùa Shwe Muay Wan lộng lẫy này, tương phản giữa những vàng son lấp lánh là những người dân địa phương và cả những vị sư sãi gầy gò, đen đúa, trong những bộ đồ lam lũ,… đang thành kính thăm viếng và khấn nguyện. Có nhiều khả năng để giải thích sự tương phản này, nhưng lý do chính có thể là do tín ngưỡng nhiệt thành của người dân, nên dù nghèo khổ họ vẫn cố gắng dành dụm tiền quyên góp xây chùa… Có điều, khi nhìn những vị sư sãi cũng gầy ốm khắc khổ không kém người dân, những bộ cà sa cũng phai màu thời gian … tôi nghĩ rằng người dân đã không bị phí hoài lòng tin của mình. Nhiều nơi ở nước XXX, cũng như trên đất Tàu… nhìn những vị sư béo trắng phốp pháp, quần lụa áo là láng mượt… tôi phải dằn lòng tự nhủ là mình đi viếng chùa vì Phật, vì tâm mình… chứ chẳng phải vì họ.

Những bạn trẻ dễ mến Myanmar trong chùa

Nghe lời kinh tệ mẹ đọc từ lúc còn bé thơ dù chưa hiểu nhưng chắc sẽ dễ thấm sâu vào tâm…

Ngôi Chùa Vàng càng rực rỡ trong nắng trưa…

…nhất là bóng lẻ loi của thốt nốt cô đơn càng làm chùa thêm lộng lẫy.

Lang thang trong chùa một hồi lâu ngẩn ngơ nhìn, vẩn vơ ngắm, thẫn thờ nghĩ suy… tôi chia tay ngôi chùa lộng lẫy lấp lánh Shwe Muay Wan, leo lên xe ôm hướng về ngôi chùa nổi tiếng khác Myikyaungon, còn có tên tiếng Thái là Wat Don Jarakhe và tên tiếng Việt (dịch từ tiếng Anh) là Chùa Cá Sấu. Nhìn hình bạn sẽ biết vì sao ngôi chùa có tên này liền hà.

Chùa Cá Sấu Shwe Muay Wan lạ lùng. Trước giờ ít thấy cá sấu ở chùa hén!

Một ngôi chùa có những kiến trúc là lạ gần chùa Cá sấu

Nhưng thiệt tình mà nói, ngôi chùa Cá Sấu Shwe Muay Wan chỉ có lạ và ấn tượng chú cá sấu xanh lét, to đùng nằm ôm lấy chùa, ngoài ra, chùa không “to lớn, hoành tráng, lộng lẫy” như Chùa Vàng, nếu không muốn nói rằng đây là một chùa nghèo.

Đây, chùa Cá sấu Shwe Muay Wan đây!

Cá sấu hoành tráng, còn chùa thì cũng khiêm tốn hén.

Như nhiều những ngôi chùa khác trên đất Miến Điện, các sư tiểu ở đây cũng lăn vào cuộc sống. Việc cuốc đất, gánh nước, tưới rau,… như hình ảnh chúng ta hay đọc, xem trong các tác phẩm Kim Dung…của các sư sãi… âu cũng là bình thường. Nhưng nhìn những bóng áo vàng áo đỏ lăn lê bò toài dưới gầm xe, những sư thầy trẻ tuổi trong chiếc áo cà sa lem luốc, đen đúa mỡ dầu, tay cơ-lê, tay mỏ-lết… dưới cái nắng trưa hừng hực, mồ hôi tuôn ròng… để sửa chiếc xe ben to đùng… mới thấy lòng nao nao. Cuộc sống tu hành ở đây có nhẹ bớt hồng trần?

Các vị sư chùa Cá sấu đang sửa xe.

Chạnh lòng, tôi cũng không dám và không muốn chụp hình họ. Nhưng những nụ cười chân tình, dù còn nhiều ngại ngần và cái gật đầu cho phép của họ tôi mới dám chụp vội vài tấm. Cũng may là background vẫn là chiếc xe bụi phủ, chứ nếu là những stupa lóng lánh vàng chắc là sẽ 1 sự tương phản rất mạnh, mà tôi không hình dung được.

Các em bé Myamar thật dễ thương, trong 1 ngôi chùa khác.

Tôi rời chùa Cá sấu, mang theo những nụ cười ấm áp Myanmar. Để rồi lại gặp những nụ cười!

Tôi tiếp tục lang thang qua những ngôi chùa không tên ở Myawaddy. Tôi mạn phép gọi vậy, dù có ngôi chùa nào lại không có tên. Nhưng vì LP chỉ nêu danh 2 ngôi chùa, tôi vào wiki thấy cũng nhiêu đó, nên tôi cũng chỉ biết tên 2 ngôi Chùa Vàng và chùa Cá sấu kể trên. Địa hình đồi núi chập chùng của Myawaddi làm cho những chóp vàng lấp lánh hết vuông rồi tròn… của những ngôi chùa, những tháp stupa thoắt ẩn thoắt hiện giữa những vườn xanh càng thêm lộng lẫy.

Những ngôi chùa đẹp ở Myawaddy.

Còn ngôi chùa mới này, chưa có đủ tiền nên phải làm chú voi giấy.

Có người bạn người Thái, ở Mae Sot kể với tôi rằng, sở dĩ Myawaddy còn nghèo nhưng có nhiều những ngôi chùa đẹp như vậy là do nguồn tiền cúng dường có nguồn gốc từ những bông hoa anh túc mong manh đẹp lộng lẫy đến chết người…. Tôi chẳng biết, cũng như tôi đã từng nghe nói rằng ngôi chùa Mahabodhi ở Sangkhlaburi của Thailand cũng được cúng dường bởi không chỉ những khách giang hồ buôn lậu thuốc phiện mà còn cả súng đạn, cung cấp cho quân kháng chiến… Karen… Tôi cũng chẳng quan tâm. Điều tôi thấy mừng là những vị sư sãi ở những ngôi chùa này không dùng tiền đó cho họ. Họ vẫn gầy gò khắc khổ, vẫn cần cù lao động… và đặc biệt là chăm lo được (phần nào) cho những đứa trẻ nghèo tập trung ở chùa để học hành, ê a những câu kinh kệ tu tâm dưỡng tính… và những bữa cơm thơm thảo tình người.

Quét chùa xong rồi, luyện nội công cái!

Trẻ con trong chùa ở Myawaddy - như có chút đượm buồn.

Tôi gặp bọn trẻ ở vài ngôi chùa ở đây. Chúng rất ngoan hiền. Khi cần mẫn học hành, chăm chỉ lao động, hay đang dọn dẹp chuẩn bị bữa trưa đạm bạc cho chính chúng… tôi đều nhìn thấy trên đôi mắt sáng ngời của chúng những niềm tin, những hy vọng… mà tôi luôn thầm mong chúng sẽ còn mãi giữ được dài lâu.

Dù chỉ là những hy vọng!

Tôi sẽ không lôi kéo bạn ở Myawaddi nữa, và cũng sẽ phải chừa lại những điểm thú vị hay ho khác cho bạn khám phá. Trước khi chia tay, tôi chỉ rủ rê bạn đi thăm ngôi chợ địa phương – không phải chợ biên giới bán các đồ điện tử, vật liệu xây dựng… sầm uất ngay bên bờ sông, để bạn có thêm 1 góc nhìn về Myawaddy.

Cách biên giới không xa, ngôi chợ này nghèo, mà lại mang một nét quen thân đến lạ lùng, dù tôi đã rất ngạc nhiên lúc đầu. Đó là những gian hàng mắm và chút mùi khăm khẳm vấn vương khó lẫn mà đã thành niềm nhớ miên man của những người dân nước Việt xa xứ. Tại sao đây là một khu vực miền núi mà có rất nhiều các loại mắm như ở miền Nam nước Việt vậy? Về đọc kỹ thêm mới biết, tuy ở miền núi, nhưng xuống biển không xa, chỉ gần 2g đi xe mà thôi, do vậy những phẩm vật của biển khơi không hề xa lạ nơi đây.

Chợ nghèo

Cô hàng mắm xinh quá!

Ngoài ra, những phẩm vật địa phương khác cũng nghèo nàn như những ngôi chợ quê nước Việt mình giờ vậy. Dân tình vẫn hiền lành dễ mến, vẫn những nụ cười toe toét bị che ngang khi khách du đưa máy lên, vẫn những mẹ quê nhai trầu đỏ loét, dù trai quê nhai trầu thì lạ hoắc, vẫn những cô thôn nữ xúm xít bên những gian hàng quần áo, cười giòn tan xô đẩy nhau, núp vào nhau khi thấy kẻ lạ chĩa ống kính vào... Mặc gà qué ỏm tỏi, những chú bé con theo cha theo mẹ ra chợ vẫn ngủ ngon lành trên những chiếc sạp nhỏ, những chiếc võng đòng đưa yên bình…

Giấc trưa bình yên giữa chợ, mai này em có nhớ!

Lang thang Myawaddy, tôi càng lúc càng thấm sự chân tình của người dân địa phương. Cuộc sống tuy khó khăn nhưng họ vẫn rất rộng lòng. Khắp nơi đều có những lu nước mát cho khách lỡ đường giữa trưa nắng, đều mà sao giờ tôi không thấy ở quê mình, dù nghe kể ngày xưa vẫn có. Cái thẻ nhớ của tôi bị đầy, ổ cứng thì để bên Mae Sot nên tôi phải vào tiệm net chép hình ra CD. Tiệm nghèo, máy cũ, đọc cái thẻ của tôi gần như không nổi… giao tiếp với nhau bằng ngôn ngữ hình thể, vậy mà họ miễn phí cho tôi, khi biết tôi là khách nước ngoài và không có tiền mệnh giá nhỏ để trả. Dĩ nhiên là tôi đã đi đổi tiền, quay lại trả cho họ, ép lắm cậu bé đó mới chịu cầm tiền…. những tấm chân tình này làm sao tôi có thể quên.

Nước thơm thảo.

Bữa trưa trên đất Myawaddy, thấy nhiều tô chén vậy nhưng mất đâu khoảng 40.000VND – kể cả bia

Tôi chia tay Myawaddy, ngang qua con sông buồn, nơi những phận đời nhọc nhằn vẫn lụi hụi qua lại trong chiều nắng hoang hoải, nhuộm sông thêm vàng võ buồn.

Rồi tôi sẽ đi, tôi sẽ chia tay dòng sông… còn họ vẫn sẽ còn lầm lũi đi về… Sao tôi bỗng nhớ da diết ánh mắt rạng ngời của những đứa trẻ trên chùa… Tôi mong sao mai này con sông kia sẽ chở bớt đi những muộn phiền, cuộc đời sẽ giảm phần nào những khó khăn,… để chúng vẫn còn giữ được những nụ cười trong trẻo… như ngày nào….

“Cuộc sống của người dân Myanmar sao thấy buồn quá ông há!” Nó thở dài, “Mà thực ra, ở mình cũng còn nhiều vùng bà con cực khổ như vậy lắm chứ không chỉ ở bển mới có đâu”.

“Ừa, tao biết chứ, nhưng thấy ở đâu khổ thì mình chia sẻ chút chút vậy mà. Nói thiệt, đi lông rông chơi nhiều lúc thấy mấy chuyện đó cũng chạnh lòng, nhiều lúc hết muốn đi, vì thấy sao mình ích kỷ quá, chỉ biết lang thang chơi cho mình mà không nghĩ đến người khác”.

“Thôi, chuyện này khó nói lắm. Ông có phúc phần may mắn (!?), đi được ông cứ đi, mai mốt về kéo cày trả nợ! Lo gì, ở đời đâu có ai mà sướng miết đâu mà ông thở than!?” Nó lại bắt đầu. “Nhưng thôi, ông quay về Thailand giùm cái, mà kỳ này dắt đi chỗ nào vui vui một chút đi anh hai. Đi mấy chỗ buồn buồn thấy lòng chùng xuống quá”.

“Okie, được rồi, đi chỗ nào vui vẻ một chút cho không khí nó sinh động hén! Ê, mậy, đừng nghe thấy từ “vui vẻ” là mắt sáng rỡ lên như vậy! Hổng có mấy chuyện đó đâu! Đừng có mơ!”.

***

Cái cách mà tôi đến miền đất này thật là lạ. Khi bước chân lên chiếc xe bus trong chiều đã muộn, nắng đã tắt, tôi cẩn thận chìa chiếc vé cho người phụ nữ kiểm soát vé và dùng ngôn ngữ thể hình báo với chị rằng tôi cần xuống xe ở đây vì tôi không biết rằng nơi tôi xuống đã là bến cuối hay chưa, nên cứ dặn trước cho nó chắc ăn. Chị ta cười cười, ok. Rồi xe chạy. Tôi chui vào góc cuối xe, vắng khách để nửa ngồi nửa nằm cho thoải mái. Sau một ngày dài lăn lóc trên đường, tôi đã thấm mệt nên lơ mơ ngủ trong lúc chiếc xe mải miết chạy sâu vào đêm đen sương mờ những cánh rừng rậm rịt vùng Isaan.

Lơ mơ tiếng xôn xao lúc xe dừng, người lên xe, kẻ xuống phố… tôi mở mắt, thấy xe dừng giữa phố phường nhộn nhịp… tưởng là đã đến nơi, định đứng lên xuống xe, nhưng chiếc xe bỗng chạy tiếp. Tôi lại chập chờn. Xe chạy một hồi, sau khi bán vé, thu tiền những khách mới lên xe, chị soát vé đi dần xuống cuối xe để đếm và kiểm tra số khách, bỗng la lên khi thấy tôi nằm thu lu trong góc xe. Té ra, chị đã quên mất tiêu tôi rồi. Chị ta xí la xí lô gì đó rồi kêu tôi đứng dậy, đi lên phía trước xe rồi kêu tài xế dừng xe và cùng tôi xuống xe. Tôi đã đi quá xa nơi tồi cần đến rồi thì phải! Mà bây giờ là ở giữa rừng đêm rồi, làm sao bây giờ! Tôi cũng hơi lo lắng, sợ nhất là nếu bị bỏ lại một mình giữa đường rừng tối đen như vậy. Nhưng không, chị soát vé ngoắc tôi đi theo chị vào một ngôi nhà bên đường, có cặp vợ chồng nông dân Thái và 1 cu con đang ăn cơm tối. Chị ta nói gì đó với họ. Lúc đầu tôi tưởng chị ta kêu họ cho tôi ngụ lại ở đây, sáng mai chờ xe quay lại, nhưng anh chồng bỗng vào nhà thay quần áo và ra dắt chiếc xe gắn máy. Bấy giờ, tôi mới biết là chị soát vé nhờ ảnh chở tôi đi ngược lại. Trời đất ơi, tôi cảm động vô cùng, vì sự nhiệt thành của chị soát vé, và cả 2 vợ chồng anh nông dân Thái kia nữa. Lúi húi nói mấy tiếng cảm ơn với chị vợ, tôi leo lên xe máy. Đợi xe chạy, chị soát vé mới quay lại và chiếc xe bus đi tiếp – chở theo chút tình của tôi.

Vợ con của anh nông dân Thái Lan tốt bụng. Cu con giống y chang như mẹ há!

Anh nông dân Thái chạy xé gió trong màn đêm đen mờ mịt, đi hơn 30p mới quay lại con phố xôn xao tấp nập lúc nãy và thả tôi xuống, rồi quay xe định chạy về nhà. Tôi vội giữ anh lại, chạy nhanh vào quán ven đường mua chút quà bánh gửi cho ku con. Gửi anh chút tiền, anh không nhận, tôi phải chỉ đi chỉ lại vào bình xăng xe mấy lần anh mới chịu nhận… rồi quay lại, đi vào trong đêm đen, đi về mái ấm đơn sơ, có người vợ hiền và đứa con thơ đang chờ, và cũng chở đi thêm một chút tình nữa của tôi.

Lộng lẫy That Phanom trong đêm.

Vậy đó, tôi đã đến That Phanom hoa lệ rực rỡ bằng kỷ niệm khó có thể quên được như vậy đó.

Tôi quyết định dừng chân ở That Phanom là nhờ những ngày rảnh rỗi ở Savanakhet ra bờ sông Mekong nằm đọc LP thật kỹ. Thời gian đó, mọi người còn chưa biết đến thị trấn nhỏ này, cũng ít có thông tin trên các travel blog… còn giờ thì thấy Việt Nam đã có tour du lịch ghé thăm nơi này, trên cung đường Đông Bắc Thái. He he he, mà anh ku chủ cái công ty mở tour này chắc bị dính dáng đến hội chứng “Thiên hạ đệ nhất nổ” của Trung Quốc nên đặt tên cho nơi này là “Thánh địa Phật giáo Thái Lan” – nghe muốn té ghế luôn!

Wat Pra That Phanom lấp lánh trong đêm – được dát bằng 112 ki-lô-gam vàng đó – canh me gỡ 1 miếng hoài mà chưa được.

Đêm đó, sau khi được anh nông dân Thái tốt bụng chở đến That Phanom, vội vã đi tìm quán trọ, lật đật quăng balo vào, tót ngay ra đường, tôi thẳng tiến đến ngôi tháp vàng lộng lẫy rực sáng. Chiêm ngưỡng và sửng sốt vì vẻ hoành tráng của chùa Pra That Phanom, tôi lại lên đường đi lòng vòng, khi chùa bắt đầu khép cửa chính. Bắt đầu đi tìm nơi ăn chơi (chưa kịp ăn uống gì tôi đã xông thẳng vào chùa vì sợ chùa đóng cửa), theo LP tôi định tìm đến quán Go All Night nhưng lạng quạng thế nào (vừa đi vừa "888" trả lời tin nhắn của bạn bè ở quê nhà...) tôi lại đi lạc vào quán khác. Thấy cũng được được bèn ngồi xuống luôn, khỏi đi tìm Go All Night nữa.

Quán, có tên được dịch ra tiếng Anh là "Wooden House of Friends", nơi tôi đã gặp đồng hương, hình chụp vào buổi tối và sáng hôm sau.

Các đồng hương người Việt và gốc Việt.

Ngồi một tý thì có 1 anh bàn kế bên cầm ly sang cụng cái chóc rồi hỏi "where r u from?", rồi anh trợn mắt lên vô cùng ngạc nhiên khi thấy tôi trả lời, anh hỏi lại: “Really?”. Thì ra anh ta là người gốc Việt (sinh ra bên Thái) và quán này là của 1 người cháu họ của anh, bố Việt mẹ Thái. Cũng dịp này, có 1 chú lớn lớn tuổi người Đà Nẵng (chú của anh) sang thăm, lại càng vui hơn nữa vì gặp đồng hương "thiệt". Thế là tám và uống gần nguyên đêm – trời ơi, còn được miễn phí hết luôn. Thiệt là quá đã!!! Anh chủ quán còn còn kêu tôi quay về nhà trọ lấy đồ sang, ở lại quán ngủ nữa. Nhưng phần thì sợ phiền, phần thì vì ông chú chủ nhà trọ cũng rất tốt bụng, vui vẻ, lại chịu bớt giá khi tôi thử trả giá nữa (?!) nên tôi hẹn mấy anh để dịp sau. Thú thật là từ hôm rời Sài Gòn đến giờ, hơn nửa tháng rồi tôi mới uống nhiệt tình và thiệt tình như vậy. Vì vui và an tâm vì gặp được người mình nơi đất khách quê người. ĐT liên lạc của các anh bạn này tôi vẫn còn giữ, bạn nào dự định sang That Phanom có thể liên lạc với tôi nhé. Cứ chén chú chén anh như vậy mà đêm trôi, và do vậy sáng hôm sau tôi thức dậy muộn, gần 8am – là quá muộn đối với tôi, và đầu nhức ong ong! May mà không có vụ án ly kỳ nào như trong phim Hangover!!!
Không nói đến sự lộng lẫy của tòa Chedi/Stupa cao 57m, được chạm trổ, cẩn dát và làm bằng 112kg vàng ròng ở cái chóp nhọn trên cùng… ngôi chùa Wat Pra That Phanom rất nổi tiếng vì được cho là được xây dựng lần đầu cách đây 2.500 năm, 8 năm sau ngày Đức Phật nhập cõi Niết bàn, và có chứa xá lợi Phật. Ngôi chùa hiện giờ đã được xây đi xây lại nhiều lần. Ngôi chùa hiện nay, được xây lại hoành tráng vào thế kỷ XVI, bởi vua Setthatirath của vương triều Lane Xang (Lào).

Phía sau cánh cổng rực rỡ này là ngôi chùa Wat Pra That Phanom

Dù được sửa chữa nhiều lần, ngôi chùa và tòa chedi vẫn giữ nguyên nét đặc trưng thanh thoát của các stupa của Lào. Lần sửa chữa gần đây nhất là vào 1975, khi tòa tháp bị suy sụp bởi những cơn mưa lớn, nhưng có rất nhiều thông tin đồn thổi của người dân địa phương cho rằng nó liên quan đến việc sụp đổ, thay đổi chính quyền cai trị trên đất nước Lào, vì ngôi chùa này, khu vực này ngày xưa từng thuộc vào vương triều Lane Xang!!! Và, ngôi chùa này hiện nay là nơi thờ phụng của không chỉ người dân Thailand mà còn cả những người anh em Laos, chỉ cách trở bằng 1 con sông – dòng sông mẹ Nam Mekhong chia đôi bờ.

Thanh thoát và lộng lẫy, Wat Pra That Phanom

Dấu ấn, sự ảnh hưởng của người dân Lào lên trên miền đất này còn có thể thấy ở cổng chào của thị trấn, một mô hình thu nhỏ của Patuxai (Vientiane) / Khải Hoàn Môn (Paris), nằm trên con đường chính của phố, nhìn thẳng vào ngôi chùa Wat Pra That Phanom.

"Khải hoàn môn" / Patuxai của That Phanom

Đây cũng là một điểm đặc sắc và lạ ở That Phanom. Lúc đầu, tôi cũng tưởng là chỉ ở That Phanom mới có ảnh hưởng lạ, đặc biệt này, nhưng sau đó tôi mới biết mình đã lầm.

Thực ra, tuy ít người biết đến thị trấn That Phanom, nhưng rất nhiều người biết đến tỉnh Nakhon Phanom, nơi thị trấn này trực thuộc. Khu ngoại ô của thành phố Nakhon Phanom, thủ phủ của tỉnh cùng tên, có ngôi làng Na Chooc, là nơi đồng chí Nguyễn Ái Quốc đã sống và hoạt động những năm 1928-1929. Đến giờ, nơi đó là di tích, là điểm tham quan nằm trong cái tour thăm viếng Thánh địa Phật giáo Thái Lan mà tôi có nói ở trên. Nhưng tôi lại chưa ghé vào – dù đã ngang qua đó!

Gần đây hơn, vào năm 2008, chính xác là ngày 27.01.2008, người ta lại một lần nữa biết đến Nakhon Phanom qua vụ lật chiếc thuyền chở 23 người Việt, làm 14 người chết và mất tích xảy ra trên dòng Mekhong, ngang qua Nakhon Phanom của Thái và Thakhek của Lào. Nạn nhân là những người lao động Việt Nam nhập cư trái phép vào Thailand, đang trên đường về quê ăn Tết.

***

Dòng Mekong, bên kia là Thakhek, Lào.

Tôi đến That Phanom đúng vào hôm có phiên chợ của người Lào trên đất Thái. Khác xa chợ phiên Indochina ở Mukdahan sầm uất phồn thịnh… và rất nhiều hàng Tàu, chợ phiên That Phanom chỉ bày bán toàn những nông lâm ngư sản, phẩm vật của địa phương. Hầu hết là do người dân Lào từ bên kia sông mang sang bày bán, mong cầu kiếm thêm chút tiền còm vì giá cả bên Lào rẻ hơn bên Thái rất nhiều. Những con đò nhỏ mong manh tành tạch qua về trên dòng Mekong cuồn cuộn xuôi về biển đông hầu như lúc nào cũng khẳm đầy những thân phận nhọc nhằn.

Ai nói rằng chỉ có ở Bắc Việt mới có cốm xanh. Hàng cốm ở chợ phiên Lào Thái có rất nhiều cô hàng cốm, rất dễ thương khi khách lạ chụp hình.

Lang thang trong chợ, ngắm nhìn những gương mặt chơn chất, những trao đổi bám mua hiền lành dung dị, vào viếng thăm những ngôi chùa bình yên ven dòng Mekong, ra sông trưa ngắm nắng… rồi cũng đến lúc tôi nói lời chia tay That Phanon lộng lẫy và yên bình.

Bên cạnh Wat Pra That Phanom mang đậm tính Lào, ở That Phanom lại có những ngôi chùa mang sắc thái Cambodia – mãi sau này tôi mới biết tại sao.

Tôi có lời hẹn sẽ quay về nơi đây, nhưng mãi vẫn chưa thành.

Đang lấp lánh vàng son, cả 112kg vàng, tui đang phát ham, tính qua canh me gỡ vài miếng, tự nhiên ông nói cái vụ lật thuyền làm tui xìu quá hà! Tui nghe nói không những vậy, mà đời sống của bà con Việt kiều mình bên miệt đó ngày trước cũng nhiều khó khăn tủi hờn lắm phải không ông?”. Giờ cũng chịu khó đọc mấy tin không có mấy chuyện “lộ hàng” rồi hả ku?

“Ừ, cũng có nhiều chuyện không hay lắm. Bữa nào mầy rảnh rỗi tao lên mạng tải xuống rồi gửi cho mầy đọc. Mà thôi, lẽ ra tao tính “đi tiếp” lên Nakhon Phanom, nhưng thấy không khí buồn qua, tao dắt mầy dọt qua xứ khác chơi nghen. Mai mốt mình quay lại Nakhon Phanom sau há!”

***

Là 1 tỉnh rất xa lạ với người Việt, hầu như không n82m trên cung đường du lịch nào, nằm kẹt trong 1 góc sâu miền bắc Thailand, miền đất này đã từng thuộc về rất nhiều các vương triều, Lana, Burmese, Lanexang, Siam... nên những ngôi chùa xưa trong phố mang nhiều kiến trúc thật khác nhau.

Những ngôi chùa nhiều phong cách.

Và do nằm trải dọc theo một con sông còn tươi mát, thành phố này là sự giao thoa đẹp giữa thiên nhiên và con người, bình yên đẹp những mái chùa vàng óng soi bóng xuống dòng sông, nơi lũ trâu ngoan nằm yên cho dòng sông ve vuốt… bên lũ trẻ trâu tưng bừng đùa nghịch…

Sông quê chiều êm

Mưa bay bên chùa vắng.

Và sao tôi có thể quên một chiều mưa giật trắng trời, một mình tôi bên hiên chùa vắng. Chỉ một mình tôi thôi – ngoài kia, hoa sứ hồng, bằng lăng tím, phượng đỏ, bò cạp vàng,… rụng bay rực rỡ đất trời.

Nan bình yên của tôi đó.

Tôi đến Nan trên chuyến xe trưa nóng nung người từ Phrae, những ngày tháng tư chưa mưa chờ mùa vui Songkran. Miền bắc Thailand những ngày này nóng hơn Saigon tháng 4 rất nhiều, nên tôi đành nhảy lên song-thẻo đi về nhà trọ, bỏ qua thói quen cố hữu là thường đi bộ, cõng balo tìm nhà nghỉ. Và tôi cũng bỏ luôn thói quen tót ra đường ngay khi đến miền đất mới mà trấn thủ trong nhà nghỉ, lướt net chờ chiều xuống.

Rồi tôi vọt ra đường, để choáng váng với Nan, từ cái nhìn đầu tiên!

Thành cổ từ thế kỷ XIX…

… ngôi chùa thanh khiết giữa mùa hoa lá tháng tư Nan bình yên

Nằm lọt thỏm giữa rừng xanh núi đỏ đèo cao sông sâu hiểm trở, Nan ngày xưa là 1 vương triều nhỏ, độc lập, ít tham gia vào các chiến sự nhộn nhịp của các vương triều Burmese, Sukhothai, Chiangmai, Lanna… Mãi cho đến thế kỷ XIV, khi vương triều hùng mạnh Lane Xang (nước Lào bây giờ) phát triển Chiang Thong (Luang Prabang ngày nay) thành kinh đô, người ta mới bắt đầu biết đến miền Wara Nakhon (Nan bây giờ), một điểm giao thương quan trọng trên con đường từ Luang Prabang đến kinh đô Chiang Mai của vương triều Lanna. Đến 1558, Nan rơi vào tay người Burmese và rơi vào hoang tàn. Mãi đến 2 thế kỷ sau, năm 1786 người Siam mới lấy lại được. Các lãnh chúa địa phương lại lên nắm quyền, Nan được xem như vùng bán tự trị trong vương triều Siam. Mãi đến 1931 Nan mới chính thức trở thành 1 tỉnh của Thailand.

Sự đa dạng trong các phong cách chùa chiền phải xem từ các linh vật, bắt đầu từ sư tử của Burmese…

…rồi đến voi của Sukhothai…

…rồi lại đến sư tử Thai Lũe (?) đuổi theo sư tử Burmese…

…và không thể nhầm vào đâu Naga của Thailand!

Một đoạn thành cổ ôm quanh Nan ngày xưa, giờ vẫn sừng sững giữa phố, bên những ngôi chùa lạ, và những hàng bò cạp nước rực rỡ vàng những ngày tháng tư nắng cũng vàng ơi là vàng.

Sau một đêm bên bờ sông Nam Nan lộng gió, tôi bắt đầu ngày mới bằng việc viếng thăm ngôi chùa gần nhà nhất, Wat Pra That Chang Kham. Ngôi chùa quan trọng thứ nhì trong thành phố này vào lúc sáng sớm yên vắng. Chùa Wat Pra That Chang Kham được xây dựng lần đầu từ 1458, với nhiều truyền thuyết và huyền thoại xung quanh chùa, như về chuyện 1 người nước ngoài mua một bức tượng Phật, theo kiến trúc Sukhothai (tức là đã rất lâu) vào những năm 50 thế kỷ trước, với giá tiền thật cao. Nhưng khi di chuyển bức tượng cao 145cm này, ông làm ngã bức tượng, lớp vỏ bên ngoài tượng vỡ ra, để lộ một tượng khác bằng vàng ròng. Ông đã trả lại bức tượng đó cho chùa và pho tượng vàng đó vẫn được giữ lại chùa đến hiện nay...

Pho tượng vàng sau khung kính – chắc sợ kẻ hoang đàng tôi đến gỡ một miếng chăng?!

Wat Pra That Chang Kham, 3 kiến trúc đa dạng hòa vào nhau.

Tuy ngôi chùa chính Wat Pra That Chang Kham được xây đi xây lại nhiều lần, nhưng tòa tháp chedi lớn phía sau chùa đã được gìn giữ từ thế kỷ XIV và rất dễ dàng nhận ra phong cách Sukhothai của tháp qua bầy voi quanh ngôi tháp, rất quen thuộc nếu bạn đã từng lang thang Sukhothai, Si Satchanalai hay Kamphengphet…

Tòa chedi phong cách Sukhothai.

Trong sớm mai thanh khiết, ở một miền đất có rất ít du khách chỉ đó đây vài người mộ đạo lặng lẽ,… lang thang trong ngôi chùa Wat Pra That Chang Kham, hương sứ bảng lảng dịu dàng, những thiện nam tín nữ với những nụ cười hiền hòa thân thiện, những câu chào êm ái… mới thấy mình đã quá may mắn lạc bước đến nơi này.

Từ Wat Pra That Chang Kham, tôi lang thang qua ngôi chùa nhỏ Wat Hua Khuang ngay gần đó. Ngôi chùa Wat Hua Khuang nhỏ nhắn xinh xắn này có một tòa chedi theo phong cách phối hợp giữa Lanna & Lanexang, còn ngôi nhà nguyện nhỏ bé bằng gỗ xinh xắn kế bên lại được xây dựng theo phong cách Luang Prabang… Bạn sẽ ngạc nhiên trước những kiến trúc đa phong cách này nhưng sẽ không có cảm giác xa lạ, vì ngôi chùa nhỏ xinh, những chú tiểu thân thiện, những sư thầy hiền hòa… sẽ làm bạn thấy như đang ở quê nhà yên bình ngày xưa.

Nhẹ nhàng Wat Hua Khuang

Sự pha hòa các phong cách Lanna, Lanexang, Luang Prabang… đẹp dịu dàng

Chia tay ngôi chùa nhỏ xinh Wat Hua Khuang, tôi đến viếng Wat Phumin, ngôi chùa nổi tiếng nhất ở Nan, được xây dựng từ 1596, theo kiến trúc Thai Lue, được phục chế vào TK XIX. Ngôi chùa xưa này được xây “trên lưng” của 2 chú rắn thần Naga, Sở dĩ chúng ta có thể tưởng tượng vậy vì phần trước cổng chính là nửa thân trước của 2 chú, phần cửa sau là nửa thân sau của 2 chú, nên nhìn xa xa cứ như ngôi chùa nằm đè lên 2 chú Naga.

Chùa ‘’đè’’ lên rắn.

Tuy nhiên, phong cách Thai Lue của ngôi chùa không nằm ở những họa tiết trang trí cầu kỳ tinh xảo bên ngoài, trên mỗi cửa chùa mà là nội thất sắc xảo bên trong. Đặc biệt là những pho tượng Phật mang những nét đặc trưng, mà lạ lùng thay bạn sẽ gặp rất nhiều ở những ngôi chùa ở Udomxay miền Bắc Lào… Thật lạ lùng là Nan đang nóng nung người nhưng khuôn viên bên ngoài các ngôi chùa, đặc biệt là quanh Wat Phumin cây cối lại cực kỳ xanh tốt, hoa lá tưng bừng khoe sắc phô hương, làm chùa đã đẹp càng thêm rạng ngời…

Bên trong chùa Wat Phumin.

Dường như đã ‘’bội thực’’ với chùa trong một buổi sáng, tôi bỏ phố, qua sông, lên rừng…. thì tôi cũng gặp lại một ngôi chùa, nhưng tôi lại sà ngay vào vì không khí rộn ràng nơi đây. Hôm nay là ngày ‘’tốt nghiệp’’ của các chú tiểu sau một tuần thọ giới, tập tành tu hành – ngày cuối của lễ hội Poi Sang Long ở chùa Wat Pra That Chae Haeng.

Lễ ‘’tốt nghiệp’’ Poi Sang Long ở chùa Wat Pra That Chae Haeng.

___________________
71

Ánh đạo ‘’vàng’’ ở ngôi chùa đẹp và linh thiêng Wat Pra That Chae Haeng

Tôi tự nhận thấy mình vô cùng may mắn, có chút duyên gì chăng, khi được dự buổi lễ ‘’tốt nghiệp’’ Poi Sang Long của các chú bé tu tập ở chùa Wat Pra That Chae Haeng. Tôi đã từng ngó nghiêng các buổi lễ xuống tóc của các chú, ở những miền đất khác, nhưng mải miết trượt dài trên đường, tôi không ở lại để đợi các chú xong khóa tu tập, thì đến đây, khi lon ton ra một ngôi chùa xa lắc xa lơ vùng ngoại ô thì gặp buổi lễ này. Trong khi đó, ở nội thành của Nan, những ngôi chùa lớn khác đều không có lễ này. Té ra, cả vùng Nan, chỉ có chùa Wat Pra That Chae Haeng, ngôi chùa được xây dựng từ năm 1.355, ngôi chùa linh thiêng nhất Nan này mới là nơi làm lễ Poi Sang Long cho các bé.

Khoe bằng với má.

Khoe với khách lạ.

Chụp hình lưu niệm chia tay với huynh trưởng, bạn đồng môn (là bạn học chung một môn học – như định nghĩa của 1 nhơn vật cũng có tiếng tăm ở nước Nam mình đó, he he he…).

Đèn hoa rực rỡ trong chùa. Nhưng rạng rỡ hơn hết chính là gương mặt tự hào của những người thân đến xem, chờ các bé nhận bằng ‘’tốt nghiệp’’ và đón đứa con thơ lần đầu tiên xa nhà lâu đến vậy. Trong thời gian lang thang quanh chùa, tôi có nói chuyện với các phụ huynh ở đây. Một anh phụ huynh trẻ nói rằng, nếu sắp xếp được công việc, sang năm chính anh sẽ xuống tóc tu tập một thời gian, để trả nghĩa cho cha mẹ. Và anh cũng trả lời rằng, gia đình và nhất là công sở sẽ tạo điều kiện tối đa cho anh, không phải ngại gì đến chuyện công việc… Thật là đáng kinh ngạc về sự mộ đạo và nhiệt thành của người dân Thái.

Hạnh phúc khi chia sẻ sẽ được nhân lên. Nhiều, rất nhiều lần. Và trong một sáng tháng Tư trong trẻo, tôi đã được may mắn chia sẻ với nhiều những người bạn mới, nhiều em ngoan … trong ngôi chùa thiêng Wat Pra That Chae Haeng đẹp lộng lẫy giữa nắng xanh ngời.

Ngày vui Poi Sang Long, các bạn đều có má ba đến đón, sao em lủi thủi một mình? Mai này, đường đời có khép lại như những cánh cửa xám kia?

Rồi chia tay ngôi chùa, những người bạn mới, những em bé ngoan hiền, tôi lại một mình lang thang trên con đường trưa Nan nắng nồng nàn. Niềm vui trong lòng làm tôi thấy đất trời sao rực rỡ, thiên nhiên sao hiền hòa, con người nơi đây sao thân thiện. Những con phố cao nguyên trưa hun hút nằng, lộng lẫy những ngôi chùa Thái, Hoa, Miến… những hàng cây bò cạp nước vàng hoa lung linh, phượng vĩ đỏ rực rỡ, bằng lăng tím nồng nàn, trúc đào hồng kiêu hãnh… mê mải đuổi nhau chạy trong phố… và cả đóa sen tím cô đơn nhỏ nhoi bên chùa xưa màu thời gian đã xám… Nan của tôi sao đẹp và bình yên quá!!!

Nan, những ngôi chùa xám đẹp trầm mặc…

… bên những bảo tháp trắng tinh khôi…

Tôi về bên sông nắng. Một mình tôi, một trưa con sông Nan loáng nước, và nhiều những Singha thơm ngọt nồng nàn. Vì tôi đang chia tay Nan, vì chiều nay tôi phải đi, chiều nay tôi phải xa… Tôi đang mê mải đuổi theo mùa Song Kran miền Chiang Mai xa ngái. Nên thời gian của tôi nơi những miền Phrae, Nan, Lampang… chỉ như là hư ảo…

Nhớ Nan. Nhớ đóa sen tím buồn cô đơn bên chùa xám….

Mai này tôi về, những hư ảnh xưa có về cùng? Cơn mưa đầu mùa có cùng tôi về Nan ngày tháng Tư rực nắng, để trói chân tôi, bỏ lại một mình bên hiên ngôi bảo tàng vắng tanh… Ngoài kia, con đường giờ đã là sông. Dòng sông mưa rực rỡ những vàng bò cạp, đỏ phượng vĩ, tím bằng lăng…. Dòng sông hoa, dòng sông cầu vồng mê mải chảy về nơi cuối trời…

…nhớ cơn mưa đầu mùa trói chân khách giang hồ đang ngẩn ngơ bên dòng sông hoa rực rỡ…

Còn lại nơi đây một người. Chưa xa, đã rất nhớ…

Nan, bao giờ tôi về?

Dzị hả, bữa ở Nan đó là ông đang ham dzui chạy lên miệt Chiang Mai ăn Tết Té Nước Song Kran hả. Xời ơi, tui mà như ông, ở lại Nan chơi cha nó cho rồi chứ lên Chiang Mai làm cái giống gì! Ông đi miết trển rồi mà! Mà tui còn nghe nói cái miệt Nan, Phrae này người ta ăn Song Kran kỳ lắm phải hông anh hai?”

“Ủa, sao mầy biết hay dzị? Dzạo này buồn chuyện hgia đình hay lên mạng đọc ké hả? Ừa, khác với những vùng khác, ăn Tết có 3 ngày, thì ở miệt này người ta ăn Tết Song Kran tới 6 ngày luôn. He he he, cỡ mày, lười như con đười ươi, qua đây ở chắc hạp. Nói nào ngày, bữa chia tay vùng này, tao có thề thốt là quay lại những ngày sau, nhưng lần nào cũng dzậy, nghe tiếng gọi Luang Prabang là chưa kịp ăn xong cái Tết Song Kran tao đã tất tả chạy qua Lào ăn Bun Pimai rồi! Thôi để bữa nào tao ráng ở đây ăn Tết đủ 6 ngày rồi về tao kể nghe hén!”

“Thôi đi cha nội! Ông mà ăn Tết ở đó 6 ngày chắc ông như miếng giẻ rách nhúng hèm rồi, còn kể cái gì nữa mà kể. Mà thôi, đi miệt nào khác chơi đi há. Đổi không khí cái đi!!! Nghe ông than thở thương nhớ miền quê hoài tui nản quá! Ông nói thiệt, có vùng nào ông đi qua xong rồi mà ông không thương không nhớ hông? Xạo xừ quá chừng trời luôn!!!”

“He he he, hiểu ai chẳng bằng bạn mình! Ok, thôi để tao dắt mày đi một miệt khác. Đi xong rồi, mầy sẽ biết là tao có thương có nhớ hay không hén!”

************************

Tôi đến thành phố cổ xưa nhất của miền Nam Thailand một buổi chiều nắng nóng. Phố xưa đến nỗi người ta chưa tìm ra nó có từ thời nào, chỉ biết rằng có một thời nó đã là kinh đô của một vương triều nhỏ, một trong nhiều vương triều ngày bán đảo Nam Thailand vẫn chưa quy về một mối.

Tôi thích những kiến trúc “nhiều màu” nhưng sao thấy vẫn hài hòa…

…đến những sự tương phản giữa màu xám xưa cũ trên nền màu tươi mới của Nakhon Si Thamarat.

Ngơ ngác cõng balo lội bộ từ bến xe xa lắc xa lơ về đến phố, ngơ ngác giữa sự giao thoa của những kiến trúc lạ lẫm của phố bé như một con đường, dù đã từng là miền đất phồn thịnh nhất miền Nam Thailand, ngơ ngác giữa những tấm chân tình của bác xe ôm (dù tôi không đi xe bác), không biết tiếng Anh, dắt tôi vào tiệm thuốc nhờ cô dược sĩ vẽ đường, chỉ đường, giới thiệu nơi nghỉ ngơi cho tôi, rồi còn ra đường dõi mắt nhìn theo tôi đi… giữa những ngơ ngác, tôi ngạc nhiên vô cùng.

Tôi yêu những hàng xoong nồi vàng sáng bóng, leng keng như tiếng chuông gió chiều Nakhon Si Thamarat lộng gió…

…và quán cóc bên thành xưa nghìn năm, dưới cổ thụ trăm tuổi - mà nhất định tôi sẽ la cà xà xớn ở đây!!!.

Người ta nói miền Nam Thailand bom rơi đạn lạc, người dân lạnh lùng, xa cách, kiến trúc chủ yếu Islam đơn điệu… mà sao Nakhon Si Thamarat lại khác đến vậy?

Nakhon Si Thamarat, thành phố thủ phủ của tỉnh cùng tên có một lịch sử khá phức tạp, và có một nền văn hóa, chắc nhờ vậy nên lại rất phong phú. Nằm ở bờ đông của bán đảo Thailand, Malaysia, ngay sát bên dưới tỉnh Surat Thani với các thiên đường du lịch đảo Koh Samui, Koh Pha Ngan,… lại rất gần bên kia bờ tây bán đảo Thái-Mã là miền địa đàng Phuket, Krabi,… rồi ngay bên dưới là các tỉnh Hồi giáo đặc trưng Songkhla, Pattani… Nakhon Si Thamarat cứ chơi vơi ở giữa, và văn hóa cảnh quan cũng lửng lơ đâu đó!!!

Tòa pilar của thành phố giữa ngày giông xám xịt…

…và không thể lẫn vào đâu ngôi chùa Tàu này.

Từng là thủ phủ của miền nam Thailand thời vương triều Siam trong thời gian dài, đến đây bạn có thể gặp những tường thành cổ theo phong cách Khmer (?!), rồi đến những ngôi chùa Siam, đến chùa Tàu đỏ rực, rồi những thánh đường Hồi giáo, những nhà thờ Công giáo… và lạ lùng thay, ngay giữa phố đông bạn vẫn có thể thấy bờ rào đá xám ngơ ngác nằm, như bị lạc từ cao nguyên đá Đồng Văn nước Việt sang vậy!!!

Và hàng rào đá đi lạc ra phố..

Nakhon Si Thamarat, yên bình vắng vẻ. Bom rơi đạn nổ thì đâu ở tỉnh giáp giới bên dưới Songkhla, dù ở đây vẫn có những nhà thờ Hồi Giáo lộng lẫy thanh vắng. Nơi những người dân mộ đạo vẫn cho kẻ ngoại đạo tôi vào trong lang thang, dòm ngó, chụp hình… dù điều này bị cấm kỵ ở hầu hết những nhà thờ Hồi giáo khác. Rồi những nhà chùa Phật giáo xưa lắc xưa lơ làm bằng gỗ mộc mạc càng làm tôn lên vẻ rực rỡ của những pho tượng vàng sáng rực rỡ bên trong…

Nhưng chưa bị cuốn hút bởi những vẻ đẹp tôn giáo của Nakhon Si Thamarat, tôi lại bị say bởi những nét duyên khác. Tôi như gặp lại nơi đây cuộc sống thanh bình ngày xưa…

Buổi sáng bên Hoa Coffee, nắng sớm xiên nhẹ qua lớp mành tre thưa, thưa đủ để lũ gió cũng theo vào, mang theo chút hương hoa quyện vào hương café, và cả hương dĩa bánh lọt càri, y chang như một buổi mai nào xưa lắm tôi lang thang miệt Chắc Cà Đao miền tây nước Nam mình…

Buổi sáng. Nắng. Gió. Café. Dĩa bánh lọt… nhớ miền nam nước Nam.

Rồi những quán cây lá xanh tươi, hoa cỏ rực rỡ thật đẹp, nhưng rạng ngời nhất là pho tượng Phật đồng xám ngay bên con đường xanh đi vào. Tôn giáo ở đây đã hòa vào cuộc sống một cách hài hòa. Ngồi ở đây một trưa nắng, nếu nghe được bài tụng ca Om Mani Padme Hum êm êm thanh thoát trong nắng gió ngời ngời… chắc tôi dọn nhà về đây ở luôn quá!

Quán đẹp với Phật.

Rồi lang thang trong chợ, trên phố, tôi ngỡ ngàng nhìn thấy những chiếc khuôn bánh bông lan, mà miền trung xứ nẫu còn gọi là bánh thuẫn. Đã lâu lắm rồi, đã bao mùa Tết qua rồi người dân thị thành từ nam chí trung (miền bắc tôi không rành) không còn tự làm loại bánh quê mộc mạc này nữa. Loại bánh mà ngày xưa được xem như là vũ khí để các cô các dì các chị các em thể hiện tài hoa của mình, qua những cái bánh nở bung 4 cánh vàng tươi thắm như hoa hay chỉ nhu nhú nứt hay cháy khét trẹt lét như đầu thầy chùa (sorry – nhưng ngày trước lũ con nít tôi hay gọi vậy!!!). Tôi vẫn nhớ mãi 2 thẩu bánh đẹp rực rỡ chưng trên bàn thờ ngày Tết, cùng với bình bông lay-ơn dung dị của ngày xưa… nhớ sao mà nhớ. Giờ, ngày Tết má tôi vẫn nhờ gửi mua từ quê một thẩu để cúng ông bà. Tuy kiêng ngọt đến mức café còn không bỏ đường, thi thoảng những sáng mùa xuân Sài Gòn tôi vẫn nhấm nháp chúng, bên ly café đen thật đắng, mà bánh thật ngọt… nghe những bài xuân ca rộn ràng, mới thấy ngày xưa nghèo thật khổ nhưng vẫn đẹp làm sao.

Những chiếc khuôn bánh gợi cả một trời nhớ!

Sao Nakhon Si Thamarat vẫn còn… mà quê mình đã vắng?

Đa dạng về tôn giáo, nhưng khác với các tỉnh sâu hơn về phía nam, tôn giáo chính của Nakhon Si Thamarat vẫn là Phật giáo. Ngôi chùa Wat Pra Mahathat ở đây là ngôi chùa lớn nhất miền nam Thailand, và là một trong những ngôi chùa cổ xưa nhất Thailand, được xây dựng từ hơn 1.000 năm trước. Ngôi chùa này thường được ví von với Wat Pho hoành tráng ở Bangkok, tòa bảo tháp cao 78m của ngôi chùa này cũng lấp lánh vài trăm kg vàng y… Tuy nhiên, đến ngôi chùa này tôi không ấn tượng bởi tòa tháp vàng lóng lánh đó mà bởi những chiếc áo trắng nhẹ nhàng, của các em học sinh đi học tập, thăm viếng chùa… Màu áo trắng ngây thơ của các em, màu xám giản dị của những chedi vô danh nổi bật trên những sắc màu lộng lẫy đỏ vàng của ngôi chùa lớn… phối thành một bức tranh cuộc sống đẹp hiền. Tôi yêu những điều giản dị như vậy. Chỉ vậy thôi.

Những sắc màu Wat Pra Mahathat

Đi Thailand, điều tôi rất thích là những chương trình giáo dục về tôn giáo và lịch sử thông qua việc viếng thăm chùa chiền và các di tích lịch sử… mà hầu như tôi đều gặp ở khắp nơi nơi… Tôi không có khả năng giao tiếp với các bé, nhưng qua gương mặt thành kính, nét suy tư hay sự bỡ ngỡ pha lẫn chút nghịch ngợm khi nói câu chào Sawadee với khách lạ, tôi tin rằng tâm hồn các em đã được nuôi dưỡng những điều thiện, một cách dung dị không giáo điều, ngay từ lúc trang giấy trắng còn dễ hấp thu này. Trông người và ngẫm đến mình….