KÝ ỨC HỌC TRÒ
|
KÝ ỨC HỌC TRÒ
Tác phẩm được viết
bởi tập
thể Cựu học sinh
Trung học
BC Định Quán
LỜI CỦA THẦY HIỆU TRƯỞNG
... Ngày đó, xa lắm rồi, khi tôi còn là một giáo viên trẻ dạy toán ở trường trung học tỉnh lỵ. Tôi nhớ vào buổi sáng, đang dạy ở tiết 2 thì phải; tôi được mời lên Văn phòng để nhận quyết định bổ nhiệm tôi về làm hiệu trưởng ở 1 trường trung học quận. Thực sự tôi rất lo, vì ngày đó giáo viên đang công tác ở tỉnh là một diễm phúc; không ai muốn đi về nơi xa xôi như Định Quán, nơi mà tôi phải đến.
Sau một ngày suy tư lo nghĩ, tôi đã đến Tòa Hành chánh tỉnh để xin được ở lại. Hơn 2 giờ nặng nề trôi lặng lẽ qua để chờ kết quả, tôi thất vọng ra về vì không được chấp thuận mà phải khăn gói lên đường tới Định Quán.
Tôi nhớ lại cũng
rất may, lúc đó tôi gặp được người bạn
là anh Nguyễn Phùng Ngọc, một nghị viên hội đồng của quận Định Quán. Qua anh Ngọc
tôi mới hình dung được Định Quán cách xa tỉnh hơn 70km, nằm trên tuyến đường tới
Đà Lạt và ngôi trường Trung học chỉ là trường Bán công vì lúc đó chưa có trường
Trung học công lập, với tổng số khoảng 50 - 60 học sinh gồm 3 lớp: 6, 7, và lớp
8.
Khi tôi đến thực tế, nhìn ngôi trường gồm 2 gian nhà ngói xiêu vẹo (của đơn vị cầu đường bỏ lại) và một số học sinh lớn nhỏ thưa thớt mà tôi nhớ rất kỹ là lớp 8 được có 10 học sinh, hôm đó vắng 1 nên sĩ số khi vào lớp là 9, gồm 5 trai, 4 gái.
Chính nhờ anh Ngọc đã chuẩn bị tâm lý cho tôi nên tôi không có gì ngạc nhiên hay chán nãn. Tôi không nhớ chính xác ngày nhưng đó là tháng 8 năm 1970, tôi chính thức về công tác tại trường Trung học Bán công Định Quán.
... Năm sau về trường mới, đẹp đẽ và khang trang với tất cả đều mới từ bàn học tới bảng đen, các thầy cô từ tỉnh và thành phố về dạy. Đến cuối niên học đó thì những em học sinh tôi gặp đầu tiên nay đã học xong lớp 9 nên phải chia tay trường lớp, bạn bè và gia đình để đi xa học. Một bữa tiệc gồm bánh kẹo, nước ngọt với tiếng ca thơ ngây ngọt ngào của các em gái: Mỗi năm đến hè lòng man mác buồn .... thực sự đã trở thành một kỷ niệm sâu sắc làm tôi nhớ mãi đến tận bây giờ.
Tôi không thể nhớ hết tên các em cũng như quý thầy cô đã cùng tôi giảng dạy trong 5 năm ở trường Trung học Bán công Định Quán mà giờ đây không còn nữa. Hôm nay chỉ còn lại trong ký ức mỗi người, nhưng tôi không thể không nhắc đến những tình nghĩa cao đẹp của các em học sinh đối với trường xưa và thầy cô cũ dù đã gần 40 năm đi qua, đã mất hơn một nửa đời người.
Cũng nhân viết về ngôi trường cũ xa xưa với những kỷ niệm vui buồn, tôi xin cầu chúc quý đồng nghiệp được thanh tịnh an lạc lúc tuổi già; chúc các học sinh cũ đã trưởng thành gặt hái được những thành quả tốt đẹp.
HT
Phạm Văn Quốc
LỜI CỦA GV
CHẾ NHÂN HÒA
Thời thơ trẻ, tình cảm, cảm xúc, biểu hiện cũng mới phôi thai, thật đẹp,
thật ngây thơ, không toan tính. Những hoài niệm về nó như kỷ vật vô hình,
mà lo toan, mưu tính của cuộc đời đã gói kỹ, bỏ quên trong kho ký ức.
Khi gió bão thời gian bóc trần cuộc đời
và thân xác, khi đã mòn mõi với những đấu tranh vật lộn trong cuộc sống,
con người mới chợt thấy trong kho ký ức của mình có những món quà kỷ niệm êm
ái, như luồng gió mát quá khứ, xoa dịu những vết bỏng thời gian in dấu. Ta cảm
thấy hối tiếc vì sao mình lại không mãi giữ được tâm hồn thơ trẻ.
Tuổi già tham vọng tan biến, thì đố kỵ,
ganh ghét, hận thù không còn nơi để sinh sôi nảy nở. Mảnh đất đời người
bây giờ lại trở về nguyên sơ dù nó mang đầy chứng tích. Người bây giờ lại yêu,
ghét như trẻ thơ.
Hạnh phúc, không ở đâu xa, nhiều khi
ngay cạnh bên mình không biết, cứ mãi đi tìm vô vọng. Thôi, thì thôi; bây
giờ còn cảm, còn biết, còn nhận được hạnh phúc, thì vẫn thật là hạnh phúc. Chúc
mọi người và tôi chúc cho tôi đã cảm thấy hạnh phúc với những tình cảm quá khứ
tươi trẻ và trong sáng, đẹp như những viên ngọc quý được tìm thấy dưới lớp
chôn vùi của cát thời gian.
Và bây giờ, hãy khai quật lớp cát thời
gian !
PHẦN 1. TRỞ VỀ
Nó choàng tỉnh giấc khi
tiếng loa từ buồng lái phát ra:
Kính chào qúy khách, chuyến bay của chúng ta sắp hạ cánh. Bây giờ là 7h
15 phút giờ Việt Nam. Nhiệt độ bên ngoài phi trường Tân Sơn Nhất hiện nay là 26
độ. Xin quý khách vui lòng trở về chỗ ngồi và kiểm tra lại dây an toàn.
Nó nhìn
đồng hồ, mới 1h sáng, từ lúc lên máy bay nó đã quên không chỉnh lại đồng hồ.
Cơn buồn ngủ làm đầu óc nó lơ mơ, cơ thể nó vẫn còn theo quy trình sinh học
chưa thay đổi. Nó ngáp dài, thèm ngủ thêm vài tiếng nữa nhưng rồi cũng phải uể
oải vươn vai trong không gian hạn hẹp của ghế ngồi. Cũng may, dãy ghế ba người
mà trống một, người đàn ông bên kia cũng
đang vặn vẹo như nó. Cả hai cùng nhìn nhau cười thông cảm.
Lúc nó
kéo chiếc valy nhẹ tênh ra cửa exit, giơ tay chào lịch sự với anh thanh niên kiểm
tra hành lý sân bay, mắt nó đã nhìn thấy người đàn ông ăn mặc chỉn chu cầm trên
tay tấm bảng viết tên nó. Khi nó tiến đến, anh ta cúi chào rất lễ độ và nhanh
nhẹn đưa nó lên chiếc xe đậu gần đó.
Nó nhìn
ra đường phố, buổi sáng Sài Gòn đông nghẹt, nhất là giờ này, mọi người hấp tấp
đến trường, đến sở làm. Bốn mươi năm trước Sài Gòn không đông như vậy. Bốn mươi
năm sau có người biểu nó Sài Gòn bây giờ nhìn thấy xe cộ mà chóng mặt. Sâu còn
hăm he bây giờ về Sài Gòn một mình thì đi lạc khỏi cần vượt biên lần nữa. Khi
nó hỏi Sâu vì sao khỏi vượt biên thì Sâu cười khanh khách nói hễ triều cường
lên thì phố hóa thành sông, nó chỉ cần nằm dài xuống là nước cống đưa nó ra biển,
khỏi tốn chỉ vàng nào hết.
Vậy nên
khi nó báo cho Sâu biết ngày giờ bay, Sâu đã chuẩn bị sẵn cho nó chỗ ở, người
đưa đón; tự tin đến mức biểu nó chỉ việc ngủ và ăn. Như người khác có lẽ chờ
chính bạn mình đi đón, nhưng nó – một người lập dị, đã bắt Sâu cam kết trong thời
gian về lại Việt Nam, Sâu không được phép nhìn mặt nó. Sâu cười hì hì biểu nó ở
Việt Nam bây giờ mười người ra đường có chín người bịt mặt, kèm thêm cái nón bảo
hiểm với cái kiếng mát thì mụ nội cha quân nào biết ai là ai. Nói vậy thôi chớ
nó biết Sâu chẳng khi nào thèm thất hứa. Đã nói không nhìn là không nhìn mà.
Tới
khách sạn, một khách sạn vừa phải, không lớn cũng không nhỏ, (Sâu nói không nên
hoang phí cho mấy cái sao sao), nó lại lăn ra ngủ tiếp cho tới khi người hầu
phòng gõ cửa mời nó xuống nhà dùng cơm.
Bữa ăn
Việt sau nhiều năm xa cách làm nó ngon miệng. Ăn một mình trong góc phòng, nó cảm
thấy mình như đứa trẻ được cưng chiều,
dù rằng đòi hỏi vô lý. Nó muốn được lo lắng chăm sóc chu đáo khi tới Việt Nam
nhưng lại không muốn tiếp xúc, không muốn gặp bất cứ người nào, kể cả Sâu.
Mà nó
có còn ai ở đây để mà gặp chớ. Bao nhiêu năm nay nó sống thui thủi một mình.
Cha mẹ chết hết, anh em lưu lạc người một phương, con cái không có, còn chồng thì …. thôi không nhắc tới. Vậy
thì nó về Việt Nam để làm cái gì? Nó hỏi câu đó với những người quen, ai cũng
nói: Yes, Don care. Nhưng mà Sâu thì khác, Sâu nói tưng tửng:
- You
qua Ấn Độ you có bà con nào hông? You đi Nam Phi you có bạn bè nào hông? Vậy lý
do gì you không đi Việt Nam. Me nói ĐI chớ me không nói VỀ à nhen.
Ờ. Nghe
cũng có lý. Sâu hay có cái kiểu nói bá láp như vậy nhưng mà ngẩm nghĩ cũng
đúng. Đi xả stress thì cần gì bà con anh em. Mà nó thì ngoài việc lang thang từ
nước này qua nước nọ còn có gì để mà làm. Vậy thì đi, đi Việt Nam, đi theo cái
tour mà Sâu vẽ ra, Sâu chu toàn mọi việc, còn nó thì khăng khăng giữ ý kiến của
mình. Ok. Sâu đồng ý, đứa nào cũng vui.
Cơm
trưa xong, người lễ tân đưa cho nó tấm vé xe Phương Trang, khởi hành lúc 4h chiều,
và kẹp theo 1 tấm giấy nhỏ dặn nó đưa cho tài xế xe. Nó bật cười. Sâu thiệt là
quá cẩn thận. Cái chỗ mà nó cần xuống, nào có xa lạ gì. Không phải cả một khoảng
thời gian thơ ấu nó đã từng ở đó sao? Đâu phải Sài Gòn mà nói thay đổi tới
chóng mặt. Đó chỉ là một vùng quê hẻo lánh thôi. Không lẽ chưa được bốn mươi
năm mà Sâu cho là nó lẩm cẩm tới mức độ không nhận ra được. Thiệt tình.
3h30
chiều nó check out, lại có sẵn xe đưa nó ra góc Đề Thám – Phạm Ngũ Lão, nơi mà Sâu
nói là bây giờ người ta kêu bằng khu phố Tây ba lô. 5 phút sau lên xe, ngồi cạnh
một chú nhóc mặt búng ra sữa, đeo headphone lắc lư theo điệu nhạc. Nó phì cười
một cách khoan dung độ lượng. Hồi xưa, nhiều năm về trước nó cũng đã từng lắc
lư theo nhạc như cậu nhóc này, chỉ khác là trong những quán bar ở một nơi cách
đây 7 múi giờ.
Xe chạy
từ từ trong thành phố. Bây giờ thì nó thực sự chóng mặt như lời Sâu quảng cáo.
Buổi sáng mắt nhắm mắt mở, lên xe ngủ gà ngủ gật nên không kịp thấy Sài Gòn
thay da đổi thịt. Bây giờ xe chạy vòng vèo qua những con đường rất lạ, lạ vì mọc
lên chi chít lô cốt cản trở lưu thông trong một cảnh quan bức bối. Người người
chen chúc trên xe hai bánh bụi khói mù trời với nón bảo hiểm và khẩu trang che
mặt. Nó phì cười khi nghĩ đến chuyện trước khi đi nhân viên lễ tân còn đưa cho
nó chiếc khẩu trang. Bó tay với Sâu (từ ngữ bó tay cũng là học từ Sâu).
Nói
thêm về cái chuyện Sâu. Hai năm trước nó lang thang trên mạng, một hôm cao hứng
add trúng nick name Phù thủy, có cái
avatar phù thủy tóc đỏ bay bay lượn lượn trên cây chổi rất nghịch ngợm. Mới đầu
còn e ngại nói xã giao, chat qua chat lại thấy hay hay, nhứt là dùng lại ngôn
ngữ mẹ đẻ đã nhiều năm bỏ quên. Một ngày nó cao hứng hỏi tuổi Phù thủy, cái này
bên Tây rất kỵ. Phù thủy tung icon mặt cười từ cười mĩm đến cười đểu, cười
ngoác miệng, cười chảy dãi đến cười lăn lộn, sau cùng Avatar biến thành một mụ
phù thủy già ngắc xấu xí khủng khiếp với câu slogan: Ta mà nấu xong nồi thuốc độc này thì có đứa chết. Nó đương cười ngất
ngư thì Phù thủy tả chân dung cho nó nghe bằng hai câu thơ tếu táo:
Béo, xấu, già, lùn đầu bạc trắng.
Đầu năm đuôi x đít chơi vơi.
Hóa ra hai
đứa bằng tuổi nhau, nhưng bình thường Phù thủy hay lấy Avatar trẻ trung để trêu
ghẹo người khác. Càng chat càng vui và càng ngạc nhiên hơn sau khi hỏi thăm quê
hương xứ sở thì phát hiện ra trước đây mấy chục năm đã cùng … học chung một lớp.
Mới đầu còn mơ mơ hồ hồ nhưng tới lúc cùng nhắc lại những kỷ niệm cũ thì cả hai
đều biết rằng mình không hề nhầm lẫn.
Từ đó Sâu
(nick name phù thủy) và nó ngày nào cũng chat voice, cũng messenger. Nhưng nó
tuyệt đối không đưa hình lên mạng, cũng không mở webcam; mặc kệ Sâu tíu tít
khoe ảnh gia đình, ảnh bạn bè, video clip quăng lên youtube.
Một
ngày Sâu rủ nó tới Việt Nam, Sâu nói tới
chớ không phải về. Nó bằng lòng
sau khi ra một lô một lốc điều kiện cho Sâu. Nó chỉ muốn bạn vui, cũng như Sâu
muốn nó vui. Chớ thiệt tình nó còn ai nữa đâu mà nhớ. Gần bốn mươi năm trôi dạt
nơi đất khách quê người, thời gian ở nước ngoài còn hơn gấp đôi ở Việt Nam, lại
là một đất nước trù phú, ít dân Việt. Nó sống trong sự bảo bọc an sinh của cái
đất nước sáu triệu dân đó một cách yên bình, dù cuộc đời có những vết cắt rợn
người và giống như là đã thua nhiều
canh bạc trắng tay, nó vẫn đủ để an nhàn cái thân xác cha mẹ sinh ra cho đến
phút này. Còn tâm hồn thì sao? Sau khi đã lật sấp lật ngửa quằn quại tột cùng,
nó cảm thấy mình trống rỗng, thấy mình như một cái xác ướp bị móc hết tim gan
ra. Giống như một cái thùng đầy ắp … không khí. Đôi khi muốn chết, nhưng nếu trời
chưa gọi thì chết thế quái nào được khi luôn luôn có sự bảo trợ đầy đủ, thậm
chí tự tử cũng bắt phải sống - nó đã từng hơn một lần tự tử. Còn tiền ư? Ở cái
đất nước này chỉ cần đừng vi phạm pháp luật là muốn thiếu đói cũng không có quyền
thiếu đói. Ngoài ra nó còn số tiền bảo hiểm trả cho hằng tháng sau tai nạn mười
năm trước. Cha mẹ anh em con cái không có, biết lấy ai để mà nuôi, đành phải lấy
tiền đó đi chơi.
Xe ghé
lại ăn cơm dọc đường, nó lặng lẽ ngồi trong góc ăn một mình. Sâu đã chỉ cho nó
cách để không bị ai chú ý đến khi về Việt Nam. Ăn mặc đơn giản, không trang sức,
ít hành lý, không tham gia bàn luận và tách ra khỏi đám đông. Sâu kể có một số
lớn Việt kiều ngay khi vừa bước chân xuống máy bay thì đã THỞ ra hơi nước ngoài
rồi. Có người vô tình nhưng cũng nhiều người cố ý. Thật ra, theo Sâu đó chưa hẳn
là điều hay, xã hội Việt Nam hiện nay có quá nhiều biến động, kẻ xấu người tốt
lẫn lộn nhau. Một người đơn độc như nó không nên để người khác nhìn vào rồi
đánh giá có nhiều tiền, là việt kiều …. điều này thực sự không an toàn cho nó.
Thế cho
nên valy của nó chỉ vỏn vẹn 3 bộ quần áo đi đường và 2 bộ áo ngủ. Thêm 1 xách
tay nho nhỏ đựng đồ lặt vặt và ví tiền, thẻ tín dụng. Thế thôi. Ngay cả điện
thoại Sâu cũng khuyên nó để lại. Mọi việc đã có Sâu chu toàn, đảm bảo cho nó.
Xe bắt
đầu chạy, nó nhắc lại địa chỉ trên tờ giấy cho người tài xế rồi trở về ghế để …
ngủ. Sự chênh lệch múi giờ làm cho người nó mệt mỏi, nó ngủ thiếp suốt đoạn đường
đi cho đến khi người phụ xe đánh thức nó dậy, chỉ cho nó nhìn thấy tên cái nhà
nghỉ có bóng đèn xanh đỏ chớp nháy. Người phụ xe lịch sự xách hộ nó cái valy nhẹ
tênh và chào lần nữa trước khi xe chuyển bánh. Nó mỉm cười với ý nghĩ thật may
mắn khi có những dịch vụ tốt như thế. Chủ nhà nghỉ đón nó từ xa, vồn vả hỏi
thăm và đưa nó vào căn phòng mà bà quảng cáo là tốt nhất nhưng thật ra không là
gì so với cái khách sạn nó ngủ sáng nay và nhất là với nhà nó. Nhưng chấp nhận
thôi, ở một vùng hẻo lánh mà như vậy là tốt rồi. Nói như kiểu Sâu là phải thích
nghi với mọi hoàn cảnh.
Có tiếng
gõ cửa rồi bà chủ vào đưa cho nó cái
laptop, cái điện thoại; còn dặn dò là nhà nghỉ có wifi. Trời ạ, bây giờ thì lo
tắm rửa đi nằm chớ làm gì mà wifi với laptop. Vậy chớ mà gần 3 tiếng đồng hồ tiếp
theo, sau khi ngủ nướng thêm rồi tỉnh dậy, nó mới thấy cái laptop an ủi nó biết
chừng nào.
Ngay ở
desktop, Sâu đã ghi lên 1 bảng dặn dò chú thích tràn lan, nó bật cười khi ví
von Sâu giống như ông Bụt trong truyện cổ tích, cái gì cần cũng xếp sẵn ra trước
mặt nó. Khác cái là ông Bụt thì có râu
mà Sâu thì chỉ có tóc. Và ông Bụt thì
hiền lành: Vì sao con khóc? mà Sâu thì biến hóa đúng kiểu mụ phù thủy không sai
chút nào; lúc thì hiền lành ngoan ngoãn như con chim, khi lại chua ngoa đanh đá
y hệt một con sâu xù lông. Sau khi lướt web chán chê nó lại mở coi ảnh trong
laptop. Vào thư mục ảnh bạn học, nó mỉm cười khi thấy trong mớ ảnh ăn nhậu đám
cưới bạn bè ai cũng già ngắc già ngơ, tóc tai bạc phơ. Không bù hồi năm ngoái Sâu
làm cái clip video về trường lớp, trau trau chuốt chuốt photoshop em nào em nấy
đẹp lung linh làm cho nó thấy sầu tủi với cái nhan sắc về chiều của mình. Dù
sau đó Sâu đã ra sức đính chính về công nghệ biến hóa photoshop với mục đích tốt
nhưng cũng làm nó nhiều lần soi gương buồn bã.
Nó lần
tay sờ lại trên mặt. Lý do duy nhất mà nó không muốn ai gặp lại nó, kể cả Sâu -
là đây. Là cái nhan sắc hết thời của nó. Sau tai nạn, dù đã được phẫu thuật thẩm
mỹ nhiều lần, da mặt nó vẫn lờ mờ những vết sẹo xấu xí. Lúc đó, nó chỉ mới biết đến cái đau thể xác. Một
ngày, hai vợ chồng chuẩn bị đi du lịch bằng số tiền bảo hiểm đền bù, mọi thứ đã
sẵn sàng nhưng phút cuối cùng thì nó … ở nhà. Trong khi đó người chồng đã đi du
lịch với người phụ nữ khác, ôm theo luôn cả số tiền bảo hiểm của nó và số tiền
bán lại cái shop bánh ngọt mà nó làm chủ nhưng lại chuyển tên cho chồng khi nó
bị tai nạn. Cái đau thể xác làm sao bằng cái đau tâm hồn. Nó stress nặng nề, dị
ứng với mọi hình ảnh vui vầy êm đềm của người khác. Căm thù cả những người láng
giềng hạnh phúc quanh mình. Và nó bắt đầu ăn, ăn ngấu ăn nghiến, ở đất nước này
cái ăn chẳng bao giờ thiếu. Mà nó có thừa tiền để làm cái việc sướng nhất trên
đời này.
Cuối
cùng, nó béo phì. Hệ quả tất nhiên của việc ăn uống vô độ để tự trả thù mình.
Trả thù mình đã bao nhiêu năm cum cúp gầy dựng cơ nghiệp, cuối cùng vào tay người
khác. Trả thù mình đã bao nhiêu năm ăn uống nhỏ nhẻ để giữ phom giữ eo giữ sắc
đẹp, cuối cùng vẫn không nắm níu được người đàn ông của mình. Trả thù mình đã
quá ngu xuẩn giao hết mọi của cải cho chồng. Cái may mắn cuối cùng nó còn được
là chế độ an sinh và tiền bảo hiểm hằng tháng, cũng như việc sống ở một quốc
gia không có cảnh đói nghèo.
Cho nên
nó không muốn gặp ai, kể cả Sâu. Nó không thích người ta trước mặt nó động viên
an ủi rồi sau lưng hít hà thương hại. Nó đâu cần ai làm thế đâu. Khi trẻ, nó đẹp,
nó sung sướng hơn bạn bè cùng lứa. Khi già, dầu đớn đau cả thể xác lẫn tâm hồn
nhưng nó vẫn không cần phải có sự quan tâm của ai. Và nó cũng không muốn mình
phải chạnh lòng khi nghe người nào đó, Sâu chẳng hạn, tí ta tí toét khoe con
khoe chồng.
Buổi sáng
mới 7 giờ, còn đang muốn nằm lỳ thêm thì điện thoại đã tít tít nhắn tin. “Khởi
động đi thể dục xuống trường là vừa rồi” . Ô my God, mụ Sâu này quả thiệt là
theo dõi người ta như FBI vậy. Hôm qua tới giờ ngủ nghê lộn xộn nên cũng không
tới nỗi híp mắt. Thay một bộ quần áo đơn giản hết sức, nó lê cái thân lệt bệt
ra cửa. Bà chủ nhà nghỉ đon đả:
- Chị
muốn ăn gì trưa em nấu.
Nó lắc
đầu, bữa nay, thiệt tình nó muốn đi … ăn hàng, muốn ngồi chồm hổm ngoài chợ nhấm
nháp hằm bà lằng như mấy chục năm trước. Nó bắt đầu lửng thửng đi qua một ngã
tư mà sau một hồi động não thì nhớ là ngã tư của chợ 115. Ở đây, chỗ này, có quá nhiều kỷ niệm với nó. Nhưng những nếp nhà
cũ đã thay bằng những cửa hàng buôn bán mang tên người Việt, không như trước
đây thường lấy tên theo người Hoa. Và nhà mới bây giờ xây cao, màu sắc tươi
sáng chớ không còn kiểu dáng mang hơi hướm Trung quốc với những bảng màu đen đỏ
như xưa nữa.
Bắt đầu
đi qua nhiều công trình mới xây dựng đối với nó rất lạ lẫm. Ủy ban nhân dân huyện
chẳng hạn. Rồi chợ mới, chắc là mới thiệt vì thấy nét quy hoạch chưa có dấu hiệu
ổn định. Chỗ này ngày xưa phía bên kia đường cũng có 1 cái chợ chồm hỗm chút
xíu. Qua cái cầu trắng nhỏ xíu quen thuộc, nó nhìn vào cái bảng tên nhà nghỉ, tự
mĩm cười một mình khi nhớ về những ngày tháng xa xưa ở nơi này, với cái tên
nghe điệu đà hết sức: Thành phố đá.
Nó lại thong thả đi qua những vết nứt kỷ niệm của thời gian son trẻ, dù rằng hình ảnh xưa đã được thay thế hoàn toàn. Phải thôi mà, nó cũng chẳng thế còn gì, hồi xưa thon thả xinh xắn, bây giờ lạch bạch như vịt xiêm lăn trên đường. Thì những vết nứt của kỷ niệm xưa cũng đã khép lại, tô tô trét trét xi măng lên để lấp vùi đi những vết hằn quá khứ, những vết chém của cuộc đời. Đi qua ngôi giáo đường quen thuộc, bây giờ đã lớn hơn, rộng hơn; nhìn qua bên kia muốn tìm lại dấu vết ngôi trường đầu tiên, ngôi trường nghèo khổ tồi tàn với số học trò ít ỏi. Hình như có nhà thơ đã từng mô tả về một ngôi trường nào đó giống như vậy: Một thầy một cô một chó cái. Học trò dăm đứa, nửa người nửa ngợm nửa đười ưoi. Nó cũng muốn tìm lại cái sân bay nho nhỏ, nơi trực thăng lên xuống thả hàng viện trợ, sân bay này nằm phía sau nhà đèn. Nhưng không phải cái gì muốn là được, và có những cái cả đời chẳng bao giờ tìm được. Cánh cửa thần kỳ của Doremon đã không mở ra nên nhà đèn bây giờ là Công ty Điện lực và nó đâu khi nào có thể dám bước vào cái nơi người ta điều khiển chi chít mạch điện, ổ điện từ cao tới hạ.
Nó lại thong thả đi qua những vết nứt kỷ niệm của thời gian son trẻ, dù rằng hình ảnh xưa đã được thay thế hoàn toàn. Phải thôi mà, nó cũng chẳng thế còn gì, hồi xưa thon thả xinh xắn, bây giờ lạch bạch như vịt xiêm lăn trên đường. Thì những vết nứt của kỷ niệm xưa cũng đã khép lại, tô tô trét trét xi măng lên để lấp vùi đi những vết hằn quá khứ, những vết chém của cuộc đời. Đi qua ngôi giáo đường quen thuộc, bây giờ đã lớn hơn, rộng hơn; nhìn qua bên kia muốn tìm lại dấu vết ngôi trường đầu tiên, ngôi trường nghèo khổ tồi tàn với số học trò ít ỏi. Hình như có nhà thơ đã từng mô tả về một ngôi trường nào đó giống như vậy: Một thầy một cô một chó cái. Học trò dăm đứa, nửa người nửa ngợm nửa đười ưoi. Nó cũng muốn tìm lại cái sân bay nho nhỏ, nơi trực thăng lên xuống thả hàng viện trợ, sân bay này nằm phía sau nhà đèn. Nhưng không phải cái gì muốn là được, và có những cái cả đời chẳng bao giờ tìm được. Cánh cửa thần kỳ của Doremon đã không mở ra nên nhà đèn bây giờ là Công ty Điện lực và nó đâu khi nào có thể dám bước vào cái nơi người ta điều khiển chi chít mạch điện, ổ điện từ cao tới hạ.
Nó lại
đi đến cái nơi được gọi là biểu tượng của thành phố đá, cái cảnh quan mà chỉ cần
lên google gõ “da 3 chong” là phóng ra cả đống hình ảnh. Tất nhiên đá 3 chồng vẫn
như xưa, là biểu tượng nên dù đoạn đường này chật hẹp do 2 bên cổng chào thiên
nhiên bằng đá người ta vẫn cứ giữ nguyên để còn là hình tượng. Không biết trên
đỉnh đá có còn cái lô cốt nào trấn giữ không, và cái văn phòng Ủy ban quận Định
Quán hồi xưa kế bên đá 3 chồng bây giờ cỏ mọc xanh rì, còn kế bên một chút bây
giờ là Huyện đội, lớn và đình đám lắm.
Qua khỏi
cục đá 3 chồng là một cảnh quan được thay đổi hoàn toàn. Trước đó là xóm nhỏ dẫn
vào đồi chuối để lên hàng hàng lớp lớp đá, thông qua ngôi chùa Thiên Chơn có tượng
Phật xây trên lưng cặp voi đá phía sau chùa. Bây giờ người ta xây dựng nên một
khu giải trí có đường đi vô sạch sẽ, mái nhà tròn cong cong đề chữ Nhà Văn hóa
huyện Định Quán. Nó tò mò đi vào, người bảo vệ cười thân thiện chỉ cho nó đường
đi, hơi ngần ngại một chút cảnh báo nó về mức độ nguy hiểm của đá. Nó mỉm cười
cảm ơn, chắc ông ta tưởng nó mới tới đây lần đầu, và lo ngại cho thân hình đẫy
đà của nó. Trong khi nó chỉ muốn hoài tưởng lại cái bãi đá hoang dại ngày xưa,
nơi có nhiều gốc chuối làm chỗ bấu víu cho bọn trẻ con như nó tuột xuống sau
khi đã đổ mồ hôi leo trèo lên tầng đá dĩa.
Đường
đi xây bằng nhiều tầng cấp thấp, công bằng mà nói thì đẹp hơn lúc còn hoang sơ
rất nhiều, nó đi lang thang theo đường tráng xi măng, bồi hồi tìm lại cái cảm
xúc lúc còn trẻ thơ, nhiều lần trốn học vào bãi đá, trèo lên cây si phía sau tượng
Quan âm. Ngày xưa ở đây có nhiều chuối,
thiệt tình là không biết ai trồng. Nhưng bọn trẻ con ngày ấy hễ thấy trái chuối
lớn lớn chút thì kéo xuống, hì hục bẻ, cắt rồi giấu vô hốc đá. Mấy hôm sau nhớ
lại chạy đi tìm, có khi mất tiêu - không biết ai nhanh tay hơn lấy mất. Có khi
lại bị chuột cắn nham nhở mới tức. Hòn đá dĩa xa xa vẫn thách thức thời gian,
lơ lơ lững lững trêu chọc sự chinh phục con người. Nhưng bây giờ thì nó chịu
thua rồi, chẳng dám có ý nghĩ trèo lên, nhứt là khi chỉ một mình thế này.
Chùa
Thiên Chơn vẫn không khác gì nhiều năm trước, lập thêm mấy tượng thờ phía trước
sân. Nó vào chùa thắp một nén hương, sau đó xin phép lên tượng Phật. Người phụ
trách ngần ngại rồi sau cùng cũng mở cái
cửa sắt sét rẹt phía sau cho nó vô, sau khi dặn nó khi trở ra thì chịu khó chui
qua phía bên khu văn hóa, cái cổng này họ đóng lại rồi. Kỳ cục quá đi, đáng lẽ
phải mở tang hoác cho khách thập phương vô mới đúng chớ.
Nó đi
qua tảng đá lớn có mặt dốc 45 độ, tảng đá này ngày xưa có lần cả bọn kéo nhau
trèo lên, Ngỗng trắng lay hoay kiểu gì mà lăn tròn xuống đất, mặt mày xanh lè
xanh lét. Vậy chớ mà không sao, giá như bây giờ thì thế nào cũng siêu âm, MRI
chỗ này chỗ nọ. Vậy mới nói ông trời tính toán đâu đó sẵn hết rồi. Hồi đó nghèo
khổ cực nhọc, không văn minh hiện đại thì trời cho cái gì cũng vượt qua nhẹ
nhàng được hết. Chớ tụi con nít trường nó hết lớp này tới lớp khác kéo nhau vô
bãi đá này biết bao nhiêu lần, té lên té xuống kể sao hết. Điếc không sợ súng
mà. Bao nhiêu năm có thấy ai bị gì đâu, mà hồi đó làm gì có đường đi lối vào
tráng xi măng sạch đẹp như vầy, toàn là đường đất với cỏ cao ngang đầu gối.
Nó ngồi
đối diện tượng Quan âm, sau khi đã cung kính vái dài. Nhìn lên cầu thang dẫn tới
lưng 2 con voi đá. Trên đó có tượng Phật nhìn xuống toàn khu vực quận này.
Nhưng lại một lần nữa nó chịu thua tuổi tác, chịu thua cái hình thể béo phì chết
tiệt. Ngồi nhìn thôi.
Cây si
xoãi dài uốn éo đã không còn, chắc già quá chết rồi. Người còn chết huống chi
là cây. Xéo xéo là đường dẫn xuống hang Bạch hổ. Bây giờ thì nó chui không lọt
mà hồi xưa thì sợ quá không dám chui. Tụi con trai đồn là phía dưới có .. cọp,
còn tụi con gái thì co rúm người lại vì .. sợ cọp. Già rồi mới thấy hồi nhỏ
ngây thơ quá. Thiệt sự có chúa sơn lâm ở đây thì làm gì mấy cái mạng con nít mà
còn. Về sau mới biết ở trong hang chỉ có một ông ăn mày, ổng hù đám con nít cho
khỏi xuống quấy phá chỗ ổng ngủ thôi.
Nó quay
lại nhìn cặp voi đá lần cuối rồi lững thửng đi ra. Hoài niệm vốn chỉ là hoài niệm,
giá trị của hoài niệm chỉ là một loại giá trị văn hóa phi vật thể. Người ta tiếc
và nhớ đến nhưng cũng chẳng thể níu kéo lại được, mà chắc cũng chẳng ai muốn
níu kéo lại làm gì. Nó cười nhạt nhẽo khi nghĩ đến điều này, điều nghe chừng
phũ phàng hết sức.
Vậy chớ
mà không không hình ảnh cũ cứ lẩn quẩn trong đầu óc nó. Bên kia đường hồi xưa đối
diện chùa là tiệm tạp hóa Thiên Hương, chụp hình Khâm Hưng, thuốc Bắc Hạnh Hòa
Xuân, garage Ngọc Huệ. Bên này sát chùa là tiệm cơm gì lớn lớn hồi đó hiệu xe
đò Minh Trung hay chở khách đi Đà Lạt vô ăn cơm, rồi bến xe Đức Hòa, tiệm thuốc
tây, cây xăng. Cái chợ cũ hồi đó bây giờ trở thành công viên nho nhỏ, nhưng hình
như người ta cũng còn ráng lén họp chợ, dù đã có thêm cái chợ bự chảng gần Cầu
trắng.
Nó lại
đi lang thang tiếp xuống qua nhà thờ Tin lành, tới ngã tư chùa Miên hay còn kêu
bằng ngã tư quốc tế. Mỗi một bước đi là mỗi một chút kỷ niệm tràn về. Nó ngẩn
ngẩn ngơ ngơ nhìn lại cảnh cũ. Cảnh cũ đã không còn, nói gì gặp được người xưa.
Gần rồi, một chút xíu nữa thôi nó sẽ thấy lại ngôi trường năm đó. Hôm qua, xe
chạy ngang buổi tối có thấy cái khỉ khô gì đâu. Nó muốn ít nhứt nó cũng nhìn thấy
lại nơi nó đã trải qua những tháng ngày tuổi trẻ vui tươi, nhìn thấy lại ngôi
trường quen thuộc năm nào. Dù biết rằng thời gian đã lần lượt phủ những bước
chân tàn nhẫn lên mọi thứ, không chỉ con người, không chỉ đồ vật mà còn cả tình
cảm. Nhưng trong nó vẫn có 2 chiều tư tưởng trái ngược nhau: mong được nhìn thấy
và không mong bị nhìn thấy.
Nhưng
khi đến rồi, nó mới thấy thất vọng biết bao. Đã không còn điều gì để nó có thể
nhìn lại được chút nào ngôi trường ngày đó. Bây giờ, ở khu đất ấy mọc lên một
ngôi trường ba tầng sang trọng. Sân trường cũng không còn lấm tấm cỏ đất như
ngày xưa và bên hông trường là con đường dẫn tới chùa Cao đài. Cảnh quan lạ hoắc
đến nỗi giá như nó không học ở đây bốn năm dài thì nó chẳng thể nào nhớ được
nơi đây đã từng chứng kiến nó vén vạt áo dài nhảy dây, nhảy trồng hoa trồng nụ
hay xếp hàng vào lớp mỗi sáng. Cái cantin nhỏ xíu cũng không còn, người chủ
cantin có khi bây giờ tóc đã bạc phơ, không cách gì nhớ nỗi cô học trò mỗi ngày
đều đều một ly siro đá nhận. Và thầy cô nữa, bạn bè nữa, tất cả đã lùi một cách
tuyệt vọng vào quá khứ đến nỗi nó cảm thấy mình trở thành xa lạ biết bao.
Nó chợt
nhớ đến bài thơ mà Sâu đã đưa lên trang blog Lớp Chúng Mình tháng trước. Bài
Hương lạnh của tác giả Trần Hoan Trinh. Lúc đó nó còn cằn nhằn Sâu sao không
đưa hình trường lên mà để chi cái hình lạ hoắc, Sâu chỉ để icon cười tủm tỉm không
trả lời. Bây giờ nó mới hiểu là nếu như có chụp hình trường đưa lên đi nữa cũng
không đứa học trò cũ nào có thể nhận ra.
Dẫu
vô nghĩa như ngôi trường đã cũ
Dẫu tàn phai trong ký ức học trò
Anh vẫn về đứng tựa cổng trường xưa
Vo kỷ niệm cho tình yêu trở lại
Dẫu tàn phai trong ký ức học trò
Anh vẫn về đứng tựa cổng trường xưa
Vo kỷ niệm cho tình yêu trở lại
Khi
mới đến lòng bao nhiêu hăng hái
Xem lớp trường như một cõi thiên đường
Tiếng giảng bài cứ cao vút yêu thương
Đầy tin tưởng và chứa chan hạnh phúc
Xem lớp trường như một cõi thiên đường
Tiếng giảng bài cứ cao vút yêu thương
Đầy tin tưởng và chứa chan hạnh phúc
Cứ
mê mải chuyện khơi trong gạn đục
Cứ say sưa bên chữ nghĩa thánh hiền
Bỏ ngoài tai chuyện thế sự đảo điên
Lấy học trò làm niềm vui bất tận
Cứ say sưa bên chữ nghĩa thánh hiền
Bỏ ngoài tai chuyện thế sự đảo điên
Lấy học trò làm niềm vui bất tận
Lớp
này đến lớp kia đi mất bóng
Phượng sân trường mấy mươi bận ra hoa
Hàng cây non đã hóa cổ thụ già
Anh trơ trọi giữa lạnh lùng năm tháng!
Phượng sân trường mấy mươi bận ra hoa
Hàng cây non đã hóa cổ thụ già
Anh trơ trọi giữa lạnh lùng năm tháng!
Người
thầy trẻ bây giờ tóc bạc trắng
Đứng ngẩn ngơ bên thềm cũ xanh rêu
Thấy cô đơn khi bóng ngã sang chiều
Nước mắt bỗng âm thầm lăn trên má!
Đứng ngẩn ngơ bên thềm cũ xanh rêu
Thấy cô đơn khi bóng ngã sang chiều
Nước mắt bỗng âm thầm lăn trên má!
Nay
trở lại tìm chút xưa vàng đá
Nhớ cháy lòng thuở muối mặn gừng cay
Nhìn sân trường gió đuổi lá vàng bay
Nghe quay quắt một tình yêu tàn úa!
Nhớ cháy lòng thuở muối mặn gừng cay
Nhìn sân trường gió đuổi lá vàng bay
Nghe quay quắt một tình yêu tàn úa!
Ơi
một thủa đã trở thành muôn thủa
Và một thời là kỷ niệm trăm năm
Xin trở lại một lần để nhớ
Quỳ nơi đây thắp một nén hương lòng!
Và một thời là kỷ niệm trăm năm
Xin trở lại một lần để nhớ
Quỳ nơi đây thắp một nén hương lòng!
Bỗng
nhiên. Nó khóc ….
Phần 2. NGÔI TRƯỜNG CỦA CHÚNG TA.
Niên học 68 – 69
1. CHUYỆN LỚP TRÁI CÂY NGOẠI
Hồi đầu tiên trường nhỏ chút xíu, nằm bên kia đường, xéo xéo nhà thờ, làm bằng
gỗ lợp ngói, và chỉ có một lớp học đệ nhất cấp là lớp 6. Trường được mở ra do sự
lo lắng của các bậc cha mẹ, có con tới tuổi học mà phải gởi đi xa, Gia Kiệm chẳng
hạn, Long Khánh chẳng hạn. Thấy con mới mười một mười hai tuổi miệng còn hôi sữa
mà xa nhà thì xót ruột. Nên họp nhau xin ông Quận trưởng cho thành lập cái trường,
phụ huynh học sinh tự nguyện đóng học phí để thuê mướn thầy cô giáo, chắc cũng
có giảm chút ít gì đó nên mới kêu bằng trường bán công. Kế bên trường là nhà đèn, ở phía sau nhà đèn có cái sân
bay dã chiến, thi thoảng có mấy chiếc máy bay trực thăng và máy bay con sâu to
uỳnh ghé lại. Có vài lần hổng biết sao ai lại cao hứng chở bọn nhỏ học lớp nhứt
– tức là lớp 5 bây giờ bằng trực thăng bay tuốt về Sài Gòn cho coi Sở thú. Chắc
thấy cái xứ nhỏ bằng cục cứt mũi, con nít ở trần phơi nắng bụng ỏng đen thui
ngó tội nghiệp quá nên cho đi coi mở mang trí tuệ chút. Mỗi tuần có hội Caritas
phát bánh mì, kẹo, đồ hộp cho trẻ nhỏ ăn đỡ buồn. Ăn đồ Mỹ riết rồi sính ngoại,
nên học trò của lớp này mang tên nước ngoài gần hết, bét tỷ lắm cũng phải…
Trung Hoa mới chịu, vậy không lạ gì mà chị Lêkima thì thầm với chị Sakê:
- Ngó nhỏ Sơ ri mới
vô lớp mình coi bộ lớn ha.
Mà lớn thiệt, hồi
đó chiến tranh đì đùng tối ngày, hễ ông già đổi đi đâu thì đùm núm con cái lếch
thếch chạy theo, nên học hành bữa đực bữa cái. Nghỉ học nhiều quá thì ở lại lớp
nên học cùng nhau mà hơn ba bốn tuổi là chuyện bình thường. Mà thầy giáo môn Toán
Đẹp trai phong độ , gặp cô học trò bắt đầu trổ mã thì ưu ái hơn mấy đứa con nít
hỉ mũi chưa sạch. Nói đi nói lại thì thương thầy cô giáo hồi đó lắm a. Dạy học
trò thấy chưa hiểu thì dạy tới dạy lui cho tới khi nào được mới thôi. Nên nhiều
khi học trò đứa này ghẹo đứa kia:
- Ê ê, người ta giảng
kỹ vậy mà còn không chịu hiểu kìa.
Anh Ca Cao học
không giỏi, mà láu cá nhất nhì lớp, thích chọc ghẹo hết người nọ tới người kia.
Thầy giáo mà hiền hiền thì anh cũng không tha đâu. Như thầy Chuối chiên chẳng hạn.
Thầy Chuối chiên thích … chuối chiên. Thầy cũng
thích cả chanh muối và ổi nữa. Nhưng món thầy hảo nhứt là chuối chiên thôi, ăn
mấy cái cũng hết, trẻ mà. Thầy Chuối chiên có một cái ghét là ghét… dầu khuynh
diệp. Mà hồi đó trong miền Nam này thì dầu khuynh diệp của bác sĩ Tín nổi danh.
Vậy nên Ca Cao rỉ tai cho các bạn cùng lớp, hễ cứ bữa nào không thuộc bài Anh
văn thì thủ trong mình chai khuynh diệp bác sĩ Tín, hễ thầy kêu lên thì lẹ lẹ đổ
ra lòng bàn tay. Lên đứng gần thầy trả bài thầy bịt mũi la oái oái đuổi đi xuống.
Thoát. Coi
kìa, mới học lớp 6 mà khôn trời gầm chưa.
Trường cũ tuy xâu xấu,
nghèo nghèo nhưng nằm ở một vị trí nên thơ, mà đã nói tiếng thơ thẩn thì miễn thấy
ưa bụng là thơ rồi. Ông Nguyễn Khuyến mỗi ngày ngắm cái ao bèo trước nhà có
chút nhéo mà cao hứng viết được một mớ bài thơ Thu vịnh, Thu điếu, Thu ẩm nổi
tiếng quá chừng. Ông Trần Tế Xương chỉ mỗi một đề tài đi thi, mà thi rớt mới
ác, làm luôn cả chục bài thơ bài phú, tiếng tăm để đời. Vậy thì cái chỗ non
cùng hẻm tận này, may mắn được trời phú cho cảnh quan thiên nhiên đẹp rạng ngời
là đá, phải lấy đá ra niềm tự hào chớ.
Trường nằm gần khu bãi
đá, ngó xéo xéo qua hướng nhà thờ là thấy liền cục đá cao cao có hình giống như
đôi chim đang âu yếm nhau. Vậy chớ bước chệch qua chừng mười lăm, hai chục độ
thì lại thấy giống hình ảnh tròn tròn của búp bê Matrioska bên Nga. Vậy mới tự hào
là cảnh đẹp thiên nhiên. Sau này có ông cố vấn Mỹ xuống lớp dạy tụi nhỏ học tiếng
Anh, nghe đâu ông ta gọi vùng đất này là Rock city, nghĩa là thành phố đá.
Đã có tiếng thành phố, tất
nhiên không chỉ quanh quẩn ở cục đá ba chồng và cái cục Matrioska này. Thiệt tình là đá ở
đây không biết đếm tới bao nhiêu ngày mới hết. To to nhỏ nhỏ muôn vẻ muôn hình
bò lổm ngổm đầy mặt đất. Ngoài việc tập trung ở khu này, còn có khu bãi đá gần
Chùa Thiên Chơn là nơi cho con nít người lớn thỏa trí tò mò. Không những chỉ có
đá đủ hình đủ cở mà còn có những tảng đá trêu ghẹo thách thức lòng can đảm. Từ
cục đá 3 chồng danh trấn giang hồ, còn có cặp song tượng núp sau chùa Thiên Chơn,
cõng trên lưng ông Phật nhìn xuống cõi ta bà thế giới. Nổi đình nổi đám tiếp
theo là hòn đá dĩa. Một cục đá bè bè như cái dĩa đặt lên trên một ông đá bự
choành quành, mà cái đít dĩa thì nhỏ xíu. Dân ở đây ngó riết thành quen chớ người
ở đâu xa lạ tới thấy nổi gai ốc, không biết rớt xuống hồi nào. Cũng như có cục
đá chồng lưng lửng nửa người trên một cục kia, giống như hai đứa nhỏ cõng nhau
chồm chồm muốn rớt, đi ngang ai cũng liếc một cái canh chừng.
Cách bãi đá của thị xã,
hay gọi đại cho oai là Rock City đi, chừng
mười cây số về hướng Tây Nam cũng có một bãi đá rất lớn, nghe đồn cũng có một
bà ba chồng trong đó, nhưng bà này so với bà ba chồng ngoài đường quốc lộ thì
kém nhau một trời một vực. Bà ngoài đường cân đối bề thế, ngó hướng nào cũng đẹp,
còn bà trong hóc bà tó kia thì khúc giữa vừa dài vừa to. Ta cứ tưởng tượng nàng
ngoài này là một ẻm trẻ trung cân đối ba vòng đủ chuẩn, còn bà trong kia ở tuổi
xế chiều, mỡ tồn đọng ở vòng hai.
Nhưng rốt cuộc thì ở đâu
cũng là đá, vênh mặt một chút: Thành phố đá mà. Nghe kể đâu hồi xưa lắc xưa lơ
có ngọn núi nào gần đây phun lửa, trước khi nham thạch phun trào thì sức nóng
làm nổ tung miệng núi, cát bay đá chạy. Coi bộ chắc tin cũng được vì mấy cục chồng
lên nhau như vậy, qua bao mùa giông bão, thậm chí cả bom đạn ì ùng mà vẫn dính
không rời thì chắc chắc phải có một lượng magma kết chặt, chớ không thì nghe tiếng
đại bác cái rầm cũng đủ tảng đá giựt mình té nhào xuống đất rồi. Thêm nữa quanh
đây, đặc biệt là khu vực 115 có những thảm đất đỏ bazan, vô cùng màu mỡ phong
phú, khỏi cần phân bón hóa học mà cây trái vẫn xanh um tùm.
Ngoài ra còn có một truyền
thuyết về hai chữ Định Quán. Nghe kể hồi Chúa Nguyễn Ánh di dân vào Nam, một
hôm ghé lại mảnh đất này, dựa (dựa vô cái kiểu gì kỳ lạ vậy hổng biết) vào cái
chữ Định Quán mà suy tưởng là định quân, có nghĩa là nơi vua nghỉ lại. Còn nói
là trên đỉnh hòn đá ba chồng có bàn cờ. Cái này nghi nói tào lao quá, vì cái đỉnh
cao nghều nghệu kiểu đó, may ra có máy bay trực thăng thả thang dây xuống mới
được. Xuống rồi thì coi sơ chút lo về, chớ hưỡn đâu mà đem đục tới đục đẽo cho
thành cái bàn cờ. Còn hưỡn đâu nữa mà trèo lên đó đánh cờ chớ. Chưa nói tới hồi
Chúa Nguyễn Ánh kiếm đâu ra nỗi chiếc trực thăng, không lý mỗi lần muốn đánh cờ
phải cong xương sống đổ hết mồ hôi mẹ mồ hôi con mới trèo tới bàn cờ làm một
ván. Vậy mới nói là truyền thuyết. Nghe sao giống bà Âu Cơ đẻ bọc trứng trăm
con quá đi.
Nãy giờ nói lòng vòng về
thành phố đá nhiều quá rồi, quay lại chuyện trường lớp chút. Tuy là lớp mới mở
ra, nhưng cũng khá đông học trò, lạ cái là các bạn người Hoa chiếm một phần ba
lớp. Nhân thể nói về chuyện này, dân ở
đây đều biết 115 là xứ sở của người Hoa, Hoa thiệt cũng có mà Hoa giả cũng có.
Thiệt là những người nghèo ở Chợ Lớn trôi dạt lên đây làm ăn, thấy được ở lại
luôn, dần dần trở thành giàu có. Đó là những người Quảng Đông, Phúc Kiến, Đài
Loan v.v.v. Còn giả là một số người Việt
ở gần biên giới như người Nùng, người Ngái. Do ở sát đất nước anh em vĩ đại nên
tinh thần làm đuôi sư tử mạnh mẽ, tự nhận mình là người Hoa cho tiện. Nói cho
cùng thì thiệt hay giả cũng có sao đâu, chủ yếu là đất lành chim đậu thôi.
Nên trong lớp có nhiều bạn
người Hoa. Phần lớn các bạn này đều hiền lành, ít nói. Hoặc có nói thì túm tụm
nhau lại chớ không mấy khi tham gia vào chuyện của người khác. Dù hơi xa lạ
nhưng vậy cũng tốt, miễn bạn bè chung lớp xúm nhau lo học hành, đừng đánh lộn
đánh lạo là tốt rồi. Vậy mà nhiều lúc cũng vui lắm, mấy bạn Thanh long, Đậu khấu,
Hạnh nhân, Sơn trà, Hồ đào, Hương thảo, Việt quất thuộc nhóm 115 lâu thiệt lâu
cũng tham gia vô mấy hội nghịch ngợm của Cà rốt, Cà chua, Súp lơ, Atiso, Phô
mai, Ca Cao của Định Quán nên bị phạt qùy gối cả đám. Đứa này ngó đứa kia, tức
cười muốn chết. Lúc này thiệt là không còn phân biệt chủng tộc gì hết nữa rồi.
Năm đó anh Cà phê có một
chuyện rất đặc biệt. Anh ở La Ngà, cách trường mười hai cây số. Là một trong số
người hiếm hoi lên quận học, hồi xưa mà, cái xứ đó nó nhỏ còn thua cục cứt mũi,
trường học chỉ hết lớp nhứt thôi. Phần lớn cha mẹ thấy hết chỗ học rồi thì cho
con ở nhà chăn bò, nên được đi học như anh là ít lắm.
Mới vô học được mấy
ngày, chưa kịp nhận ra thầy bà nào hết. Mỗi sáng anh và các bạn ở La Ngà dậy từ
tinh mơ đón xe đò đi học, tại vì xe cộ lúc đó còn khó khăn. Một hôm anh đi học
hơi trễ chút, mấy anh Cà chua, Cải bắp đã đi trước rồi. Anh lủi thủi đứng chờ
xe hoài mà không có chiếc nào thèm chở anh hết. Trong lúc anh rất lo lắng vì sợ
trễ học thì bất ngờ có chiếc Mobilette dừng lại, người thanh niên trên xe kêu
anh lên.
Thiệt là buồn ngủ gặp nệm
Kim Đan, anh thót lên xe liền. Đi được một đoạn thì người chủ xe mới bắt đầu hỏi
anh đủ thứ, anh trả lời nhát gừng cho qua thôi vì lòng nôn nóng tới trường. Cho
tới khi nghe hỏi tới câu thứ sáu thì tự nhiên anh nghi ngờ, và sang câu thứ bảy
thì má ơi… Người ngồi trước mặt anh chính là thầy Hiệu trưởng. Hổng biết đầu óc
mắt mũi anh cho nó đi du lịch ở đâu mà gặp thầy cũng không biết đường chào, thầy
hỏi thì trả lời tiếng một.
Vậy mà thầy không giận,
không la mắng anh. Còn nữa, chiếc xe cà tàng chạy lên đường đèo đường dốc, chở
hai thanh niên một lớn một nhỏ coi bộ xe muốn biểu tình. Cho nên nhiều đoạn lên
dốc thầy Hiệu trưởng phải gồng mình lên đạp phụ cho chiếc xe, cái này ai đã từng
chạy mobilette thì biết rồi heng. Trời sáng sớm mà lưng áo thầy ướt đẫm mồ hôi,
vậy chớ thầy chở trò tới trường không hề than thở tiếng nào.
Nhiều năm trôi qua, thầy
trò mỗi người mỗi ngã, nhưng trong lòng anh Cà phê vẫn không quên kỷ niệm này.
Mỗi khi gặp chuyện gì khó khăn, anh lại nhớ đến sự cố gắng và kiên nhẫn của thầy
với hình ảnh lưng áo đẫm mồ hôi. Anh kể lại cho lớp nhỏ nghe với lời nhắn nhủ
là: Trong cuộc đời mình có những việc tuy đơn giản ở người khác nhưng nếu mình
nhìn vào đó mà nhận thức và tiếp thu thì sẽ là cả một sự hữu ích cho mình.
Niên học
69 – 70
1. CHUYỆN
LỚP HOA LỚN
Sở dĩ phải phân biệt
hoa lớn hoa nhỏ, hay trái cây nội trái cây ngoại là vì trường chỉ có 4 lớp
thôi. Lớp 9 đi ra thì lớp 6 vô. Nên hễ lớp trái cây ngoại chuyển qua Trung học
đệ nhị cấp (lớp 10) thì rời trường, học trò lớp 6 vô đúng thời điểm đó thì tiếp
tục là trái cây, mà là trái cây nội. Lớp Hoa cũng vậy, mấy anh chị lớp Hoa lớn
ra đi thì có lớp Hoa nhỏ tiếp nối. Vậy đó mà.
Lớp Hoa lớn có nhiều
người đẹp, một trong những người đẹp đó là chị Anh đào. Chị Anh đào này cũng
chính là chị Cherry (Trái Anh đào) của lớp trái cây ngoại. Không phải chị học dốt
ở lại lớp mà là do tối ngày chị lẹt đẹt chuyển nhà chuyển chỗ theo ông già làm
lính, nên chị chỉ học lớp Trái cây ngoại có một tháng thì nghỉ, đi giang hồ
chán chê rồi trở về học tiếp lớp Hoa lớn. Mấy cái chuyện này thời chiến tranh
nó bình thường tới nỗi không ai thèm để ý.
Trường nhỏ xíu, chỉ có hai gian, năm
ngoái còn chỗ làm văn phòng, năm nay mất tiêu, Thêm một lớp là học trò chiếm chỗ
của thầy liền. Thời buổi thiệt là chả tin được đứa nào. Sau cùng phải ké thêm
cái gian nhỏ nhỏ chút nhéo phía tay trái cho thầy cô có chỗ đi ra đi vô.
Mà cái trường nhỏ xíu này nằm kế bên
sân bay dã chiến, máy bay trực thăng lên lên xuống xuống hoài. Hổng biết bên lớp
lớn làm sao, chớ cái lớp nhỏ bên này mỗi lần nghe tiếng máy bay ầm ầm thì hè
nhau chui trốn dưới bàn. Tại vì mỗi lần lên xuống là cát bay đá chạy, nhứt là mấy
chiếc con sâu bự chảng, cánh quạt của nó chắc mạnh như quạt Ba tiêu của bà La
sát trong Tây du ký, không lo chui xuống bàn núp thì liệu hồn mấy cục ngói cao
hứng phi thân rớt trúng đầu sao. Thầy Hiệu trưởng năm nay là thầy Chuối chiên,
mỗi lần thấy học trò chui xuống bàn là lắc đầu tắc lưỡi, hổng biết thầy thương
học trò hay thầy lo ngói rớt trúng đầu. Tại vì thầy cô làm sao mà chui xuống
bàn giống tụi nhỏ được. Giấy rách cũng phải giữ lấy lề mà, dù trong bụng có lo
cũng phải giữ hình tượng chớ.
Thầy Chuối chiên học giỏi lắm à
nghe, xí quên phải kêu bằng thầy Hiệu trưởng mới đúng chớ. Giang hồ đồn là thầy
có bằng thạc sĩ tiến sỹ gì đó. Hổng biết phải hông vì thấy thầy còn trẻ, mà thời
đó mấy ai học giỏi vậy chịu về cái xứ khỉ ho cò gáy này, chắc có khi thầy đương
học thêm. Cái chuyện một đồn mười thì thiếu gì. Nhưng mà thầy nói tiếng Anh với
ông cố vấn Mỹ nghe cũng đã lỗ tai lắm (dù thiệt ra tụi nhỏ mới học tới lớp 6
thì biết cái mịa gì), khỏi cần phiên dịch mà.
Ông cố vấn Mỹ dạy lớp Hoa rất dễ
thương. Sau cái màn phát xuynh gôm là ổng đọc xìe xèo cho tụi nhỏ đọc theo. Vậy
chớ dễ hiểu lắm nghen, học tiếng Anh kiểu hình ảnh mà, thí dụ ceiling là cái trần nhà thì ổng chỉ tay
lên, dù thiệt ra trường làm gì có trần, đã nói sợ ngói rớt trúng đầu. Còn chữ W
thì ổng chỉ về cục đá ba chồng, ý nói là 2 chữ V nằm chồng lên nhau. Ông này tưởng
tượng phong phú ghê luôn nha.
Năm đó lớp Hoa lớn học môn Quốc văn
với cô Đơn sơ, tiếng Anh với thầy Hiệu trưởng (cộng thêm ông cố vấn nữa à nghen
– nhứt tự vi sư bán tự vi sư mà – ông bà dạy rồi), Toán và Hóa thì học với thầy
Đẹp trai. Còn lại hết mấy môn kia thì học một lèo với cô Ca sĩ.
Cô Ca sĩ xinh xắn đẹp gái lắm nha,
cô rất thích hát, và hát rất hay, dạy giờ nhạc cho tụi nhỏ thiệt là sáng tạo.
Bài mà cô hay hát trong lớp cho lớp Hoa nghe là bản Suối mơ của nhạc sĩ Văn
Cao. Cô hát hay quá nên hầu như gần hết lớp khoái tỷ chóc mỏ ngồi nghe. Còn lại
một số nhỏ thẩm âm như giẻ rách thì tranh thủ chơi caro hay là ngủ gà ngủ gật.
Cô Đơn sơ hơi thấp, nhìn cô tròn trịa
mũm mĩa như búp bê. Tóc cô thả dài xoăn từng lọn tự nhiên. Tính cô hiền dịu nhẹ
nhàng, phục trang giản dị, đối với học sinh rất ân cần. Cô tận tâm chỉ bảo cái
môn Văn khó nuốt cho từng đứa một cách
nhẫn nại, rất ít khi cáu gắt.
Nhân đây nói thêm về cô Ca sĩ chút
xíu nữa cho vui. Cô Ca sĩ hiền – hiền cũng như thầy Chuối chiên vậy. Tuy cô dạy
toàn môn phụ nhưng môn nào cô cũng dạy rất cuốn hút, đặc biệt là môn Sử. Giọng cô
thánh thót nhẹ nhàng dẫn học trò đi qua những khúc quanh lịch sử, đưa lớp Hoa
vào thời kỳ của các lạc tướng lạc hầu. Lớp Hoa thích giờ này lắm, ai cũng chăm
chú nghe cô giảng, bởi vậy mà nhập tâm lúc nào không biết.
Hôm đó mới học xong tiết Sử là giờ
ra chơi. Anh hoa Bất tử cao hứng nhảy tót lên bàn, lôi cái tên mình ra chứng
minh là con thiên tử (Hô hô hô chắc giống nhau chữ tử). Vậy là anh tuyên bố anh
là Vua Hùng thứ… 19, cao hứng thêm gọi hết bạn bè trong lớp là thần dân của
mình. Lớp Hoa cũng vui lắm, tự nhiên đồng ý xúm nhau làm thần dân cho ông vua mới
được phát minh này, hoan hô nhiệt liệt.
Chưa dừng lại, anh chàng hoa Bất tử
nhà ta liền tổ chức ngay tại chỗ một Hội nghị Diên hồng. Ôi ông trời ơi xuống
đây mà coi, đúng là bất tử thiệt mà, nên sống dai nhách cả ngàn năm - đời Hùng
Vương là trước Tây lịch nhen - mà nhứt định không chịu chết, sống mãi cho tới
năm 1284 để mở cái Hội nghị Diên Hồng cho vui nè. (Ặc ặc – đau bụng quá – em
xin đi chết trước đây). Kể tiếp nhen. Chắc là tới bây giờ cũng còn nhiều người
nhớ tới bài hát Hội nghị Diên Hồng:
Toàn dân! Nghe chăng? Sơn hà nguy
biến!
Hận thù đằng đằng! Biên thùy rung chuyển.
Tuôn giày non sông rền vang tiếng vó câu.
Gây oán nghìn thu,
Hận thù đằng đằng! Biên thùy rung chuyển.
Tuôn giày non sông rền vang tiếng vó câu.
Gây oán nghìn thu,
Toàn dân Tiên Long! Sơn hà nguy
biến!
Hận thù đằng đằng! Nên hòa hay chiến?
Diên Hồng tâu lên cùng Minh đế báo ân,
Hỡi đâu thứ dân!
……………………………
(Hỏi) Trước nhục nước nên hòa hay nên chiến?
(Đáp) Quyết chiến!
(Hỏi) Thế nước yếu lấy gì lo chiến chinh?
Hận thù đằng đằng! Nên hòa hay chiến?
Diên Hồng tâu lên cùng Minh đế báo ân,
Hỡi đâu thứ dân!
……………………………
(Hỏi) Trước nhục nước nên hòa hay nên chiến?
(Đáp) Quyết chiến!
(Hỏi) Thế nước yếu lấy gì lo chiến chinh?
(Đáp) Hy
sinh!
Thề liêu thân cho sông núi. Muôn năm lừng uy!
Thề liêu thân cho sông núi. Muôn năm lừng uy!
Ông
vua hoa Bất tử và tập thể thần dân trăm họ của ông rất hưng phấn hát vang lừng
bài ca sôi sục tình yêu nước thương nòi. Vậy là quá tốt luôn, thầy cô dạy lịch
sử mà thấy bài giảng của mình thấm vào học trò như vậy là sung sướng lắm, biết
chắc không có chuyện đi thi môn Lịch sử mà ẳm con 2 con 1 về như lớp trẻ mấy
mươi năm sau. Cô dạy môn Sử ký – tức là cô Ca sĩ – còn là cô phụ trách hướng dẫn
lớp này nữa, biết vầy chắc cảm động lắm đây.
Trên
đời có nhiều chuyện thấy vậy mà hổng phải vậy. Đức vua Bất tử cùng thần dân hát
xong, thấy vẫn chưa đủ phê liền gào tướng lên:
- Đánh hay không?
Hội nghị Diên Hồng năm 1970 liền trả lời:
- Đánh.
Ngài hỏi lần nữa:
- Đánh không?
Dân chúng đồng thanh:
- Đánh.
Hỏi lần thứ ba cho chắc ăn:
- Đánh không
Toàn
dân còn chưa kịp trả lời thì đã nghe tiếng Đánh
phát ra rất lẻ loi và cô độc, rất hùng dũng và nghiêm trang, rất lạnh lùng và dữ
dội. Quay ra cửa lớp thấy cô Ca sĩ với cặp kiếng quen thuộc, mặt mũi hầm hầm xách cây roi mây nhịp nhịp.
Thôi rồi, lần này là ĐÁNH thiệt roài. Cái tội không nghe kẻng báo vô học đã
đành mà còn làm ầm ỉ mất trật tự khu xóm nữa chớ. Vậy là toàn dân riu ríu ai về
chỗ nấy, kể cả đức vua ngài cũng xếp càng luôn, chưa cần quân Nguyên xâm lăng
đã buông khí thế rồi. Chán thiệt.
Cuối
cùng thì từ ĐÁNH chuyển sang QUỲ, chẳng biết mấy chú trong nhóm nhạc sử ca có kịp
viết thêm bài nào tiếp theo bài Hội nghị Diên Hồng không, chớ toàn bộ thần dân
lớp Hoa quỳ gối mõi chưn quá chắc không còn sức mà đánh hay hòa nữa đâu.
2. CHUYỆN LỚP TRÁI CÂY NGOẠI – LỚP 7.
Năm nay thêm một lớp nhỏ
vô học, tự nhiên lớp trái cây được lên chức người lớn. Kệ, lớn cũng tốt, ít nhứt
cũng ăn hiếp được mấy đứa nhỏ hơn mình. Giờ ra chơi con trai chiếm cái sân chút
xíu, giành chơi tạt lon, chơi đánh đáo. Con gái thì chiếm cái mái hiên, xắn áo
dài lên nhảy dây lịch bịch. Cho tụi lớp nhỏ đứng co ro dòm anh chị lớn đi. Dù
sao cũng phải làm đúng lời dạy của ông bà mình chớ: Ma cũ bắt nạt ma mới mà. Ai
hổng biết chuyện này.
Năm nay cũng giống năm
ngoái, cũng bao nhiêu thầy đó dạy, cũng có ông cố vấn Mỹ xuống giờ tiếng Anh,
đem cả mớ xuynh gum chia cho bọn trẻ. Ngày thứ năm có hội Caritas phát bánh mì.
Tới tới lui lui cũng giống như năm ngoái thôi. Ngó chừng không có gì để mà kể hết.
Vậy mà cuối cùng cũng có
chuyện lớn xảy ra trong lớp. Là quánh lộn đó. Nhưng mà không phải quánh lộn thường
thường đâu nha. Quánh lịch sử.
Số là đã kể trước rồi,
trong lớp có một phần ba học sinh là người Hoa, các bạn này hiền lắm, ít đụng
chạm hay kiếm chuyện như mấy bạn người Việt. Thiệt tình là không có binh ai bỏ
ai đâu, có gì nói đó nhen. Vậy mà bữa đó học môn Sử ký, bài kể về sự tàn ác của
nhà Đường trong thời kỳ đó đối với người Việt. Nào là phải nộp cống hằng năm,
xuống biển mò trai, lên rừng lấy ngọc, tuyển chọn thức ăn ngon đem dâng vua Tống.
Cao điểm là có bà Dương Ngọc Hoàn – còn gọi là Dương Qúy Phi thích ăn trái vải
(bên đó kêu bằng trái lệ chi – bà Dương Qúy Phi nói ăn trái đó đẹp da – ai hổng
tin kiếm bả hỏi đi), nên vua Đường bắt dân Việt mỗi ngày thay phiên nhau gánh
trái vải qua để cho Dương Quý Phi ăn. Ông vua này thiệt là cưng vợ hết sức
nhen.
Bài học hấp dẫn, thầy giảng
sôi động, học trò nghe thấm quá. Vậy là giờ ra chơi nổi lên cuộc lăng mạ nhau về
những ẩn uất trong lịch sử phong kiến mấy ngàn năm trước. Cái lớp này thiệt là
rảnh ghê đi mà. Chuyện xa lắc xa lơ mấy ngàn năm rồi còn đem ra nhắc lại. Hai
phe Việt – Hoa ra sức cãi tranh luận thắng thua. Chưa đủ, bắt đầu tranh nhau
đem hai dân tộc ra bôi bác, dèm xiểm, khích bác. Quanh quẩn cũng chỉ là người
Hoa và người Việt. Hết nguyền rủa quân phương Bắc độc ác tới chê dân Nam hèn nhát không dám đấu tranh giữ nước.
Cuối cùng là đánh nhau.
Đánh để tỏ rõ hào khí dân tộc mà. Các chiến sĩ hỉ mũi chưa sạch này coi bộ còn
yêu nước hơn Hoài Văn hầu Trần Quốc Toản nữa. Sao dám nói chắc ăn như bắp cao sản
vậy trời? Trả lời liền nha. Tại vì Hoài Văn hầu mười lăm tuổi mới bóp nát trái
cam, thêu cờ Phá cường địch báo hoàng ân
đi đánh quân nhà Nguyên, còn mấy anh lớp này mới có mười ba, là chứng tỏ yêu nước
sớm hơn hai năm rồi còn gì. Đúng hông?
Vậy là chia ra hai nước
Việt Nam và Trung Hoa, chiến tranh ngay tại chỗ liền, nóng hổi như bánh mì mới
ra lò, không cần công hàm quốc tế, hiệp định bàn vuông bàn tròn cái mịa gì hết.
Các chiến sĩ trẻ Việt Nam gồm Đinh Bộ Lĩnh, Trần Quốc Toản, Yết Kiêu, Dã Tượng,
Lê Lai, Nguyễn Huệ, Lý Thường Kiệt và cả Phù đổng thiên vương nữa mới ác. Bên
Trung Hoa gồm Mã Viện, Nhạc Phi, Quan Vân Trường, Trình Giảo Kim, Lý Tự Thành (cười hắc hắc – sao lại cho ông này vô không
biết) cương quyết bắt dân An Nam đô hộ. Vũ khí bao gồm Đả cẩu bỗng (roi
mây) của Hồng Thất Công, Tiểu phi đao
(bút chì) của Lý Tầm Hoan, Thiết bảng như ý của Tôn Ngộ Không. Tên bay vun vút,
ám khí đầy trời. Thiết bảng đập chan chát, Đả cẩu bổng ra oai cát bay đá chạy,
trời long đất lở. Ghê chưa?
Bên nam yêu nước dữ dội
thì bên nữ cũng có bà Triệu bà Trưng và
bà… Trần Lệ Xuân chiến đấu quyết liệt với Dương Quý Phi, Từ Hi thái hậu.
Nói chung là một cuộc đấu tranh giành độc lập vô cùng bài bản và kinh điển, vô
cùng hào hứng và mãnh liệt, vô cùng anh dũng và dã man. Sao gọi là dã man vậy?
Vì ngoài mớ vũ khí chiến đấu có tên có tuổi kể trên, còn có các môn công phu độc
chiêu vô cùng ác liệt như môn xô đẩy của
Thần điêu đại hiệp, ngắt nhéo của Độc cô
cầu bại, cầm nã thủ của phái Thiếu lâm. Đặc biệt hơn là ba chiêu nắm tóc của
Mai Siêu Phong, xé áo của Đào cốc lục tiên và cắn của Đông phương bất bại. Nói
rồi mà, ở đâu có phụ nữ là có niềm vui và sự sáng tạo. Mai Siêu Phong với Đông
phương bất bại mà thấy chị em phụ nữ lớp này ra tuyệt chiêu thì có nước qùy xuống
lạy ba lạy xin tôn làm sư thẩm liền.
Cuộc chiến đang rất là bạo
lực và hấp dẫn như phim Hồng Kông thì kẻng đánh vô lớp. Các chiến sỹ yêu nước
và không yêu nước, các cao thủ võ lâm và chưa phải cao thủ võ lâm đành phải
buông nhau ra, phủi quần áo, lau mặt mũi chuẩn bị chiến đấu với … nhà trường. Mỗi
chiến sỹ được phát năm cái bánh tét nhưn
mây về ăn lấy sức. Kết luận: Cuộc chiến nào cũng đầy máu và nước mắt.
Niên học
70 – 71.
1. CHUYỆN
LỚP CÂY CỐI
Lớp cây cối vô học lúc cái trường đã xập xệ lắm rồi,
khổ thân cái xứ nhỏ xíu xiu, con nít muốn có một chút chữ nghĩa coi bộ cũng hơi
khó. Tội nghiệp luôn mấy thầy cô về cái xứ khỉ ho cò gáy này dạy tụi học sinh bụng
ỏng đít beo, mũi chảy thò lò ngó phát chán. Năm đó có thầy giáo trẻ mới tới, tất
nhiên là trẻ măng so với mấy thầy cũ là thầy Đẹp trai và thầy Chuối chiên. Thầy
trẻ nhứt nên thương cái lớp nhỏ nhứt này lắm, thương tới nỗi mà cái lũ nhất quỷ
nhì ma này nó lấy cái tên của thầy đặt luôn cho điệu nhạc Tính tình tang mà thầy
cũng cười hì hì chớ không la rầy gì. Thầy dạy môn Hóa, hồi xưa hai môn Lý – Hóa
được dạy cùng với các môn khác tức là từ đầu năm lớp 6. Tụi lớp cây thương thầy Tính tình tang dữ lắm.
Thầy Chuối chiên dạy tiếng Anh tánh tình xông xáo,
thầy to nhỏ sao với cấp trên mà một ông Cố vấn Mỹ rất đẹp trai xuống trường để
dạy tiếng Anh. Không biết mấy lớp lớn thì sao chớ cái lớp nhỏ này khoái vô
cùng. Mà khoái nhứt là ông cố vấn đó cho lớp này ăn xuynh gum đã đời rồi mới bắt
đầu cho học. Nghĩ chắc ổng muốn cho cái lưỡi dẻo quẹo để đọc tiếng Anh cho dễ. Rút
ra bài học kinh nghiệm là muốn học tiếng nước ngoài cho giỏi, việc đầu tiên là
phải biết ăn xuynh gum. Học với ông Mỹ đó vui lắm, mười lăm phút đầu tiên đứa
nào đứa đó nhai nhồm nhoàm, ổng đem tới nhiều quá mà, muốn ăn bao nhiêu hổng được.
Sau đó bắt đầu đọc theo ổng, uốn lưỡi, xì xèo tiếng gió ghê lắm nha. Chắc tại vậy
mà về sau lớp này học tiếng Anh với cô Tóc dài ít bị đòn như mấy lớp dưới. Có
căn bản mà. Tự hào thôi rồi luôn.
Học đọc đã rồi ổng cho hát, tất nhiên mình hát mình
nghe chớ ổng nghe được cái cóc khô gì. Lớp
cây cối có nhiều ca sĩ nữ, nổi danh từ hồi học tiểu học lận, mà hay nhứt là ca
sĩ Giáng hương, bạn này hát thì nghe nhức nhối lắm, giống y như ca sĩ Hương Lan
trên đài phát thanh vậy đó. Nhớ hồi buổi học cuối cùng năm ngoái, là lớp 5 đó,
nhỏ Giáng hương hát bài Họp mặt lần cuối mà tụi con gái đứa nào cũng thút thít
hết á. Còn con trai thì hai mắt đỏ hoe.
Lớp đông lắm nghen, trai thì có lớp trưởng Bình linh
xanh, Thông, Cẩm lai, Sưa, Chò, Dầu, Gõ, Trắc, Táu, Sến, Muồng, Tràm, Gáo. Con
gái thì có Kỳ nam, Bằng lăng, Giáng hương, Huỳnh đường, Huệ mộc, Thủy tùng,
Hương tía, Trầm hương, Knia. Dĩ nhiên là kể những bạn có máu mặt ra thôi, chớ
còn mấy bạn hiền lành hoặc lù khù vác cái lu thì nhiều quá không nhớ nỗi.
Trong lớp có một nhân vật rất đặc biệt, đó là bạn Cẩm
lai. Bạn này cái gì cũng bình thường như mọi người khác hết, ngoại trừ cái đầu
ba vá. Bạn ở chùa mà. Cẩm lai hiền lành nhưng rất cục tính. Phải thôi, ai hiền
lành cũng cục tính hết. Chớ đã hiền mà còn lành tính nữa chắc thiên hạ ở đời họ
chèn ép không còn oxy mà thở luôn đó.
Vậy nên có bữa đó bạn Dầu cao hứng lên lấy đề tài
mái tóc ba vá muổng dùa của bạn Cẩm lai ra trêu ghẹo. Chưa hết, bạn Dầu còn diễn
tả thiệt là nghịch ngợm và táo bạo hơn
là thò tay ngoáy ngoáy cái mái tóc vô cùng síu pơ péc sô xì tai của bạn mình. Cẩm
lai nổi cái máu cục lên liền, nhào vô nện cho Dầu một cú sấm sét. Thiệt tình là
nhu nhu vác lu mà chạy luôn.
Đau điếng hồn nên Dầu cũng bốc hỏa, nện trả lại một
cú liền. Hai đứa quánh từ tư thế rất hùng hồn là đứng, tiếp theo là rượt nhau
trên bàn, rồi tới vật nhau lăn lộn dơ hầy.
Tụi con trai ở ngoài hùa nhau dô dô um sùm cho tới khi Huệ mộc chạy vô tru tréo
báo tin thầy sắp tới.
Lập tức cả bọn dãn ra, hai kép chính được che chắn
và có quân hầu phủi bụi giùm cho. Lớp đoàn kết tới nỗi mà sau khi hai con gà chọi
bắt tay nhau làm huề, thầy vô tới thì chẳng thấy gì hết, tụi nhỏ cười hí hố với
nhau vui vẻ giống như đương chơi tạt lon vậy. Hết biết luôn.
Thầy Tính tình tang còn rất trẻ nhưng thầy Đẹp trai
thì cứng cáp hơn một chút. Thầy chạy xe Vespa ngó giống như Alain Delon của
Pháp vậy. Thầy Đẹp trai dạy Toán và rất thương bạn Trắc với Kỳ nam vì hai bạn
này giỏi môn của thầy. Mà thiệt ra thì Kỳ nam được hầu hết thầy cô yêu mến vì bạn
học giỏi nhứt lớp mà lại rất xinh xắn dễ thương.
Con trai đi học ăn mặc có hơi lịch sự hơn hồi tiểu học
chút, tại hồi xưa tiểu học không có bỏ áo vô quần, còn lên đệ nhứt cấp bắt buộc
phải sơ vin đầy đủ. Con gái mới rắc rối kìa. Tự nhiên phải mặc một cái áo rất giống bà ngoại là cái áo dài. Có đứa mặc ngó
cũng đỡ đỡ, còn có đứa mặc rất tức cười, ngó không giống con giáp nào hết. Đã vậy
mặc áo dài bất tiện, rất bất tiện, vô cùng bất tiện. Không biết hồi xưa ai chế
ra cái kiểu áo lụng thụng thấy ghét này, còn phải mặc với cái quần cũng lụng thụng
thấy ớn nữa.
Nhỏ Huỳnh đường đi học phải mặc áo dài. Đương nhiên
rồi. Mà nhà bạn ấy ở tuốt mé dưới, đi học phải đi bộ hơi xa. Một bữa đi về
ngang qua chỗ đá ba chồng, kế cục đá bự tổ chảng nổi tiếng đó là Văn phòng Quận,
cũng là chỗ có lính gác. Hễ có lính gác là phải có kẽm gai. Cặp đôi này đi với
nhau trong suốt thời kỳ chiến tranh máu lửa. Trời chiều đẹp như một bức tranh
có bầy nữ sinh áo dài trắng và những chiếc nón lá nghiêng nghiêng. Gió chiều thổi
vi vu tung bay bờ tóc dài óng ả, gió chiều nhẹ nhàng mơn man ve vuốt trên những đôi má đỏ hây hây học
trò, gió chiều mơn trớn những tà áo trắng tinh khôi sương khói.
Một trong những cơn gió chiều lã lơi đó hơi quá đà một
chút, thổi bay tà áo của Huỳnh đường mắc tuốt vô hàng rào kẽm gai, xé một tiếng
sột thô thiển và phàm tục. Huỳnh đường chết điếng, mắt rưng rưng. Mấy nhỏ bạn học
Thủy tùng, Kỳ nam, Giáng hương lật đật sát tới gần che chắn tiếp ứng. Knia thì
thò tay ôm cặp của Huỳnh đường. Còn Huỳnh đường một tay kéo kéo một tay che
che, núp theo bạn bè trên suốt đoạn đường. Đó thấy chưa. Mặc áo dài thiệt là rắc
rối quá chừng. Đã xấu xí lùng thùng còn gây nên tai họa nữa mà.
2. LỚP HOA LỚN – LỚP 7
Lớp Hoa năm nay lớn hơn một chút (lớp nào mà hổng zậy hả
trời), tất nhiên là đẹp hơn một chút và cũng tinh nghịch hơn một chút. Thí dụ
nhen.
Cô Ca sĩ, phụ trách hướng dẫn lớp năm ngoái, vừa dạy giỏi
vừa hát hay, là người Huế. Ai đã từng đi học đều biết nghi thức mỗi lần giáo
viên vô lớp thì học trò đứng dậy chào:
- Chúng em kính chào thầy/cô.
Thầy/cô giáo trả lời:
- Các em ngồi xuống.
Bài nó vậy rồi. Nhưng cô Ca sĩ là người Huế. Người Huế
thì phát âm dịu nhẹ hơn, lã lướt hơn. Vì thế, cô trả lời:
- Cạc em ngồi xuộng.
Năm ngoái học trò lớp 6 mắt toét chân đất mới vô, mà cô
là giáo viên hướng dẫn lớp nên … không có gì xảy ra. Năm nay, nói rồi, nghịch
hơn chút, nên cả lớp đồng thanh thay cô trả lời: xuộng.
Một lần, hai lần, rồi ba lần, học trò đắc chí giả bộ làm
nghiêm, trong bụng cười hí hí. Cô thấy chuyện nhỏ cũng bỏ qua, ai hơi sức đâu
thèm chấp cái lũ nhất qủy nhì ma này. Nhưng mà ông bà mình nói rồi: Nhà có ngạch,
vách có lỗ tai. Huống chi cái vách nhà này bằng gỗ, gió cánh quạt trực thăng thổi
tới thổi lui lỗ nào lỗ nấy bự chành quành lọt cái vèo vô lỗ tai… thầy Hiệu trưởng.
Nên bữa đó cô Ca sĩ đi vô lớp như mọi lần, thủ tục chào hỏi như mọi lần. Lớp
Hoa cũng chuẩn bị “xuộng” như mọi lần thì thầy Hiệu trưởng xuất hiện sau lưng
cô, khoát tay:
- Thôi các em không cần ngồi xuộng làm chi. Cứ đứng vậy
cho khỏe nha các em.
Cả lớp nhìn nhau le lưỡi, im thin thít đứng học cho tới
khi cô thấy tội nghiệp quá mới khoát tay cho ngồi. Lần này hoa nam hoa nữ gì
cũng không dám “xuộng” hết, chấm dứt màn “nọi tiệng Huệ” cho tới ngày cô ra đi.
Thầy 2file dạy
thay cho cô Ca sĩ môn Họa và thay cho thầy Đẹp trai môn Hóa. Sở dĩ gọi thầy là
thầy 2phai không phải vì ảnh hưởng của giới tính hay là cái âm thanh giàn nhạc
gì đó mà do thầy dạy ở 2 trường cùng lúc: Tiểu học và Trung học, rõ ràng là
khác với mấy thầy cô dạy 1 file còn gì.
Chị Hoa Mắc cỡ có một chút xíu kỷ niệm về thầy. Năm đó em
gái chị học Tiểu học ở lớp của Thầy. Một bữa cô em gái tự dưng muốn nghỉ xả
hơi, liền nhờ chị viết cho cái đơn xin phép. Chị nắn nót với hết trình độ lớp 7
và tinh thần cực kỳ cao độ của người chị thương em, cuối cùng cũng hoàn thành
lá đơn. Tội nghiệp hông?
Ai dè cô em gái bữa sau vác cái đơn vô lớp, đi học về
ngúng nguẩy quăng cặp táp, cằn nhằn bà chị viết lá đơn quá ẹ, nên cô em bị thầy
2file quất cho một cây ê mông. Vừa quê với em vừa tức tối, chị lầm bầm trong miệng
như niệm thần chú, nhứt định ngày mai hỏi (tội) thầy.
Bữa sau chị canh canh chờ thầy đứng một mình, mới xìa cái
lá đơn ra trước mặt thầy. Mới đầu thầy tưởng chị xin phép cho chị, đọc kỹ lại mới
hay chị đương truy tố về con lươn thầy thả hôm qua. Thầy 2file cực kỳ kiên nhẫn(
chớ nếu gặp thầy Hiệp sĩ thì e là sẽ có tiếp con lươn nữa xuất hiện), thầy giảng
giải cho chị nghe cách thức viết lá đơn sao cho hợp tình hợp lý, và nêu rõ lý
do ngày hôm qua em gái chị bị ăn bánh tét nhưn mây chính là vì cái tội … nghỉ học
ẩu.
Cuối cùng thầy trò thông cảm nhau, còn chị hoa Mắc cở thì
lời được cái kiến thức viết lá đơn để đem ra xài sau này. Vậy mới nói: cái nào
cũng có cái lý của nó hết.
Năm nay môn tiếng Anh của cả trường
có sự thay đổi chút, ông Cố vấn Mỹ Basket, người vô lớp chào rôm rả Good
morning rồi bắt cả lớp đáp trả lại, sau đó bắt trưởng lớp lên nói xì xèo vài
câu đã chuyển đi nói khác. Bù lại ổng dắt ông Đại úy Genning tới, bàn giao lại
mấy đứa học trò da vàng bụng ỏng đít beo cho ông đại úy tóc vàng đẹp trai. Ông
mới này cũng học cái bài của ông cũ, phát xuynh gôm ăn trước mới học sau, vui
muốn chết. Được vài tháng thì giáo viên Anh văn của lớp này được chuyển từ thầy
Chuối chiên qua cô Tóc dài, để chuẩn bị cho thầy đi học mà. Cô tóc dài ốm ốm, mặt
mũi trắng trẻo đẹp gái lắm, Cô dạy tiếng Anh không thua gì thầy Chuối chiên hết
nhưng đánh thì còn lâu thầy Chuối chiên mới bằng. Không phải chỉ đánh thôi đâu,
cô còn hay thân tặng cái màn quỳ gối ngậm cây viết chì trên miệng giống phim hoạt
họa nữa.
Trong lớp hoa lớn còn có một nhân vật vô cùng
đặc biệt, anh Hoa Hướng dương. Sở dĩ nói anh đặc biệt không phải vì
anh đẹp trai như Alain Delon hay cụt tay như Thần Điêu đại hiệp mà tại vì anh là
…. chú tiểu. Chú tiểu hoa Hướng dương chăm chỉ, mặc dù trong bộ áo nhà tu và
cái tóc đặc biệt hấp dẫn tia nhìn người
khác, chú vẫn siêng năng học tập. Cả lớp
Hoa lớn còn nhớ tới một kỷ niệm rất qúy giá về chú như vầy nè:
Bữa đó là giờ Anh văn của cô Tóc dài, cô kiểm tra ngữ vựng,
cô giơ cây thiết bảng lên và hỏi :
- Ruler nghĩa là gì?
Cả lớp im phăng phắc. Cô bắt đầu vung thiết bảng chỉ về
chị hoa Trà my. Im lặng, đét một cái và boa thêm mệnh lệnh:
- Quỳ lên.
Tiếp tới là anh hoa Thược dược. Đét và quỳ lên. Rồi chị hoa Tầm xuân: Đét và
quỳ lên.
Làm một hơi hơn nửa lớp. Càng đánh cô càng tức mình. Học
trò kém thông minh quá đi, cây thiết bảng đã giơ lên trước mắt mà hỏi: Ruler là
cái gì ? thì khác nào vẽ đường cho hươu chạy chớ. Vậy mà cũng không chịu hiểu nữa.
May sao, có chú hoa Hướng dương kịp ứng cứu. Không biết là thông minh tự phát
hay cần cù học gạo mà chú thưa:
- Dạ thưa cô ruler là cây thước ạ.
Cô Tóc dài cười, ờ ít ra cũng còn được một đứa hiểu thấu
sự tình chớ. Cô khen chú tiểu giỏi và ra lệnh cho mấy người đương quỳ được tha
bổng. Nghiễm nhiên, chú tiểu trở thành ân công cứu mạng của cả bọn chớ còn gì.
Tuy nói tiếng hay đánh học trò,
nhưng lớp Hoa lại luôn nhớ về cô Tóc dài
trong một ký ức dịu dàng đằm thắm. Có lẽ vì lớp Hoa nhiều người học giỏi,
lại ngoan ngoãn nên tình thầy trò theo đúng chuẩn mực người xưa để lại, coi
chuyện phạt, đòn roi là điều tất yếu để dạy nên một lớp học trò giỏi giang,
nghiêm túc. Chưa một ai trong lớp có những hành động hay lời nói xúc phạm đến
cô. Không chỉ thế, về sau này nhiều anh chị trong lớp Hoa còn nhớ mãi kỷ niệm mỗi
lần cô về thăm nhà ở Bình Dương, khi đi lên là lủng lẳng những con thú đồ chơi
xinh xinh nho nhỏ làm quà cho lớp. Những món quà đó tuy không đắt tiền, cũng
không phải quá mới lạ dù rằng bọn học trò ở trong một cái xó nhỏ bé cũ kỹ hiền
lành. Nhưng quan trọng là nó gói ghém một tình cảm chân thật giữa người đưa đò
chở khách đến miền trí thức, để mãi mãi sau này những khách qua sông tuy có, hoặc
không tìm đến tạ ơn; vẫn khắc sâu mãi trong trái tim hình ảnh người lái đò
nghiêm khắc mà nhân hậu.
Riêng đối với anh hoa Xương rồng,
một kỷ niệm về những người lái đò năm ấy đã bao lần làm trái tim anh thổn thức.
Anh kể lại rằng lúc đó gia đình nghèo lắm, nghèo đến nỗi đi học mà không có dép
để mang, vì ngại ngùng nên anh thường né tránh gặp mặt thầy cô. Vậy mà có một
hôm thầy Chuối chiên nhìn thấy anh với đôi chân lấm lem bùn đất. Thầy hỏi:
- Dép đâu mà không đi?
Anh ấp úng – nói dối một cách rất
ngây thơ:
- Dạ em quên rồi thầy.
Chỉ có trẻ con mới trả lời như thế.
Và cũng chỉ trẻ con mới tin như thế, chớ người lớn ai thèm tin. Nên thầy Hiệu
trưởng không nói năng gì mà đã hành động một cách rất tinh tế, rất nhân bản, rất
đậm đà tình nghĩa yêu thương. Thầy lẳng lặng bỏ tiền túi ra mua hẳn một mớ xăng
đan nhựa, tặng hết cho bầy học trò lem luốc thơ dại của thầy.
Ngọt ngào thay câu nhất tự vi sư,
bán tự vi sư.
Còn một nhân vật mới tinh tươm nữa
là thầy Hiệu trưởng. Gần cuối năm thầy tới thay cho thầy Chuối chiên về Sài Gòn
học. Hiệu trưởng mới này ốm ốm, cao cao, đầu đinh, nhờ có cái vòng 3 luôn luôn
trong trạng thái phòng thủ mà tạo nên một tướng đi rất hùng hổ, nên có đứa lén
đặt cho thầy nick name Hiệp sĩ Don Quixote.
Hùng hổ vậy mà Hiệp sĩ lại sợ chuột.
Theo Thông tấn xã vĩa hè chuyên phục kích trong bàn nhậu là nghe chính miệng thầy
kể rằng năm xưa lúc chưa ra trường, Hiệp sĩ để ý thương thầm một cô học cùng sư
phạm. Cô này xinh đẹp thông minh dịu dàng nên số vệ tinh vây quanh không ít.
Nhưng người cô chấm lại chính là ông bạn gan ruột của Hiệp sĩ. Vậy là một bữa
cô gái mời cả 2 người bạn về quê tuốt ở miền Tây, làm bữa nhậu giới thiệu đặc sản
quê hương mình.
Giang hồ đồn rằng bữa nhậu đang hồi
gay cấn, ông tía nhà quê nâng lên đặt xuống với 2 thầy giáo đương rôm rả thì hết
mồi. Ông tía mới kêu vọng qua bên kia con rạch, biểu cái quán bên đó chèo xuồng
đưa tiếp mồi nhậu cho trọn cuộc vui. Bà chủ quán nói vọng qua:
- Anh Ba kêu bưng cái gì qua vậy?
Trả lời:
- Thì cái món nhậu nãy giờ chớ
gì.
- Mà hồi nãy bưng qua tới ba món
lận, bên đó muốn đưa món nào qua đây: Chuột khìa, chuột xào lăn hay mắm chuột?
- Mắm chuột.
Hiệp sĩ nghe dứt câu, chạy tuốt
ra mé rạch cắm đầu ói tới mật xanh mật vàng. Ông già tía cười ha hả:
- Cỡ này không mong gì làm rể ở
đây được đâu bây. Đất này quanh năm đặc sản toàn là chuột thôi, chuột bảy món
mà.
Hiệp sĩ một đi không trở lại.
Giang hồ đồn rằng (lại giang hồ đồn rằng) cô gái thông minh bày ra chuyện nhậu
để Hiệp sĩ tự rút lui, khỏi hư hỏng một tình bạn vốn rất đẹp của 3 người.
(Nghe kể vậy hổng biết phải hông
– giang hồ đồn mà)
3. LỚP
TRÁI CÂY NGOẠI. – LỚP 8
Năm nay có sự thay đổi chút trong thầy
cô.
Thiệt ra từ năm ngoái, lớp Trái cây đã học
môn Quốc văn với thầy Hội đồng rồi. Kêu bằng thầy Hội đồng vì thầy làm Nghị
viên Hội đồng của tỉnh Long Khánh.
Thầy Hội đồng người tầm thước, mặt
vuông, vai rộng nhìn sang trọng lịch sự. Thầy dạy rất duyên dáng, dạy tới đâu học
trò tha hồ cười nhắm mắt hả miệng tới đó. Phải nói một câu rất thiệt tình là lớp này ghiền nghe thầy giảng bài nên cảm
thấy giờ học môn Quốc văn sao mà trôi đi lẹ quá. Nhưng nhiều lúc thầy cũng nói móc họng đau điếng
nên thầy mới có thêm cái nick name Kiến lửa. Nhưng mà thầy hiền và rất tận tâm
yêu thương học trò, đi dạy vì muốn truyền đạt kiến thức chớ không phải vì tiền. Dám nói mạnh bạo như vậy vì ai cũng biết thầy
có làm một lò bánh mì tại nhà, giao cho vợ quản lý. Vợ thầy lai Pháp, rất xinh
đẹp, được thầy giới thiệu một cách trân trọng với mọi người: Nội tướng.
Cô Tóc dài là em thầy Hội đồng, năm nay cô mới về đây dạy.
Giang hồ đồn rằng cô học rất giỏi, về dạy ở đây là để hỗ trợ ông anh xây dựng nề
nếp cho cái trường mới mở thôi. Cô dạy tiếng Anh, đọc vèo vèo như gió. Học trò
đứa nào nghe cô đọc cũng phát mê. Cô trắng trẻo mặt mũi xinh xắn tuy thân hình ốm
yếu, gầy như liễu nhưng … đánh học trò thì coi như không ai qua nổi. Ngoài cái
vụ đánh, đánh đít, khẻ tay cô còn siêng bắt học trò quỳ gối, tuyệt chiêu còn là
qùy gối … ngậm viết chì.
Chắc vì trong trường chỉ có 3 lớp nên cô
ưa nói chuyện với lớp lớn nhứt. Cô trò tâm tình với nhau thiệt là tình cảm. Có
khi đi picnic với nhau, rủ vô chùa Thiên Chơn chơi, dắt cô trèo lên mấy cục đá
thấy cô mặt mũi xanh lè nhìn thương quá đi.
Còn một nhân vật mới xuất hiện nữa là thầy
Hiệu trưởng, giữa năm thầy tới nhận bàn giao của thầy Hiệu trưởng cũ. Ngó thầy
rất hách xì xằng, hay chạy chiếc xe Jeep màu trắng. Giang hồ đồn rằng thầy thuộc
tuýp người “giữa đường thấy sự bất bình chẳng tha” (a ha – thầy sắp thành Lục
Vân Tiên rồi nhen). Không biết thầy tâm sự ở đâu mà lũ học trò nghe hóng rằng hồi
xưa thầy thân chinh dẹp loạn ở Long Khánh. Vậy nên tụi nó đặt luôn cho thầy cái
biệt hiệu: Hiệp sĩ Don Quixote.
Nghe giang hồ đồn đại hồi thầy mới ra
trường, về dạy ở Long Khánh. Một cậu ấm con quan cậy thế cha cãi tay đôi với thầy
giáo, còn vác đá chọi thầy. Hiệp sĩ lúc đó mới chân ướt chân ráo vô nghề, được
phân làm Giám thị; thấy học trò hỗn quá liền nắm cổ đem về Văn phòng, đè xuống
ghế rút roi mây quất lia lịa. Lúc chừng có người tới can thì cậu ấm đã lãnh một
trận đòn hơn 40 roi. Thầy giáo cũ kề tai nói cho Giám thị mới biết gốc gác cậu
học trò. Giám thị bắt đầu run, coi như cuộc đời mình tiêu rồi, chuẩn bị khăn áo
chuyển ra Vùng 1 chiến thuật.
Hai ngày sau có trát tới đòi Hiệp sĩ đến
văn phòng Tỉnh trưởng, lúc đó Tỉnh trưởng là Chuẩn Tướng Lâm Quang Thơ. Còn ông
già thằng học trò là Đổng lý Văn phòng. Đi vô phòng Tỉnh trưởng mà hai đầu gối
Hiệp sĩ run lẩy bẩy, ngó cái mặt ông già thằng nhỏ ngồi sẵn trong phòng vênh
vênh váo váo phát ghét. Khép nép ngồi vô ghế một hồi mà không nghe tiếng nói
gì, rồi nghe tiếng giày nhà binh cồm cộp bước vô phòng, ngó lên thấy một ông bự
con nói rổn rảng:
- Đâu, đâu? Ông thầy giáo nào mà quánh học
trò 40 roi đâu.
Ngài Đổng lý văn phòng xum xoe đưa hai
tay:
- Dạ thưa Tỉnh trưởng nó đây. Giấy bác
sĩ của con trai em cũng có đây.
Ông bự con ngồi cái rột xuống ghế, liếc
sơ tờ giấy chứng thương rồi hỏi Hiệp sỹ, lúc đó mặt đương xanh như đít nhái.
- Thầy mới ra trường phải không? Kể ngắn
gọn nghe tại sao đánh học trò thừa sống thiếu chết vậy?
Một liều ba bảy cũng liều. Trước sau
cũng ra Vùng 1 thì còn sợ gì mà giấu. Hiệp sĩ kể tông tốc mọi điều tai nghe mắt
thấy. Nghe hết, ông bự con gục gặc đầu:
- Rồi, rồi. Nhưng mà là thầy giáo, có
đánh cũng đánh cho học trò sợ thôi. Đánh chi tới nỗi con người ta phải đi bác
sĩ vậy?
Hiệp sĩ mừng thầm, phân bua:
- Dạ lúc đó nóng quá, dằn không được.
Đổng lý Văn phòng hằm hồ:
- Muốn giết con người ta mà.
Ông bự con đập bàn cái rầm:
- Thứ hỗn láo đó để cho nó đi học chi vậy?
Không chịu học thì mua chục con bò cho nó đi chăn chớ cho tới trường làm gì.
Ông chuẩn bị thu xếp bàn giao đi, ngày mai tui điều ông đi chỗ khác. Có thằng
con dạy không được thì còn nói ai. Không tề gia được thì đừng có mơ mộng tới trị
quốc bình thiên hạ.
Tới phiên mặt ông Đổng lý xanh như đít
nhái. Hiệp sĩ thở ra nhẹ nhỏm. Ông bự con nghiêm mặt:
- Tui nói vậy không phải để cho anh muốn
đánh mấy đứa nhỏ bao nhiêu thì đánh đâu. Trước khi vô đây tui đã cho người điều
tra cặn kẻ về thằng con cầu tự này rồi. Từ nay anh phải nhớ kềm chế cơn giận của
mình. Gặp tay người khác anh lo chuyển ra vùng 1 mà dạy học.
Hiệp sĩ nổi danh từ đó, nhưng để tránh ì
sèo, người ta chuyển thầy lên cái xứ heo hút này, cho làm xếp cái trường nhỏ
như lỗ mũi, chắc để cho thầy thỏa sức hùng hổ với con nít.
Nghe đồn (lại nghe giang hồ đồn chớ gì)
năm nay thầy Hội đồng đi vận động để xây cái trường mới cho học trò. Phải quá rồi
chớ sao. Cái trường xập xệ này mỗi lần máy bay đáp xuống là nó run còn hơn gặp
bão. Lớp 6 nào mới vô cũng hè nhau chui xuống bàn mỗi lần nghe tiếng cánh quạt
máy bay. Lúc đó thì thầy ngưng dạy, trò ngưng học. Rồi tiếp theo thầy kiếm cái
góc nào núp vô cho đỡ bụi còn học trò thì bò lổm ngổm dưới sàn. Lớp này học năm
nay năm thứ ba, 3 năm chinh chiến cũng lì đòn lắm rồi, nên cái màn chui xuống
bàn thì không có nhưng mà trốn trong góc kẹt thì thường xuyên luôn. Thầy cô còn
phải trốn nói chi học trò không trốn.
Nên nghe vậy thì mừng. Mặc dù không biết
tới lúc mình chuyển qua đệ nhị cấp thì cái trường mới đã có chưa. Thôi - mình
không được học nhường lại cho em út nó học. Dù sao cũng mong cho sự học hành ở
cái quận này ngày một phát triển thêm, chớ như bây giờ, thiệt tình oải quá.
Niên học
71 – 72.
1. CHUYỆN
LỚP THÚ:- LỚP 6
Năm thứ tư (71 – 72) bọn lớp Thú bắt đầu vô học lớp 6.
May mắn là trước đó (mấy tháng hè) ông Hội
đồng tỉnh đi vận động chỗ nọ chỗ kia, nhờ thêm ông Quận trưởng chống lưng, xây
được cho tụi nhỏ cái trường học ở phía trước chùa Cao đài, gần gần dốc 112 chạy
xuống. Vậy là bỏ cái trường vách gỗ mái ngói ở Nhà đèn mà chuyển xuống trường mới,
cho nó oai heng. Dù chỉ là trường bán công, mỗi tháng cha mẹ học trò móc túi
đóng phụ thêm tiền thuê mướn thầy cô giáo chớ đâu được như chỗ khác mang cái bảng
trường Công lập đâu nà. Vậy nên lớp này có nhiều chuyện để kể lắm, nội tả cái trường làng tôi không cũng tốn giấy tốn
mực rồi. Kệ, có trường mới học là khoái, dù nhà quê cũng là trường xây.
Trường có bốn gian, bốn lớp, hai sáng hai chiều. Hai gian
giữa để dành làm lớp học. Gian ngoài cùng bên phải là Văn phòng kiêm phòng Hiệu
trưởng, kiêm phòng giáo vụ, kiêm phòng y tá, kiêm phòng giáo cụ kiêm luôn thư
viện. Nghĩa là hằm bà lằng. Buổi sáng ông Trung sĩ thầu căn tin bưng qua cho thầy
cô ấm nước trà, cái bình thủy với mấy cái ly. Cái bàn cô thư ký ở góc trái, bàn
hiệu trưởng oanh oanh liệt liệt giữa phòng. Còn bên phải là 2 cái bàn dài dành
cho thầy cô giáo. Trên nóc tủ có mấy cái roi mây dài thượt, dùng để trị mấy con
ngựa non háu đá trong sân trường, trị luôn 999 loại học sinh từ hiền lành cho tới
ba trợn.
Nãy giờ mới kể có ba gian, còn gian ngoài cùng bên trái,
thiệt tình hổng biết để cái giống gì. Vài cái bàn học trò kê sát tường để có dịp
làm lễ gì đó. Khi thì khiêng vô mấy cái bàn để đánh pingpong. Rồi làm bích báo
cũng ở chỗ đó. Nói chung cũng là 1 cái phòng hằm bà lằng tuốt luốt.
Hồi trước tới giờ học trò đệ nhứt
đệ nhị cấp đi học toàn nữ mặc áo dài trắng quần đen, đứa nào thích điệu đà thì
quần trắng, nam thì quần xanh áo trắng (trừ vài cái trường lớn ở mấy thành phố
có đồng phục riêng không nói). Bây giờ có thêm cái chữ Bán công oai xịt
khói trước ngực, nhà trường cũng thêm chút cho ra vẻ bán công luôn. Là bắt tụi
con gái may thêm 1 cái áo dài màu xanh da trời để mặc sáng thứ hai chào cờ. Đó
là bắt buộc. Còn các ngày khác trong tuần thường thì áo trắng, đứa nào cao hứng
lên lôi áo xanh ra mặc cũng không ai có ý kiến gì.
Hai lớp giữa (đệ lục + đệ ngũ = 7 + 8) được xếp học buổi
chiều, lớp nhỏ nhứt và lớn nhứt học buổi sáng. Ngoài sân trường cỏ mọc tứ tung,
lởm chởm y như cái đầu bị ghẻ. Chính giữa là cột cờ, góc bên trái căng tấm lưới
đánh bóng chuyền, thụt lùi chút nữa là cái căn tin nhỏ xíu chuyên bán si rô đá
nhận. Sau lưng căn tin là con đường nhỏ dẫn tới
chùa Cao đài. Góc bên phải sân trước còn sót lại mấy chiếc khung xe củ rích thuở
nào để lại không biết. Lâu lâu Hiệp sĩ Don Quixote xách chiếc xe Jeep trắng
lên chạy vòng vòng trong sân coi đã con mắt.
Thầy Hiệp sĩ làm Hiệu trưởng suốt mấy năm liền, có cái tật
ưa se se lỗ mũi. Tuyệt chiêu của thầy là bạt tai và đá đít, chắc thầy ỷ chân
dài nên hay vung quyền cước với học trò. Thầy cũng rất tiếu lâm, lâu lâu lại
lôi học trò ra đặt cho vài cái nick name nhớ đời. Nhím thí dụ.
Nhím là nhím, là loại thú rừng bình thường nhút nhát
nhưng khi gặp chuyện thì sửng cồ lên xù
lông nhọn hoắc. Đố cha con thú nào dám xông vô. Nhưng mà gặp Hiệp sĩ Don
Quixote thì Nhím đành xuội lơ thôi, Ai biểu ổng là thầy mình làm chi. Bữa đó thầy
dạy môn Toán ngày đầu tiên, mà Nhím thì nhỏ con ngồi bàn đầu. Thầy mới hỏi:
- Em tên gì.
Nhím hiền lành:
- Dạ em tên Nhím.
Thầy gật gù:
- Ừ. Nhím cheo.
Thầy thiệt là … thầy mà. Trong lớp có đứa bụm miệng cười
khúc khích, có đứa ngơ ngác chẳng hiểu gì. Nhím cũng lơ ngơ chưa kịp hiểu rõ tại
sao mình lại có thêm chữ cheo thì thầy đã lên bảng, cầm cục phấn viết bài đầu
tiên của môn Đại số.
Trường không có Hiệu phó, nhỏ như lỗ mũi mà trưởng phó chi cho mất công. Nhưng kế thầy
Hiệu trưởng là thầy Hội đồng, có nick name Kiến lửa. Công trình xây lên cái trường
này là của thầy, thầy làm Nghị viên Hội đồng tỉnh, thấy không có trường cho bọn
nhỏ học thì thương lắm, đi vận động khắp nơi kiếm tiền xây trường. Thời may lọt
tai ông Quận trưởng nên bọn nhỏ được học chỗ mát mẻ sạch sẽ hơn ngôi trường tèm
lem cũ. Cái này biểu hiện rõ ràng trên tấm bảng mica gắn trước cửa phòng Hiệu
trưởng. Trường Trung học Bán Công Định
Quán được thành lập vào ngày… tháng … năm…… với sự góp sức của Hội đồng tỉnh
Long Khánh và Trung tá Quận trưởng Lê Thanh Xuân.
Không có tên thầy trên bảng, nhưng hữu xạ
tự nhiên hương, học trò đứa nào cũng biết công trạng này là của thầy Hội đồng,
lớp này chuyền tai lớp kia, còn chuyền tai thêm là thầy chẳng đánh học sinh bao
giờ. Nói nhỏ thêm chút, thầy cô nào mà
cũng hiền giống thầy Hội đồng chắc tụi lớp Thú xúm nhau khiêng cái trường này bán
lâu rồi. May là còn có em gái thầy, cô Tóc dài, chuyên trị tụi đầu gấu và sắp sửa
thành đầu gấu, tụi lớp Thú chẳng hạn.
Năm đó tụi nhỏ lớp Thú mới vô học cấp 2 (đệ nhứt cấp),
cũng giống như tất cả mọi học sinh lớp 6 trên khắp cõi đời này, lớp Thú gần hết
là thò lò mũi xanh, trừ cỡ một phần tư lớp hơi lớn lớn một chút. Lý do thì ở
trên nói nhiều rồi, không nhắc lại nữa. Nhưng mà dù nhỏ chút nhéo cũng rất xứng
danh với câu nhứt quỷ nhì ma lắm a. May là có cô Tóc dài trị được ngay từ trong
trứng nước. Vậy mới nói trong chùa còn có ông Thiện ông Ác mà. Nhờ cô Tóc dài
quánh học trò khét tiếng mới vặn răng cái lớp này ngay từ đầu, nếu không thì chẳng
biết làm sao nữa.
Mới vô học được hơn tháng chớ mấy, vừa hơi biết tên biết
mặt nhau là có chuyện liền. Một bữa không biết đứa nào si nghỉ (chớ không phải
suy nghĩ đâu) ra cái trò nói lái, xúm nhau nói lái loạn xà ngầu lên luôn. Nói
lái cười đã đời rồi chuyển qua tam đoạn luận: hươu là nai, nai là 9 (nine), 9
là cẩu (九), cẩu là chó => suy ra hươu
là chó. Không hiểu ông nào đặt ra tam đoạn luận khi nghe tụi này suy diễn thuyết
của ông có lăn ra ngất xỉu cái đùng không. Giá như tới đây thì đâu có gì mà kể.
Vui quá nên bọn trẻ chuyển qua nói lái cắp đôi. Không cần biết nạn nhân có mắt
la mày liếc gì với nhau hay không, chỉ cần 2 cái tên đọc lái lại nghe thuận tai
chút như Mùng Hai, Đừng Lau, Xuyết Táng, Ta Ngâm là cả bọn reo hò lên ầm ỉ. Thiệt
tình là cái kiểu cắp đôi này bác học quá chừng, hay tới mức hiểu không nổi luôn. Vui tới độ kẻng
đánh vô lớp hồi nào không biết, cô Tóc dài đứng lừng lững giữa cửa rồi mà tiếng
la hét vẫn chưa chịu dứt.
Vậy là cô lôi ra từng đứa, đứa nọ khai thêm đứa kia, hơn
nửa lớp luôn, con nít mà. Bắt nằm trên bàn quất cho mỗi đứa đúng một chục cây.
Thiệt hổng biết sao cô giáo ốm nhom ốm nhách mà sức quánh ác liệt như bom
nguyên tử vậy. Đứa nào đứa nấy mặt xanh lét méo xẹo. Tê giác mập còn lăn lộn
khóc la thảm thiết nữa chớ. Mở hàng năm học mới quánh một trận kinh thiên động
địa nên học trò lớp Thú sợ cô Tóc dài muốn chết. Có đứa còn thì thầm kêu lén cô
là bà La sát.
Nói thì thầm tức là nói lén, nói sau lưng, còn trước mặt cô
thì đứa nào cũng mắt la mày lét. Vậy mà có bữa hổng biết sao cô trò cao hứng rủ
nhau đi vô chùa chơi, cô đem máy ảnh chụp hình tụi nhóc. Tụi nhỏ khoái chí, mấy
đứa xúm nhau tạo dáng, Bồ câu cười ha há, Sâm cầm và Vẹt thẹn thùng núp sau tảng
đá còn Vịt thì ngoác mồm la làng kêu bạn tới chụp chung. Nhờ vậy mấy chục năm
sau tụi lớp Thú còn được tấm hình kỷ niệm lấy làm avatar cho cái blog LỚP CHÚNG
MÌNH.
Trường nhỏ nên thầy cô giáo không nhiều, một người kèm
hai môn là chuyện bình thường. Mà học trò hồi đó hiền quá đi, nhứt là ở cái quận
nhỏ téo nhỏ teo này. Thầy cô nào dạy mà không được. Quánh sút gân còn chưa dám
hó hé gì. Cũng có thầy cô dạy vài bữa rồi đi, lý do thì chỉ có thầy Hiệp sĩ biết
được chớ học trò biết sao nỗi. Dạy thời gian ngắn quá chưa có ấn tượng gì, nên
khi thầy cô đi không bao lâu thì học trò cũng quên tuốt luốt. Cái câu Nhất tự
vi sư - bán tự vi sư chắc là chỉ để xài ở bên Tàu thôi quá.
Vậy mà có một thầy về dạy ở trường hai tuần rồi đi, dạy
môn Sử ký. Tuy dạy trong thời gian ngắn ngủi nhưng lại rất ấn tượng. Hôm đó thầy
Hiệp sĩ dắt vô lớp giới thiệu thầy giáo mới. Cả lớp ngoan ngoãn cúi đầu chào
nhưng lại ghé tai nhau xầm xì. Dễ hiểu thôi, vì thầy lạ quá mà, đeo cái kiếng
mát nhưng lại bịt một bên mắt bằng miếng da như trong phim hải tặc vậy.
Cò là đứa học trò nữ lớn nhứt lớp, cao nhứt lớp, cũng là
đứa trổ mã nhứt lớp năm đó. Mấy đứa kia hỉ mũi còn chưa sạch thì Cò đã quần trắng
áo trắng chít eo sát rạt. Nhưng mà Cò học không giỏi mà nếu nói cách không
khiêm tốn thì hơi bị dở. Thường thường nó vậy, con gái đẹp tốn thời gian trang
điểm nhiều hơn học bài.
Mà cái miệng Cò hơi bị lanh, hay kêu là nhanh nhẩu, mà
thêm một từ nữa cho chắc ăn là nhanh nhẩu đoảng. Trong khi cả lớp đang yên lặng
dò xét thày mới vô thì Cò đã cười hí hí rất hồn nhiên với Gõ kiến:
- Ê mày, ông thầy Độc nhãn long.
Kể ra nếu Cò nói nhỏ một chút thì thầy không nghe, hay có
nghe cũng giả bộ làm lơ. Đằng này Cò mở volume hơi lớn, mà lớp thì chỉ có tiếng
xì xào nên thầy không thể nào không nhìn xuống được. Vậy là:
- Em ngồi bàn cuối lên đây trả bài tuần trước cho tôi.
Cò le lưỡi rồi từ từ lên bảng. Bài tuần trước là bài nhà
Tiền Lê, nói về sự tàn ác gây nên cảnh biến loạn, mất ngai vàng của Lê Long
Đĩnh. Trong đó nhấn mạnh tội ác của vua này là ăn chơi xa xỉ, đùa vui trên nỗi
đau của người khác, cụ thể là đem phụ nữ có thai ra mổ bụng coi thai nhi trai
hay gái hoặc đem mía róc trên đầu nhà sư vốn dĩ không có sợi tóc nào nên máu chảy
đầm đìa.
Cò có thuộc bài đâu. Tối hôm qua đi chơi tới khuya mới về,
chui vô mùng ngủ liền chớ học hành gì. Sáng nay chạy ào ào vô lớp lật tập bài tập
của Gõ kiến ra chép quýnh chép quáng, có ngó ngàng gì tới môn Sử đâu, tại ỷ y
môn Sử là môn học thuộc lòng mà mấy khi trả bài miệng. Vậy nên xui, nói rồi,
cái miệng hại cái thân, đừng có le te lét tét thì đâu có bị kêu lên.
Còn đương lớ ngớ thì thầy sau khi giở vở xẹt xẹt kiểm tra
liền nói:
- Kể cho tôi nghe tội ác của Lê ngọa triều.
Lê ngọa triều tức là Lê Long Đĩnh, vì ăn chơi sa đọa nên
bệnh tật phải ngồi một chỗ mới gọi là ngọa triều, cái này học Sử ai cũng biết.
Nhưng Cò thì chỉ biết mờ mờ ảo ảo, lắp bắp liên hồi:
- Lê ngọa triều là .. là .. Lê ngọa triều.
Thầy gắt:
- Tôi biểu kể tội ác.
Có đứa ở dưới thương hại, nhắc nhỏ:
- Róc mía, mổ bụng.
Cò mừng quá, vậy Lê ngọa triều là Lê Long Đĩnh mà, hình
như tuần rồi thầy cũ có nói mà tại không học nên quên. Lật đật nói liền:
- Dạ, Lê ngọa triều bắt nhà sư mổ bụng, róc mía lên đầu
đàn bà chửa.
Mấy đứa thuộc bài gục đầu xuống bàn cười sặc sụa, còn thầy
thì quay mặt vô bảng cười run run đôi vai. Sau đó Cò trở về chỗ ngồi, đem theo
hai cái trứng vịt bự chảng.
Vịt là em vợ thầy Hội đồng, mà thầy Hội đồng là anh ruột
cô Tóc dài, suy ra (theo tam đoạn luận) thì Vịt và cô … bằng nhau. Nếu xét theo
tiêu chuẩn Phu xướng phụ tùy chồng chúa vợ tôi của Khổng tử Mạnh tử Tôn tử Đồng tử gì đó thì cô
Tóc dài là chị của Vịt. Vậy nên Vịt … le lắm, em thầy giáo cô giáo lận mà. Điều
này gây ra nhiều nghi ngờ trong những cái đầu óc tối đen và hay ganh tỵ mỗi lần
thấy Vịt được điểm cao. Dù rằng sau này mấy chục năm Vịt thề sống thề chết là hồi
đi học không hề được ưu tiên biết trước bài kiểm tra. Kệ, miễn mình thấy mình
không sai là được rồi, giang hồ hiểm ác biết đâu mà cân đo được lòng người chớ.
Cùng đi
học với Vịt là Bồ câu. Thằng này cao ráo trắng trẻo đẹp trai ác ôn luôn, tối
ngày cười roi rói sáng như bình minh. Bồ câu là em họ cô Tóc dài, cũng là em thầy
Hội đồng, suy ra Bồ câu với Vịt gần bằng nhau. Hai đứa ở cùng nhà, cùng vai vế,
cùng đi học, cùng ăn bánh mì (nhà tự sản xuất – không muốn cũng phải ăn) mà một
đứa đẹp trai lồng lộng tóc chải mướt rượt còn một đứa nhỏ con, ốm nhách, sâu
răng, tóc ca rê. Thiệt là tương phản với nhau quá chừng.
Tương phản bề ngoài vậy nhưng sức học hai đứa
này ngang ngang nhau. Nói rồi cũng phải nói lại, tụi nó ở chung nhà với thầy với
cô, làm gì có đứa nào dám học dở. Lạng quạng mà không thuộc bài thì ít nhứt
cũng được tặng vài cây ăn điểm tâm thế bánh mì liền. Nhưng phải nói công bằng
là Vịt học nhỉn hơn Bồ câu chút. Nói rồi, ông trời công bằng mà. Được cái nọ
thì kém cái kia. Thấy rõ nhứt là trong môn Anh văn. Hồi đó cô Tóc dài hay cho tụi
lớp Thú đố chữ tiếng Anh với nhau. Kể chút cho vui. Đầu tiên cô cho 1 chữ cái,
kế đó mỗi bên tiếp theo một chữ, cho tới khi nào ra một từ có nghĩa gì đó mới
thôi, bên nào bí thì thua. Bên nữ có Yến và Sâu được coi như đối thủ nặng ký
(con Sâu còn dám kêu Yến là tự điển nữa kìa). Bên nam thì có Chiền chiện, Voi
và Vịt. Hai bên đốp nhau chan chát. Học kiểu đó vui hết biết luôn. Còn Bồ câu
thì chả được gì ở khúc này. Nói Vịt nhỉnh hơn là vậy.
Bây giờ kể qua chuyện bạn Cu. Cu tên thật là Cu, cũng đơn
giản như Nhồng, Ngỗng, Vịt. Nhưng mà thầy Hiệp sĩ không thấy vậy, thầy nói với
Cu:
- Tên của trò … nhạy cảm quá. Trò phải xin đổi lại đi. Chớ
không lẽ mai mốt trò lớn lên làm tổng thống chẳng hạn, mà để người ta kêu như vầy
hoài nghe kỳ quá.
Vậy là thầy Hiệp sĩ giúp cho Cu đổi tên, thiệt ra chỉ là
thêm chút dấu thôi. Thầy nói:
- Thêm cái dấu ư là tên đẹp liền à nghen.
Rồi thầy ngâm nga
bài thơ Quan thư, có con chim thư cưu trong đó.
Quan quan
thư cưu. Tại hà chi châu. Yểu điệu thục nữ. Quân tử hảo cầu.
關雎
關 關 雎 鳩, 在 河 之 洲。
窈 窕 淑 女 君 子 好 逑。
Nên từ đó Cu có tên mới, kết luận: để chuẩn bị làm Tổng thống thì
phải thêm dấu ư.
Trường tuy nhỏ nhưng học sinh của trường thì ở rãi rác
cũng hơi xa, mà xa nhứt là nhóm La Ngà, cách hơn mười cây số. Nhóm cũng đông, đầu
năm đếm được đâu hơn hai chục đứa, trong đó có bốn đứa con gái, tới cuối năm
thì rơi rụng hết một phần tư, vậy là con gái còn 3 đứa: Sâu, Bướm và Ong ruồi.
Vạc sành nghỉ học từ giữa năm.
Xa trường thì phải chịu đi học từ sớm. Cả một bầy lóc cóc
kéo nhau đi từ hồi chưa 6 giờ. Khổ thân lúc đó đường xá không an ninh, 4 giờ
chiều xe cộ vắng tanh, 10 giờ đêm là giới nghiêm. Mà có cái cầu chận lại từ hướng
Sài Gòn, xe cộ gì cũng phải chờ đó tới 6 giờ lính địa phương quân mới cho xe
qua. Một bầy xe dài nối đuôi nhau chờ qua cầu, qua được thì chạy như giông như
gió. Hết đợt xe đó thì phải chờ cả tiếng nữa mới có xe mà đi. Nên bọn nhỏ cái
khó ló cái khôn, rủ nhau đi bộ ngược qua cầu, mới đầu còn năn nỉ mấy ông lính,
về sau quen mặt cho qua luôn.
Lại nói thêm nhóm học sinh La Ngà xa xôi này đi học,
không biết ai kể (chắc thầy Hội đồng) mà ông Quận trưởng ra lệnh cho xe chỉ được
lấy phân nửa tiền. Khoái thì có khoái nhưng cũng khổ lắm a. Rẻ phân nửa đâu có
xe nào muốn chở, dù sao nhỏ con cỡ nào cũng chiếm một chỗ mà. Vậy nên bọn trẻ
ngày nào cũng phải nài nỉ lên xe. Có xe cho đi đàng hoàng, có xe chửi lên chửi
xuống rồi cũng cho đi, có xe cho đi không thèm lấy tiền (cái này hiếm lắm
nhen), cũng có xe thấy mấy đứa nhỏ là đuổi như đuổi tà.
Mà lên được xe rồi chưa chắc được đi học đâu, có khi chạy
được vài cây số là phải ôm cặp trở về nhà. Đắp mô đó mà. Hồi chiến tranh cái vụ
này như cơm bữa. Đoạn đường mười hai cây số hầu hết là đường ven rừng, vắng
tanh vắng ngắt. Nửa đêm phe Cách mạng mò ra đặt mìn, đắp mô. Có khi là mìn là
mô thiệt, cũng có khi làm tầm bậy hù cho vui vậy thôi. Nhưng dù thiệt hay giả thì
cũng không xe nào dám giỡn mặt mà chạy qua, khi nhìn thấy từ xa có vật thể lạ vắt
vẻo qua đường. Có khi là đống đất, có khi là cái giỏ rách hay nón lá với mấy sợi
dây điện lằng nhằng.
Vậy là cả đoàn xe ngừng lại hết từ xa, rồi một xe chạy về báo lại cho đồn bảo
an biết. Tám giờ sáng lính mới bắt đầu đem dụng cụ rà mìn đi tới. Hên thì không
có gì, xe cộ bắt đầu chạy tiếp. Xui thì nổ cái đùng, ít nhứt cũng có người bị
thương nhẹ. Còn xui nữa thì hai phe vác
súng bắn rượt nhau ầm ầm, lát sau là cái trạm y tế mà mẹ con Sâu ở đó la liệt
người bị thương đem tới. Nhưng dù hên hay xui thì sau khi kết thúc cũng đã trễ
quá rồi, nên tụi nhỏ hễ phát hiện ra là reo vang lừng: Đắp mô, đắp mô, cười
khoái chí lên xe quay về nhà (cái xe mà quay về báo cho đồn bảo an đó).Thầy cô giáo
biết trên đường bị đắp mô thì nghỉ học là điều đương nhiên rồi.
Vậy mà có bữa suýt nữa thì tụi nhóc đã bỏ
hạ giới mà tới thiên đàng rồi. Chuyện này là bạn Châu Chấu nhớ rõ nhứt, kể lại
cho mấy bạn La Ngà nhớ nè. Sáng hôm đó, lũ nhỏ khi bước lên xe Đức Hòa thì trước
mặt là một đám sương mù dầy đặc, khiến tầm nhìn bị giới hạn, chỉ có thể quan
sát trong vòng 10m. Bình thường chỉ khoảng 20 phút sau cái lũ nhố nhăng này sẽ có mặt ở
Định Quán để ăn sáng và nghỉ ngơi một lát mới tới trường. Nhưng ngày hôm đó quả
thật là may mắn, nếu không thì chẳng còn ngồi đây để kể lại câu chuyện này. Xe
chạy được vài cây số thì bỗng dưng bánh xe rít trên đường và mọi người đổ nhào
về phía trước trong tiếng kêu: Giêsu chết con rồi phát ra từ cái miệng âm thanh
cực lớn của Ong. Tất cả mọi người trên xe, tất nhiên trong đó có Châu Chấu, hầu
như đều bị va chạm rất mạnh về cú thắng gấp ấy; chưa kịp hoàn hồn đã nghe bác
tài quát lên: Im đi mấy con ranh. Lúc này mọi người đã hiểu chuyện gì và bác
tài do sự la hét nên cũng cuống cuồng quay đầu xe lại rất khó khăn chậm chạp
làm cho mọi người trên xe càng sợ thêm. Căng mắt nhìn vào trong đám sương mù dầy
đặc, mọi người nhận ra là một mô đất đen thui vắt ngang đường cách chừng vài
mét, và do sương mù che mắt mà chiếc xe đã sát cạnh khu vực nguy hiểm rồi. Thật
may mắn cho cả xe, chỉ thêm vài giây nữa thôi là xóa sổ cả đám người sau một tiếng
ầm.
Buổi trưa đi học về thì đỡ gian nan hơn, vì giờ đó người
lớn ít đi nên hầu hết xe bị ế, mà ế thì thà chở tụi nhỏ còn hơn. Nhưng cả lũ phải
ngồi chờ trên bãi xe lam, xe Dahatsu gần đó, chờ khi nào xe tới tài sắp chuyển
bánh mới được kéo nhau trèo lên. Cũng có khi may mắn gặp được mấy chiếc xe cần
câu ở gần nhà Sâu tới đổ xăng, vậy là Sâu lanh chanh chạy tới cười toe toét. Tất
nhiên là cho đi rồi, hàng xóm mà. Lần lần sau này mấy bác tài xế xe câu biết giờ
bọn nhỏ đi học về, dù không đổ xăng cũng ghé lại cho cả nhóm quá giang. Đứng
trên xe câu mát rười rượi, tại vì 2 bên thùng xe trống hoác, có điều lũ con gái
tóc bay lả tả, về tới nhà chải gỡ rối muốn chết.
Có một bữa cả bọn mới lon ton ôm cặp tới cây xăng thì gặp
xe của thầy Hội đồng. Hôm đó thầy lái chiếc xe 4 chỗ đi ngang qua. Vậy là thầy kêu tụi nhỏ lên, chất
lên một xe cứng ngắc. Ghế trước 3 đứa, ghế sau 6 đứa, chưa kể 5 đứa ngồi dưới sàn xe
là Sâu, Ong ruồi, Rết, Sùng và Châu chấu. Ong ruồi thấy mình phải ngồi chật chội
dưới sàn mà người ta ngồi trên ghế nên tức lắm, thò tay véo chân hết người này
tới người khác.
Có buổi sáng 4 đứa con gái La Ngà giận nhau nên không đi
xe chung. Vạc sành thì đi với Bướm còn Sâu thì đi với Ong ruồi. Đi được 7 cây số
thì thấy 2 chiếc xe Đức Hòa bị lật hai bên đường. Chắc mấy chiếc này đua giành
tài dữ quá nên mới ra cớ sự. Lúc đó Sâu và Ong ruồi đương ngồi trên cabin chiếc
xe ben bự choành oành. Bác tài xế tốt bụng cho 2 đứa đi nhờ nhìn thấy quang cảnh
máu me vội vàng ngừng lại. Sâu sợ chết khiếp (nàng này dù sống trong trạm y tế
nhưng cả đời chẳng dám nhìn người bị thương), Ong ruồi cũng sợ mất hồn mất vía.
Hai đứa liều lĩnh mở cửa cabin nhảy xuống đất, mắt nhắm hích mà tai nghe tiếng
kêu khóc cũng đủ bủn rủn cả người. Mặc dù bác tài xế đã căn dặn cứ ngồi yên
trên cabin để bác đem người bị thương lên phía sau thùng xe, hai con nỡm vẫn cắm
đầu cắm cổ chạy một mạch không dám quay đầu nhìn lại.
Ôm cặp thở hào hễn chạy đến dốc lẻ 10, đỡ sợ rồi bắt đầu hai
con mới nhớ đến bạn Vạc sành và Bươm bướm, lo lắng hỏi nhau có nhìn thấy tụi nó
không? Nhưng thiệt ra đứa nào cũng nhắm mắt chạy thì làm sao mà thấy. Thế mà hai
chị ả vừa đi vừa lo lắng cho bạn mình. Rảnh hết sức a. Tâm hồn trẻ con thiệt là
trong sáng và thánh thiện. Lạ cái là không nhớ gì tới mấy thằng con trai. Lên tới
trường đã gần giờ ra chơi, nhằm giờ tiếng Anh của cô Tóc dài, sau khi kể lể sự
tình được vô lớp, ngó thấy hai con bạn ngồi chình ình trong lớp mừng quá chừng.
Vậy mà Vạc sành và Bươm bướm nỡ lòng nào chù ụ cái mặt nguýt ngang một đường. Tức
muốn chết đi à.
Thầy 008 phụ trách lớp Thú, thầy dạy môn Công dân và Vạn
vật. Thiệt ra hai cái môn này không có bà con chú bác gì với nhau hết. Tại thiếu
người thì phải dạy vậy thôi. Thầy rất đặc biệt, đặc biệt ở chỗ không có gì ….. đặc
biệt hết. Nếu như nói tới mấy thầy cô khác là tụi học trò nhìn ra cái đặc biệt
liền, còn thầy – ngó trên ngó dưới ngó ngang ngó dọc cũng hổng thấy cái gì. Cao
– thầy không cao. Lùn – thầy không lùn. Mập – thầy không mập. Ốm – thầy không ốm.
Đen – thầy không đen. Trắng – thầy không trắng. Đẹp – thầy không đẹp. Xấu – thầy không xấu. Ngoài cái chuyện mắt mí
lót thì thầy không hô không móm không tịt không khoằm mũi, thậm chí cũng không
có nhiều mụn, mà mắt mí lót thì cái thế giới này có gần phân nửa. Form người
này kể ra nếu là điệp viên thì hết sẩy, vì dễ lẫn vào trong đám đông, kiếm mòn
con mắt cũng không ra. Cánh FBI rất khoái kiểu đó. Nhưng mà té ra thầy chỉ đi dạy
học, mà dạy ở cái trường nhỏ téo nhỏ teo, làm cho FBI hụt mất một nhân viên có
tương lai sáng lạn bí danh 008.
Thầy 008 vẽ đẹp, mà sao thầy cô giáo hồi đó giỏi ghê, dạy
môn gì cũng xuất sắc hết. Dưới bàn tay thầy và cục phấn, hết con ếch tới con chó
leo lên bảng đen, con dê con khỉ gì cũng có. Ghét nhứt là phải học nha thức, tức
là hàm răng của tụi nó 4C + 2N + 6H chẳng hạn, là 4 răng cửa 2 răng nanh 6 răng
hàm. Thiệt hổng biết bắt tụi nhỏ học chi cái giống này, làm như gặp con vật nào
cũng bắt nó hả miệng cho mình đếm răng hết vậy. Mà đếm được răng nó rồi cũng biết
làm gì đây. Đâu có phải ai cũng muốn làm thú y. Vô phước gặp con chó điên kêu ê
ê mày hả miệng tao đếm răng là nó quất cho một phát đi chích ngừa méo mặt luôn.
Kết luận: Trừ phi bạn muốn làm Nha thú, còn không thì hơi sức đâu mà nhớ cái vụ
răng cỏ này.
Thầy 008 đã vẽ đẹp mà học trò của thầy còn vẽ đẹp hơn. Một
khám phá thú vị là nhỏ Chuồn chuồn vẽ nhanh như gió, mà còn giống y, mà còn đẹp
hơn thầy vẽ nữa. Hồi đó có vụ kêu lên bảng vẽ hình, không biết vô tình hay thầy
biết mà kêu nó lên, xoẹt xoẹt trong vòng vài phút là nguyên tấm hình con rắn in
trong cuốn sách của thầy hiện luôn ra trên bảng, mà còn muốn đẹp hơn bản gốc nữa
mới độc. Vì hình trong sách là hình người ta chụp rồi in vô bằng nửa trang giấy.
Còn nhỏ Chuồn chuồn chỉ với mấy cục phấn bay vù vù là có liền con rắn với cái
cây bự chảng nằm chình ình trên bảng đen liền. Thầy 008 lé mắt, cả lớp lé mắt nên Sâu cũng lé mắt
luôn. Khúc này ganh tỵ chút là Sâu vẽ cũng được lắm, mười bảy, mười tám điểm là
thường nhưng phải vẽ bằng viết chì trên giấy và bậm môi trợn mắt hì hục chớ
không phải cầm cục phấn lã lướt trên bảng như Chuồn chuồn đâu. Thiệt là thiên
tài bất lộ mà. Nhỏ Chuồn chuồn này mà chịu đi học hội họa chắc không thua Van
Gogh mấy đâu. Cho nổ chút xíu đi.
Gần Tết nhà trường tổ chức cho học sinh các lớp làm bích
báo. Thầy 008 vô lớp Thú dặn bắt buộc cuối tuần mỗi trò phải có ít nhứt một bài
nộp cho bạn Nhồng, hồi đầu năm bạn này được bầu làm Trưởng ban báo chí. Nhồng
cao cao ốm ốm, nhà ở dốc 110, thường hay đi học về chung đường với Đom đóm, Bò
vàng.
Chưa hết hạn thì Nhồng tới gặp Sâu, nó chỉ ngay vô mặt
Sâu:
- Ê bài của mày hổng có được đăng đâu nghen.
Sâu chưa kịp nói gì thì nó quất thêm một câu đau điếng:
- Thầy nói bài thơ của mày là lấy của người khác, chớ nhỏ
như mày sao làm được bài thơ đó.
Cái này xúc phạm à nha. Hồi còn học lớp 5 thơ của Sâu đã
được đăng trên báo Xây dựng, có tiền nhuận bút đàng hoàng (dù tiền lẻ). Ngoài
ra mấy bữa nay Sâu còn làm giùm cho Oanh, cho Bướm kiếm siro đá nhận uống giờ
ra chơi (tại vì thầy bắt buộc mỗi người đều phải nộp bài mà). Tuy Sâu không giỏi
như Tào Thực để bước bảy bước ra một bài thơ tứ tuyệt chớ nói lấy của người
khác là xúc phạm quá đáng rồi.
Không trả lời Nhồng, con này nó có cái kiểu không thèm chấp,
Sâu đi thẳng lên văn phòng, thời may thầy 008 cũng vừa bước ra. Nước mắt rưng
rưng, Sâu rất cứng cỏi:
- Nếu thầy nói bài thơ Bướm và mùa xuân là em lấy của người
khác thì thầy phải chứng minh được em lấy của ai, ở đâu.
Hic hic thiệt là lớn gan. Nhưng chắc ngó cái mặt Sâu ngầu
quá, chứng tỏ cây ngay không sợ chết đứng nên thầy sững người rồi khoát tay:
- Thôi về lớp đi.
Bích báo năm đó bài thơ hiên ngang nằm dưới cành hoa mai
rực rỡ. Kết luận: Con nít thuộc nhóm điếc không sợ súng.
Bích báo lớp là do Nhồng phụ trách, nhưng chuyện vẽ vời hoa hoét là công của Vịt, của Chiền chiện và Sếu đầu bạc. Bọn nó không biết học ở đâu mà lấy cái bàn chải đánh răng búng mực lên tờ giấy Croky thành những mảnh màu đậm nhạt sáng tối rất đẹp. Riêng cành mai bự choành hoành màu vàng tươi đứng e thẹn bên cục đá ba chồng chiếm một góc lớn, nét vẽ cứng cáp sinh động, chắc lại là tác phẩm của bạn Chuồn chuồn rồi.
Bìm bịp làm lớp trưởng, nó thuộc diện to con và lớn tuổi,
Chiền chiện - em của lớp trưởng cũng học chung, rất đẹp trai và học giỏi hơn
ông anh lớp trưởng nhiều. Thầy Hiệp sĩ ở nhà tụi nó, là tiệm thuốc bắc Hạnh Hòa
Xuân. Bìm bịp lớn nhứt nên được ông già phân công lên lầu ngủ để … giăng mùng
cho thầy Hiệu trưởng. Làm lớp trưởng đã oai, làm cận vệ cho Hiệu trưởng còn oai
hơn nhiều. Nên mặc dù học hành đì đẹt thua xa em mình, Bìm bịp vẫn hắc xì xằng
với các bạn trong lớp lắm. Chuyên môn của Bìm bịp là canh coi đứa nào nói chuyện
trong lớp để ghi tên, hình như cái nghiệp này ai làm lớp trưởng cũng đa mang hết.
Nhưng cũng có lớp trưởng làm chiếu lệ, lại cũng có lớp trưởng rất hăng hái nhiệt
tình, Bìm bịp thuộc tốp lớp trưởng thứ hai.
Vì vậy nên nó bị các bạn ghét nhiều hơn thương, đặc biệt
là giờ Anh văn của cô Tóc dài, cái list nói chuyện trong lớp của nó dài như sớ
táo quân. Mà cô Tóc dài vốn dĩ là nỗi kinh hoàng cho mấy đứa học dốt nhưng ham
… nói. Khổ thân, con nít mà. Cam đoan chắc nịch rằng mọi trẻ con trên đời này từ
thuở trời đất hỗn mang cho tới khi tận thế đều mắc chung một bệnh là … nói chuyện
trong lớp. Đứa nào mà đi ngược lại cái quy luật này tất nó bị bệnh, bệnh nên mệt,
mệt quá nói không nổi thôi.
Một hôm trong giờ toán của thầy Hiệp sĩ. Lớp trưởng cao hứng
hăng hái làm nhiệm vụ của mình dù không được yêu cầu. Tới lúc nó chìa cái list
ra cho thầy, thầy ngớ người một lát rồi bực mình … quất nó một cây về tội nhiều
chuyện. Cả lớp được dịp cười hả hê còn Bìm bịp thì tức tối làu bàu hăm dọa tối
nay về nhà không thèm … giăng mùng cho thầy ngủ nữa. Không biết tối đó thầy Hiệp
sĩ bị muỗi cắn hay lớp trưởng phải nén đau thương thành hành động không biết.
Thỏ con xinh đẹp nhưng rất yếu đuối, có lần cô Tóc dài phạt
cả lớp quỳ gối ngậm viết chì, nó quỳ một hồi thấy mơ mơ hồ hồ mà sợ cô không
dám nói. Tới chừng Cưu (Cu) thấy mặt nó xanh lè xanh lét mới la lên. Vậy là cô
Tóc dài kêu Thỏ con đi tới phía gần cửa sổ, ngó ra đám ruộng um sùm với cái mớ
nhà lộn xộn phía sau. Nhờ được ngắm cảnh và hít thở khí trời nên một lát nó khỏe
lại, cô cũng sợ quá cho học trò ngồi xuống hết. Tụi nhỏ không nói ra nhưng chắc
trong bụng đứa nào cũng cám ơn nó lắm.
Lần khác nó bị đau mắt, hai con mắt đỏ chạch mà cũng ráng
tới trường. Gặp thầy Hiệu trưởng, Hiệp sĩ la oái oái đuổi nó về, hô là nó đem
theo cả ổ vi trùng đau mắt tới. Vậy là nó lủi thủi ôm cặp ra về, tội nghiệp Thỏ
con hết sức.
Trong lớp có nhiều cặp anh chị em, như Bìm bịp với Chiền
chiện, Nhạn và Ngỗng, Oanh và Én, Chuồn chuồn và Đom đóm, Châu chấu với Vạc
sành. Nhưng mà hồi đó cái kiểu học chạy lên chạy xuống là bình thường, nên anh
chị em học chung một lớp thì vui hơn chớ có gì đâu, đi học khỏi sợ ai ăn hiếp, đã
nói hai đánh một không chột cũng què mà. Nhỏ nhứt lớp là Chích bông, ốm tong
teo và có mái tóc dài thắt bính rất duyên dáng. Còn to con thì lu xà bù, kể sao
cho xiết, thí dụ như Ve sầu.
Ve sầu hát rất hay, giọng nhẹ nhàng luyến láy như ca sĩ
thứ thiệt. Lớn con và lớn tuổi nhưng anh bạn Ve rất hiền, không có cái kiểu ăn
hiếp người khác. Nhiều khi học mệt quá, lũ lớp Thú nhao nhao đòi văn nghệ, hễ
thầy cô ừ một tiếng là réo tên ca sĩ Ve sầu liền. Ve sầu hay hát bài Nếu một
ngày của Khánh Băng hay Giờ này anh ở đâu. Giả như không ngó lên bảng để nhìn thấy cảnh Ve đứng sừng sững vừa hát vừa nhịp nhịp chân
mà chỉ nhắm mắt để thưởng thức thì tưởng là ca sĩ Thiếu tá không quân Sĩ Phú
đương hát chớ giỡn đâu.
Không phải chỉ một mình Ve hát hay, lớp Thú còn có Vàng
anh, có Chích chòe, có Họa mi hát hay nữa.
Họa mi cực kỳ xinh xắn, mũi cao mắt sáng xinh như mộng dù nhìn kỹ (thiệt kỹ mới
thấy) có một con mắt hơi bị … lé kim. Họa mi học khá và trổ mã trước tuổi, ăn
nói khôn ngoan dịu dàng hơn mấy đứa khác trong lớp. Họa mi chơi thân với Bồ
câu, mà mấy đứa mỏ nhọn thầm thì là hai đứa này iu nhau. Nói tào lao cho có
chuyện mà nói chớ con nít lớp 6 mà yêu đương cái mịa gì không biết, người lớn
mà nghe được chắc ăn roi mây tét đít luôn – như cái vụ cô tóc dài quánh cho tơi
tả hồi đầu năm đó. Nhưng mà thiệt tình là hai đứa nó đi với nhau đẹp đôi lắm,
như một cặp tiên đồng ngọc nữ vậy.
Oanh với Sâu là đôi bạn thân, dù mỗi đứa ở một nơi nhưng
hễ đi học là xáp vô, đi đâu cũng kè kè, cuối năm còn có thêm Yến vô nhập hội nữa.
Ba đứa này xấu xấu, không biết ăn diện mà cũng không có gì nổi bật ngoài cái
chuyện Yến học giỏi, Sâu thì kém Yến một chút. Sức học của Oanh so với 2 đứa bạn
thì không bằng. Phải thôi, ở nhà Oanh làm việc cực lắm, dù nhà Oanh khá giả, một
tiệm bán tạp hóa và một nhà máy chà gạo. Công việc nhiều nên Oanh làm hùng hục
ngày đêm, giờ đâu mà học mà hành chớ. Nhỏ Én cũng vậy, hai chị em mới mười mấy
tuổi đầu mà khuân khuân vác vác thóc lúa như thanh niên. Nhưng hễ chơi thân thì
biết tánh nhau. Oanh biết Sâu rất thích thơ văn nên một bữa có ai đó cho Oanh
mượn bài thơ Màu tím hoa sim của Hữu Loan, bài này được nhiều người phổ nhạc,
mà bản nhạc bolero hay được thiên hạ hát đi hát lại nhuyễn nhừ là bài Những đồi
hoa sim của Dzũng Chinh. Nhà thơ Hữu Loan ở miền Bắc, hồi đó trong miền Nam có
cái kiểu sưu tầm mấy bài thơ độc của người ngoài đó, như Đôi mắt người Sơn Tây
của Quang Dũng hay Tống biệt hành của Thâm Tâm.
Vậy nên mượn được thì Oanh lật đật chép cho Sâu, nhưng mà
công việc lu bu quá, Oanh mới nhờ đứa cháu học lớp ba viết giùm, mau mau còn trả
bản gốc lại cho chủ nó chớ, thơ văn miền Bắc lúc đó ở trong Nam là hàng cấm mà.
Đứa cháu viết xong, Oanh lật đật nhét vô cặp, không kịp coi lại. Giờ ra chơi,
hai đứa tí tửng mở ra đọc. Trình độ lớp ba viết chữ nào chữ nấy bự như cái thúng.
Nguyên văn bài thơ được chép như sau:
Nàng có ba người anh đi bộ
Đội những đứa em nàng có
Em chưa biết nói tóc nàng
Xanh xanh tôi người chiến
Binh xa gia đình yêu
Hai đứa đọc xong, vui vẻ kết luận là: Ở ngoài Bắc khổ
ghê, đã đi bộ còn phải đội em.
Gần trường học có một tiệm bi a. Từ thế kỷ trước qua thế
kỷ này và có lẽ tới ngàn sau, bi a và trường học là hai mệnh đề không thể … thiếu
vắng nhau. Hễ có cái trường học nào cất lên thì liền đó xuất hiện một quán bi
a. Nếu học trò còn nhỏ quá chưa đủ chiều cao để cầm cơ thì … thầy giáo cầm. Xét
về mặt hoạt động, bi a là một môn thể thao toàn diện. Chân chạy, tay xoay chuyển
và mắt thì lườm lườm. Xét về mặt kiến thức, những người chơi bi a là những người
yêu thích ngành vật lý học. Phải tính toán để viên bi chạy theo một đường thẳng
có tính đột kích. Xét về mặt kinh tế, nếu như không tham gia cá độ và tiếp thêm
các loại nước tăng lực thì giá tiền cũng không cao. Nói tóm lại là một môn thể
thao có trình độ bác học nhưng kinh tế đặc thù.
Tụi con gái thời
đó không dám chơi bi a. Hai chục năm sau con gái xắn áo dài đánh bi a là chuyện
thường ngày ở huyện. Thôi không nói chuyện hai mươi năm sau. Mấy anh lớp 9 đánh
bi a, mấy em lớp 6 cũng … đánh bi a. Bộ ba chuyên môn thể thao bi a của lớp Thú
là Cá, Chích chòe và Tê giác mập. Thường thì ông trời rất công bằng, ít khi cho
ai cái gì quá nhiều lắm, nên hễ đã giỏi thể thao thì thường không học giỏi. Vậy
mà thầy Hiệu trưởng lại chẳng thèm quan tâm tới điều này, vài bữa là đi hành hiệp
giang hồ, vô quán bi a lôi học trò ra bợp tai đá đít. Nên cái hội thể thao này thành
lập một ra đa báo động, hễ thấy dáng Hiệp sĩ từ xa thì la lên để hè nhau chạy
trốn. Điều này làm cho chủ quán bi a mang một mối hờn căm không thốt được thành
lời. Vì cái lũ nhất quỷ nhì ma này nhiều lúc giở trò, chạy trốn hết đâu còn ai
trả tiền, mà nhìn kỹ thì có thấy ông thầy nào đâu. Vậy mới nói giang hồ hiểm ác
mà.
Nhân thể nói chuyện bi a, thì kể thêm chút về Tê giác mập.
Tê giác mập rất … mập – dĩ nhiên. Không mập sao được khi nhà nó là cái tiệm ăn ở
kế bên cục đá ba chồng. Xe cộ đi tới đó, ngắm cảnh quan đặc trưng của quận, tiện
thể ghé vô nạp thêm năng lượng. Vậy nên quán nhà nó đắt khách lắm. Cũng đồng
nghĩa với tiền chảy vô túi áo ba má nó nhiều lắm. Nên đi học ngó nó cao sang
hơn hết mọi người, quần áo đắt giá, vàng đeo lủng lẳng, tóc tai mướt rượt. Mà
tướng tá nó cũng sang, một phần chắc nhờ da dẻ mỡ màng. Có điều nó học dở, tháng
nào cũng cầm đèn đỏ chạy theo cả lớp. Nói rồi mà, trời đâu có cho ai cái gì nhiều
quá đâu. Sức học lẹt đẹt cộng thêm mấy cái vụ trốn học, nghịch phá trong lớp
nên nó thường xuyên bị ăn đòn. Mà ở nhà nó là con cưng, trắng trẻo mập mạp tròn
quay ngó là biết liền, nên mỗi lần bị đánh bị phạt là nó lăn lộn khóc la lớn tiếng
nhứt lớp. May là hồi đó câu tôn sư trọng đạo còn là tiêu chí của cuộc đời nên
thầy Hiệp sĩ và cô Tóc dài mới an toàn trên xa lộ chớ phải như mấy chục năm sau
chắc bị quăng hình ảnh lên mạng, kết tội ngược đãi trẻ con, gây shock tâm lý
như mấy thầy cô bây giờ tùm lum rồi.
Học là để tăng
thêm kiến thức, bồi dưỡng đạo đức cho con người. Cũng trong quá trình học, có học
sinh tích lũy được nhiều điều hay, cũng có nhiều bạn ơ hờ để lời giảng trôi qua
lững lờ như mây trên trời, hoặc từ lỗ tai này chui qua lỗ tai nọ. Cũng có khi,
chỉ một câu nói, hoặc một hành động của người thầy, trở nên một bài học lớn cả
đời cho đứa học trò. Kiến cánh là một người may mắn như vậy.
Sáng hôm đó 2 giờ đầu là môn Quốc Văn, tiết học do thầy Hội
đồng Kiến lửa phụ trách, tiết học được học sinh ưa thích vì tính hài hước rất
duyên khi giảng bài của thầy. Mấy ngày khác tụi nhỏ đùa giỡn xô đẩy chen lấn
nhau còn hôm đó ngược lại rất trật tự. Chả phải bọn nhất qủy nhì ma này tốt gì
mà do chiều qua một động vật mắc toi nào đó đã ị một bãi to tướng ra ngay chính
giữa trước cửa lớp học.
Khi tất cả đã vào lớp thì sự hiện diện của đống phân cũng
không còn làm ai quan tâm, nó có biết nói đâu, mà nói chắc gì đã có người nghe.
Nhưng thầy Hội đồng Kiến lửa đã vào lớp, nhìn thấy đống
phân, thầy nói:
- Chà chà, sao
các em không hốt nó đi.
Kiểu này gay go thiệt nha, trên cái đống ị không hề có
đánh dấu hay mã số nào, cũng chả có ai ghi nick name của mình lên đó. Vậy là cả
lớp yên lặng nhưng mang chung một ý nghĩ: Ngu gì mà nhận trách nhiệm này.
Thấy không có phản
ứng, thầy
nhìn một lượt xuống lớp rồi nhẹ giọng hỏi:
- Ở đây có em nào tên Kiến không?
Ôi trời ơi, Kiến cánh điếng hồn chậm chạp đứng dậy nhưng
đôi chân thì cứ như mềm nhũn ra. Tất cả các ánh mắt đều dồn về phía nó, không
biết đó là những ánh mắt thương hại hay ngưỡng mộ vì thấy nó sắp làm người hùng
thành Troy, sắp sửa nhận một nhiệm vụ vô cùng lớn lao vô cùng trọng đại mà cả lớp
không ai dám nhận.
Thầy nói:
- Kiến cánh. Bây giờ em xuống dưới cantin trường nói chú
Tích cho thầy mượn cái xẻng.
Kiến cánh ủ rũ làm theo lời thầy. Nó nghĩ bụng thôi rồi
mình tiêu. Ai dè thầy lấy chiếc xẻng từ tay nó và vừa xúc phân thầy vừa nói lớn:
- Bây giờ Kiến lớn sẽ xúc phân cho Kiến nhỏ đi đổ. Ai có
cười Kiến nhỏ thì cười luôn Kiến lớn cho đủ bộ nha.
Dọn sạch xong, lớp học trở lại như cũ, Kiến cánh thấy ươn
ướt nơi hốc mắt, bài học từ người thầy đã làm nó lớn lên bất chợt. Nó hãnh diện
đã học từ người thầy một bài học cưu mang nó cả đời. Một chút hy sinh một chút
thiệt thòi vì mọi người để cuộc sống tươi đẹp thêm.
Có nhóm bạn ở không xa như nhóm La Ngà nhưng cũng thuộc cảnh
phải đi xe đạp mới tới được trường là nhóm bạn 110. Nhóm này mới đầu có 5 về
sau rụng mất còn 3, gồm: Bò vàng, Nhồng, Đom đóm.
Đom đóm với Chuồn chuồn là 2 chị em, nhưng Đom đóm ở với
cha mẹ còn Chuồn chuồn ở với chú. Nhồng còn thảm thương hơn, từ năm 4 tuổi đã
phải ở với ông bà nội. Trôi dạt từ miền dưới lên, qua năm lần bảy lượt thay đổi
chỗ ở vì đủ thứ lý do, tới nỗi mà từ lẻ 7 lên tới lẻ 10 cũng đổi tới 3 lần, Nhồng
là một trong những đứa học sinh cực khổ nhứt của lớp.
Cực gì thì cực, con nít hễ qua rồi thì thôi, có biết gì
đâu. Vậy mới kêu bằng con nít. Năm lớp 6 Nhồng đi học chung lớp Thú với Bò
vàng, nhà hai đứa ở gần nhau mà. Bò vàng rất thương Nhồng, nó lớn hơn Nhồng hai
tuổi, lại bự con, có học võ nữa nên việc gì cũng che chở cho Nhồng hết. Vậy mới
nói, ông trời luôn luôn có mắt mà. Có lần bà nội sai Nhồng đi công chuyện, mới
thả xe đạp xuống dốc 12 thì một thằng yên hùng trong hẻm xông ra, nó chận xe Nhồng
lại, đạp vô niền xe méo xẹo. Nó gầm gừ:
- Tao phá xe mày cho mai mốt mày khỏi chạy ngang đây.
Hổng biết Nhồng làm cái gì đắc tội với nó mà nó độc ác
tàn nhẫn vô nhân đạo vậy chớ. Méo xẹo cái niền thì làm sao mà đi đây. Chưa biết
ngoài cái xe ra nó còn tính hành tội Nhồng thêm gì nữa không thì đã thấy Bò
vàng từ xa chạy tới. Thằng du côn thấy Bò, co cẳng chạy một mạch vô hẻm luôn.
Bò lật đật kéo Nhồng lúc đó còn đương ngồi thảm thê dưới đất dậy, nắn lại niền
xe sơ sơ rồi chở Nhồng ngồi sau, kéo theo chiếc xe thương tật xuống xóm
112 gởi thợ sửa. Hai đứa đi làm xong
công chuyện bà nội giao rồi mới trở về lấy xe. Ngang qua cái hẻm hồi nãy, thấy
thằng côn đồ đứng xớ rớ. Nhồng cười hí hí:
- Mày thấy xe tao có phép thuật hông? Mày đạp nó méo mà
tao cũng chạy được vậy.
Còn Bò thì cảnh cáo thằng du côn:
- Mày mà chọc bạn tao lần nữa là mày biết tay tao đó.
Bởi vậy nên Nhồng rất nghe lời Bò vàng, cái đúng cũng
nghe mà cái sai cũng … nghe luôn. Hai đứa dắt nhau đi chọc ghẹo bạn nọ bạn kia,
tuy không tới nỗi mang tiếng phá làng phá xóm nhưng cũng thuộc kiểu chẳng ngoan
ngoãn hiền lành gì. Mà cái chọc nhớ đời nhứt là lần chọc vô … bản Thượng.
Đa số người lớn tuổi
trong miền Nam này đều biết bản nhạc Chiều lên bản Thượng của nhạc sĩ Lê Dinh.
Rất nhiều, nhiều người và xe khách chạy ngang Định Quán đều biết ở dốc 12 có một
Ngã ba làng Thượng. Và vô số người Việt Nam đều biết bản Thượng bây giờ người
ta gọi là làng người Dân tộc. Thiệt tình mà nói, chữ Dân tộc thấy nó kỳ kỳ, dân
tộc nào mà chẳng là dân tộc. Mấy người cứ nói cho cố là kêu người Thượng thì không
tôn trọng chớ thấy hông, bây giờ họ kêu còn tệ hơn nhiều: heo dân tộc ướp xả ớt,
gà dân tộc nướng lu. Nghe chả ra cái giống gì. Kêu bằng bản Thượng còn thơ mộng
gấp mấy lần.
Thôi bỏ đi, ai muốn kêu gì thì kêu, bây giờ kể tiếp chuyện
Nhồng với bản Thượng đây. Nói ở trên rồi, dưới chân dốc 12 hiện giờ là làng Dân
tộc, trước đây là làng Thượng. Mà hồi đó chưa đông đúc như bây giờ, dân làng ở
sát chân đèo, trên đỉnh dốc nhìn xuống thấy quang cảnh thiệt là nên thơ, cây cối
chen chúc mọc lúp xúp nhìn giống rau xà lách trên thành vực, những mái nhà sàn ôm ấp khói
lam chiều, xa xa là từng ô ruộng xanh mướt mát, nằm ngay hàng thẳng lối như bàn
cờ. Thiệt tình mà nói, nếu ai qua đây đừng vì sợ cái đường đèo cao ngất vắt vẻo
quanh co mà hết hồn nhắm mắt, thì chắc chắn được ngắm một quang cảnh yên bình
xinh đẹp đáng để ngưỡng mộ biết bao.
Dưới vực, hay dưới chân đèo, hay dưới chân đồi, hay kêu bằng
thung lũng cho nó thơ mộng chút đi. Nói rồi, là làng Thượng, ở làng Thượng có …
người Thượng. Ngoài ra còn có nhà sàn, nhà rông, còn có trâu bò thóc lúa gà vịt,
tất nhiên là không nhiều, lúc đó còn nghèo mà. Lại cũng còn có suối róc rách chảy
qua, rồi có giếng. Suối, giếng chắc chắn
là để lấy nước và để tắm. Tắm thì chẳng phải Việt Nam ta có câu: Làm cho lắm tắm
cũng ở chường sao. Mà ai cũng biết, người Thượng rất … hồn nhiên.
Nhồng rất thân, rất yêu mến và rất tin cậy Bò vàng. Đến độ
Bò nói gì cũng nghe, biểu gì cũng ừ. Một bữa chiều hai thằng lạng lạng xe tà tà
thả dốc, thấy gần đó có đống vỏ xe hư cũ, không biết của ai, cái nào cái nấy bự
chảng, chất đống trên bờ dốc. Bò vàng cao hứng rủ Nhồng lăn xuống thung lũng
chơi. Hai thằng lăn hết cái này tới cái kia thả xuống. Mấy cái vỏ xe lăn vòng
vèo rồi sau cùng tương thẳng xuống cạnh giếng và suối trong làng Thượng. Trúng
nhằm giờ dân làng tập trung tắm, đông nhứt là phụ nữ đương hồn nhiên quanh giếng.
Ở xa, trên cao không thấy gì rõ ràng (thấy rõ chắc đỏ con mắt bên trái, ngứa
con mắt bên phải), nhưng thấy cái cảnh vỏ xe to uỳnh đì đùng lăn xuống, còn chị
em phía dưới sợ teo bugi vắt giò lên cổ chạy quên cả việc mặc quần áo. Hai thằng
đè nhau cười lăn lộn rồi trèo lên xe đạp chạy mất dép.
Nói đến bản Thượng không thể quên một nhân vật đặc biệt
trong lớp Thú: Gõ kiến. Gõ kiến là người Châu Mạ, một dân tộc thiểu số trong 54
dân tộc thiểu số ở Việt Nam. Trong trường có nhiều anh chị em người dân tộc lắm,
lớp nào cũng có, ở rãi rác nhiều nơi chớ không phải tập trung sống tại bản Thượng.
Gõ kiến cũng không ở bản Thượng, vì ba của Gõ Kiến làm việc trong Ủy ban hành
chánh quận, nên gia đình Gõ kiến sống trong khu gia binh. Vậy mấy đứa mỏ nhọn mới
nghi ngờ là Gõ kiến chỉ biết nói tiếng Việt chớ không biết tiếng Châu Mạ (cái này nghe giang hồ đồn vậy, hổng biết phải không). Bạn rất
thân với Cò nhưng lại trái biệt với Cò từ hình thức đến nội dung. Gõ kiến luôn
luôn hòa nhã và nhường nhịn các bạn, lại còn hay giúp đỡ người khác. Cho nên, rất
nhiều năm sau, ấn tượng về Gõ kiến vẫn luôn lưu lại trong lớp Thú là cô bạn hiền
lành chân chất.
Vậy mà cũng có lần giờ ra chơi mấy bạn rủ
nhau đi vô vườn nhà Vẹt hái trái cây ăn. Một bầy Cò, Chuồn chuồn, Gõ kiến, Chào
mào, Chích bông, Sâm cầm kéo nhau ăn uống no say trong nhà Vẹt. Ngốc hơn chút nữa
là kéo nhau đi hái điều, hồi đó kêu bằng Đào lộn hột, hái xong đứa nào đứa nấy
bưng vạt áo dài ra đựng. Kết quả thiệt là tồi tệ; Cái áo dài trắng từ từ chuyển
sang những bông hoa nhỏ theo trường phái lập thể liền. Mủ đào mà. Ai không tin
thì thử coi.
Về tới trường còn tồi tệ hơn. Đứa nào đứa
nấy hai tay bưng bưng, núm núm trái cây nên đi xa xa là đã nghe tiếng kẻng vô lớp
rồi. Mà trên thế giới này phần đông chị em phụ nữ đều tiếc công tiếc của và rất
ham ăn nên cương quyết không bỏ mớ thức ăn gia súc đó xuống. Lệt bệt đi tới trường
đã thấy thầy Hiệp sĩ và cây thiết bảng còn nổi tiếng hơn cây Như ý kim cô bảng
của Tôn Ngộ Không đứng chờ sẵn đó. Bẹp, bẹp, bẹp. Những cô nàng xinh xinh của lớp
Thú ơi. Từ rày nhớ đừng mê ăn nữa nhen, mà có mê ăn thì cũng phải nhớ đường về
chớ mà cái kiểu ba trái đổi một gậy này coi bộ thua thiệt dữ đa.
Năm 72 là năm mà rất nhiều người Việt Nam nhớ. Đó là một
trong những năm chiến tranh sôi động nhất trong thời kỳ đó. Người ta kính nhi
viễn chi bằng những cái tên: mùa hè đỏ lửa, đại lộ kinh hoàng. Nhồng không ở
vùng địa đầu tổ quốc nên không biết đại lộ kinh hoàng ra răng, nhà nó chỉ ở… gần
đường lộ. Mà cũng chưa tới mùa hè để đỏ lửa, còn chưa hết mùa xuân thì chiến
tranh đã kịp thời xông thẳng tới trước cửa nhà nó rồi.
Hôm đó có một trận đánh giữa hai bên, mà chủ yếu là bên
cách mạng muốn chiếm cái đồi 12. Bên đó muốn chiếm, bên đây không cho chiếm, bắn
nhau ì ùng suốt đêm. Nhà Nhồng ở cây số lẻ 10, xa xôi gì đâu, đạn pháo rú trên
đầu và hỏa châu sáng rực trời. Chẳng hiểu tâm trạng của những người cầm súng
nghĩ gì, chớ tâm trạng của người dân chỉ đúc kết vô một từ duy nhứt. SỢ.
Sợ chớ sao hổng sợ, chiến tranh suy cho cùng chỉ là hành
động bắn giết lẫn nhau chớ là cái gì đâu. Người dân vô tội chỉ biết cọng rau mảnh
vườn, chả có cái lý tưởng mịa gì cả. Tại sao vậy? Tại vì khi chiến tranh xảy
ra, người chịu đau khổ nhứt chính là những người dân thấp cổ bé họng chớ ai vô
đây. Đêm đó, một đêm hãi hùng với Nhồng. Một trái mìn claymo nổ trước cửa nhà
nó; sau khi đã tàn phá những vật cản phía trước, phần còn lại cắm hơn ba mươi vết
lớn nhỏ vào thân thể Nhồng. Nó khóc la đau đớn, mệt mõi và lịm đi. Cho tới
sáng, khi những người cách mạng đã tốn phí nhiều mạng sống mà ngọn đồi vẫn trơ
trơ, họ rút đi. Lính nghĩa quân thu dọn chiến trường, người ta mới đem Nhồng
lên nhà thương quận. May mà Nhồng không chết, chỉ khóc lóc la làng khi lấy những
vết mìn sát thương trên người ra, một số không lấy được ở lại bầu bạn với nó suốt
bao nhiêu năm trời, mỗi lần trở gió mỗi lần đau. Đó, chiến tranh là vậy đó, một
thằng nhỏ xíu học lớp 6 cũng không tha. Dù sao, cả nhà nó cũng tạ ơn trời đất,
ít nhứt nó cũng sống sót, còn hơn mấy chục mạng người nằm la liệt trước sân nhà
nó. Họ chết hết rồi.
2. LỚP CÂY CỐI –
LỚP 7
Năm nay xây trường mới, lớp Cây cũng theo gót đàn anh đàn
chị chuyển xuống trường mới học. Trường nằm trên khu đất trước chùa Cao đài,
cách nhà của bạn Tràm không xa lắm. Trường còn nghèo, chỉ có 4 phòng thôi, cổng
cũng không có, sân trường thì tùm lum đá cục nào cục nấy bự xộn, thêm cỏ năng cỏ
lát mọc um sùm, có đứa nào bị phạt bắt làm cỏ thì nó xới đất lên bỏ ra ngổn
ngang thấy bắt gớm. Trời mưa thì nước nôi lỏm bỏm, đất
ướt chèm bẹp. Lâu lâu còn có thêm mấy bãi ị giữa sân trường nữa mới độc.
Tại vì chỉ có 2 phòng học nên lớp Cây được phân học buổi
chiều. Năm nay có nhiều thầy cô mới, hiệu trưởng cũng mới (thiệt ra ổng làm Hiệu
trưởng từ giữa năm ngoái lận). Hiệu trưởng còn trẻ lắm, cao cao, ốm ốm, đi tướng
đi rất … hiệp sĩ => cái đít vêu vêu. Nghe kể thầy hay bạt tai và đá đít mấy
đứa lớp dưới; nhưng mà đối với lớp Cây cối này thì không có bao giờ. Tụi con
nít đó thì bị bợp tai đá đít là phải rồi. Nói câu này thế nào lớp Thú cũng có đứa
nói lớp Cây hơn có một năm mà nổ như kho đạn. Nhưng mà thiệt tình thầy Hiệp sĩ
không bạt tai đá đít lớp này đâu. Minh oan cho thầy chút. Thầy chỉ hay thụi vô
bụng thôi. Tất nhiên là chỉ thụi vô bụng mấy đứa con trai.
Trường mới có bốn phòng. Cái phòng cuối bên tay trái được
kê mấy cái bàn bóng bàn giữa phòng. Lớp cây có nhiều tay vợt rất oai hùng: lớp
trưởng Bình linh xanh, Trắc, Thông, Táu, Sến. Gì không biết chớ cái món này là
lớp Cây chiếm số một của trường. Mấy lớp kia quánh ủ rủ như gà nuốt dây thun. Lại
nổ tung kho đạn nữa rồi. Cũng chắc là do đánh hay nên được mấy thầy nhẹ tay,
trong đó có luôn thầy Hiệu trưởng. Tại vì đây là món thể dục thể thao lúc đó
đương được ưa chuộng mà. Thầy trò gì cũng đánh hết. Vô cuộc là đánh cật lực tận
tình, không thèm quan tâm coi ai là thầy, ai là bạn. Nói thì nói cho nổ tung trời
chơi chớ cũng phải nể thầy chút. Nhứt là
thầy Hiệu trưởng. Liệu hồn mà chết như chơi.
Cái phòng đó cũng là cái phòng dành để làm bích báo chung
cho cả trường. Giờ ra chơi thì bàn để đánh bóng bàn, tới giờ làm bích báo thì để
lu bù giấy giấy mực mực. Thầy Hiệp sĩ nói tổ chức thi coi bích báo lớp nào đẹp
hơn. Khỏi nói cũng biết. Lớp lớn hơn phải đẹp hơn rồi. Già đầu có sạn mà không
hơn đứa hỉ mũi chưa sạch sao. Thi thì thi chớ biết chắc lớp Cây chỉ hơn được lớp
Thú chớ mấy. Hai lớp đàn anh đàn chị để làm chi.
Tới lúc này thì phải nhìn nhận lại chút xíu chuyện nhen.
Cái tư tưởng con gái đi học mặc áo dài
lùng thùng xấu xí giống bà ngoại sang năm nay bị thúi hẻo rồi. Thằng nào ở lớp Cây
mà còn có cái tư tưởng này thì coi như thằng đó sắp đem làm củi đốt than cho rảnh.
Tại vì năm nay con gái đứa nào đứa nấy mặc áo dài rạng rở hết sức, không phải nói
nịnh đâu. Xét về mặt nhan sắc, có lẽ không bằng mấy chị lớp trên, vì họ lớn
hơn, phát triển kinh tế đầy đủ hơn, dẫn tới các vùng lãnh thổ trọng điểm được
quy hoạch tổng thể hơn. (Tới đây xin các chị tha thứ cho em về tội ăn nói ngông
cuồng). Nhưng con gái lớp này năm nay mũm mĩm như những đóa hoa hàm tiếu, a nói
lộn, những búp lộc xanh trên cành sau mỗi trận mưa, nét đẹp tinh khôi sáng lạng
thuần khiết. Chắc chắn phải đẹp hơn cái lũ lớp Thú vắt mũi chưa sạch rồi.
Đã khen đẹp thì phải nói tới cái chuyện luôn luôn xảy ra
trong quá trình phát triển của tuổi thơ, đó là cắp đôi. Mà cắp đôi thì vô duyên
không kể xiết. Chỉ cần kiếm đâu ra hai từ có quan hệ với nhau, thậm chí xa tới
nỗi đại bác bắn cũng không tới, là cắp đôi liền. Ai đời Hai với Sáo thì có bà
con gì, mà cũng ráng kéo vô thành 26. Rồi Lộc thì thành Búp, rồi thêm Ngân hàng
nữa chớ. Coi chịu đời thấu không. Thiệt tình mà.
Vậy chớ mà những cái chuyện lặt vặt, nhỏ téo
nhỏ teo như vậy, đôi khi lại bám víu nhẹ nhàng trong bộ nhớ mỗi người, chị Trầm
Hương chẳng hạn. Nhiều năm sau chị vẫn muốn gởi lời tri ân đến thầy cô, và gởi
những lời nhung nhớ đến các bạn cùng lớp. Nhứt là mấy chị hồi xưa giờ ra chơi tụm
năm tụm bảy cùng nhau nói chuyện, bị mấy anh Cây tinh nghịch lén cột tà áo dài
người nọ dính với người kia. Ai mà xớn xác lật đật đi thế nào cũng bị xé rách
chút nhéo ở chỗ hạ eo cho mà coi. Thủ phạm là ai thì biết chết liền, chắc chắn
không anh Cây nào nhận trách nhiệm hết.
Chị Trầm Hương
còn nhớ nhiều thứ lắm, thí dụ như chuyện
bị phạt qùy gối, thí dụ như chuyện bị cô Tóc dài khẻ tay, thí dụ như chuyện cả
bọn kéo nhau đi xin lá dừa về xếp thành hộp để làm bánh phu thê. Chị cũng còn
nhớ lại từng khuôn mặt những người bạn đã ra đi mãi mãi. Lãng mạn hơn, chị nhớ
tha thiết tới tà áo xanh dịu dàng mặc ngày thứ hai, mà hễ cao hứng thì mấy chị
lại vén lên cột xung quanh bụng để chơi trốn tìm. Ác hông?
Nhưng có lẽ cái
mà mấy chị nhớ nhiều nhứt là cái cantin ở góc trường, nơi có ông Trung sĩ bán
món si rô đặc chế: Si rô đá nhận đậu phụng da cá. Híc hic, chưa thấy món nào lạ
như món này hết á. Hổng biết trong cái môn học Nữ công gia chánh có khi nào xuất
hiện cái món độc chiêu này hông ta? Cái này phải hỏi sư phụ Tóc ngắn mới được.
Năm đó không có chuyện gì nhiều để nói, nghĩ hè rồi buồn
quá kéo nhau đi … bắt ong. Thiệt là không có cái dại nào giống cái dại nào. Hay
nói cách khác là điếc không sợ súng. Ba bạn Trắc, Gáo và Bình linh dắt nhau ra phía sau chùa Thiên Chơn để phá tổ
ong. Phá tổ thì chính xác chớ nói bắt ong nghe sao chuyên nghiệp quá.
Không cần oản tù tì cũng biết kẻ phải đứng ở dưới hứng
ong là Bình linh rồi. Lớp trưởng là phải chỉ đạo chớ sao. Trắc và Gáo mạnh mẻ
hơn nên leo tuốt lên cây duối. Hôm tuần rồi Chò với Sưa đi đâu vô đây nhìn thấy
tổ ong này. Hai đứa nó mới bàn nhau chuyện bắt ong thì ba bạn hiền mình lanh
tay làm trước. Cái này kêu bằng nhanh nhẩu mà, hay kêu bằng hớt tay trên cũng
đúng luôn.
Tính ra nhanh nhẩu
thì tốt thiệt nhưng nếu có thêm chữ đoảng thì không tốt chút nào. Mà ba bạn hiền
vì muốn hớt tay trên nên đoảng thiệt tình luôn. Không phải dân chuyên nghiệp ăn
ong mà đi bắt ong mỗi đứa chỉ trang bị được có cái áo dài tay. Làm quá như dân
chuyên hốt ổ ong bán mật bán ong non không bằng. Vậy mới kêu bằng cái tuổi ăn
chưa no lo chưa tới.
Một tên đứng dưới hai tên leo lên cây, một đứa thọt thọt
một đứa khua nắm nhang cháy khói um sùm cay mắt. Mới đầu một con ong, rồi ba bốn
con ong bay ra, sau cùng cả sư đoàn ong đánh morse cho nhau bay hết ra ngoài. Gặp
2 tên địch quân khổng lồ đang chực chờ trước ngõ với loại vũ khí thô sơ từ thuở
hồng hoang, bầy Davit hùng hổ nhào tới tấn công hai tên khổng lồ Goliat. Lớp
trưởng Bình linh xanh đứng dưới gốc cây khói um mù mịt không thấy đường, nghe
hai tiếng bịch bịch tưởng tổ ong rớt xuống lật đật mò mẫm thu chiến lợi phẩm. Dè
đâu chỉ thấy hai bạn mình bò lổm ngổm và tổ hợp ong vo ve đen trời.
Chạy, mạnh ai nấy chạy. Khổ thân Bình linh chân cẳng yếu
đuối chạy chậm hơn hai tướng giặc. Nhưng mà tụi ong khôn chết bà, giống như tụi
nó đánh hơi hay có camera thu hình hay sao mà chỉ có một số nho nhỏ tấn công
Bình linh thôi, còn lại một lực lượng đông đảo hùa nhau truy sát hai tên khổng
lồ. Hai thằng chạy bán sống bán chết mà nó còn rượt theo vù vù trên đầu. Vậy mới
nói tội ai làm nấy gánh, ai ké ăn theo vạ lây ráng chịu. Kết luận: Đi bắt ong
phải trang bị đồ nghề cho cẩn thận, lỡ có bị ong đốt thì phải …. quỳ xuống xin
tha.
Mấy bữa sau mới gặp được nhau. Lý do là sốt. Ba bạn hiền
bạn nào cũng sốt vì ong đốt. Sốt li bì, sốt mê mệt như chưa bao giờ được sốt.
Còn dung nhan thì thôi khỏi cần quảng cáo, vô cùng tàn tạ. Trư bát giới mà có hạ
phàm thì nhan sắc cũng chỉ tới đó là cùng. May mà cha má anh chị em trong nhà
ai cũng ngó thấy chớ nếu đi xa về nhìn ra mấy đứa nhỏ được chắc chết liền. Mà
cũng may là ong này không có nọc độc chớ nếu không thì cũng có bạn đi chầu ông
bà ông vãi. Nói tóm lại, hao phí sinh lực và sắc đẹp cho một việc làm không
mang tính khả thi.
Hai tuần sau vụ bắt ong kinh điển đó, ba đứa gặp nhau nói
nghí ngố một hồi, chủ đề xoay quanh chuyện bắt ong. Hết đứa này trách đứa kia rồi
đổ thừa cho đứa nọ. Ba bạn nói tới nói lui một hồi rồi kết luận là tại: Số mình
xui. Bạn Trắc còn than số bạn xui hơn nữa vì mấy tuần nay tự nhiên bạn bị điếc,
mà điếc một bên lỗ tai mới độc. Gáo hỏi:
- Mày có bị nhức hông?
Trắc trả lời:
- Không biết, tại mấy bữa nay mình mẩy tay chưn chỗ nào hổng
nhức.
Bình linh tài lanh:
- Mày đưa đây tao coi cái coi.
Bốn con mắt thò lỏ ngó vô cái lỗ tai nhỏ xíu, rồi hai cái
miệng đồng thanh la lên:
- Con ong.
Té ra một chú ong thợ đi lạc, chắc thấy lỗ tai Trắc đẹp
quá tưởng bông hoa nhỏ nên chui vô đó tạm trú. Hèn chi cả tuần nay điếc lác nặng
nề. Gáo lật đật chạy đi mua cái nhíp rồi hai bạn hè hụi gắp ra. Chắc đau lắm
nên bạn Trắc tru tréo om sòm. Cuối cùng quân ta cũng chiến thắng vẻ vang. Chú
ong xinh xắn nằm ngay đót, không biết còn thức hay ngủ, có khi đã chuyển hộ khẩu
về với ông bà không biết chừng. Nhưng chắc chắc một điều là: Chú đã bị ngộ độc
… cứt ráy.
3. LỚP HOA LỚN – LỚP 8
Lớp này thiệt là được mấy cô thầy cưng lắm, cũng là lớp
được tổ chức đi picnic quá trời, chụp
hình chụp ảnh tùm lum. Từ ảnh đi chơi, trèo núi đá tới ảnh tất niên, phát thưởng,văn
nghệ của trường. Ảnh nào cũng có cô tóc dài đứng chính giữa, còn thầy Hiệp sĩ,
thầy Đeo kiếng, thầy Tính tình tang, thầy 008
đứng phía ngoài. Lớp có mấy cây văn nghệ vườn nhà là hoa Phù dung và hoa
Lưu ly, đặc biệt chị hoa Tường vi vừa hát hay mà vừa pha trò rất duyên dáng. Chị
hoa Anh đào thì có năng khiếu dẫn chương trình rất hoạt bát. Còn học thì lớp
này cũng giỏi nhứt trường luôn. Tóm lại một câu: bao nhiêu cái hay cái đẹp chui
hết vô lớp này rồi.
Năm nay xuống học trường mới, thầy Hiệu
trưởng cũ mà cũng như mới, tại ổng mới làm cách đây vài tháng. Ây chà, thở dài đây. Hồi trước
thầy Chuối chiên làm Hiệu trưởng, thầy hiền khô hà. Học trò đứa nào cũng biết
thầy ghét dầu bà đẻ nên toàn kiếm chai lận lưng để ghẹo thầy. Vậy mà thầy cũng
chỉ phạt quỳ, cùng lắm thì quất xuống đít một cái như đuổi ruồi. Ông bà mình
hay nói là giơ cao đánh khẽ đó. Còn thầy Hiệu trưởng mới nghe đâu tụi nhỏ phong
làm Hiệp sĩ, chủ đề kiểu này chắc chuyên đi trừ gian diệt bạo, bảo vệ hòa bình
thế giới, mà huhuhu … học sinh lớp này quen được chiều chuộng rồi. Oải quá đi.
Thầy Hiệp sĩ lúc này ưa đi nhậu, đi nhậu
về vô lớp mặt mũi đỏ gay. Lớp nào lạng quạng là ăn cây liền, nên lớp Hoa lớn rỉ
tai nhau, hễ thấy mặt thầy giống mặt trời thì cả bọn im thin thít. Nhưng bù lại
thầy siêng mở các cuộc sinh hoạt học đường vào chiều thứ bảy. Hai lớp buổi chiều,
cũng có đôi khi lớp buổi sáng siêng quá ghé vô tham gia. Sinh hoạt vui lắm nha,
đàn ca hát múa đủ kiểu, còn thêm cái màn có những màn kịch nho nhỏ nữa chớ. Lớp
này có bạn hoa Tường vi diễu rất duyên dáng, cả phòng cười ầm ầm. Mà ác ôn hơn
là khi đóng kịch thì anh chàng hoa Diên vĩ lại được phân vai phụ nữ, còn chị
hoa Anh đào lại chuyên thủ vai rất đàn ông như thầy giáo, ông chủ chẳng hạn.
Công nhận là lớp này có nhiều chủ đề văn nghệ quá đi.
Năm nay có nhiều thầy mới, là thầy Đeo
kính, thầy Tính tình tang và thầy 008. Ngoài thầy 008 ở lại trường mấy năm, còn
mấy thầy khác chỉ dạy hết năm rồi đi. Thầy Đeo kính hiền lành, mà cặp kính gọng
sừng đen thui của thầy còn làm cho thầy hiền như ông cụ non thêm. Thầy hiền lắm,
giảng bài cho học trò cặn kẽ, pha trò dí dỏm nên lớp Hoa tiếp thu bài thiệt là
lẹ. Tuy dạy có một năm thôi nhưng làm cho học trò lớp Hoa rất yêu mến và luôn
nhớ tới thầy.
Thầy Tính tình tang cũng giống thầy đeo
kính, nghĩa là dạy ở trường này có một năm. Mấy thầy cô dạy thời gian ngắn vầy
chắc hổng nhớ học trò đâu (thở dài), nhưng học trò lớp Hoa luôn nhớ tới ông thầy
trẻ tuổi mới ra trường, tối ngày hí hoáy pha pha chế chế mấy cái dung dịch để dạy
môn Hóa một cách hết sức sinh động cho học trò. Mà trong số hai mươi mấy học
trò của lớp Hoa, thì nói thiệt tình, người nhớ thầy nhứt là chị hoa Nguyệt quế.
Chị hoa Nguyệt quế học rất giỏi, và chị
cũng rất nghịch nữa. Một trong những trò nghịch của chị là nỗi ân hận, hối tiếc,
cắn rứt chị trong suốt nhiều năm sau này. Đó là lý do nói vì sao chị Nguyệt quế
nhớ thầy Tính tình tang nhứt. Hồi đó thầy Tính tình tang mới ra trường, còn trẻ
măng; đi picnic chụp hình chung với học trò giống y hệt … học trò, vậy nên chị
hoa Nguyệt quế mới có cơ hội giỡn mặt.
Thầy dạy môn Hóa, tối ngày lên bảng ngợp
mặt với đủ loại công thức hóa học, nào là H2SO4, HCl, Na2SO4.
Chị Nguyệt quế thấy thầy chỉ nhỉnh hơn mình vài tuổi, đâu có sợ như gặp mấy thầy
kia. Mà thầy thì ốm nhom ốm nhách, may mà về trường này chớ còn ở trường kia chắc
mỗi lần trực thăng lên xuống gió cuốn thầy bay mất tiêu quá. Vậy nên hễ thấy thầy
là chị nguệch ngoạc lên bảng công thức HL, ai cũng tưởng chị viết HCl mà thiếu
chữ C, đâu có biết chị cố tình ghẹo thầy là ho lao, thậm chí đi sau lưng thầy
chị cũng lảm nhảm hai chữ HL.
Thầy có biết hay không, chị cũng không
hiểu, mà cũng không hề thấy thầy có phản ứng gì. Nhưng sau khi thầy đi rồi, chị
mới thấy ân hận vì trò lếu láo của mình. Nỗi ân hận gặm nhấm chị trong suốt bao
nhiêu năm trời, sau khi chị đã hiểu ra rằng: Không nói không phải là không biết.
Sai lầm thời thơ dại đã dằn vặt chị mỗi khi nhớ lại hình ảnh người thầy giáo trẻ
hiền lành năm xưa, lúc chị đứng nhìn lại bóng quá khứ qua những cô bé, cậu bé học
trò ngày ngày cắp sách đến trường.
Ngoài chị hoa Nguyệt Quế, lớp Hoa lớn
còn có nhiều người học giỏi. Được thầy cô khen là lớp học giỏi nhứt
trường, điểm trung bình các môn cao chót vót. Người học giỏi nhứt là anh hoa Trạng
nguyên. Giỏi đều các môn, anh hoa Trạng nguyên là học trò cưng của thầy Hiệp
sĩ, của thầy Đeo kiếng, của cô Tóc dài, thầy Tính tình tang, ngoài ra dĩ nhiên
anh còn là con cưng của ba mẹ anh nữa.
Nhưng ở đời người hiền lành ngoan ngoãn hay mất sớm, nói
như vậy cũng không có nghĩa là ai sống lâu đều gian ngoa ngạo ngược đâu. Anh hoa
Trạng nguyên một hôm mẹ cho đi theo xe chở gỗ, mẹ anh là người buôn gỗ mà. Xe gỗ
bị lật, anh qua đời. Thầy Hiệu trưởng thương quá, mà như đã nói ở trên, nhiều
người thương lắm, trường tổ chức làm lễ truy điệu cho anh, và học sinh các lớp
trong tuần đó đều tham gia tuần lễ học tập tấm gương sáng của anh.
Nhân thể tả thêm chút về mấy anh hoa
trong lớp cho khỏi thắc mắc sao mà nam nữ không bình quyền. Ngoài anh hoa Trạng
nguyên học giỏi đã mau mắn chuyển xuống âm ty làm thơ ký cho phán quan, lớp này
còn có mấy anh năm nay cũng nhổ giò, trổ mã đẹp trai thấy ớn. Điển hình là Bồ
công anh ở La Ngà. Giang hồ đồn rằng anh cao ráo, đẹp trai, khéo mồm khéo miệng.
Spam thêm chút Hoàng a mã nhà anh làm trong văn phòng quận, thuở xuân xanh ổng
còn đẹp trai hơn tài tử Địch Long. Tuy anh ở La Ngà nhưng không thèm đón xe đi
học vất vả như người khác mà ở hẳn trên đây với A mã mỗi tuần về nhà một lần. Bụt
nhà không thiêng nên mấy chị lớp Hoa tuy thấy anh đẹp trai khéo miệng mà chả buồn
rung rinh chút nào hết (hihihi). Nói cho vui thôi chớ theo như anh hoa Cát tường
tâm sự là hồi đó có thấy mấy bạn lớp mình xinh quá là xinh cũng chỉ dám giấu
trong lòng. Già già sau này nhậu xỉn xỉn kể ra mới biết lòng vả giống lòng
sung. Tới khúc đó là coi như you sugar you, me sugar me rồi, đành giả bộ nói
cho oai: Tình chỉ đẹp khi còn dang dở … hí hí hí.
4. LỚP
TRÁI CÂY NGOẠI. – LỚP 9
Tiếc gần chết. 3
năm đi học ở cái trường xấu hoắc, tới lúc có trường đẹp thì học năm cuối cùng. Thôi
thì dù sao méo mó có hơn không. Một năm cũng hơn là không được năm nào. Mà cũng
chỉ mới năm nay có đủ 4 lớp thôi, chớ thiệt tình là khởi thủy một lớp bò lần lần
tới bây giờ là khá lắm rồi.
Người thầy dạy lớp này lâu nhứt ở đây là
thầy Hội đồng. Chẳng gì lớp này cũng mà lớp tiên phong mà. Thầy dạy Quốc văn một
lèo từ lớp 7 tới lớp 9. Mà nói thiệt tình, hổng biết thầy cô dạy lớp khác thì
sao, chớ thầy Hội đồng làm cho cái lớp này say mê môn Quốc văn dữ lắm. Thầy dạy
cuốn hút, phát âm rõ ràng, thong thả dễ nghe. Lâu lâu nói giỡn châm chích đứa
này đứa nọ một câu. Châm chích nhưng không xúc phạm, làm cho cả lớp cười ầm ỉ
mà đứa học trò cũng không có gì để giận (hơi quê chút xíu). Không hiểu rồi đây
lên đệ nhị cấp có tìm được người thầy nào dạy cái môn khó nuốt này một cách
thông suốt như thầy không. Nghĩ tới chuyện không được học thầy nữa đứa nào cũng
thấy buồn buồn.
Chuyện ở lớp này thì vậy, nghe mấy nhỏ lớp
Thú mới vô học kể còn tức cười hơn. Một bữa thầy Hội đồng giảng bài, dẫn điển
tích đâu bên Tàu, kể cho tụi nhỏ nghe. Thầy kể hấp dẫn quá, lôi cuốn quá (cái
này ai cũng công nhận phải không?), cả lớp chăm chăm nuốt từng lời vàng ngọc của
thầy. Đột nhiên thầy ngưng lại, rồi ra hiệu chỉ tay rất khéo léo vào thằng nhóc
ngồi đầu bàn. Cả lớp nhìn thấy một khuôn mặt đần thối ra và cái miệng há hốc.
Nó nhập tâm lời thầy giảng quá mà. Cười như vỡ chợ, nên thằng nhóc giựt mình, lại
càng làm cả lớp cười nghiêng ngửa thêm. Chắc ông con đang mơ tưởng tới em Giáng
Kiều trong Bích câu kỳ ngộ.
Một nhân vật cần phải được lớp
anh chị này nhắc tới là thầy 008, nhắc tới thầy vì thầy dạy nhạc, và thầy hát rất
hay. Nói chung là thầy có nhiều năng khiếu văn hóa văn nghệ thể dục thể thao. Tụi
lớp Thú mới vô ca tụng thầy vẽ đẹp hết biết. Không thèm để ý, tụi này con nít hỉ
mũi chưa sạch, biết cái mịa gì. Lớp Cây khen thầy đánh pingpong cực siêu. Hay à nhen. Món này đương trong thời
kỳ thịnh trị của thể dục thể thao. Và cuối cùng là cả lớp Hoa lẫn lớp Trái cây
đều phải nhận là thầy hát rất hay, dù thiệt tình ngó thầy chả có chút gì là văn
nghệ tài tử hết. Vậy mà khi thầy ôm cây đàn ghi ta hát Mùa thu chết, Ngày xưa
Hoàng thị, …. ôi chao sao mà nghe nhức nhối quá chừng, cảm động quá chừng.
Kỳ thi đệ nhị lục cá nguyệt năm
đó là kỳ thi rất quan trọng đối với mấy anh chị, tất cả lớp đều đã chuẩn bị kỹ
càng cho kỳ thi này. Hôm đó trong phòng thi anh Cà phê phát hiện được anh Atiso mang tài liệu vào để
làm. Khi đó anh Atiso đã đề nghị hai anh cùng làm và chắc chắn sẽ có được điểm
rất cao. Thiệt tình là anh Cà phê cũng mê lắm vì anh chỉ là một học sinh trung bình và dù đã có chuẩn bị
cho kỳ thi một cách nghiêm túc, kỹ càng
cũng không biết rằng có thể vượt qua một cách suông sẻ hay không.
Trong lòng anh Cà phê phải đấu tranh với việc tốt và xấu giữa
2 thái cực, đó là cả một việc làm không đơn giản. Nhưng cuối cùng anh nhớ tới
những lời giáo huấn của thầy cô trong nhiều năm qua mà cương quyết nói không.
Hơn thế nữa anh còn động viên bạn mình rằng hãy cố gắng trung thực làm bài với
khả năng của chính mình, vì dù có được điểm cao bao nhiêu thì sau này cũng
không thể có được một kết cục tốt đẹp như ý muốn. Anh Cà phê thiệt là một học
sinh trung thực.
Cuối cùng hai anh tuy không đạt điểm xuất sắc nhưng cũng đủ để
bước vào năm học mới và cho tới tận bây giờ họ vẫn là bạn thân thiết của nhau,
cứ mỗi lần gặp mặt lại thường kể cho các bạn cùng lớp nghe về câu chuyện này.
Đó cũng là kết quả của thầy cô đã dạy cho lớp học sinh mấy mươi năm trước: Sự
trung thực là nền tảng của học tập.
Là năm cuối ở đây nên mấy chị mấy anh Lớp trái cây ngoại ra
bộ rất người lớn. Mấy anh thì giả bộ … suy tư như triết gia, còn mấy chị thì sửa
soạn nhan sắc dữ lắm. Của đáng tội là mấy chị cũng đẹp thiệt tình, chớ hồi đó lấy
đâu mà ra đồ giả, đồ dao kéo, bơm vá như bây giờ. Nên giờ ra chơi tụi lớp Thú
la hét inh ỏi, nhảy dây, nhảy cừu nhảy trồng hoa trồng nụ hết hành lang còn mấy
anh mấy chị chỉ đứng xa xa, phủi phủi tà áo ra kiểu rất sạch chớ không phải tèm
lem như mấy đứa nhỏ này. Phải thôi. Người ta là đàn anh chị cả mà, phải cố gắng
giữ hình tượng chớ. Đâu thể xắn áo dài nhảy cà tưng hay ngồi bệt xuống ôm trái
banh bộ đũa chơi như tụi nó.
Vậy thì giờ ra chơi là cái hành lang để dành cho tụi nhỏ,
anh chị Trái cây ngoại rủ nhau ngồi trong lớp, tụm năm tụm ba đủ thứ chuyện, mà
rôm rả nhứt chắc là chuyện ….. tình yêu. Vì hồi đó mang tiếng học lớp 9 chớ ít
người 15 tuổi lắm, cỡ 17 thì nhiều. Tuổi đó ai cũng xinh đẹp, nhứt là phụ nữ,
chớ con trai thì còn hơi tồ tồ một chút. Cho nên mấy chị Sapôchê, Súp lơ, Xà lách, Sầu riêng, Kiwi, Măng cục đâu thèm quan tâm chi tới mấy anh cùng lớp
như Cà phê, Sô cô la. Đối tượng được
nhắc tới thường là mấy ông lính, mà chắc mấy ông sĩ quan được nhắc tới nhiều
hơn mấy ông hạ sĩ quan, còn hổng có chút quan nào thì chờ đó. Kết luận: Muốn có
tình yêu nhiều, phải đi học sĩ quan.
Niên học
72 – 73.
1. Chuyện
lớp Trái cây nội – lớp 6
Lớp Trái cây ngoại học hết lớp 9, chuyển qua trường khác
học đệ nhị cấp (lớp 10) nên lớp mới vô thừa kế họ trái cây, lép vế một chút,
trái cây nội.
Lớp này thiệt là đông, mấy bạn La Ngà
cũng đông y như lớp anh chị (lớp Thú), nhóm Định Quán lúc nào cũng dẫn đầu về số
lượng, cả nhóm 115 cũng đông nữa. Mới vô nên đứa nào cũng còn sợ thầy sợ cô lắm,
không dám hó hé gì (muốn có nanh có sừng cũng phải mọc từ từ ra chớ heng).
Cũng giống như mấy lớp đàn chị đàn anh,
học sinh của lớp này cũng rải đều từ 115 xuống tới cây số 09, xa thêm chút là
nhóm La Ngà. Thường thì đi bộ tằng tằng từ nhà tới trường, đi đông vừa đi vừa
nói nghí ngố vui lắm, chỉ có vài bạn ở hơi xa, trong rẫy thí dụ, là đi bằng xe
đạp thôi. Riêng nhóm La Ngà thì đi xe đò, xa muốn chết - đạp xe tới trường chắc
tan nát đời trái cây luôn quá
Thường thì con nít đi học hay tụ tập bè lũ đi với nhau
cho vui. Từ thời ông cố ngoại bà cố nội mình kéo tới thời mình, mà chắc mai sau
đời cháu cố cháu sơ mình cũng vậy, cả đàn kéo nhau đi rõ ràng là vui hơn chờ ba
mẹ bắt lên xe thảy tới trường rồi, nên hễ có chuyện gì mà đi một mình thì
coi như xui lắm nha.
Vậy là có bữa đó hổng biết sao mà
bạn Nho lại đi học có một mình, tơn tơn vừa đi vừa ngắm cảnh. Tại nhà bạn cách
trường hơn một cây số nên bạn cứ áo sơ mi bỏ ra ngoài cho mát, tính để gần tới
trường mới bỏ vô, nhỏ mà khôn ghê há. Ai dè gặp thầy Hiệu trưởng (nick name Hiệp
sĩ) lái xe chạy ngang qua. Thấy học trò áo quần luộm thuộm tèng tèng trên phố
nhựa đường, thầy thắng xe cái rét thiếu điều muốn quay đầu. Bạn Nho ta đương tưởng
tượng cảnh buồn ngủ gặp nệm lò xo, chắc mẻm thầy thấy học trò đi bộ nên thương
quá ghé đón lên đi xe bốn bánh cho oai. Ai dè thầy bước xuống nắm lỗ tai hỏi ai
cho phép đi học mà bỏ áo ra ngoài.
Bạn Nho thất kinh hồn vía nói năng lập cập
bị thầy quát lên, bắt quỳ xuống ngay trên đường đi. Quỳ rồi tỉnh hồn tỉnh vía bạn
Nho mới ra sức đính chánh về cái hoàn cảnh của mình. Thầy nghe chắc cũng bùi lỗ
tai, với lại thấy bắt bạn Nho quỳ gối trước bàn dân thiên hạ thì kỳ quá – xấu
trò hổ thầy – nên cho phép Nho đứng dậy tới trường với câu gầm gừ là từ nay
không được như vậy nữa. Bạn Nho mừng quá, lật đật đứng dậy dạ lia dạ lịa (ai hổng
mừng ha).
Năm đó lớp trái cây học tiếng Anh với cô
Tóc dài được chừng hơn tháng rồi cô chuyển đi. Hú hồn, nghe đồn danh tiếng của
cô lẫy lừng, mấy anh chị lớp trên luôn có ấn tượng chuyện ăn đòn tét đít với
cô, nhưng chưa thấy anh chị nào kêu rêu hết, tôn sư trọng đạo mà. Ác nỗi cái lớp
này chẳng hiền như mấy anh chị, mà còn ác hơn nữa là thuộc trường phái âm thịnh
dương suy, nên xem ra mấy bạn nữ mới chính là chúa trùm quậy phá trong lớp. Vậy
nên có hôm đó hai bạn, với sự che chở của nhiều bạn, bò lổm ngổm dưới bàn để …
cột tà áo dài cô vô chân bàn. Cái này nói thêm chút, hai bạn đó được sự IM LẶNG
LÀ ĐỒNG Ý của đám con trai ngồi dãy bên kia. Hèn chi người ta kêu là nhứt qủy
nhì ma.
Hai đứa con gái cột xong tí tửng chờ …
cô té, nhưng cô không té (loạng choạng chút thôi) nên cô đáp lễ bằng cách lôi tụi
con trai ra hứng đòn. Ha ha ha khổ thân mấy đứa con trai, thầy cô nào mà biết
được lớp này con gái làm chủ đâu. Một trong hai bạn nữ bày ra cái trò gắp lửa bỏ
tay lũ con trai này là bạn Chanh, tất nhiên người che chắn cho bạn Chanh phải
là bạn Táo rồi, hai đứa nó thân nhau lắm mà (Spam chút – thân nhau tới nỗi mà
ngồi nhổ tóc sâu cho nhau tới gần trọc đầu luôn – ai không tin hỏi đi). Mấy bạn
trai hồi đó bị đòn bây giờ tức cũng còn kịp ha.
Lớp này mới vô thấy chưa có gì, vài
tháng sau là nổi đình nổi đám còn hơn mấy lớp anh chị nhiều. Không phải nổi về
mặt học hành đâu. Cái này vượt qua đâu nổi lớp Hoa lớn. Cũng không phải đình
đám về chuyện văn nghệ hay thể dục thể thao, vụ này cũng xách dép cho lớp Cây rồi.
Còn lớp Thú lớn hơn chút nghe chừng cũng ăn chơi mưa rơi rả rích lắm, nhưng mà
chắc chắn không qua mặt được lớp đàn em đâu. Nhứt là lớp đàn em này có rất nhiều
nữ hiệp, chuyên nghiệp là đánh lộn - xí quên đánh trúng, nhưng không phải tiêu
diệt địch mà cái kiểu là ta đánh mình. Ta đánh, ta cấu, ta xé, ta nhéo cho xứng
danh con cháu hai bà Trưng. Để cho tụi con trai hễ thấy con gái là lo tránh cho
xa, hoặc là phải nói tiếng Anh trong tư thế chắp hai tay: Ai can du, ai van du,
ai năn nỉ du.
Đúng là năm đó ở lớp trái cây thì con
trai hiền thiệt, hiền quá nên mấy tháng sau nổi lên một vụ um sùm trời đất
luôn. Chuyện của bạn Xoài ở La Ngà đó mà. Giang hồ đồn rằng một hôm nọ, hồi mới
nhập học chưa được bao lâu thì tới giờ Toán của thầy Hiệp sĩ. Thầy vô lớp giở vở
ra kêu tên học sinh, kêu đúng tên bạn Lê. Cái tên hay ghê hỉ? Đó là bạn Xoài
nghĩ vậy. Kể ra nghĩ trong bụng thì được rồi, nhưng mà bạn lại buột miệng kêu họ
tên của Lê ra lần nữa.
Vậy là thầy Hiệp sĩ nổi trận lôi đình,
thầy tưởng học trò nhái thầy, nên thầy hỏi:
Ai mới nói câu vừa rồi thì Xoài đứng lên, tất nhiên vì Xoài nói mà. Thầy kéo
tai Xoài lên bảng, bắt đầu trổ cơn thịnh nộ rất Don Quixote của mình ra. Quánh
một trận tối trời tối đất, còn boa thêm đá đít và bạt tai cộng thêm với cụng đầu
vô bảng. Ô hô ai tai, thiệt là xui tận mạng luôn.
Xoài vừa đau vừa buồn nhưng chẳng dám hó
hé gì. Trưa đó nó mang cái mặt sưng đỏ đi lên Văn phòng cảnh sát quận kiếm ba.
Không phải Xoài muốn gây sự gì đâu, chẳng là ba nó làm cảnh sát, ngày nào ổng
cũng đón xe cho thằng con trai cưng hết. Cha mẹ nào không thương con? Ông già
nhìn thằng nhỏ mặt như cái mâm, mấy vết
ngón tay còn hằn trên mặt, lật đật hỏi nguyên nhân. Tới khi kéo áo kéo quần ra
thấy lằn ngang lằn dọc thì chịu hết nổi, vác súng lên đạn cái rẹt, cương quyết
xuống trường làm cho ra ngô ra khoai.
Vừa đi ông già vừa lảm nhảm cương quyết
bắn bỏ ông thầy xung độ dám tra tấn con trai dấu yêu của mình. Điều này làm cho
thằng nhỏ tinh thần bối rối, hoang mang giữa câu Quân - sư - phụ của cái ông
bên Tàu nào đó tuốt hồi năm xưa lắc xưa lơ để lại. Dù thiệt tình nó biết chắc
là ông già bắn cũng … chưa chắc trúng, mà có trúng cũng chưa chắc chết, nhưng
mà hễ chết thì chắc ăn vô tù.
Gì cũng là cái số. Cái số thầy Hiệu trưởng
chưa chết mà cái số ông già Cảnh sát không phải vô tù, nên ổng vác cây súng đi
vô thì thầy Hiệu trưởng lái xe đi ra cách đó vài phút. Vậy là tránh được một cuộc
đụng độ rất chi là găng tơ giữa người thầy nghiêm khắc và ông bố hết lòng yêu
thương con. Còn tụi nhỏ lớp Trái cây thì hú hồn hú vía tới nỗi mà mấy chục năm
sau họp lớp họp trường gặp lại nhau đứa nào cũng kể ra vanh vách.
2. CHUYỆN LỚP THÚ – LỚP 7
Đầu năm nay lớp Thú có sự thay đổi, là Bìm bịp không đi học
nữa, nên chức lớp trưởng được giao cho Sếu đầu bạc. Sếu mặt mũi thông minh sáng
sủa, học cũng giỏi nhưng chẳng hiểu sao tóc tai bạc trắng. Trong lớp cũng có
nhiều bạn nghỉ học, như Nhồng chẳng hạn, vì nghe nói nó bị thương trong trận
đánh ở đồi 12 hồi mấy tháng trước, được diễn tả là đạn dính tùm lum hết người.
Chiến tranh khổ vậy đó, con nít cũng không tha. Gia đình nó lật đật dọn nhà đi
xứ khác ở.
Nghỉ học nhiều mà học sinh vô mới cũng nhiều, năm nay bên
con gái có thêm 4 đứa Gà, Công, Sáo, Vạc nhập học. Bốn đứa này ở gần nhà nhau,
không biết năm ngoái học ở trường nào mà năm nay về đây. Họa mi năm nay nghĩ học
nên Gà trở thành cô học trò xinh xắn nhứt, mà lại hiền lành nữa, cả ngày không nói
đụng tới ai câu nào. Én thì chết trong mùa hè, sốt rét mà. Khổ thân cái xứ này
rừng thiêng nước độc, bệnh hoạn đâu có chừa con nít hay người lớn.
Năm nay Vàng anh ngồi gần Ngỗng trắng, chính giữa hai đứa
là Mèo. Mèo trắng trẻo mũm mĩm, miệng cười móm móm rất duyên và tròn như hột
mít. Mèo và Thỏ con là một cặp, hai đứa gần nhà đi học đi chơi với nhau. Có một
lần (một lần mà Vàng anh và Ngỗng trắng suốt đời không bao giờ quên), sau khi học
hết tiết Vật lý là tới tiết Anh văn, do nói chuyện ồn ào như cái chợ nên cả lớp
bị cô Tóc dài phạt quỳ gối ngậm viết chì. Đương chấp hành cái mệnh lệnh quen
thuộc từ năm ngoái để lại một cách bình thường - bình thường như lực vạn vật hấp
dẫn mới học ở tiết Vật lý trước - thì Mèo xỉu cái rầm (chắc lực vạn vật hấp dẫn
hấp dẫn nó dữ quá). Mà ác ôn là nó không xỉu trên bàn giùm mà chui tọt vô trong
lòng của cái bàn học nhỏ chút xíu. Hai đứa Vàng Anh và Ngỗng trắng toát mồ hôi
lôi lôi kéo kéo để đưa Mèo ra. Vừa kéo mà vừa tức cười muốn chết đi à. Thắc mắc
không hiểu sao một đứa mũm mĩm múp míp như Mèo có thể chui một cách bất ngờ và gọn
ghẽ trong cái bàn mà tới hồi chui ra gian khổ trăm đường như vậy không biết. Ác
một cái là đâu có ai giúp thêm được, cái bàn học sinh nhỏ xíu, hẹp té mà tụi nó
ngồi bàn thứ hai, cái bàn đầu thì sát vô bậc thềm rồi. Cho nên khi đem Mèo ra
được thì đứa nào đứa nấy hết xí quách. Cô Tóc dài thấy cũng xanh mặt, lật đật
cho cả lớp ngồi xuống rồi hè nhau lôi Mèo ra cạo gió.
Sơn ca và hai chị em Nhạn, Ngỗng trắng ở cùng xóm 112, nên
hay đi học cùng nhau, nhưng năm nay Sơn ca chỉ đi học mấy ngày thôi rồi nghỉ, xóm
đó chỉ còn lại hai chị em Nhạn, Ngỗng. Trong lớp Nhạn chơi thân với Ong. Hai đứa
làm một cặp chuyên phá làng phá xóm. Nhứt là cái màn bắt con này con kia đem
nhát mấy bạn gái thì hai đứa này chưa khi nào bỏ qua. Có lần đó Oanh không đi học,
gặp Ong đi ngang nó nhờ đưa giùm cho Sâu cái đơn xin nghỉ để Sâu đem nộp lên
Văn phòng. Vậy là Ong với Nhạn hè nhau gói một con giun đất vào đó. Tụi nó vô lớp
kêu Sâu ra, nói là của con Oanh nó gởi cho mày, dặn nộp lên cô.
Con Sâu thấy cái đơn gì mà bên trong bùm nhùm mềm mềm nên
mở ra coi. Gặp rồi nó la bài hãi, khắc tinh của nó mà. Vậy là Nhạn chụp cục giấy
đó, dí vô mặt Sâu, một đứa chạy một đứa rượt vòng vòng trong lớp. Bình thường
Sâu béo ú, làm gì cũng chậm chạp mà hôm đó nó chạy như bay, còn nhảy qua một
cái bàn nữa chớ, may mà không vấp áo dài té gãy bản họng. Phóng qua bàn rồi nó
chạy thẳng lên Văn phòng, Nhạn không dừng lại, truy sát tới cùng. Thầy Hiệp sĩ
thấy mấy đứa này nó làm giặc trong phòng mình, quát lên liền. Cũng may, thấy
cái mặt Sâu không còn chút máu, mà đứa chủ mưu lại là con gái ông bạn nhậu thân
thiết nên thầy chỉ làu bàu mấy tiếng rồi đuổi về. Bướm thấy vậy, giựt cục giấy
trên tay Nhạn liệng xuống rãnh nước. Vậy là cái đơn xin nghỉ học của Oanh đi
theo ông bà ông vải.
Năm đó có một chuyện của nhóm La Ngà mà sau này gặp nhau Beo
còn kể lại hoài. Đã nói là hồi đó đi học rất cực khổ, phải đi năn nỉ từng chiếc
xe một để tới trường. Thường thì hay cử một hai đứa đi xin, hễ được rồi thì cả
bọn kéo nhau đùm núm đưa lên. Dùng từ kéo ở đây là chính xác vì gần hết là thấp
bé nhỏ con, cùng lắm thì béo núc ních như Sâu thôi. Nên hễ lên xe, nhứt là xe tải,
xe cần câu thì đứa lôi đứa kéo đứa đẩy, chớ cái xe nào cũng cao lêu nghêu so với
bọn trẻ con hết.
Hôm đó Sùng và Rết được cử xin đi nhờ một chiếc xe tải lớn.
Người tài xế nửa giỡn nửa thiệt:
- Dám đi hông.
Trẻ con hùng hổ đúng kiểu trẻ con:
- Dám.
- Dám thì lên.
Thanh niên là rường cột đất nước nên phải leo lên trước để
còn kéo thanh nữ lên sau (mặc dù khi leo cũng có người … ủn đít, thùng xe cao
quá mà). Khi Kiến cánh, Beo và Bọ ngựa leo lên thùng xe thì bỗng nhiên ba tên
chết đứng. Mặt của Kiến cánh còn xanh rớt rất thảm hại. Ong ruồi đứng dưới đất
quát lên:
- Nhanh lên, mấy cái thằng này.
(Ôi Ong lúc nào cũng là Ong)
Bọ ngựa lắp bắp:
- Cái hõm … cái hõm.
Còn Beo thì chuyển qua đúng ngôn ngữ quê hương giòng sông
Thu Bồn thân yêu:
- Cái quan tè, cái quan tè.
Mọi người hí mắt nhìn vào cái khe giữa tấm bửng và thùng
xe thì thấy một lá cờ phủ trên chiếc hòm có di ảnh. Cả bọn ré lên chen lấn nhau
chạy, cuối cùng chả hiểu 3 tên còn trên xe phi thân xuống đất cách nào.
Cô Tóc dài thi đậu cái bằng gì đó không biết, mà phải trở
về Sài Gòn học. Tụi nhỏ nghe nói cũng… mừng, ít nhứt cũng không bị khẻ tay,
đánh đít và quỳ gối ngậm viết chì. Vậy chớ cuối cùng cũng có chuyện mà nhớ. Do
biết cô sắp đổi đi nên đứa nào đứa nấy .. uể oải không chịu học bài. Kiểu nó vậy
mà. Còn tuần cuối cùng học với cô, tưởng đâu cô trò ngồi tâm sự loài chim biển
nỉ non cho sến rện mới đúng bài bản; ai dè cô vô biểu: Viết chánh tả. Cha mẹ
ơi, ai mà chơi kiểu kỳ lạ vậy trời. Đứa nào đứa nấy than trong bụng muốn chết.
Khổ thân nhứt mấy đứa vô học sau, vô học trễ như bốn đứa
Gà, Công, Sáo, Vạc mới chân ướt chân ráo
tới lớp, học hành lẹt quẹt có biết gì đâu. Cũng phải xé giấy rột rột giống người
khác thôi. Cô đọc tới đâu, học trò viết tới đó. Viết xong chấm bài liền tại chỗ.
Cái kiểu chấm bài độc đáo mà ít tốn thời giờ. Đứa nọ chấm cho đứa kia. Bàn này
chấm cho bàn khác. Chấm xong đọc điểm luôn, căn cứ vào cái bài cô sửa trên bảng.
Gần hết lớp mặt nhăn mày nhó, trừ vài đứa giỏi môn này cộm cán, như Yến chẳng
hạn. Sâu thì xuýt xoa:
- Uổng quá, sai một chữ.
Đọc điểm lên, chỉ mình Sâu 20 điểm. Ngỗng trắng tròn mắt:
- Sao nói mày sai?
Ong ruồi tru tréo:
- Ăn gian, ăn gian, tao méc.
Sâu lật đật đứng lên;
- Thưa cô, em có sai một chữ.
Hóa ra bài của Sâu do Cá chấm không hiểu sao lại sót lỗi. Có khi do Cá chủ quan, thấy từ trên xuống dưới trúng
póc nên lơ là. Có khi do Cá học môn đó yếu, nên thấy không ra lỗi, Mà cũng
có khi là cố tình thả không chừng. Cô thẳng tay trừ luôn Cá 2 điểm. Rồi bắt đầu hình phạt: Trên 15 điểm è quỳ gối, trên
10 điểm khẻ tay 1 cây, dưới 10 điểm khẻ 2 cây. Mà cây thước bảng bự tổ nái, quất
thẳng tay đau muốn té đái. Gà bật khóc hu hu còn Ngỗng trắng thì sau khi ăn 2
cây đó giận cô quá chừng. Đúng là đồ con nít.
Đứa nào ăn cây thì ăn rồi, đứa nào đau quá ngồi khóc tỉ
tê. Mấy đứa còn lại cũng chả sung sướng gì, sai 1 lỗi trừ 2 điểm như Sâu cũng
phải qùy gối ngậm cây viết chì trên miệng như trong phim hoạt họa. Đột nhiên
bàn trên cùng Vịt lảo đảo rồi sụm xuống, mặt xanh lè xanh lét. Cô trò loạn xà
ngầu lên kiếm dầu cạo gió. Thầy Hiệp sĩ ở phòng sát bên
nghe um sùm chạy qua, lật đật bế Vịt lên xe Jeep chở thẳng về nhà. Mấy đứa chu
mỏ nhọn xầm xì: Kỳ án sui gia. Cái này kêu bằng Em chồng mưu sát em vợ. Người một
nhà mà. Có điều không hiểu Vịt xỉu thiệt hay bữa hổm thấy Mèo xỉu rồi bắt chước.
Cô Tóc dài chuyển đi, trước khi
cô đi tụi lớp Thú cũng ráng giờ ra chơi mò lên nhà chào cô lần cuối. Tuy nói cô
hay đánh học trò, nhưng tụi nhỏ đứa nào cũng hiểu chỉ là cô muốn cho tụi nó đừng
có hư thôi. Mấy mươi năm sau Sư tử,Châu Chấu, Yến, Mèo, Tê giác thường khẳng định nhiều lần điều
này để chứng tỏ sự kính trọng của tụi nó đối với cô, dù tụi nó đứa nào cũng từng
bị cô đét vô đít. Mèo còn kể mới hồi tháng trước, nó đau răng mặt mày bí xị, cô
thấy vậy bước tới hỏi thăm còn cho nó thuốc uống làm nó cảm động muốn chết, cái
răng cũng tự nhiên bớt đau, chắc hiệu ứng tâm lý quá. Nói đi nói lại hồi xưa học
trò vô cùng kính trọng thầy cô, có đứa còn nói mình bị đòn là do mình hư chớ
không phải thầy cô trút cái giận dỗi bực bội vào mình. Lớp trẻ sau này nếu chấp
nhận điều đó chắc không đến nỗi xã hội loạn lên như bây giờ. Thôi bỏ, kệ chuyện
xã hội, bằng không lại sa đà vô ba cái mới triết lý cao siêu, kể chuyện tiếp. Về tới trường là trễ
giờ học rồi, bị thầy Hiệp sĩ phạt quỳ gối trước sân trường 30 phút. Trời nắng mệt
muốn chết luôn, mặt đứa nào đứa nấy méo xẹo.
Cô Tóc ngắn tới dạy thay cho cô Tóc dài. Cô không trắng lắm
nhưng cao ráo cân đối, ngó rất duyên dáng ưa nhìn. Cô dạy tiếng Anh còn kèm
thêm môn nữ công gia chánh, nghĩa là nội trợ thêu thùa may vá nấu ăn nấu uống. Chẳng những cô khéo tay mà còn khéo mắt
nữa, nhìn thấy Thỏ cầm cây kéo lên cắt, cô lập tức phán là Thỏ giỏi may vá. Thấy
Ngỗng móc vài đường cơ bản là cô đã khen Ngỗng có năng khiếu đan móc rồi. Mấy chục năm sau rõ ràng đúng y
như vậy.. Mà cái môn cô ưa dạy,
học trò ưa học nhứt là môn nấu ăn, đặc biệt là các món bánh. Nên từ đó trở đi thứ
bảy tuần nào cũng có màn nhồi bột hấp bánh, nướng bánh rồi ăn uống linh đình,
có bữa còn chiên đậu phộng da cá nữa chớ. Tụi con trai học giờ nhạc rồi ở lại
ăn ké giờ nữ công với con gái. Vui hết biết.
Sâu ghét giờ nhạc và rất chán giờ nấu ăn. Không biết vì
nó béo núc ních nên không dám ăn hay làm biếng quá không muốn học. Giờ nấu ăn
nó làm giống như tụi con trai, đi vòng vòng chắp tay sau đít. Cùng lắm là thấy
ai ăn thì nhéo nhéo vài miếng nhấm nháp. Chắc cái kiểu tiểu tư sản của nó làm
ngứa mắt ai đó, nên có bữa Sâu nhận được một món quà được gói ghém kỹ lưỡng
nhưng mở ra đọc cái tít thì muốn nổ đom đóm mắt: Cách làm những món bánh Pháp. Hỡi ơi. Ai mà cố tình móc họng nó vậy
không biết.
Năm nay tụi lớp Thú không học văn với thầy Hội đồng nữa
mà học với thầy Gô tích. Thầy Gô tích viết chữ đẹp quá chừng, lâu lâu thầy còn
biểu diễn viết tựa bài bằng kiểu chữ mà thầy giới thiệu là kiểu chữ Gô tích, là
kiểu chữ đều đặn nét cao ráo hơi nghiêng của người Pháp để lại. Nói thiệt tình
là cái khoảng chữ viết của thầy thì mấy thầy cô giáo khác với mấy anh chị lớp
trên còn lâu mới theo kịp. Thầy không cao lắm và có cái vòng bụng eo ót như ổ
bánh mì, da đen đen xanh xanh, kết luận là một nhan sắc không thể nào đi thi
hoa hậu. Thầy dạy không duyên dáng pha trò móc họng như thầy Hội đồng nhưng rất
thương yêu quan tâm tới từng đứa, thầy phụ trách hướng dẫn lớp mà. Trong lớp thầy cưng nhứt là Sâu, đó là theo như nó nghĩ vậy, do thể hiện trong lời phê thành tích biểu cuối năm: Xuất sắc
– Học giỏi – Tính hạnh tốt – Rất đáng khen. Nhưng cũng có đứa cãi lại, nói học
trò mà thầy thương là Chích bông, vì ai cũng biết Chích bông nhỏ nhứt lớp. Thầy hay chờ nó chép xong bài rồi mới đọc
tiếp. Về sau mấy đứa cứ đem chuyện này ra ghẹo Chích bông, còn Sâu với Chích
bông thì cứ tranh giành hoài coi thầy thương đứa nào hơn. Thiệt là mấy đứa này
rảnh ghê luôn, chắc chắn là đứa nào thầy cũng thương hết. Tiếc là thầy dạy
được có 1 năm đó thôi, sau đó thầy bị bắt quân dịch. Học trò lớp Thú đứa nào
cũng ngơ ngẩn thương thầy, Chiền
chiện còn lảm nhảm ngân nga mấy bài thơ của Nguyên Sa thầy dạy lúc trước “Áo
nàng vàng anh về yêu hoa Cúc, áo nàng xanh anh mến lá sân trường”. Rồi suốt
bao nhiêu năm sau không còn ai nghe tin tức gì của thầy nữa. Không biết thầy
còn sống hay đã lên thiên đàng rồi. Thời
chiến tranh mấy người đi trở lại. Không phải nhà thơ Hữu Loan đã viết trong
bài Màu tím hoa sim rồi đó sao? Nếu thầy còn sống, cầu cho thầy được mọi điều tốt
đẹp, con cháu vui vẻ thuận hòa. Còn nếu thầy đã ra đi. A di đà Phật. Cầu cho thầy
được lên Thiên đàng hay Niết bàn gì đó tùy thầy chọn. Thầy hiền quá mà. Amen.
Bích báo lớp năm nay thầy Gô tích giao hết cho cả lớp
làm, thầy nói mỗi người một tay một chưn cho thêm phong phú. Thầy góp phần bằng
cách vẽ con số 1973 đúng kiểu Gô tích lên tờ lịch trang trí. Vậy là ngoài bộ ba
chuyên nghiệp năm ngoái, năm nay có thêm nhiều thợ nghiệp dư nhào vô phá đám.
Tiếc là Chuồn chuồn đi học có mấy ngày rồi nghỉ nên năm nay nét vẽ không cứng
cáp, nghệ thuật như năm ngoái. Sếu vừa là lớp trưởng vừa phụ trách báo chí nên
oai phong lắm, cắt cử sai vặt đàn em túi bụi. Nhà Vịt có chiếc xe Dahatsu chở
bánh mì bỏ mối trên Phương Lâm, nên Vịt được phân công đi mua giấy croky. Khổ
thân thiệt, cái xứ nhỏ xíu tới mức tờ giấy croky cũng phải đi mua cách hai chục
cây số mới có, năm ngoái thầy 008 phải
mua ở Sài Gòn đem về cho cả trường xài.
Đem giấy lên trường hơi bất tiện vì tờ giấy bự chành quành,
Vịt cuốn lại, cột cẩn thận rồi một tay
ôm, một tay giữ ghi đông xe đạp xuống trường. Trường hồi đó còn nghèo quá nên cổng
không có, mà chỉ có … cái dốc bốn mươi lăm độ. Từ đường quốc lộ, Vịt thả xe xuống
dốc, bóp cái thắng bánh trước sát rạt (đừng ai hỏi sao không bóp thắng sau, tay
đó mắc ôm cuộn giấy còn gì). Hậu quả ra sao thì chắc ai cũng đoán được rồi. mặt
mũi dơ dáy, bụi đất tèm lem, cái áo còn bị rách chỗ bả vai, vậy mà tay vẫn ôm
khư khư tờ giấy. Tinh thần trách nhiệm cao như Hy mã lạp sơn.
Đợt đó làm bích báo thiệt là vui, căn phòng được xài
chung, sáng nay lớp này xài, sáng sau lớp khác xài, tụi lớp Thú chạy ra chạy vô
phê bình chỉ trỏ ý kiến lung tung riết mà mấy đứa phụ trách muốn điên cái đầu. Mất
trật tự quá nên thầy Hiệu trưởng nổi giận, chỉ cho phép vài đứa qua làm thôi, hết
đứa này tới đứa khác. Hôm đó tới phiên Oanh với Sâu đóng cửa chép bài, chữ tụi
nó đẹp mà. Ai đã từng làm bích báo trên giấy croky rồi thì biết chuyện này. Viết
hay vẽ cũng đều phải nắn nót cẩn thận không để sai sót, kiểu như nói bút sa gà
chết vậy, chớ sai rồi mà cạo sửa thì ngó thấy bắt gớm, còn kêu bằng bích báo nỗi
gì. Hai đứa được phân công viết bài ở 2 vị trí xa lắc, chớ ngồi gần cùi chõ đứa
này đụng cùi chõ đứa kia viết sao được. Oanh viết xong rồi chớ Sâu thì chưa vì
bài Sớ Táo quân của nhà thơ nào dài dữ quá. Đương cắm cúi thì … bịch. Hết hồn.
Ngó ra cửa sổ thấy Cá , Oanh quát:
- Đi ra cho người ta làm (Oai chưa – người ta đương làm việc mà).
Cá lườm:
- Nói cho mà biết, lo trốn đi. Ở ngoải đương chích ngừa
đó.
Hồi đó lâu lâu hay có y tế xuống chích ngừa, chủng đậu
cho học trò, mà học trò nhiều đứa cũng sợ đau trốn mất. Nhưng hồi nãy Cá vô bất ngờ làm Sâu giựt mình, rớt một giọt
mực xuống bài viết. Nó điên tiết quát lên:
- Trốn hay không kệ người ta. Ai mượn mà nhiều chuyện.
Cá nổi khùng nhảy
cửa sổ ra ngoài, vừa đi vừa quay lại lảm nhảm:
- Thiệt là làm ơn mắc oán mà.
Vết mực đó sau này Sâu lấy bút màu vẽ thành cái nhụy hoa
tim tím, hên dễ sợ.
Thầy Trương Chi thổi sáo hay như Trương Chi, mà cái mặt
chắc cũng giống Trương Chi, tụi nhỏ nghĩ vậy chớ có đứa nào biết mặt biết mũi
cái ông Trương Chi đó ra làm sao . Chỉ thấy trong sách nói là : Người thì thật xấu, hát thì thật hay.
Nhưng mà thầy Trương Chi hát hay, thổi sáo hay chớ đâu có thấy thầy xấu tới mức
độ không dám gặp con gái đâu. Kể ra nếu ông Trương Chi thiệt mà được như thầy
thì cô tiểu thơ Mị Nương cũng không đến nỗi vỡ mộng. Vậy mà thầy vui lắm, dạy
nhạc mà chỉ dạy đúng 7 note: Đồ, rê, mi,
fa, sol, la, si … rồi thôi. Thầy nói học nhiều chi cho … mệt. Tới nỗi là có lần
thầy kêu Ngỗng trắng lên trả bài, nó không thuộc, đề nghị thầy cho … hát một
bài thầy cũng ừ luôn. Giờ nhạc hát nhiều hơn học, hát vang vang inh ỏi điếc lỗ
tai do đứa nào cũng gân cổ rống lên.
Sau này tụi con nít ở trường Bán Công Định
Quán có đi thi hát Karaoke đoạt giải Bàn tay vàng cũng là do nhờ công ơn thầy Trương
Chi dìu dắt từ hồi còn hỉ mũi chưa sạch.
Kết luận: Mầm non phải có môi trường thuận lợi mới phát triển để sinh
hoa kết trái. Ai biểu thầy dạy tụi lớp Thú học quá chừng bài hát nên tụi con
trai mê thầy tít thò lò, mê hát hò tới nỗi về sau này già rồi gặp nhau hễ nhậu
xong là kéo đi hát. Mà hồi đó không biết trường khác có vậy không chớ trường
này tức cười lắm. Hai tiết cuối thứ bảy là học nhạc và nữ công gia chánh. Giờ
nhạc thì buộc con trai học, con gái thích thì học không thì thôi. Giờ nữ công
gia chánh thì ngược lại, tất nhiên là con trai chỉ ăn chớ chả bao giờ thèm mó
tay vô.
Học 2 cái môn này mấy tuần đầu còn thích thú chớ về sau
là Sâu thấy chán òm. Bữa nào môn NCGC mà dạy nấu ăn thì con Sâu bỏ luôn cả 2 tiết,
đi thẳng về nhà. Bữa nào mà dạy may, thêu, móc, đan thì Sâu bỏ giờ nhạc, vào
chùa Thiên Chơn trèo lên hòn đá có gốc si nằm nhìn trời xanh mây trắng, rồi
canh canh trở lại học NCGC. Trốn học đi chơi vậy chớ cũng có hội có hè nghen. Lủi
thủi một mình vô chùa mà cũng thấy nhiều đứa giống mình ghê gớm, chắc chắn là
trốn học chớ không phải Lan vô đây để cắt đứt dây chuông với Điệp đâu. Thí dụ
như Nhím chẳng hạn. Nhím cũng ở La Ngà, và cũng thường xuyên bỏ tiết Nhạc trốn
vào bãi đá sau chùa, còn bày đặt không ôm cặp mà chỉ cuộn mấy cuốn vở nhét vô
áo. Nhiều đứa trốn học quá nên bị thầy cô điểm mặt, hăm dọa đòi kêu cha mẹ tới.
Kết luận: Đoàn kết là chết hết. Chia rẻ chết lẻ tẻ.
Từ ngày cô Tóc dài đi, thầy Hiệp sĩ chắc
sợ tụi học sinh không có ai trị tới nơi tới chốn thì chẳng mấy chốc mà mọc nanh
mọc sừng, để cho đủ bộ sậu trong cái câu hát nhứt quỷ nhì gì gì đó. Nên Thầy bắt
đầu tỏ rõ chất Hiệp sĩ bằng cách quánh tụi lớp Thú tơi bời. Đứa nào đứa nấy gặp
thầy sợ lấm lét. Thí dụ trước đây mấy đứa con gái ưa chơi nhảy dây, trồng hoa
trồng nụ. Hễ gặp thầy từ xa thì lo dẹp liền, bằng không thế nào cũng bị quất
cái trót, đã vậy còn tịch thu dây. Thầy nói cũng có lý của thầy: Con gái mặc áo
dài mà nhảy lịch bịch coi ngứa con mắt. Nhưng thiệt là khổ thân tụi nhỏ, ra
chơi mà không được chơi chỉ vì cái áo dài. Còn kêu trả bài thì đếm từ bắt đầu chỗ nào tùy
thích, sau đó cứ 1,2,3,4.5, tới cái tên thứ 5 là réo. Vậy mà không biết sao thầy
lại hay réo nhằm tên anh Ve Sầu, còn có khi rắn mắt đổi tên anh ngược lại thành
Ve Vui nữa. Hay là thầy thấy anh hát hay quá nên tính chơi kiểu con Kiến trong truyện ngụ ngôn của La
Phông ten:
Ve sầu kêu ve
ve –Suốt mùa hè
Đến kỳ gió bấc
thổi –Nguồn cơn thật bối rối.
1 miếng cũng
chẳng còn – Ruồi bọ không một con
Vác miệng chịu
khúm núm–Sang chị Kiến hàng xóm
Xin cùng chị
cho vay – Dăm ba hạt qua ngày
Từ nay sang tháng
hạ - Em lại xin đem trả.
Trước thu thề
đất trời. Đem đủ cả vốn lời.
Tiếng Kiến
ghét vay cậy. Thói ấy chẳng hề chi.
Nắng ráo chú
làm gì – Kiến hỏi Ve như vậy.
Ve rằng luôn
đêm ngày – Tôi hát thiệt gì bác
Kiến rằng xưa
bác hát. Nay thử múa đây coi.
Ve Sầu trong ngụ ngôn La Phông ten lo mê
hát hò không lo kiếm tiền. Chắc thầy muốn nhắc nhở anh Ve Sầu tập trung vô học chớ không phải
nuôi mộng làm ca sĩ thay thế Thiếu tá Sỹ Phú đâu heng?
Nhưng cũng có lần thầy đùa Nhím không đúng
lúc, nó xù lông lên cãi lại thầy. Vậy là thầy phạt nó thụt dầu, có ai còn nhớ
cái trò này không vậy? Là tay bên này kéo lỗ tai bên kia rồi đứng lên ngồi xuống
liền tù tì, mõi tay mõi chưn lắm a. Nhím lầm lì thụt dầu với cặp mắt cực kỳ bất
mãn. Cô Tóc ngắn thương học trò quá, lật đật chạy tới xin cho nó, thấy thằng học
trò nhỏ mặt mũi hầm hầm đỏ như Quan công, mím môi mím lợi giận dữ. Cô vội kéo
nó lên Văn phòng rửa mặt mũi an ủi. Thiệt là tội nghiệp cô quá đi. Không biết
sau này Nhím có còn nhớ không.
Lần khác thầy bắt được Bọ ngựa trốn học.
Chính xác là Bọ ngựa làm biếng học lắm a, sểnh một cái là trốn mất liền. Xui xẻo
sao mà lần đó bị thầy Hiệp sĩ bắt được ba bạn hiền Bọ ngựa, Châu Chấu và Mực,
ba đứa đương cắm đầu cắm cổ vô môn thể thao truyền thống là bi a. Vậy mới nói
đi đêm có ngày gặp ma mà. Thầy nhìn thấy tụi nó nhưng vẫn chạy xe vào sân trường,
mới ngoắc Vịt ra, biểu nó lên quán bi a kêu tụi kia về. Kể ra về liền chắc cũng
không sao, có khả năng thầy tưởng nhớ tới quá khứ bi a của thầy lúc còn thanh
xuân chắc cũng thông cảm cho bọn nhỏ. Nhưng tụi nó không về, còn biểu Vịt về
đi, nói tụi nó không có ở đó.
Vịt lủi thủi ra về, lòng tự hỏi sao mấy
thằng này nó gan cùng mình vậy. Chắc là do thầy và Bọ ngựa có họ hàng với nhau,
kiểu họ hàng chấp mười khẩu thần công liền nhau bắn cũng không tới. Là vì hồi đầu
năm lớp 6, có học bài Dế mèn phiêu lưu ký của Tô Hoài, trong đó có nhân vật
Dũng sĩ Bọ ngựa. Vậy nên mới nói thầy Hiệp sĩ Donquixote và Dũng sĩ Bọ ngựa có
họ với nhau. Có họ ở cái chữ sĩ đó, còn chữ hiệp sĩ với chữ dũng sĩ cũng bà con
với nhau luôn, đúng hay không mặc kệ, miễn là có vung kiếm lên chém xoèn xoẹt
là được rồi.
Vịt đi lơ ngơ về trường, thầy Hiệp sĩ
quát:
- Tụi nó đâu. Sao không dắt tụi nó về?
Trời ạ. Làm như Vịt là bảo mẫu của tụi
nó không bằng, mà bảo mẫu cũng chắc gì thèm nghe. Thầy ngon sao không kéo tụi
nó về từ hồi nãy mà còn sai học trò. Vịt bực mình nhấm nhẳn:
- Tụi nó không chịu về.
Thấy hông? Thấy hông? Giang hồ hiểm ác
mà. Phải chi nói theo mấy thằng ôn kia là: Không thấy tụi nó đâu hết… thì êm rồi.
Đằng này, thiệt thà quá làm chi cho sanh nhiều chiện chớ.
Hiệp sĩ nghe vậy nóng máy lên xe phóng
cái vèo qua dốc trường, thắng cái rẹt trước tiệm bi a. Tụi trong quán thấy chuyến
xe giông tố đã tới, hè nhau chạy tuốt ngõ sau, phóng xuống ao rau muống chạy mất.
Tưởng đâu thầy Hiệp sĩ tuổi con cọp, ngủ
một giấc thức dậy chùi nước miếng ke là quên hết mọi chuyện. Ai dè tới tiết
toán kế tới thầy nắm lỗ tai ba đứa kéo thẳng lên bảng.
Vậy là Hiệp sĩ Donquixote rút cái roi
mây ra, bắt Dũng sĩ Bọ ngựa nằm lên bàn học, vừa đánh vừa lẩm bẩm:
- Đừng tưởng cùng tên mà hổng bị đòn
nhen.
Tụi mỏ nhọn trong lớp cười hích hích với
nhau: Sĩ lớn quánh sĩ nhỏ.
Bọ ngựa bị đánh hai cây, nhăn nhăn nhó
nhó xoa đít đỏ như đít khỉ. Thầy hắng giọng:
- Hai cái đó nháp, tao bỏ.
Thêm hai cây nữa, Bọ ngựa lại nhăn nhó
xuýt xoa, Hiệp sĩ lại nói:
- Nháp, tao bỏ.
Lần này thì nguy to rồi, ổng mà nháp cỡ
chục lần chắc hai cái mông không còn sức hấp dẫn quá. Nên Bọ ngựa cắn răng nằm
yên cho Hiệp sĩ thi triển hết nội công tâm pháp của đòn đả cẩu bỗng. Cũng may
là hai tên giang hồ còn lại, biết thân biết phận trèo lên bàn nằm trân mình cắn
răng không dám rên la nửa lời.
Vậy chớ cũng không chừa, nhưng càng về sau cái tổ hợp ăn
chơi của lớp Thú càng làm việc có bài bản hơn. Ngày thứ 7 thầy Hiệp sĩ về thăm
vợ mất đất rồi có còn đâu mà kiểm tra. Hơn phân nửa bầy con gái ỏng ẹo với cô Tóc
ngắn, cộng thêm phụ họa của mớ con trai, xin học móc học đan lướt lướt qua cho
có lệ rồi kéo nhau … xuống La Ngà tắm. Mới đầu còn hà tiện, xách xe đạp chạy 12
cây số, ai dè lúc trở về trưa nắng, đạp lên dốc lẻ 10 muốn quẹo cái cốt lết,
méo cái phi lê. Còn ráng đạp theo hình chữ S lạng lạng ra giữa đường cho đỡ dốc
nữa chớ. May là hồi đó xe cộ ít, chớ nếu nhiều như sau này chắc có đứa giã từ
vũ khí, một đi không trở lại. Sau cùng cả bọn quyết định: Đi xe đò cho chắc ăn,
khỏi nắng.
Tắm sông là một trò vui vô địch của lớp Thú hồi đó. Nói
tiếng là lớp vì số trốn học tắm sông hơi bị đông, dù không phải hết tất cả.
Sông La Ngà ngày xưa rất đẹp, cơ man là đá chìm nổi dưới lòng sông đủ màu đủ sắc.
Mà nước sông mùa nắng thì trong leo lẻo, đứng trên cầu còn nhìn thấy được viên
sỏi dưới lòng sông. Đá chập chùng ẩn mình trong nước. Đá thở dài thì thầm khi
nghe con cá nhỏ lội qua. Đá lẳng lơ nhô bờ vai trần lên đón nắng. Đá khiêm nhường
lững lờ xoãi dài lười biếng. Và trên đá là hoa, hoa dại mọc lang thang từ phiến
này sang phiến nọ, lung linh dưới nắng và lã lơi theo gió, khoe hương sắc đậm
đà làm cho dòng sông ẩn ẩn hiện hiện mơ màng. Nhìn từ góc này người ta nhìn thấy
giống con quái vật lội sông. Ở một góc khác như con giao long cuộn mình nằm ngủ.
Lại ở một góc kia thấy giống chiếc thuyền câu.
Cầu được xây dựng từ hồi nào không biết, chỉ
biết là do người Pháp làm. Giống như tất cả mọi chiếc cầu của chánh phủ thuộc địa,
cầu mang nét kiến trúc của tháp Eiffel, nhịp cầu cao lêu nghêu thách thức. Năm
1968, sau tết Mậu thân, cầu bị bên Cách mạng giựt sập cái rầm lúc 8g tối, sáng
bữa sau xe cộ bị nghẽn đường, rồi công binh Mỹ bắt tạm bằng gỗ để xe cộ qua lại.
Dưới chân cầu là nhưng tảng đá tự nhiên bằng phẳng, tảng
nào tảng nấy lớn gần bằng cái bàn và nhờ sự tận tâm bào mòn của giòng nước đã
trở nên trơn láng. Buổi sáng, buổi chiều nhiều người con gái, nhiều phụ nữ
trung niên siêng năng cắm cúi trên đá chà xát áo quần cho gia đình. Buổi trưa
những tảng đá này gánh trên lưng vài tên lãng tử, kiếm cho mình một chỗ ngủ
trưa mát mẻ nên thơ.
Cách cầu cũ không xa là nơi công binh Mỹ đương làm một
chiếc cầu mới. Đầu tiên là cầu phao tạm để xe nhà binh đi qua rồi mới tiếp tục
làm cầu chính thức. Không hiểu sao hồi đó mắc gì mà họ làm lâu ghê, chắc do
trúng vô thời điểm chiến tranh mùa hè đỏ lửa, lính Mỹ rục rịch kéo về nước nên
làm công việc cứ ầm ừ ầm ừ, chớ thiệt tình là họ làm cầu đường lẹ cấp kỳ luôn,
ngủ một đêm tới sáng là thấy đường Quốc lộ xong xuôi tinh tươm, mà chất lượng
công trình thì mấy mươi năm sau mới bị hư hại. Cũng có khi (đoán vậy) do tình
hình lúc đó dân vùng này hai bên xôi đậu, lẫn lộn lính Quốc gia với Cách mạng nên
làm cái gì cũng rề rề, né né nhau.
Con sông có nhiều đoạn, chỗ sâu như bến sông trong nhà chị
em Ong ruồi, Cánh quýt . Chỗ cạn như dưới chân cầu, mùa nắng xắn quần lên đi từ
bên này qua bên kia. Nhưng mùa mưa thì ầm ầm nước chảy cuồn cuộn, mang nhiều lá
cây từ miền trên chảy xuống. Sông La Ngà lúc đó lại giống dãi lụa màu vàng,
vươn mình ưỡn ẹo dưới nắng và mang theo nỗi nguy hiểm chết người.
Đoạn gần nhà Ong ruồi thì sâu, rất sâu. Nhưng bọn lớp Thú
khoái xuống đây tắm sông vì xung quanh đó trái cây vườn nhà nhiều lắm. Thóc đâu
mà đãi cái lũ gà rừng này nên chủ vườn vẫn lấy tiền, dù lấy rất rẻ. Bọn nó mua
ăn chán chê còn vác liệng nhau ỏm tỏi. La hét, cười đùa, ăn uống, ngụp lặn. Trò
vui nhiều như vậy làm sao cái lũ con nít ăn chưa no lo chưa tới này có thể bỏ
qua được. Trái cây thì mùa nào thứ đó: Chùm ruột, me, vú sữa, xoài, mít, ổi.
Món nào cũng có thể vừa ăn vừa ném nhau tưng bừng. Lại còn vừa ăn vừa trêu ghẹo,
bôi bác, đặt thêm biệt danh hoặc cà tửng nữa thì đứa nọ kéo chân đứa kia la oai
oái.
Một thành viên rất siêng trốn học tắm sông là Chích chòe.
Chích chòe hát rất hay, thường hát trong lớp, lúc nghỉ giải lao và trong chương
trình văn nghệ, ngoài ra Chích chòe còn học kém và siêng ăn diện nữa. Trong lớp
bộ ba Chích chòe, Cá, Tê giác mập thường đi chung với nhau, đặc biệt là đi đánh
bi a. Nhưng xuống sông thì Tê giác trốn mất, lý do là phải về nhà để … ăn. Chích
chòe siêng đi nhưng không tắm, chắc sợ ướt bộ quần áo công tử, thường ngồi trên
bờ sông ăn vặt, có khi các bạn nữ ưu tiên phần cho nhiều quá thì Chích chòe lại
liệng xuống chỗ mấy đứa con gái quanh quẩn gần gần. Tất nhiên là trong đó có
Sâu, lý do là vì Sâu chỉ biết … bơi chó chừng 2m là tắc tịt rồi, làm gì mà dám
ra xa. Nhờ vậy mà Sâu thường xuyên được ăn ké của Chích chòe. Một hôm Cá canh canh xô Chích chòe lọt xuống sông cái ùm,
nước văng tung tóe còn Chích chòe thì giãy đành đạch la lối vì ướt bộ quần áo đẹp.
Sâu cười hì hì nói trong bụng hai đứa này phải chửi nhau hết một mùa thu lá rụng.
Ai dè chút xíu sau đã thấy hai tên cười hô hố với nhau. Con trai thiệt là dễ
tánh quá đi, chớ con gái mà kiểu đó thì giận nhau một tuần chưa hết.
Đã nói tắm sông là thú vui vô địch của tụi lớp Thú nên hội
tụ rất nhiều khuôn mặt anh tài. Ngay cả 4 đứa Gà, Công, Sáo, Vạc mà chỉ mỗi Gà
hiền quá nên không đi thôi. Chớ ba đứa kia thì hăng hái lắm. Đặc biệt là
trước khi đi tắm ba đứa này còn kéo nhau đi ăn vặt, ăn hết nhà Bướm lại kéo tới
ăn ở nhà Ong. Tại tụi nó có bà con với nhau mà. Má của Sáo và Bướm hồi xưa là
người cùng làng, còn Vạc với Công lại thân hơn nữa. Bác dâu của Công là chị em
cô cậu với mẹ Cánh quýt, Cánh quýt là em bạn dì của Ong. Còn thím của Vạc là
con nuôi của Ông nội Cánh quýt . Nói tóm lại là bà con gần tới độ bắn một trăm
phát đại bác mới tới. Ăn xong quẹt mỏ rồi cả bọn kéo nhau ra sông. Vạc cao lêu khêu nhất bọn, nên có lợi thế là lần
mò ra tuốt ngoài xa xa, lâu lâu còn uỳnh oằng bơi ầm ầm như ai. Được cái ba đứa
này đứa nào cũng biết bơi để tự giữ thân mình, ngoài ra còn níu kéo nhau và nhất
là còn chia sẻ trái cây mà trên bờ tụi kia liệng xuống.
Hai chị em Nhạn, Ngỗng cũng rất hăng hái tham gia cái trò
trốn học tắm sông. Hai đứa này được coi như Hot gơ của lớp Thú trong năm đó.
Xinh đẹp và ăn mặc rất đúng thời trang, ngoài ra tuy còn nhỏ chút xíu mà đứa
nào cũng dám leo lên chiếc 67 phóng ào ào, điều mà mấy chục năm sau có nhiều đứa
khác trở thành bà già tóc bạc còn chưa dám làm. Trong lớp Nhạn chơi thân với Ong
ruồi, hai đứa cùng nghịch ngợm, cùng láu cá, cùng biết bơi rất siêu và cuối
cùng là … cùng học dở. Và Ong ruồi là đứa con gái phá phách không thua bất kỳ đứa
phá phách nào trên trái đất trong cái thế kỷ đó, có thêm sự trợ lực của Nhạn,
coi như rồng gặp mây. Nên xuống sông rồi thì hai đứa này làm bá chủ khúc sông.
Bạn bè đứa nào biết thân biết phận thì lo quanh quẩn gần bờ chớ đừng có dại mà
mon men ra xa. Nhẹ thì hai đứa nó dụ dỗ cho ra chỗ sâu rồi nắm đầu nhận xuống
nước sơ sơ cho sợ mất hồn. Nặng thì tụi nó hùa nhau lôi tuột xuống đáy sông.
Cũng may là lớp có nhiều đứa bơi khá, nên hễ hai đứa nó mà lôi xuống thì có đứa
khác lôi lên liền.
Vậy chớ mà có một lần ba đứa bạn thân bị chết đuối.
Không phải do Ong ruồi hay Nhạn chơi dại
mà là mấy đứa tự chơi dại. Chả là một bữa Sâu với hai bạn thân Yến, Oanh tách
ra không tắm trong bến nhà Ong ruồi mà rủ thêm nhóc Táo ở lớp Trái cây nữa ra
phía ngoài cầu tắm. Lý do rất nên thơ là ở đây đẹp hơn bến phía trong. Đúng là
đẹp thiệt: mây trôi lững lơ trên đầu, bốn đứa ngồi dưới bóng mát dưới dạ cầu,
thả trôi lá dập dềnh và nhặt sỏi. Ngồi chơi chán Oanh mò mẫm đi tắm, trước khi
đi còn vênh váo khoe mình biết bơi. Chỗ tụi nó ngồi thì cạn sợt, nước tới đầu gối
là cùng, Oanh lê la theo giòng nước kêu réo cả bọn đi tắm. Ba đứa còn lại cũng
kéo nhau bì bõm theo. Xa xa có sợi dây ai giăng ngang qua sông, về sau mới biết
là của nhóm đo đạc đánh dấu mức nước sâu 2m. Nước chảy qua những phiến đá nằm
ngổn ngang nên ngày càng mạnh. Sâu lo lắng gọi Oanh về nhưng nó còn giả bộ trêu
chọc:
- Ối ối tao chết đuối rồi nè.
Mà … chết đuối thiệt. Hình như Oanh rơi vào một hố sâu
nên nó bắt đầu chới với la làng, cả bọn nghi ngờ nhìn theo, Yến còn cằn nhằn
con này vô duyên. Cho tới khi thấy cái đầu Oanh nhấp nhô giã gạo thì cả bọn la
lên vang lừng. Nhưng …. bây giờ mới gay cấn đây, Yến – có lẽ do quá sợ hãi, đã
… xỉu ngon lành, và lững lờ một cách cực kỳ thơ mộng để trôi theo giòng nước
đang cuồn cuộn chảy. Nhìn thấy Yến xanh mướt, tóc xõa dài từ từ trôi đi, hai đứa
còn lại sợ đến nỗi teo hết tất cả mọi bộ phận cơ quan đoàn thể. Sâu nhắm mắt lao
ùm tới kéo chân Yến lại và bằng tất cả mọi phản xạ lẫn sức lực, cố gắng giành
giật lại bạn mình.
Táo biết bơi, đủ để không chết đuối chớ chưa đủ để cứu
người, nó bơi đùng đùng vô bờ. Sâu lơ lững trong nước như vật thể mang tên huyền
phù trong môn hóa, nhìn lên thấy Táo đang ở trên đầu mình vội … nắm quần kéo.
Táo la lên:
- Đừng nắm quần tao.
Rõ khổ, chết tới đít còn sợ mất quần. Sâu buông tay, lại
đạp đùng đùng ngoi lên mặt nước. Táo đã leo được lên một tảng đá, nó thò tay
kéo Sâu, Sâu ôm Yến trong tay lay hoay leo lên với Táo. Nhưng… lại nhưng, Yến
có tỉnh đâu mà, bạn này từ khi ngã xuống nước là luôn luôn trong trạng thái
không say không về, nhắm tịt mắt lại và … tiếp tục lăn xuống nước lần 2 (yêu nước
thấy gớm luôn).
Sâu lại lần nữa nhảy tòm xuống nước, một hành động mà nhiều
năm sau sẽ bị đánh giá là ngu xuẩn, vì chính bản thân Sâu có biết bơi lội gì
đâu. Nhưng mà nước đang cuồn cuộn cuốn Yến trôi đi, còn Yến thì vô tư nhắm mắt
chìm lĩm cho giòng đời đưa đẩy (Trời ơi, đoạn này sao sến rện giống truyện Quỳnh
Dao quá). Kiểu này chắc Yến trôi tuốt ra Biên Hòa cũng không ai hay. Sâu không
có lựa chọn gì ngoài suy nghĩ phải giữ Yến lại. Nó ôm Yến một tay, dùng 3 chi
còn lại và cái sức mạnh đấu tranh sinh tồn ngoi lên từng giây một để thở.
Hai đứa cứ thế mà trôi, tới sợi dây xa xa thì Sâu nắm được.
Ngoi đầu lên, nó đong đưa hít thở đã đời rồi nài nỉ Yến: Mày nắm như tao đây
nè. Nhưng Yến vẫn chả thèm tỉnh lại và Sâu thì mõi nhừ với một tay ôm Yến, một
tay bám dây cho tới khi không chịu nỗi hai đứa lại rớt tòm xuống lần nữa. Lần
này thì Sâu mệt quá rồi, chịu hết nỗi rồi. Nó nhìn thấy 2 chiếc thuyền đang chèo
về phía nó, chắc người ta nhìn thấy hay do Táo kêu cứu. Những phút cuối cùng đối
với Sâu thật là dài, và khi người ta định vớt nó lên, nó chỉ kịp nói: Dưới nước
còn một đứa rồi ngất xỉu.
Khi tỉnh lại, Sâu ngồi bật dậy và hình ảnh đầu tiên mà
Sâu nhìn thấy là Oanh ngồi trên chiếc thuyền kế cận với một bên khóe môi rướm
máu, về sau Oanh kể là do sợ quá nên phải cắn môi. Và hình ảnh thứ hai là Yến,
mặt vẫn còn xanh như tàu lá, nhưng đã mở to mắt nhìn, đang nằm dưới lòng chiếc
thuyền mà Sâu đang ngồi. Xa xa một chút, Táo vẫn còn ngồi trên hòn đá lúc nãy.
Sau này Táo và Oanh kể cho Sâu nghe những người chèo thuyền đã vác Yến chạy
vòng vòng để nước trong bụng Yến ộc ra. Hú hồn hú vía.
Sau
chuyện đó, 4 đứa cam kết với nhau giữ bí mật, không nói cho ai nghe kể luôn cha
mẹ. Thiệt tình là không ra chi, đáng lý phải nói để cha mẹ mấy đứa đem lễ vật tới
tạ ơn những người đã cứu mạng tụi nó mới phải. Nhưng mà đứa nào cũng sợ ăn đòn
nên im thin thít, thành ra chỉ có được câu cám ơn mà thôi. Điều này làm tụi nó
hối hận suốt bao nhiêu năm về sau này, khi mà đã trưởng thành. Cầu mong có ai
đó đã từng cứu mạng tụi nó đọc những giòng này mà tha thứ cho mấy con nhóc dại
khờ.
Cha mẹ
còn không kể thì lấy đâu ra mà bạn bè biết được, có mấy lần Ong ruồi nghe đồn ở
đâu đó hỏi dò mà Sâu cứ làm lơ. Cho nên câu chuyện này, mãi tới hơn ba chục năm
sau mới công bố.
Gấu
con và Cua ngồi cùng bàn. Hai đứa cùng nhỏ con, cùng xinh xắn, mắt đen, da trắng
tươi mát non chanh đúng kiểu học trò. Nhưng mà Gấu thì nhí nhảnh vui tươi còn
Cua thì … hãy đợi đấy, hồi sau sẽ rõ.
Nhà
Gấu con ở Định Quán, gần gần nhà chị em Oanh, Én. Ba nó làm y tế, cũng là đồng
nghiệp với má con Sâu. Nhà Cua ở La Ngà, gần nhà Sâu, ngó ngang qua một khúc
sân hình thước thợ. Hai đứa này lớn lên cạnh nhà nhau từ nhỏ, đi học tiểu học
cùng, mà nhà bên này ngó qua nhà bên kia, trời mưa đi tắm thấy rõ mồn một. Kể
ra theo tiểu thuyết Quỳnh Dao thì kêu bằng thanh mai trúc mã, bla bla bla bla…..
gì đó, lớn lên yêu đương tha thiết rồi sau những cuộc chia ly sến rện, gặp lại
cuối cùng hết mưa trời lại sáng. Kiểu tiểu thuyết nó vậy nhưng thực tế thì
không phải vậy, hai đứa này nó ghét nhau như không còn gì để ghét hơn. Hồi tiểu
học mỗi lần Sâu lên nộp bài ngang qua Cua là nó hết giựt tóc tới ngáng giò, còn
không thì giả bộ nộp bài trước chận đường hoặc dâm cái toẹt lên chân đau điếng.
Mà lúc đó hai đứa học trường mấy bà sơ, ì xèo lên là bị đòn cả hai nên con Sâu
tức tối mà phải im thin thít.
Lên
trường mới thì đỡ hơn chút, ngồi xa lắc lấy đâu mà giở trò, với lại Sâu hay đi
với Ong, mà Ong thì… vô địch rồi, chờ chút biết liền. Không làm gì được Sâu thì
Cua chắc khó chịu lắm, nên nó đi sưu tầm kiểu gì không biết, một hôm lúc đi học
về, ngang qua Sâu nó gào lên:
-
Ê ê, đồ hái chanh, đồ hái chanh.
Sâu
cứ ngẩn ngơ không biết tại sao mình lại… hái chanh. Ong lườm:
-
Mày ngu thế. Nó chửi tên bố mẹ mày đấy.
Mọi
người chắc còn nhớ vào thời tuổi thơ ngày ấy bị kêu tên cha mẹ ra là cả một sự
bực bội, nên ai nấy giấu kín mít chớ đâu phải như bây giờ mà cái gì cũng tung
hê lên mạng hết đâu. Nhưng con Sâu còn cố cãi :
- Nhưng mà má tao tên Chính chớ có phải tên Chánh đâu.
Ong tru tréo lên:
- Sao ngu thế hở giời. Chánh với Chính thì khác nhau chỗ nào.
Nói
đúng rồi, đành ôm cục tức vô bụng thôi, tránh xa nó ra. Người xưa nói rồi:
Tránh Cua chẳng xấu mặt nào.
Một
hôm Ong không đi học, Sâu mới ra khỏi lớp thì Cua nhanh nhẹn nhét vào tay Sâu một
lá thư to oạch. A ha có chuyện rồi nhen. Cuối cùng thì một đứa béo ủn ỉn mặt
mũi ngơ ngơ cũng có được thư tình. Mà lại là cái thư của thằng mình ghét nhất.
Phen này thì mày chết với bà. Sâu hí hửng cất lá thư tình đầu tiên vô cặp, đi lững
thửng sau mọi người rồi khi đến bến xe Đức Hòa, như thường lệ nó leo lên chiếc
xe lam trống gần đó, giở lá thư ra.
Cua
đi trước Sâu nhưng không lên xe cùng các bạn, nó cũng hồi hộp chọn một chiếc xe
riêng ngồi. Lúc đó cái bãi đậu xe này tùm lum xe lam với Dahatsu trống chờ tài
để chạy lên Phương Lâm. Nó rình rình coi thái độ của con Sâu. Nó thấy con Sâu
lôi lá thư ra một cách cẩn trọng, nhìn quanh quất rồi mở ra coi, mặt mũi khẩn
trương thấy ớn.
Không
biết là Sâu ngu ngơ hay vì cảm động với lá thư tình đầu tiên mà yên lặng tới
phút này, chớ nếu phải tay Ong thì nó đã xé tung ra ngay tại lớp, gào lên cho mọi
người nghe rồi. Nhưng Sâu thì đang dệt mộng Uyên ương hồ điệp, nên ỉm hết bạn
bè để đọc một mình. Nó giở ra, trong tâm trạng rất hồi hộp và lãng mạn, rồi ….
té ngửa. Bên kia Cua bụm miệng cười sằng sặc, cười khoái chí một cách dã man,
cười sung sướng như địa chủ được mùa. Bởi vì trong đó ngoằn nghèo hai câu thơ
chữ bự:
Trên đời này thiếu gì gái đẹp.
Đừng tưởng mình em đẹp nha em.
Chết
mày chưa. Đồ tưởng bở.
Vậy
chớ mà đứa bạn mà Cua ngán nhất là Ong. Kể thêm chuyện này dù thiệt ra chỉ có mấy
bạn đạo Chúa hiểu thôi. Nó xảy ra trong nhà thờ mà. Do Cua trắng trẻo xinh xắn
nên được chọn giúp lễ trong nhà thờ. Là đi theo ông Linh mục làm những việc phụ
trong nghi thức của đạo. Một trong những việc đó là cầm cái dĩa bằng kim loại hứng
dưới cổ của người giáo dân khi họ nhận bánh lễ. Sorry qúy vị khác đạo ráng hiểu
chỗ này chút nhen.
Chính
xác thì trong giờ hành lễ mọi thứ đều phải rất nghiêm trang, nội cái việc nói
chuyện xì xèo cũng còn bị cấm chớ đừng nói gì khác. Vậy nên Cua lợi dụng điểm
này. Tay cầm cái dĩa kim loại – kim loại chớ không phải sành sứ hay nhựa nhen
quý vị, nó cứ vậy mà cứa cổ mấy đứa lên nhận bánh lễ. Không chỉ Sâu, mà còn nhiều
nữa, đại khái là nó thích cứa cổ ai thì cứa. Đau lắm nhưng chẳng đứa nào dám hó
hé gì, ho còn ráng ho cho nhẹ nhàng nữa là dám kêu lên sao. Cua vô cùng khoái
chí.
Đã
nói là trong chùa còn có ông Thiện ông Ác nên trong nhà thờ có Cua quấy nhiễu
thì cũng có Ong trị liệu. Ngoài trời này còn có trời khác mà. Một lần Ong lên
nhận bánh lễ, Cua cũng quen kiểu đứng gần tới để cứa. Không biết Ong nhanh nhẹn
thò tay cấu vào đùi non hay vào đâu mà tay Cua cầm cái dĩa run lẩy bẩy, mặt mũi
xanh rớt. Từ đó về sau cái trò đó chấm dứt. Kể tới đây cảm ơn Ong quá chừng
luôn. Tái bút: Nghi ngờ quá, không biết Ong cấu trúng huyệt đạo gì mà Cua chừa
tới già vậy không biết. Có ai thông thái giải thích giùm chuyện này không?
Sắp thi lục cá nguyệt lần 2, Sâu lo muốn chết, mấy tháng
nay điểm của Yến và của Sâu xuýt xoát nhau hoài, mà Sâu biết rõ ràng rằng Yến mới
đúng là đứa học giỏi nhất lớp, đối thủ nặng cân của Sâu, dù hai đứa thân nhau
chết sống. Chắc chắc là chết sống mà. Nhưng Sâu nhức nhối trong lòng khi nhớ tới
nguyện vọng của mình: Giành cho được hạng nhứt. Cái này không biết có nên trách
Sâu hay không nữa.
Mọi chuyện bắt đầu với Sâu từ năm ngoái, hồi chân ướt
chân ráo lên trường này học. Tháng đầu tiên Sâu đứng hạng 18, bình thường không
ai quan tâm. Qua tháng sau Sâu nhảy tuốt lên hạng 3, đi lên lãnh bảng danh dự. Thầy
Hội đồng có nói một câu làm Sâu ức lòng:
- Ngó đây nè, người ta La Ngà mà người ta học giỏi vậy
đó.
Người khác nghe là lời khen, nhưng Sâu không chịu, Sâu
cho đó là câu coi thường người La Ngà. Không lý nào người La Ngà không thể học
giỏi. Thầy Hội đồng nghĩ sao vậy? Bộ bảng danh dự chỉ để dành cho dân Định Quán
thôi sao. Không nói ra nhưng Sâu bắt đầu miệt mài học để chứng minh là La Ngà
cũng giỏi như thường. Tháng nào cũng giành bằng danh dự (bằng trao mỗi tháng, từ
hạng 1 tới hạng 5). Cuối năm lớp 6, Sâu đứng hạng 3. Nhưng mục tiêu của Sâu
không dừng lại ở đó. Mà qua lớp 7 địch thủ vây quanh nhiều quá, Vịt nè, Chiền
chiện nè, Sếu đầu bạc nè, Yến nè. Đứa nào đứa nấy mắt gườm gườm nhìn nhau mỗi lần
lên bảng, kể luôn con bạn thân sống chết.
Không biết do số Yến xui xẻo hay ông trời thấy Sâu hừng hực
quyết tâm mà sát ngày thi thì Yến bệnh. Nhỏ Chích bông gần nhà nói nó tối nào
cũng đốt đèn học tới sáng nên sát ngày thi thì chịu hết xiết. Vậy là hên cho
mình rồi. Sâu đắc ý, thiệt là xấu tánh xấu nết hết sức, thấy bạn bệnh mà khoái
chí. Kết quả đúng y boong, đợt thi đó điểm Yến thụt lùi rõ rệt, nên kết quả cuối
cùng đúng như Sâu dự đoán: hạng nhứt.
Ngày lãnh thưởng thầy Hiệp sĩ kêu hết mọi học sinh ôm phần
thưởng ra trước khán đài để chụp hình. Sâu hạng nhứt, Vịt hạng nhì, Chiền chiện
hạng ba. Ba đứa đứng kế bên nhau. Vịt bày đặt chen chen ra trước bị Sâu nguýt một
cái sắc như dao:
- Lui ra.
Vịt lủi thủi thụt lui xuống nhường cho Sâu đứng trước, mặc
dù 2 đứa chắc cao bằng nhau và Sâu thì béo núc ních. Tội nghiệp Vịt. Đàn ông phải
chấp nhận số phận thôi. Phụ nữ luôn luôn đúng mà.
4. LỚP
CÂY CỐI. LỚP 8
Đầu năm lớp Cây không học môn Quốc văn với thầy Đeo kiếng
nữa mà chuyển qua học với thầy mới vô. Thầy mới chạy chiếc xe 67 cũ cũ, người
thầy cũng cũ cũ, mặt thầy không những cũ mà còn hơi hơi xanh, hơi hơi đen, hơi
hơi xấu. Nhưng mà thầy viết chữ đẹp, đặc biệt là kiểu thầy viết cho mỗi tựa bài
học.
Năm nay lớp Cây đánh bóng bàn, con trai đánh con gái cũng
đánh, tinh thần thể dục thể thao lên cao vùn vụt. Đánh trong lớp chán thì quay
qua đánh trong trường. Mà đánh trong trường hoài cũng chán, đánh tới đánh lui
cũng không lớp nào qua nỗi được lớp Cây. Tự hào là Độc cô cầu bại đây nhen.
Nhưng ác ôn là hễ đánh với mấy thầy thì phải thả, đặc biệt là thầy Hiệp sĩ, muốn
sang phải bắt cầu kiều mà, ông bà nói rồi.
Vậy nên có một bữa thầy 008 phụ trách lớp Cây đưa ba tay
vợt Độc cô cầu bại của trường đi … cầu bại. Đi thi tuốt luốt ở dưới Long Khánh
lận. Bình linh nè, Thông nè, Trắc nè. Xin giới thiệu thêm là bạn Thông rất đẹp
trai nhen, cố tình đem chuông đi đánh xứ người nên phải trang bị mỹ nam kế cho
chị em phụ nữ Long Khánh lé mắt. Đi cầu bại nên cuối cùng cũng cầu được … bại.
Mặc dù tay vợt Thông đẹp trai dã man được đem ra làm mồi câu mà cuối cùng cũng
chỉ đạt giải khuyến khích. Vậy mới biết ngoài trời này còn có trời nọ. Ở nhà mẹ
mẹ con con, ra đường lắm kẻ còn dòn hơn ta. Tự an ủi, giải khuyến khích là oách
hơn không có giải nào.
Qua Tết là thầy Hiệu trưởng đổi xe. Hồi trước thầy chạy
chiếc xe Jeep màu trắng ngó phong trần đúng kiểu hiệp sĩ, oai hùng không chịu nổi
luôn. Nhưng hổng biết phải tại thầy thấy chiếc xe Peugoet 404 sang hơn hay thầy
tiết kiệm tiền xăng mà thầy đổi qua chiếc bốn chỗ, cũng màu trắng. Tóm lại một
câu, xe nào cũng là xe, bốn bánh thì nhiều bánh hơn hai bánh. Đi xe le hơn đi bộ,
đi bộ ngộ hơn đi xe.
Hình như có nói rồi, lớp này là lớp được mấy thầy cưng nhứt,
đặc biệt là thầy Hiệu trưởng. Biết được cưng nên hay dựa dẫm, hay ỷ lại và hay
nhỏng nhẽo. Con gái nhỏng nhẽo đã đành, con trai cũng nhỏng nhẽo luôn. Nhà bạn
Tràm có xe, ông già mua để làm ăn mà. Tràm cũng bì bõm xin ông già cho tập lái,
nhưng mà ổng cưng chiếc xe của ổng còn hơn cưng vợ nhỏ, cho Tràm được lên xe, nổ
máy chạy vòng vòng cái sân là cùng.
Vậy là một bữa Bình linh, Trắc, Tràm nhỏng nhẽo xin thầy
Hiệu trưởng cho mượn xe đi chút. Thấy ba đứa học trò cưng không mấy khi mà xin
xỏ, lại thêm biết nhà Tràm có chiếc xe còn mắc tiền hơn xe mình nên thầy cho mượn
cái rẹt liền. Thấy chưa, con trai nhỏng nhẽo cũng có giá trị như thường. Cái
này chứng tỏ là nam nữ bình quyền nhen.
Chạy một vòng coi bộ lã lướt lắm, tới đình thần xúm nhau
ngừng xe vô tiệm uống nước cho thiên hạ biết mình có xe hơi chơi. Nghi ngờ quá,
hổng biết trong ba bạn có bạn nào để ý cô bán nước mía không mà cố tình làm
dáng dữ vậy ha. Uống xong trở ra, đề hoài sao xe không nổ. Xe cộ kiểu gì kỳ cục
vậy cà. Một lần, hai lần, ba lần rồi bốn lần. Vặn qua vặn lại, lắc tới lắc lui
một hồi mà cái xe nhứt định không nổ máy. Không nổ máy trêu ngươi đã đành, mà lại
còn… gãy luôn chìa khóa xe. Thiệt tình là chịu cảnh đọa đày, họa vô đơn chí mà.
Ba bạn đổ mồ hôi như tắm. Ngồi trong xe nóng cũng có mà sợ quá mặt xanh như đít
nhái cũng có.
Cuối cùng chỉ còn có một cách duy nhứt làm được là Trắc
phải đi bộ xuống gara Ngọc Huệ, trình bày nguyên nhân sự việc để ông chủ gara cho
thợ lên sửa chữa. Thiệt hại cái túi tiền đã đành mà còn bị thầy Hiệp sĩ mắng
cho một trận như tát nước vô mặt về tội … ngu. Thiệt là không có cái dại nào giống
cái dại nào.
Năm đó lớp trưởng Bình linh có một
chuyện tình học trò nho nhỏ. Lớp Trái cây mới vô có em gái mũm mĩm xinh xinh.
Tuy học lớp 6 nhưng em hơi cứng tuổi hơn các bạn cùng lớp. Em có khả năng văn
chương, làm thơ đăng trên bích báo trường. Những người có tâm hồn thơ thẩn thường
hay mơ mộng, nên em cũng hay đá lông nheo với anh trưởng lớp Cây. Anh Bình linh
cũng thấy em gái dễ thương gớm, chắc trái tim cũng rung rinh lên rung rinh xuống.
Nhưng nói gì thì nói, cả hai còn trong cái tuổi hỉ mũi chưa sạch, để ý một chút
cho vui thôi, chớ mà lạng quạng chắc mấy ông bà già vác chổi rượt chạy xì khói.
Một ngày cuối năm học, cả lớp rủ nhau lên thành phố đá chơi (nghĩa là cái bãi
đá sau chùa Thiên Chơn đó – là cái tên mà ông Cố vấn Mỹ dạy cho lớp hồi năm
xưa: Rock city), em lớp Trái cây cũng được mời theo dự picnic của lớp (lớp trưởng
oai chưa, muốn mời ai thì mời – đố đứa nào dám mỏ nhọn nhen). Tan tiệc, để cám
ơn sự quan tâm của anh Bình linh, cám ơn sự đồng cảm sâu sắc của lớp, và nhất
là để cảm ơn cái sự cung cấp năng lượng nhiệt tình và miễn phí của các anh chị
lớp Cây, em lớp Trái cây liền ngâm một bài thơ tặng cả lớp. Riêng tặng anh Bình
linh một chiếc khăn tay tự em sản xuất, để anh luôn nhớ tới em mỗi lúc sổ mũi
và đặc biệt để dành anh lau nước miếng mỗi lần sắp ăn sáng. Thiệt là cảm động
quá chừng, giống y hệt tuồng cải lương Tô Ánh Nguyệt.
4. LỚP HOA LỚN.
– LỚP 9.
Năm lớp 9 có chuyện
cười muốn chết. Là một ngày tới phiên lớp trực sân trường mà không ai chịu làm.
Đùn đẩy qua lại tới lúc vô lớp. Bữa đó Hiệp sĩ ngứa mình, dòm cái sân dơ òm nổi
cơn thịnh nộ lôi hết cả lớp ra trảm. Vậy là các cô hoa xinh đẹp lếch thếch ra cột
cờ qùy vòng tròn xung quanh phơi nắng, ngó thiệt là sướng con mắt dữ a.
Người dạy môn Quốc
văn năm nay là thầy Gô tích. Thầy không đẹp trai chút nào, giảng cũng không quá
hay nhưng mà hiền lắm. Mấy đứa trong lớp nghịch ngợm hay khoái giả bộ cái tướng
đi của thầy: Chậm chạp, đủng đỉnh. Không hiểu thày có biết không, hay biết mà
làm ngơ không thèm nói.
Năm đó, lớp Hoa đã
là lớp 9. Có nghĩa là cũng hơi lớn rồi, tập tọe để ý nhau rồi chớ hổng phải
chơi. Nên cái màn liệng giấy qua lại nhau tất nhiên phải xảy ra chớ. Cái chuyện
này ai đi học mà không có. Những mẩu giấy nho nhỏ mang thông điệp ngớ ngẩn
nhưng cả người gởi lẫn người nhận đều ngầm hiểu nó mang một sứ mệnh quan trọng
nào đó. Có khi chỉ là vài câu hỏi thăm, cũng có khi một câu trách móc ởm ờ, mà
cũng có khi là một lời nhắn nhủ dịu dàng.
Bình thường thầy mắt
nhắm mắt mở làm ngơ, xui sao bữa đó có đứa chọi kiểu gì trúng ngay vai thầy. Vậy
là thầy nhặt lên, đọc liền, giống như đọc một trong những lá thư tình hay nhứt
thế giới. Bắt đầu là bài giảng à nha, không phải bài giảng Kim văn hay Cổ văn
đâu. Bài giảng về sự yêu sớm và những bất cập trong chuyện yêu ở lứa tuổi học
trò. Cả lớp im thin thít nghe thầy mắng mỏ. Nào là còn nhỏ mà không lo học lo
hành. Nào là cơm cha áo mẹ công thầy. Nào là yêu sớm thì còn đầu óc tâm trí đâu
mà học.
Nhưng có một câu
trong những câu của thầy mắng, mấy mươi năm sau lớp Hoa mới thấy linh ứng vô
cùng. Thầy nói:
- Tôi nói cho biết
mấy em còn trẻ lắm, không lo tận dụng thời gian để học, mai mốt này ra đời khổ
thân mấy em chớ ai. XÃ HỘI NÀY RỒI MAI MỐT ĐẠP XÍCH LÔ, PHU KHUÂN VÁC CŨNG PHẢI
CÓ TÚ TÀI.
Hồi đó nghe thầy
nói đứa nào cũng tủm tỉm cười, nghĩ thầy lại sử dụng phương pháp ngoa ngữ trong
văn chương. Ai có ngờ đâu mấy mươi năm sau đã thành sự thật. Ngày hôm nay, đi
ra đường thử coi, số người đạp xích lô với bốc vác mà có trong tay cái bằng tú
tài (tốt nghiệp THPT) còn nhiều hơn quân Nguyên.
La một hồi hết cơn
giận rồi thầy trò lại vui vẻ nói cười với nhau. Nhân thể anh Hoa Cát đằng mới hỏi
thăm thầy hồi xưa có mối tình đầu vào năm lớp mấy. Cả lớp ai cũng trông chờ thầy
nói vào cỡ lớp mười hai hay đại học gì đó. Tại vì nghe thầy thuyết giáo dữ dội
quá mà. Mấy chị còn thì thầm nhan sắc thầy hơi kém thế này thì chắc xong đại học
ra rồi mới có mối tình đầu vắt vai. Ai dè câu trả lời của thầy làm học trò tá hỏa:
Lớp 6.
Ôi! Cả lớp cười như
không còn gì để mất, mấy chị gục xuống bàn cười chảy cả nước mắt. Nhưng thầy ..
đúng là thầy mà. Thầy nói gọn hơ:
- Chính vì tôi đã
phạm sai lầm là yêu sớm nên tôi lấy kinh nghiệm của người đi trước mà dạy dỗ
các em tránh xa sai lầm đó.
Kết luận: Chết với
thầy luôn á. Đúng là Không thầy đố mày làm nên.
Hoa Lưu ly và hoa
Tường vi là hai chị em ruột. Đặc biệt của cặp chị em này là cùng nổi danh nhứt
quận. Nói tới đây chắc chắc 90% cả trường
biết hết rồi. Vì ngoài xinh đẹp, duyên dáng, hát hay, học giỏi, hai chị còn là
tiểu thơ đài cát nữa. Hai chị là con gái cưng của ông Thiếu tá Phó quận mà. Ông
này năm sau được lên lon, cũng lên luôn chức, trở thành Quận trưởng. Vậy mới
nói là hai chị em nhà này được trời ưu đãi từ đầu tới chưn luôn.
Không phải nói xạo
đâu ha. Chuyện hai chị em nhà này thì cả trường còn ai không biết nữa. Chị hoa
Lưu ly ngoài chuyện học giỏi, còn là hoa khôi của lớp. Mà có khi còn là hoa
khôi của trường nữa không biết chừng. Da trắng nõn nà, cao ráo cân đối và cái
nét mặt mỏng mày hay hạt của chị làm rung rinh rất nhiều trái tim thanh niên của
quận. Nhưng mà xem ra không mấy ai dám bạo gan níu cánh phượng hoàng đâu, chị
hoàn hảo quá mà.
Nếu như chị hoa Lưu
ly sáng ngời ngời thì chị hoa Tường vi hơi kém hơn một chút. Mặt chị bầu bĩnh
và đôi mắt to tròn, tạo nên một khuôn mặt táo bạo nghịch ngợm. Và chị rất
duyên, một cái duyên dáng làm người ta liên tưởng tới các nữ danh hài trên sân
khấu. Nhưng chị trẻ hơn, đẹp hơn họ và chắc ăn là học giỏi hơn họ. Thấy không.
Đã nói hai chị em này được trời đất ưu đãi đủ mọi điều.
Chị hoa Anh đào và
Lưu ly ngồi cùng nhau. Cả hai chị đều học giỏi (tất nhiên không bằng chị Nguyệt
quế rồi) nhưng chị Anh đào kém nhan sắc hơn chút. Chị cũng rất duyên dáng và hoạt
bát như các MC thời bây giờ, đối đáp xử lý tình huống nhanh nhạy lắm. Một hôm
trong giờ nhạc của thầy 008, (nhiều chuyện thêm chút là thầy rất … để ý chị hoa
Lưu ly), cả lớp làm bài tập nhạc.
Tất nhiên, nhạc ở
trình độ trung học đệ nhứt cấp mỗi tuần học một giờ mà hát hò là chủ yếu, thì
bài tập chỉ đến mức độ cung hay nhịp thôi chớ đâu cao xa gì. Nên hầu như cả lớp
ai cũng làm được. Mà chị Lưu ly và chị Anh đào lại làm giống hệt nhau (Nghi hai
bà này làm chung quá). Vậy mà kết quả chị Lưu ly 20 điểm còn chị Anh đào chỉ có
16 điểm. Kết luận: Người đẹp bao giờ cũng có lợi thế hơn.
Chị Anh đào không bằng
lòng. Bằng lòng sao được, hai bài giống y như nhau mà chênh lệch gì dữ vậy chớ,
thà rằng đứa 20 đứa 19 còn cho qua. Vậy là chị xách luôn hai bài lên kiện thầy.
Thầy không nói không rằng ghi thẳng vô bài của chị hoa Anh đào: Con gái mà viết chữ kiểu Phăng te zi (fantaisie). Hết biết thầy luôn, kiểm tra nhạc
hay kiểm tra vở sạch chữ đẹp vậy hổng biết.
Kết luận tiếp: Đừng bao giờ cãi thầy, thầy đã nói đúng
là phải đúng mờ.
Để chứng minh rằng câu kết luận ở trên là đúng (trời
ơi kỳ zậy? người ta làm Hình học thì chứng minh xong mới kết luận) chị Nguyệt
quế kể lại câu chuyện này.
Có lần giờ Toán, thầy Hiệp sĩ kiểm tra bài tứ giác nội
tiếp, ra một đề hóc búa nên cả lớp không ai làm được, sau cùng thầy gọi chị.
Tin tưởng vào sức học của mình, chị lên bảng giải rẹt rẹt. Vậy mà thầy không chấp nhận, bắt cả
lớp quỳ gối thẳng cẳng. Trước khi ra khỏi lớp còn hăm he đi uống nước trở vô thấy
đứa nào không quỳ là cho ăn roi mây tét đít.
Học trò lớp Hoa hiền thiệt là hiền, thầy biểu quỳ là
răm rắp quỳ liền. không hề dám hó hé câu nào, cũng không dám trao đổi sau lưng
thầy coi thầy nói có đúng không. Ngay cả chị Nguyệt quế biết mình không sai mà cũng
quỳ gối ngoan ngoãn như mọi người, làm thầy Hiệp sĩ khoái chí, đi giang hồ đã đời
về tới thấy lớp Hoa quỳ thẳng lưng như linh hồn tượng đá liền khen lớp này
ngoan nức nở.
Thấy chưa. Hễ thầy nói đúng là phải đúng.
Tổng kết
4 năm học ở trường THBC Định Quán
69 – 70
|
70 – 71
|
71 – 72
|
72 – 73
|
|
GV Hdẫn
|
Đinh Diệu Thu
|
Đỗ Cao Thạnh
|
Nguyễn T Diệp
|
Chế Nhân Hòa
|
Việt văn
|
Đặng T Hg Huệ
|
Đặng T Hg Huệ
|
Trần Văn Lý
|
Vũ Đình Thanh
|
Công dân
|
Đinh Diệu Thu
|
Đinh Diệu Thu
|
Ng Văn Năng
|
Ng Văn Năng
|
Sử địa
|
Đinh Diệu Thu
|
Đinh Diệu Thu
|
Phạm V Quốc
|
Vũ Đình Thanh
|
Sinh ngữ
|
N Trọng Khoan
|
Nguyễn T Diệp
|
Nguyễn T Diệp
|
Chế Nhân Hòa
|
Toán
|
Bùi Văn Tuấn
|
Đỗ Cao Thạnh
|
Phạm V Quốc
|
Phạm V Quốc
|
Hóa
|
Bùi Văn Tuấn
|
Phạm V Quốc
|
Ng Hiếu Tình
|
Phạm V Quốc
|
Vạn vật
|
Đinh Diệu Thu
|
Đinh Diệu Thu
|
Ng Văn Năng
|
Ng Văn Năng
|
Họa – Nhạc
|
Đinh Diệu Thu
|
Đỗ Cao Thạnh
|
Nguyễn T Diệp
|
Chế Nhân Hòa
|
Niên học
73 – 74
1. CHUYỆN
LỚP HOA NHỎ
Lớp Hoa lớn rời trường chuyển qua đệ nhị cấp, đàn em chân
ướt chân ráo mới vô lượm liền cái tên hoa cho đẹp mặt đẹp mày. Có điều hoa lớp
này tên ngắn gọn cho nó … nhẹ. Mà thường thì mấy hoa tên một chữ rất chi là nổi
tiếng trên thị trường hoa: hoa Mai, hoa Hồng, hoa Lan, hoa Cúc, hoa Quỳnh, hoa
Sim, hoa Mua, hoa Huệ, hoa Sen, hoa Sứ (Đại), ôi tùm lum nhiều không kể xiết.
Nếu như đã nói là mỗi lớp có đặc điểm riêng, kể ở khúc
trước rồi; thì lớp hoa nhỏ này cũng rất là không hề thua anh kém chị chút nào,
cũng đủ mọi trò nghịch ngợm như tất cả nhất quỷ nhì ma thứ ba cái gì đó. Chỉ
khác chút là trong khi lớp trái cây âm thịnh dương suy thì lớp này ngược lại:
con trai làm bá chủ. Vậy đó.
Nói cho dữ dằn vậy chớ hình như truyền thống của cái trường
này là lớp nào cũng sợ thầy Hiệu trưởng (mấy lớp anh chị kêu ổng là Hiệp sĩ mờ).
Tụi con nít mới vô thấy Hiệp sĩ còn sợ hơn. Nhứt là nghe giang hồ đồn đại năm
ngoái thầy đương cởi con ngựa bốn cẳng đi trên đường bắt gặp anh Nho lơn tơn áo
bỏ ra ngoài dạo phố, liền đè đầu anh quỳ gối ngay trên xa lộ không đèn. Nghe
đâu anh Nho khóc hết ba trăm sáu mươi lăm giọt lệ đài trang mới được Hiệp sĩ
cho đứng lên. Nghe đồn nó vậy, hổng biết thiệt hông chớ tụi con nít này sợ muốn
chết, tại vì đứa nào cũng khoái… bỏ áo ra ngoài cho mát hết mà.
Nên buổi học nào cũng có đứa lấm lét đi trên đường ngó
lui ngó tới, hễ thấy chiến mã của thầy tung vó từ xa thì hè nhau chạy trốn vô mấy
nhà gần gần đó, chờ thầy đi mới cười hí hí chui ra. Sáng, trưa, mưa nắng gì
cũng vậy hết. Cái này bạn hoa Mua còn nhớ, nhắc hoài.
Bạn hoa Giấy thì lại nhớ hình ảnh thầy Hiệu trưởng vừa giảng
bài vừa lấy tay vê vê … đất (kêu bằng cái gì ta? Ghét? hờm?) như kiểu Tế Công
chiêu thuốc Thân thối trần nhãn hoàn vậy. Nhưng Tế Công thì vê thuốc xong nhét
vô miệng người bệnh còn thầy thì búng tay cái trót. Vậy là cái viên thuốc của
thầy bay về nơi xa lắm (may quá – nếu không chắc có đứa hy sinh).
Bạn hoa Sen lại nhớ hình ảnh cô Tóc ngắn bụng to như cái
trống, đứng trên bục giảng bài vì hổng có ai thay cô. Mấy bạn mình còn nhỏ, thấy
cô thương quá mà đâu biết làm sao, thôi thì cố gắng bảo nhau ngoan chút cho cô
đỡ khổ.
Ngoan chút là ngoan với cô Tóc ngắn thôi, tất cả vì con
em chúng ta mà. Nhưng ở giờ thầy cô khác thì xin đi nhen. Học trò mà hổng nghịch
ngợm thì mất đi cái danh tiếng nhứt qủy nhì ma à? Làm gì có. Nên hễ vô giờ khác
thì mấy bạn hoa Đại, hoa Súng, hoa Nghệ, hoa Nhái xúm nhau… giựt tóc, nhéo tai
mấy bạn gái. Dã man chưa? Làm cho mấy bạn hoa Hồng, hoa Lan, hoa Mai, hoa Huệ
căm thù chất ngất mà chẳng dám làm gì. Đã nói rồi, lớp này con trai làm chủ.
Spam chút. Nhìn theo chiều hướng khác là mang tính bạo hành nữ giới. Spam thêm
chút nữa. Con trai lớp này chả biết thương hương tiếc ngọc là gì. Lớn thêm vài
năm nữa thế nào trời cũng hành tụi này đi theo nịnh nọt phụ nữ cho biết thế nào
là lễ độ. Đã nói chạy trời không khỏi nắng mà.
Thế là một hôm bạn hoa Đại đang nhổ tóc bạn hoa Mai, bị
thầy Ria mép bắt gặp, thầy liền tức sùi bọt mép, kéo bạn hoa Đại lên quất cho 5
cây vô đít. Thấy hông? Trời chưa nắng mà lươn đã mọc rồi. Từ hôm đó, tầng suất
nhéo tai, giật tóc của tụi anti galang này lùi xuống. Bọn nó chuyển qua cột tà
áo dài. Dễ ghét hông? Cột kiểu đó bước đi là làm cái rẹt liền. Mấy bạn hoa nữ hiền quá đi, để cho bọn hoa nam
này làm mưa làm gió, bày mấy cái chuyện dã man như con ngan. Đề nghị lên lớp
trái cây mà học mấy chị kia kìa.
Quán bi a gần trường cũng là chỗ mấy em hoa nam học theo
đàn anh, tá túc thường xuyên ở đó. Thầy Hiệu trưởng không màng mệt mõi, dong ruỗi
đường xa đuổi theo truy sát bọn nhãi ranh này. Diệt từ trong trứng nước mà, như
người ta diệt lăng quăng chống sốt xuất huyết vậy. Tụi này nhanh chưn lẹ cẳng chạy
tốc ra cửa sau, chui qua phía bên chùa Cao đài. Em đố thầy dám vô đây đó. Công
xúc tôn giáo tội lớn lắm nghen.
Bọn tỵ nạn chính trị - xí quên Quốc trị - núp phía sau
trường, nép mình bên cửa sổ, chờ hễ thầy cô mà quay đi thì trèo vô học tiếp. Nhờ
một mớ rađa nội ứng trong lớp (nay mày - mai tao mà) nên ra vô trót lọt, chưa bị
bắt lần nào.
Ghi chú: Chuyện bây giờ mới kể. Xin thầy bỏ qua.
2. LỚP TRÁI CÂY – LỚP 7
Năm nay lên một lớp, nâng cấp lên
một lớp là tất cả mọi thành viên trong lớp trái cây đều cao hơn, đẹp trai hơn,
điệu đàng hơn, khôn ngoan hơn, cáo già hơn. Nói chung cái gì cũng hơn năm ngoái
hết á.
Một số bạn năm nay nghỉ học, như
Đào chẳng hạn, như Nhãn chẳng hạn. Biết sao bây giờ, nghe tuồng cải lương nói
tan rồi hợp hợp rồi tan mà. Nói gì thì nói, tới bây giờ thì học trò của trường
Bán công Định Quán đã nhìn thấy đặc điểm của mỗi lớp rõ ràng quá rồi. Thí dụ
như lớp Trái cây ngoại mấy anh chị ngoan ngoãn, đứng đắn đâu ra đó. Thí dụ như
lớp Hoa toàn mấy anh chị đẹp người đẹp nết, học hành chăm chỉ. Thí dụ như lớp
Cây có năng khiếu đặc biệt về thể dục thể thao, văn nghệ văn gừng. Thí dụ như lớp
Thú một lòng đoàn kết, trốn học cũng kéo hội kéo bè. Còn lớp Trái cây nội này,
hahaha, cái món nổi tiếng nhứt là quậy tưng lên, mà còn đặc biệt hơn là toàn
con gái quậy mới độc chớ, hình như người ta kêu bằng âm thịnh dương suy phải
hông hổng biết.
Năm ngoái thì có chuyện con gái cột
áo dài cô Tóc dài, mà ăn đòn thì là tụi con trai. Năm nay con gái lớp này không
thèm chơi kiểu ném đá giấu tay đó nữa, các nữ hiệp đã tuyên bố rồi: Có chơi có
chịu, liệu liệu mà chơi. Nên hôm đó bạn Na trong vai trò cán bộ trật tự của lớp,
mở sổ ra ghi tên bạn Lê về tội nói chuyện trong lớp. Thiệt tình là bạn Lê này
nhỏ con, ngồi bàn đầu nhưng mà cái miệng không lành da non (hổng phải nói xấu
đâu nhen, người ta tự nhận mà), nói lép xép léo nhéo liên tục như cái cát sét
mà gài chế độ auto vậy. Xui cái là hôm đó bạn Lê cảm thấy nực trong mình, nên
thấy bạn Na ghi tên mình liền lên tiếng phản đối, ý là bữa nay nói đâu có bằng
hôm qua đâu mà ghi tên.
Bạn Na cũng đâu có vừa, người ta
được cả lớp bầu làm Trưởng ban trật tự mà, không ghi tên hóa ra cái chức trưởng
ban đó để dành làm mắm sao chớ, vậy là cãi lại liền. Cãi qua cãi lại, cãi tới
cãi lui, cãi miết mệt quá uống hết ba bốn bình nước rồi mà cũng chẳng giải quyết
được cái mịa gì. Vậy phải quánh một trận cho nó sôi động coi. Hai nữ hiệp liền
bước ra đấu trường, vén áo dài nhét vô lưng quần (cái này kêu bằng xốc lại xiêm
y), lập tức đem kungfu tích trữ nhiều năm trong bụng ra oành tà rà vành liền.
Con gái mà đánh lộn là hay lắm
nhen. Rất chi là nhiều môn công phu chưa từng được ghi trong sách vở được đem
ra chiến đấu: túm tóc nè, tát tai nè, ghì đầu nè, ngắt nè, nhéo nè. Võ đài đang
rất là sôi động thì thầy Hiệp sĩ tới. Hai nữ hiệp dù võ công có giỏi cỡ gì cũng
phải kêu thầy bằng sư phò, nên riu ríu nằm dài lên bàn ăn mấy cây vô đít.
Vậy chớ mà đừng tưởng lớp này chỉ
có chừng đó nữ hiệp đâu, lớp người ta nhân tài nhiều như lá mùa thu đó. Nên có
lần khác nhằm giờ học môn Nữ công gia chánh của cô Tóc ngắn, mấy bạn nữ chia
nhau ra hai người một tổ thi tài. Xui xẻo sao mà hôm đó bạn Dâu và bạn Bưởi lại
được chỉ có 16 điểm. Đã buồn chưa nói thì thôi, bạn Vải và bạn Mít còn xúm lại
ghẹo, nhứt là ngó thấy nhỏ Vải nhảy cà tưng phát ghét, bạn Dâu liền chu mỏ chửi liền. Bắt đầu
từ những câu chửi rất triết lý sâu xa, dần dần mấy bạn này chia làm hai phe bốn
đứa chửi nhau như mổ khủng long, xí quên mổ bò. Cảm thấy chửi chưa đủ phê, bạn
Vải liền phóng ra một chưởng, Lập tức có người đáp trả lại liền, tiếp theo sau
bốn cô nương này liền đem nhau ra thí nghiệm võ công như phim kiếm hiệp. Tiếp tục
là mấy món nắm tóc, kéo quần, cào cấu không thua gì trong bí kíp Quỳ hoa bảo điển,
bảo đảm Đông phương bất bại mà ngó thấy cũng xỉu luôn.
Hên làm sao mà bữa đó chỉ có cô
Tóc ngắn điều hành, cô hiền quá mà thân không mang chút võ nghệ nào, thấy học
trò võ công siêu đẳng cũng ngao ngán nên không đánh mà chỉ phạt quỳ. Sau trận
quỳ đó bốn nữ hiệp bắt tay nhau làm hòa theo lệnh của sư nương (bắt tay thôi chớ
trong bụng không thèm hòa đâu nhen). Rồi hổng hiểu sao từ đó cho tới mấy chục
năm sau bốn nữ hiệp này lại đổi thù thành bạn, kết băng kết nhóm chơi thân với
nhau cho tới bây giờ.
Còn chuyện đánh lộn khác còn hy hữu
hơn, kể ra sao muốn nhảy mũi quá, tới tới lui lui toàn chuyện đánh trúng không
hà. Là cái nhóm La Ngà con gái đi học chỉ nhõn 3 đứa, mà một đứa nghỉ rồi. Còn
lại hai đứa đáng lý phải chị ngã em nâng, thanh mai trúc mã, kết bái kim lan,
dù không sinh cùng năm cùng tháng nguyện chết cùng tháng cùng giờ như trong
phim kiếm hiệp mới phải, mà hai đứa này cũng có bà con chớ phải không đâu, Táo
với Quýt mà. Vậy mà hai đứa đánh ở trường chán, tới mức leo lên xe đò còn đánh
tiếp, làm mấy bạn lơ xe mặt xanh như đít nhái. Chắc nhỏ tới lớn giờ chưa từng
thấy phụ nữ mà công lực cao siêu như vậy. Nên mới thấy ông bà mình nói đúng: Giặc
tới nhà đờn bà cũng đánh (nghĩa là nếu giặc là đàn bà thì mình cũng đừng tha
cho nó – quánh luôn). Còn nói như chị Út Tịch đồng khởi thì: Còn cái lai quần
cũng đánh. Trời ơi, cái lai còn mà cái lưng, cái đáy mất thì đánh hay chạy đây
trời.
Nói âm thịnh dương suy hoài, nghe
vậy chắc tưởng lớp này con trai hiền thiệt quá. Hổng dám đâu. Nói hiền là nói
so với con gái thôi, chớ với mấy lớp khác hả, xin lỗi nhen, lớp này dư sức bóp
kèn qua mặt vù vù luôn. Không tin kể nghe nè.
Cái sân trường phía trước cỏ mọc
um sùm, mùa mưa còn có mấy cái ao nhỏ nhỏ, ếch nhái ca hát thấu trời. Xung
quanh mấy cái ao đó thi thoảng có một loại cây gây ngứa kinh dị: Cây mắt mèo.
Chuyện bắt đầu từ một hôm giờ của cô Tóc ngắn. Không biết mắt mèo ai trét tùm
lum mà học trò gãi, cô giáo cũng gãi. Lớn chuyện rồi nhen. Hồi nào tới giờ mấy
lớp khác chỉ biết hò reo vang trời chớ có ai dám ăn chơi kiểu này đâu nà.
Thầy Hiệu trưởng xuất hiện trong
một tư thế rất hiệp sĩ, cứu khổn phò nguy mà. Sau khi cô - trò sử dụng vài
phương pháp gia truyền để giảm ngứa, thầy liền đứng ra giữa lớp nói rất dịu
dàng:
- Thôi đứa nào lỡ dại ra đây nhận,
thầy tha cho. Còn nếu để thầy điều tra được thì thầy đuổi học đó nhen.
Ánh mắt thầy nhẹ nhàng quá, giọng
nói thầy ngọt ngào quá, thái độ thầy ân cần quá, nên cuối cùng bạn Chuối bị mê
hoặc trước cái vẻ dịu dàng ôn hòa của thầy, bước ra nhận tội liền.
Trước khi có sóng thần thì biển rất
yên lặng, câu này ai đi biển đều thuộc cả. Nhưng bạn Chuối hỉ mũi chưa sạch thì
biết cái mịa gì. Thấy thầy nói tha cho nên mừng quá nhận luôn cho oai.
Ai dè thầy nói thầy tha cho không
bị đuổi học chớ đâu phải tha bỗng luôn. Cấm cãi nhen. Ai biểu xớn xác không
nghe kỹ làm chi. Mà nói thiệt, cái tội nặng như vầy mà tha bỗng thì sau này biết
dạy dỗ lớp nào được nữa đây trời. Vụ này cả lớp ai cũng đồng ý hết.
Có chuyện vui để coi rồi. Đầu
tiên thầy giở bài: Gậy ông đập lưng ông. Bắt Chuối cởi áo ra, rồi dùng bàn tay,
cườm tay chà lên những chỗ có bôi mắt mèo. Tiếp theo đó tự bôi lên khắp tấm
thân cường tráng, còn lấy cái lưng chà xuống bàn nữa. Cái này kêu bằng: Mắt mèo
ông bôi lưng ông nhá. Ngứa thôi là ngứa nhen, bạn Chuối tay bôi tay gãi lia lịa
như gà mổ thóc. Đừng có nói là chừa tới già, chỉ e rằng qua kiếp sau Chuối cũng
không dám đụng tới loài gây ngứa này nữa. Để Chuối đứng đó nhăn nhó gãi chán
chê trước bàn dân thiên hạ cho rướm máu đã đời, thầy mới kết thúc bằng một trận
đòn no cơm chán chè luôn, đau tới nỗi mà cơn ngứa cũng cắm đầu co cẳng chạy. Kết
luận: Đừng có tưởng bở nhen, cái gì cũng có giá của nó.
Năm nay nhóm La Ngà đi học cũng
giảm nhiều lắm – buổi chiều mà. Phía con gái còn có Táo với Quýt thôi. Hai đứa này nó ghiền cái món mứt dứa, kẹo
dừa của cô Tóc ngắn mà cương quyết ở lại học. Mấy đứa con trai vất vả hơn, đứa
thuê nhà, đứa ở nhờ mà cũng có đứa ráng đi đi về về, Xoài thí dụ.
Nhiều và rất nhiều năm sau này. Mỗi
khi nhắc lại chuyện trường lớp cũ, Xoài luôn nhắc đi nhắc lại rằng cô Tóc ngắn
là người thầy mà nó thương yêu kính trọng nhất, và nó kết luận bằng một câu hát
của trẻ con: Khi đến trường cô giáo như mẹ hiền. Tất nhiên tình cảm của nó đối
với cô phải nhiều, nhiều lắm nó mới dám nói như vậy.
Xoài kể rằng năm đó cực lắm, đi học
về bữa sớm bữa trễ, bữa có xe bữa chẳng có xe. Nhiều, nhiều lắm, rất nhiều lần
Xoài với Ổi, Khế đứng chờ hoài không có xe về, trời thì mỗi lúc một tối, bọn trẻ
con ủ rũ như mèo gặp mưa. Và cô Tóc ngắn cũng đã nhiều lần gọi bọn trẻ vào nhà,
ngôi nhà tuy bé nhỏ nhưng ấm cúng của cô đã mang lại cho bọn trẻ những bữa cơm
nóng hổi, những phút giây tắm táp thỏa thuê, những giấc ngủ êm đềm không mộng mị.
Đâu phải chỉ có thế, chính những sự chu đáo và ân cần của cô đối với học trò đã
khắc nên hình tượng người thầy nhân hậu trong lòng bọn trẻ, hằn đậm một ký ức học
trò thực sự mãnh liệt, để suốt mấy mươi năm sau này, không ai có thể làm mờ đi
hình ảnh cô giáo - mẹ hiền trong trái tim Xoài.
Tô thêm một chút về hình ảnh của
cô Tóc ngắn. Là một trong nhóm giáo viên không hay “nựng” học trò. Thường thì
cô chỉ trách mắng hoặc phạt quỳ gối là cùng. Nhưng hình ảnh của cô lại rất đậm
đà đối với nhóm học sinh ở La Ngà, 107 trong thời điểm đó.
Nói rồi, thời chiến tranh thường
hay xảy ra đắp mô, hoặc nổ súng trên đường làm gián đoạn lưu thông. Khổ thân bọn
trẻ thời đó, có đứa băng rừng theo đường tắt đi học, có đứa nhịn đói nhịn khát
chờ tới khi đường sá yên tĩnh mới lên xe về.
Nhà cô ở gần trường. Buổi trưa
nghe ồn ào vác cây roi ra coi thử. Thấy học sinh lô nhô láo nháo tranh nhau kể
lể, cô thương quá dắt về nhà nấu cơm cho ăn. Không chỉ một lần đâu. Đã nhiều lần
thùng gạo nhà cô vơi đi vì mấy cái bụng của tụi ăn chưa no lo chưa tới này, mà
nhà cô thì có giàu có gì. Chiến tranh, nguồn gốc của những nghiệt ngã, của những
mất mát, bức bối, đau khổ và nước mắt. Nhưng từ những nghiệt ngã đó, người ta gần
gũi với nhau hơn, thương yêu, cảm thông và độ lượng hơn: Hoạn nạn mới biết cạn
biết sâu mà. Ông bà mình nói rồi.
Bát cơm Phiếu mẫu – đáng giá ngàn
vàng. Hàn Tín thời Hán có nói như vậy. Tin rằng, nếu những học sinh nào đã từng
ăn cơm nhà cô trong hoàn cảnh đó. Đọc những giòng này sẽ giật mình nhớ lại hình
ảnh người thầy nhân hậu từng đưa tay dắt díu học trò vào nhà chăm sóc thương
yêu. Hãy nhớ đến tấm lòng cô để tri ân trước khi quá muộn. Thời gian chẳng đợi
chờ ai bao giờ.
3. LỚP
THÚ – LỚP 8
Năm nay bọn lớp Thú lên lớp 8, có sự thay đổi chút
xíu là lớp chuyển qua học buổi chiều. Ở Định Quán và 115 thì không có gì nói hết,
sáng chiều gì cũng giống nhau. Nhưng với tụi La Ngà thì mới rắc rối, vì đã nói
rồi đường xe chạy chỉ 4 giờ chiều là vắng ngắt, ai cũng sợ phía Cách mạng đi ra
chận xe nên không thấy bóng chiếc nào. Còn chuyến cuối cùng của xe Đức Hòa là
lúc 3 giờ chiều. Vậy là hết.
Hồi năm đầu tiên có quy ước học trò lớp 6 và lớp 9
buổi sáng, lớp 7 và 8 buổi chiều. Nhưng qua năm sau thấy lớp 9 có một hai anh
chị ở La Ngà thôi, trong khi đó lớp 7 còn cả chục có đầu nên thầy Hiệp sĩ lại để
cho tụi nhỏ đi học buổi sáng. Thiệt là thầy thương tụi La Ngà quá chừng. Vậy mà
năm nay phải chuyển qua buổi chiều, vì lớp 6 mới vô dân La Ngà còn đông hơn của
lớp 8.
Vậy là bắt đầu sự phân rã trong nhóm La Ngà, một số
có người quen ở Định Quán thì khăn gói lên ở nhờ, cả tuần mới về nhà. Một số
chuyển qua trường khác, còn lại thì … nghỉ cho rồi. Bướm và Ong ruồi lên ở nhờ
nhà người quen đi học tiếp. Sâu biết thân phận mình, lên Văn phòng rút hồ sơ
chuyển trường. Thầy Hiệp sĩ băn khoăn:
- Hay là thầy ưu tiên cho em học tới 4 giờ rồi về.
Sâu cảm động lắm nhưng nó nghĩ học kiểu đó chắc vài
tháng có nước cầm đèn đỏ chạy theo đuôi cả lớp vẫy vẫy quá. Nên nó cám ơn thầy
chớ không đổi ý định. Trước khi đi nó còn làm một công việc không biết nên gọi
là đúng hay sai mà theo lời yêu cầu của thầy Hiệp sĩ, mãi hơn ba mươi năm sau mới
kể lại.
Đó là một năng khiếu đặc biệt mà Sâu ít để lộ ra, trừ
vài đứa bạn thân thiệt là thân, tại vì má nó dặn đi dặn lại không được để cho
người ta biết, dễ vô tù lắm a. Vậy mà không hiểu sao đứa nào théc méc tới thầy,
nên hôm đó thầy Hiệu trưởng nói thật với nó là hồ sơ của nó chưa thể rút được nếu
như nó không bằng lòng giúp nhà trường.
Chẳng là thầy Gô tích bị bắt quân dịch bất ngờ quá,
nên còn rất nhiều bảng thành tích biểu thầy chưa làm xong. Ở mấy lớp khác là
môn văn còn lớp Thú là phần hướng dẫn lớp. Mà tên tuổi và chữ ký của thầy đã
đăng ký mẫu dưới Tỉnh rồi, bây giờ không lẽ ôm đống hồ sơ đó ra Vùng 1 hay Vùng
2 kiếm thầy. Sau cùng là Sâu ngồi chính giữa, thầy Hiệp sĩ và cô Tóc ngắn mỗi
người một bên ôm đống thành tích biểu còn chưa kịp phê, mạnh tay phê vào đó, rồi
chuyển cho Sâu … ký. Dĩ nhiên là ký tên thầy Gô tích chớ đâu phải tên Sâu.
Nhưng năng khiếu đặc biệt của Sâu là chỉ cần nhìn chữ ký mẫu, nháp thử vài lần
là ký giống y hệt. Nên cuối cùng mọi hồ sơ cũng hoàn thành tốt đẹp, Anh chị
nào, bạn nào không tin cứ mở lại thành tích biểu mà coi. Với lớp Thú là ở mục
hướng dẫn lớp còn các lớp khác là ở môn Quốc văn. Sẽ có rất nhiều (không phải tất
cả đâu) thành tích biểu viết tên thầy Gô tích nhưng nét chữ phê là của Cô Tóc
ngắn hoặc thầy Hiệp sĩ. Kết luận: Biết càng nhiều làm càng cực chớ được cái
quái gì.
Sau đó Sâu chuyển trường, nó muốn thoát ra cái kiếp
con sâu lủn cũn xấu xí, chắp cánh thành cô chim sâu điệu đàng. Chuyển đột ngột
không có cơ hội gặp lại bạn bè, nên thiệt
tình không biết có ai còn nhớ tới mình không, hoặc có ai vì mình mà ngâm nga
"Cải vàng trong nắng nao nao,
Chiều nay có kẻ nghẹn
ngào nhớ ai…”
Chắc thế
nào cũng có, ít nhứt là một người, ông Trung sĩ Tích chủ căntin chuyên bán siro
đá nhận chớ còn ai nữa. Khách quen mờ.
Cuộc đời
là một vở kịch và mỗi người là một diễn viên, Shakespeare nói rồi. Có người mua
tất có người bán. Có người sinh ra thì phải có người chết đi. Có người chuyển
qua trường khác thì cũng có người ở trường khác chuyển tới. Kiểu nó vậy mà. Năm
nay bọn La Ngà hầu hết chuyển đi thì lớp Thú lại đón nhận thêm một số bạn nơi
khác về. Ngựa vằn chẳng hạn, Cá sấu chẳng hạn, cặp bạn hiền Sói – Cáo chẳng hạn,
Dê con, Cánh cụt chẳng hạn. Nghĩ cho cùng vậy mới vui, chớ để nhìn mấy cái mặt
cũ tới tới lui lui hoài cũng mất đi phần thú vị.
Ngựa
vằn trước học ở Thủ Đức, hè năm 73 mới lọ
mọ chuyển về trường này, chắc là về ở chung với ba má. Mới đầu buồn lắm a, củ rủ
cù rù không ngó ngàng gì tới ai, tối ngày chỉ đi chung với hai đứa ngồi cùng
bàn: Cánh cụt và Rùa. Ba đứa còn ở chung một xóm nữa.
Ngồi
bàn sau lưng Ngựa vằn là Cá. Cá với Tê giác mập, Chích chòe là bộ ba quậy nhứt
lớp, hay gây sự đánh lộn đánh lạo tùm lum. Không biết ngứa mắt cách nào mà Cá
thường hay cú và nhấn đầu Rùa. Một lần, hai lần rồi nhiều lần, Ngựa vằn nóng mắt
quay lại lườm một phát dài xoạt.
Vậy
là có chuyện hay để coi rồi nha, mấy bạn choai choai tuổi này chỉ mong có dịp
được khoe mẽ thôi. Giờ ra chơi hai chiến sĩ oành tà rà vành một trận, Ngựa vằn
nhỉnh hơn, quánh Cá méo mặt. Cá không ăn hiếp ma mới được, tức lắm hẹn ngày tái
nạm, à quên tái ngộ.
Quân
tử báo thù mười năm chưa muộn, chắc vì Cá chưa được làm quân tử nên mới đầu giờ
bữa sau là đã dắt theo một đội quân lão thành còn trang bị mấy cây đả cẩu bỗng.
Trưởng lão tám túi bước vô lớp, hùng hổ:
-
Thằng nào gây sự đánh em tao?
Không
có cách nào khác hơn việc Ngựa vằn anh dũng bước ra. Thủ lĩnh Lương Sơn Bạc ớ
người khi nhìn thấy xuất hiện một thằng nhỏ con ốm nhách, chàng hỏi:
-
Mày nhỏ con vậy sao dám đánh người khác, không sợ mang đầu máu về sao?
Ngựa
vằn kể hết đầu đuôi câu chuyện. Cá đứng kế bên, hấm hàm kiêu ngạo. Hai tên cùng
chắc mẫm chuyến này long tranh hổ đấu.
Tiếc
nỗi nhóm Lương Sơn Bạc này có thủ lĩnh cũng gọi là chút nghĩa khí giang hồ, thấy
Ngựa vằn còn con nít quá nên không thèm ra tay. Dao giết trâu không để mổ gà.
Giang hồ thủ lĩnh nói vậy. Chỉ là có một yên hùng lợi dụng lúc Ngựa vằn đang
phân trần thì đánh hôi vô mặt một cái. Mãnh hổ cũng còn nan địch quần hồ nữa là
Ngựa vằn mới nhổ giò thì làm sao dám ngo ngoe trong vùng vây trùng điệp. Giang
hồ thủ lĩnh thấy vậy nên chỉ nói vài câu cảnh cáo chút xíu rồi kéo quân đi. Thiệt
là ngưỡng mộ quá, vậy mới là thủ lĩnh chớ, ai người lớn đi đánh con nít bao giờ,
nhưng làm mất một cơ hội cho tụi lớp Thú coi đấu võ đài.
Vậy
mà thầy Hiệp sĩ kêu lên Văn phòng, không hỏi nguyên cớ quánh dằn mặt liền một bạt
tai. Giận ghê luôn. Nhưng thôi, dù sao mình cũng là học trò. Không nên vì chuyện
này làm trò cười cho tên Cá hung hăng kia. Ngựa vằn nghĩ vậy.
Năm đó
thầy Hiệp sĩ rất khoái tổ chức cái màn sinh hoạt, thường tổ chức vào chiều thứ
bảy. Chắc thầy thấy mấy đứa học buổi chiều thiệt thòi cái vụ đi chơi nên thầy
muốn cho tụi nó đỡ tủi thân. Lâu lâu thầy cho tập hợp trong cái phòng hằm bà lằng
bên trái, chỗ mà vừa làm bích báo vừa chơi bóng bàn. Tụ họp lại hò hét, hát xướng ba xí ba tú một lát cho vui. Tội nghiệp thầy
ghê, vừa lo cho tụi con nít học vừa lo cho chơi. Có bữa thầy ra câu đố, thầy đố
đứa nào đối được câu thầy ra thì thầy thưởng, vế đối là Đức quốc Hít le.
Lớp nào
lớp nấy im re, nhưng mà Vịt thì mở cờ trong bụng. Câu này hồi lớp 6 thầy Hội đồng
có lần kể trên lớp, nhưng coi bộ mấy đứa học cùng quên hết rồi. Thấy không ai
trả lời, Vịt giơ tay:
- Thưa
thầy, em đối lại là Nam bang Phùng Há.
Đức quốc mà đối Nam bang,
Hít le mà đối Phùng Há thì đúng rồi. Nhưng tuyệt chiêu ở chỗ là những từ tượng
hình được đối nhau chan chát: hít với phùng, le với há. Tuyệt chiêu hơn nữa là
nhóm tượng hình lại tương phản nhau: Đã hít thì không thể le, mà đã phùng thì
không thể há. Mấy câu này không phải hai thầy trò nghĩ ra nổi mà là sản phẩm của
tiền nhân để lại. Vậy mới nói phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam. Thầy Hiệu
trưởng khoái chí cười ha hả, học trò vỗ tay rầm rầm rồi thầy tặng cho Vịt món
quà bọc giấy kiếng cẩn thận, giang hồ đồn đại đó là chiếc dù giấy xinh xinh. Hổng
biết phải hông.
Bữa
khác thầy lại vô lớp, kể chuyện cho học trò cười, rồi nghĩ sao không biết biểu
tụi nó cười thi coi đứa nào cười đẹp nhứt lớp. Cái vụ này coi bộ làm khó tụi
con gái à nhen. Đâu phải là tài tử cine đâu mà muốn cười thì cười, mà còn đòi
cười đẹp, cười có duyên nữa chớ. Nên gần hết tụi con gái đều cười rất … đau khổ,
sượng ngắt như khoai mì gặp nước. Sau cùng thầy chấm được 5 đứa, nói chọn ra để
thi … cười toàn trường.
Gọi Chiền
chiện là nhân vật số 1 của lớp thiệt là không cưỡng cầu chút nào. 3 cái tiêu chuẩn để cấu thành một mẫu
thanh niên mơ ước thì nó có cả ba: Đẹp trai, con nhà giàu, học giỏi. Còn típ
thêm cái nữa là không hề kiêu căng vênh váo. Chiền chiện đã đẹp trai tới cỡ hại
dân hại nước, đã lịch sự nho nhã, đã ăn mặc bảnh bao mà ông trời còn cho nó có nụ cười như tác giả
Hoàng Cầm miêu tả trong bài thơ Bên kia sông Đuống: đẹp như mùa thu tỏa nắng.
Ai mà biết sau này nó có làm rung rinh bao nhiêu trái tim con gái không chớ rõ
ràng là năm đó nó cười đẹp quá chừng, không đẹp thì sao lại được chọn hạng nhứt
của trường chớ. Chẳng những nụ cười đẹp, cười lại duyên, lại tự nhiên, mà không
có nếp nhăn nữa. Cái vụ thi cười này về sau được leo lên bích báo đó nghe. Tự
hào chút, bạn mình đẹp trai ác ôn luôn.
Sẽ là vô
cùng thiếu sót nếu như kể chuyện về lớp Thú mà không nhắc tới các bạn ở
115. Chín mươi chín phần trăm các bạn là
người Hoa. Bên nữ thì có Quyên, Di, Sâm cầm, bên nam thì có Sư tử, Cọp, Gấu
trúc, Khỉ (khô). Chuột, Heo. Mặc dù cùng
vô học năm lớp 6 nhưng lâu nay không nhắc
nhở gì tới mấy bạn đó là vì phần đông mấy bạn này hiền quá, hiền thiệt là hiền,
hiền khô luôn.
Một chuyện rất đáng ngưỡng mộ đối với
mấy bạn này là mặc dù cách biệt ngôn ngữ nhưng mấy bạn vẫn phải dùng tiếng Việt
như mọi người. Phục thiệt là phục đó nhen, tưởng tượng giống như biểu mình ra
nước ngoài học, ghi bài, nghe giảng bằng tiếng Pháp vậy đó. Mấy bạn đi học bằng
xe đạp, đi đâu cũng đi cùng với nhau, và thường tách ra chớ ít có tham gia ba
cái chuyện lăng xăng nhố nhăng của các bạn khác. Trong mấy bạn này thì trừ bạn
Chuột luôn luôn ngồi bàn đầu vì nhỏ con; bạn Heo năm lớp 6 cũng ngồi bàn đầu,
qua năm sau lui ra một bàn, tới năm lớp 8 thì đã cao to bằng bạn Khỉ, nghĩa là
chỉ có thua ba bạn Cọp, Gấu trúc và Sư tử. Nhiều chuyện thêm chút: Bạn Heo càng
lớn càng đẹp trai.
Sư
tử cũng ở 115, bạn rất hiền lành, dù thuộc nhóm to con nhứt lớp, ăn hiếp ai mà
hổng được. Lúc đó có phong trào để tóc dài, hổng biết Sư tử có để ý ai không mà
cũng mon men để tóc giống cái bờm. Để được không bao lâu thì một bữa xui xẻo
lên trả bài bị thầy Hiệp sĩ ngó thấy. Ngứa mắt thầy xén một nhúm còn quất thêm
một cây. Sư tử buồn quá về nhà cắt luôn cái đầu ca rê, tức là đầu đinh bây giờ.
Thôi rồi tan nát một mối tình. Vậy mà bữa sau vô lớp gặp lại thầy Hiệp sĩ, thầy
khen thằng nhỏ này cắt cái đầu ngó đẹp dữ a. Phấn khởi quá nên Sư tử giữ luôn
kiểu tóc đó tới mấy chục năm sau. Chắc thấy mát mẻ, lại đỡ tốn tiền mua lược. Nhiều chuyện thêm chút, Sư tử là một trong những học
trò rất yêu thương và tôn trọng cô Tóc dài, dù bản thân cũng chả hy vọng gì
thoát khỏi cảnh đét đít hay quỳ gối ngậm viết chì. Vậy mới nói là sau mấy chục
năm, cái thành ngữ “Yêu cho roi cho vọt” của người mình không sai chút nào.
Bạn Khỉ còn tức cười hơn, có vài lần bị thầy cô đánh đòn. Thiệt
ra thì cả lớp có đứa nào mà không bị đòn
mới phục đó. Nhưng mà bạn Khỉ hờn, hờn như con gái ấy, bí xị mặt mỗi lần gặp thầy
cô, có khi cái mặt bí xị đó giữ luôn tới mấy chục năm sau không biết chừng.
Hai bạn Cọp và Gấu trúc thì lại hiền không còn gì hiền hơn.
Hiền tới nỗi ai muốn chọc ghẹo gì cũng chỉ cười tủm tỉm. Ngưỡng mộ hai bạn này
quá, có khi là không bị ăn đòn lần nào đâu.
Bạn
Sếu cũng là người Hoa nhưng giống như bạn Chào mào, nghĩa là nhà hai bạn này ở
chợ Định Quán chớ không phải ở 115. Nhà Chào mào là cái tiệm chụp hình độc nhất
ở quận này. Và Chào mào là cô bạn gái có thân mình kiểu người mẫu Demi Moore,
là qua cầu gió bay đó. Còn bạn Sếu học
giỏi lắm nha, năm ngoái làm lớp trưởng đó. Chỉ tội nghiệp tóc bạn ấy bạc trắng
ngay từ khi mới học lớp 6 nên đôi khi làm đề tài cho người khác trêu chọc. Nhớ
hồi năm lớp 7 có lần thầy Hiệp sĩ đố cả lớp là ở đây ai già nhứt, cả lớp còn đương
suy nghĩ thì thầy đã chỉ vào Sếu làm bạn ấy xấu hổ đỏ mặt. Chuyện xảy ra ở
trong lớp mà không biết ai đem đi kể tùm lum nên có lần trường tổ chức sinh hoạt,
mấy anh chị lớp trên học lại kiểu của thầy, nói ghẹo bạn Sếu. Không dè vấp phải
sự phản ứng dữ dội của lớp Thú, tụi nó đoàn kết một lòng la ó phê bình mấy anh
chị không tôn trọng bạn nó. Vậy mới thấy tụi này thương nhau từ hồi còn chút
xíu lận. Kết luận: Đừng có thấy người lớn làm gì mà bắt chước. Tụi nhỏ không
nói ra là vì tôn sư trọng đạo chớ tinh thần bầy đàn của lớp Thú rất là mãnh liệt
nhen.
Một
nhân vật gây xì căng đan ghê gớm nhứt sau này là Cáo. Thiệt ra thì Cáo đã vô học
từ năm ngoái lận, cũng đã tham gia đủ hội hát hò, trốn học, lặn sông như mọi
thành viên lớp Thú. Nhưng đó là chuyện hồi vắt mũi chưa sạch. Còn năm nay,
nghĩa là vắt mũi sạch rồi thì phải khác đi một chút.
Khởi
nguồn từ gia đình Cáo vốn gốc là một gia đình cách mạng, hay nói kiểu khác là
Việt cộng cũng được. Có sao nói vậy nhen. Ba nó ngày ngày đem thân mình ra làm
bài học lý tưởng cho con. Nhưng mà lúc đó nó còn nhỏ téo, biết cái mịa gì. Qua
năm nay lớp có thêm một nhân vật mới, chàng Sói xám từ trường khác chuyển qua.
Theo nguồn tin ABCDEFGHK gì đó không biết, thì ba Cáo nhìn ra ba Sói là bạn
cùng chí hướng, mà nghe đâu còn là cấp trên của mình nữa. Vậy là đồng thanh
tương ứng, đồng khí tương cầu; chắc chắn hai đứa nó phải chơi với nhau rồi.
Sau
khi đã kết bạn với nhau và được truyền bá tư tưởng từ hai ông bô, đôi bạn hiền
này quyết định chứng tỏ khả năng vượt trội trong lớp của mình. Đó chính là làm
cách mạng.
Học
tập tấm gương của những anh hùng cách mạng qua đồng chí chính ủy ông già. Sói
và Cáo quyết định cuối năm đó làm một cú để đời, đó là … đi thả truyền đơn. Hai
đứa nó một canh một thả, sáng sớm ngày cuối năm 74, rải trắng đường bay tung
tăng như bươm bướm. Thành quả thiệt là đáng ghi nhận.
Năm
nay cũng như năm ngoái, cô Tóc ngắn phụ trách môn Anh văn và Nữ công gia chánh.
Cũng tiếp tục cái màn nấu nấu nướng nướng ăn uống linh đình. Nhưng mà năm nay tụi
lớp Thú khôn hơn, mỗi tuần tụi nó xầm xì với nhau bàn soạn món ăn rồi nhỏng nhẻo
với cô Tóc ngắn. Cô Tóc ngắn vốn hiền lành, lại giỏi nấu ăn, mà món nào thầy
trò cũng nấu rồi cũng ăn, có khác gì đâu, nên cô ừ liền. Thành ra giờ NCGC trở
thành tiệc tối của bọn nó mỗi tuần. Vậy mới nói tụi lớp Thú có tinh thần ăn uống
từ ngày còn thò lò mũi xanh lận.
Về
dạy môn Quốc văn cho lớp Thú năm nay là thầy A.Delon. Thầy nhìn rất phong độ,
cao ráo, đẹp trai như tài tử điện ảnh Pháp Alain Delon, thường chạy
chiếc Sprint, xe này thời đó đang là mode mà. Người đẹp mà xe cũng đẹp, không
kém gì thầy Đẹp trai mấy năm trước, thiệt là đáng ngưỡng mộ nghen. Năm đó Vạc
đã trổ mã, cao lêu nghêu. Chả hiểu sao bọn thú qủy quái lại nghĩ ra chiêu trò cắp
đôi thầy với Vạc. Nhưng mà môn Quốc văn của lớp Thú này có huông. Thầy cô nào
cũng dạy không quá một niên khóa. Một ngày cuối năm học bọn học trò ngồi chờ
mõi cổ cũng không thấy thầy tới dạy, bữa sau vô lớp nghe nói thầy đã vĩnh viễn
ra đi, mà ra đi một mình không ai biết, cũng chẳng xác định được nguyên nhân
cái chết của Thầy. Kết luận: Hồng nhan bạc mệnh. Thấy hông?
Ba
đứa Yến, Chích bông và Vàng anh ở gần nhà nhau nên cũng đi học chung với nhau
luôn. Vì năm nay học buổi chiều nên cơm trưa xong là tụi nó réo nhau đi rồi. Trời
nắng chang chang mà ba con cứ tơn tơn vừa đi vừa giỡn, nhứt là Vàng Anh. Trời
phú cho nó cái miệng đanh đá mà duyên dáng không ai bằng. Nhưng nói rồi, trong
chùa còn có ông Thiện ông Ác mà. Mấy tháng đầu ba đứa đi học sớm không có chuyện
gì hết, tự nhiên sau Tết lù lù xuất hiện một nhân vật học lớp trên, tức là lớp
Cây đó. Không biết anh Cây này vô học lâu chưa mà bây giờ trưa nào cũng xuất hiện
còn sớm hơn tụi nó nữa. Kể ra lớp nào nấy học, có sao đâu. Nhưng mà trời sanh
tướng anh Cây này vô cùng bậm trợn thô kệch, mặt mũi ngầu sì, tóc tai lởm chởm,
ngó thấy phát run phát rét. Sau cái lần ba đứa đi sớm gặp anh Cây lừ lừ như Từ
giữ đền đưa cái mặt đầu gấu ra lườm tụi nó thì ba đứa phát hoảng. Đanh đá như
Vàng anh mà cũng sợ muốn rụng râu luôn chớ nói chi
tới Yến với Chích bông. Từ đó cho tới cuối năm ba đứa này đi học phải canh chừng.
Ngày nào không thấy hung thần có sẵn trong trường thì đi vô, còn hễ thấy thì
kéo nhau đi thẳng xuống nhà Ngỗng, Nhạn rồi lại hè nhau năm đứa đi tới trường.
Chắc ỷ đông cho đỡ sợ đó mà. Cuối năm mới nghe kể anh đó lai người Chu Ru, hiền
như cục đất, tối ngày không nói tới ai. Ba đứa té ngửa, hóa ra cái câu: Trông mặt
mà bắt hình dong là sai trớt quớt.
Cô
Tóc ngắn sắp sinh em bé, nên cô nhờ anh ruột, là thầy Độc thân về trường dạy
giùm. Thầy Độc thân … chưa vợ (hihi – nói đủ vốn), về cái xứ này buồn quẻo buồn
queo, nên tụi học trò hết lớp này tới lớp khác hò nhau rủ thầy đi picnic. Mà
cái quận nhỏ như cục cứt mũi, đi vòng vòng hết bãi đá tới đồi nọ đồi kia vài tuần
là cạn kiệt sức hút du lịch rồi. Thầy cũng cạn sức theo luôn. Nên thầy mới chia
ra, picnic thì đi với lớp lớn, dù sao có vô rừng gặp thú dữ thì lớp lớn còn đủ
sức mà … chạy. Lớp Thú nhỏ quá đi, gặp chuyện có nước khóc mà quỳ xuống xin tha
chớ chạy được cái gì. Vậy thì tổ chức
văn nghệ hát hò, thổi sáo đánh đàn cho nó thêm chút ion-, bọn trẻ vui mà thầy
cũng vui, khỏi lo ba cái chuyện trời ơi đất hỡi.
Có
bữa trên chùa cúng lớn lắm, thầy Độc thân dẫn theo một mớ đệ tử lớp Thú vô
chùa, hổng phải đóng vai Điệp đi tìm Lan mà chủ yếu là để ăn ké cơm chay. Tại
vì chị gái của thầy tu trong đó mà, với lại mấy ngày cúng lớn nhà chùa hay mở cửa
cho khách thập phương vô hưởng lộc. Phèo, tụi lớp Thú đương tuổi ăn tuổi lớn,
mà lại được đi với nhau vui quá, và vui nhứt là được … ăn chùa, nên đứa nào đứa
nấy ra sức thu gom vô bụng, no cành hông ngó nhau cười hí hí. Thiệt là vui quá
đi.
Quay
qua quay lại, không mấy chốc mà đã tới hè. Hè là buồn lắm đó, dù được nghỉ học ở
nhà, mấy bữa đầu khoái lắm; nhưng mà trong tâm tư của Chuột thì hè buồn muốn chết.
Nó chỉ mong mau mau tới ngày tựu trường, để tiếp tục gặp lại bạn bè, để tiếp tục
tham gia mấy cái hội nhí nhố của lớp, tiếp tục nghe tiếng thầy cô giảng bài. Được
như vậy, lỡ có bị ăn bạt tai hay đá đít cũng đáng.
4. LỚP
CÂY CỐI – LỚP 9
Năm nay là năm học cuối cùng ở đây rồi, đứa nào cũng
lớn, cũng biết sắp sửa chia tay nhau nên đối xử với nhau tình cảm lắm. Chẳng gì
thì cũng là đàn anh, đàn chị; đâu thể lăng nhăng nhí nha nhí nhố như mấy năm
trước, tụi con nít nó cười vô đầu sao. Nói cho cùng thì chỉ còn hơn 200 ngày nữa
thôi là mỗi đứa một đường, muốn gặp lại cũng khó, mà gặp lại thì biết có chuyện
gì vui như bây giờ không.
Cô Tóc ngắn năm nay sinh em bé, nên khi bụng cô tròn
như cái trống cơm dân ca đồng bằng Bắc bộ thì cô nhờ người anh tới dạy giùm
trong mấy tháng ở nhà. Anh cô là thầy Độc thân, độc thân nghĩa là chưa vợ đó.
Chưa vợ thì khỏe rồi (có nghĩa hễ có vợ thì hết khỏe). Khỏe nghĩa là có thể đi
chơi lang thang đánh đàn thổi sáo tới giờ giới nghiêm. Khỏe còn có nghĩa là có
nhiêu tiền thì xài bấy nhiêu cũng được. Khỏe còn là một nghĩa vô vàn nghiêm trọng
hơn là nếu ra đường gặp ai xinh xắn vừa mắt của mình thì có quyền đá lông nheo,
có quyền cưa cẩm, có quyền anh theo Ngọ về
gót giầy lặng lẽ đường quê mà không sợ một thế lực vĩ đại nào đàn áp, trực
tiếp hay gián tiếp, công khai hay bí mật, cấu véo sau lưng hay đập bàn đập ghế,
đập bồn đập bát.
Vậy nên thầy Độc thân chịu đi chơi lắm, mà thầy ở xa
tới biết đi chơi với ai ngoài học sinh. Mà học sinh thì lớp nào lớn nhứt, lớp
Cây chớ lớp nào. Nên lớp Cây phải hồ hởi và phấn khởi, tích cực và nhiệt huyết
nhận lấy một nhiệm vụ lớn lao to tát nghiêm trọng và cao cả đó là đưa thầy đi
chơi, để thầy khỏi buồn. Việc đó không phải nghiêm trọng và cao cả là gì?
Thầy trò kéo nhau đi dã ngoại liên miên, cứ ngày chủ nhựt là làm một chuyến
picnic cắm trại. Hết đồi này tới đồi nọ, Dankar, Nancy tùm lum. Có ngọn đồi có
cái tên rất đơn sơ, có đồi tên dân tộc, có đồi tên Mỹ, Nhựt , Đại hàn mà cũng
có đồi chẳng có cái tên nào. Kệ, đồi mà còn là ta cứ đi. Đi cho biết đó biết
đây. Ở nhà ngồi miết thành Cây thiệt tình.
Đội văn nghệ của lớp Cây thiệt là hùng hậu, hai danh
ca là Bằng lăng và Giáng hương nổi đình nổi đám quá chừng. Tiếng lành đồn xa tới
nỗi ông Đại úy cũng mời tham gia hát cho chương trình Tâm lý chiến của lính. Mà
hồi đó vùng này xôi xôi đậu đậu, kêu thì lên hát vài bản cho có theo yêu cầu
thôi chớ đâu dám tính tới chuyện lâu dài. Ai mà biết sau lưng mình là xôi hay
là đậu, lạng quạng là cái đầu chia tay vĩnh viễn một đi không trở lại với cái cổ
lắm đó. Thôi, tuổi học trò còn ngây thơ trong trắng, ráng giữ cái mạng mà sống
cho lâu dài để mai mốt còn làm ông này bà nọ chớ ngu sao mà chen chúc chi cho sớm.
Cũng nhớ tới một chuyện rất tiếu ngạo giang hồ của
thầy hiệu trưởng, hèn chi thầy có biệt hiệu Hiệp sĩ Don Quixote không sai chút nào. Không biết bữa đó làm sao mà đứa nào nghịch ngợm, quậy
cái ổ khóa văn phòng tưng bừng. Phải hông đó? Hình như sau này nghe kỹ lại có đứa
vô văn phòng trộm đề thi đệ nhị lục cá nguyệt nên phá tanh banh cái ổ khóa.
Thôi kệ, chuyện đó ai làm nấy biết, nhiều chuyện làm chi thiên hạ ghét. Kể ra
khóa hư thì mua khóa mới là ô kê thôi. Nhưng mà thầy Hiệu trưởng không chịu vậy,
thầy kêu lớp lớn nhứt lên … sửa khóa. Úi trời đất ơi, thầy tính hướng nghiệp
cho tụi em theo kiểu mấy ông bà già xưa làm thôi nôi cho con nít sao vậy? Coi
thử lớp này có đứa nào về sau đi làm thợ khóa hay đi bẻ khóa nhà người ta hông
chớ gì?
Vậy chớ hiệu trưởng biểu mà hổng làm thì … chắc chết.
Sao hồi đó ngu quá há, không phóng xe cái vù đi mua ổ khóa mới cho nó lẹ, lại cắm
cắm cúi cúi đút đầu vô sửa chi vậy hổng biết. Mới đầu còn xúm đông đông, về sau
chán quá mấy thầy dùi bỏ đi hết, còn lại hai thằng già đầu ở lại chịu trận. Tức
hông chớ. Thiệt tình là miếng ngon thì hổng tới phần mà miếng dở thì ăn ngập mặt
nè.
Lắc tới lắc lui, xoay bên trái, vặn bên phải, đập đập,
gõ gõ, thậm chí cả … chửi thề nữa mà cái ổ khóa vẫn lì như quỷ, không có chút
biểu hiện gì về sự hợp tác tương thân tương ái. Bạn Chò hết chửi tới hát cải lương
mà coi bộ không thấm tháp gì, thiếu điều quỳ xuống lạy nó cho rồi. Bực không giấy
bút nào tả xiết.
Vậy mà cuối cùng cũng xong, không biết do đầu óc
sáng sủa lần lần hay cái ổ khóa chống cự lại với hai bạn này dai như đỉa nên
phát mệt, nhả cục bi ra cái cóc cho rồi. Vậy là thành công rực rỡ sau hơn một
tiếng đồng hồ lao động bằng đủ mọi giác quan trên người, kể cả cái mỏ, dùng để
chửi nó mà.
Thầy Hiệp sĩ trở vô trở ra nhiều lần theo dõi học
trò làm, sau cùng thấy đạt yêu cầu, thưởng liền cho hai đứa một đứa một con 20
môn Toán nghiêm chỉnh. Toán mà được 20 điểm là ghê lắm à nha. Đúng là hào phóng
như Hiệp sĩ mà. Kết luận: Hay không bằng hên. Vỗ tay cái coi.
Niên học 74 – 75
1. CHUYỆN LỚP ĐỒ DÙNG – LỚP 6
Nói rất công bằng đây là cái lớp học thiệt
thòi nhứt và ấn tượng về trường cũng mờ nhạt nhất. Phải thôi, bọn nhỏ này vô học
được mới mấy tháng, có khi thầy cô còn chưa kịp nhìn mặt kỹ học trò thì đã phải
chia tay nhau rồi. Chiến tranh mà. Sau đó thì tiếp tục học lại ở trường mới mở
sau 75, thầy cô mới, hoàn cảnh mới, không gian mới. Những ấn tượng về trường cũ
có nhạt nhòa cũng là điều tất nhiên rồi.
Sót lại một chút ký ức còn trong bộ nhớ
mà mấy đứa nhỏ lớp này kể lại là tụi nó rất … mê cờ bạc. Nghe mà hết hồn luôn. Nói
rồi thấy chưa, mỗi lớp có đặc điểm riêng hết mà. Lớp này nhạt nhòa kỷ niệm thiệt
chớ những lần trốn chui trốn nhũi đánh bài là cũng ấn tượng ghê lắm. Vậy mới
nói giang hồ hiểm ác mà. Mấy cái chuyện tầm bậy tầm bạ sao nhớ dai vậy hổng biết
(thầy cô đọc đoạn này thở dài buồn thúi ruột luôn). Đặc biệt nghe kể là mấy bạn
La Ngà như Tủ, Ghế, Bàn hay tranh thủ giữa trưa chờ xe leo lên mấy chiếc xe lam
đậu ở cây xăng hè nhau sát phạt cho đỡ cơn ghiền. Bó tay với mấy đứa nhỏ này. Chẳng
biết mấy đứa đó sau này có đứa nào trôi dạt qua Macao mở sòng bài không. Thôi kệ
chuyện sau này đi. Đứa nào về sau may mắn làm Thần bài cũng chúc mừng cho nó,
còn đứa nào xếp hàng sau lưng bác thằng Bần thì coi như số nó đã được an bày từ
năm lớp 6 lận. Vậy đi…..
Năm đó trường tổ chức cắm trại, tụi nhỏ
cũng có mặt tham gia, nhưng lơ ngơ không biết làm gì hết. May sao có mấy anh chị
lớp Cây cối, tuy đi học xa mà vẫn còn nhớ trường, quay về tham gia cho thêm phần
náo nhiệt. Thấy vậy cô Tóc ngắn mới chỉ đạo cho mấy anh chị giúp đỡ tư vấn cho
cái lớp út ét này. Chị Hương Tía liền mở lớp dạy múa cấp tốc, ngoài mấy đứa
nhóc xinh xinh còn có mấy chị lớp khác phụ họa, mà toàn là người đẹp không à
nha. Vậy mới nói thánh nhân đãi kẻ khù khờ mà.
Anh Trắc cũng trong nhóm Thương nhớ trường
xưa này. Anh cùng với anh Gụ, anh Chò, anh Bình Linh và chị Huỳnh đường tổ chức
ra một vở kịch vui hết biết, trong đó anh Trắc vừa là vai chánh vừa diễn hài.
Thiên hạ vỗ tay rầm rầm, cô Tóc ngắn và thầy Hiệp sĩ cười hân hoan tí toét. Kiểu
này mai mốt đề nghị anh đi học lớp Sân khấu điện ảnh thôi rồi luôn, biết đâu
mai mốt còn nổi danh hơn La Thoại Tân nữa.
Ngày vui ngắn chẳng tày gang, chưa nổi một
ngày là anh Trắc bị ba anh lôi ra quánh cho một trận nhớ đời. Ông già đi tham
gia hội diễn theo lời mời, ngó thấy con trai mình diễn hay quá, thiên hạ vỗ tay
rầm rầm mà hổng ưa chút nào. Trong bụng ông chăm chăm cái câu xướng ca vô loại,
lại thêm thấy con trai làm HỀ ông còn ghét thêm. Vậy là tiêu đời một mầm non
ngôi sao điện ảnh từ trong trứng nước. Kết luận: Giày dép còn có số huống chi
người ta.
2. LỚP
HOA NHỎ. – LỚP 7
Bọn nhỏ đi học năm nay vất vả ghê, chiến tranh mỗi lúc mỗi
gần kề. Cái đoạn đường La Ngà Định Quán hơn chục cây số mà nay ngăn mai chận. Khổ thân tụi nhỏ đi học kiếm chút chữ
nghĩa cũng cực quá. Nên thiệt tình mà nói, ký ức đậm đà nhứt của lớp Hoa năm
nay chắc chắn là chuyện học hành gian nan này.
Ai ở miền khác có đọc tới đây, lỡ
có không hiểu cũng … không sao. Nhưng hết toàn bộ ai đã có một ngày học ở trường
này đều biết cái quan trọng của con đường quốc lộ 20, tuyến huyết mạch Sài Gòn
– Đà Lạt. Tại vì hồi đó con đường đèo Ngoạn mục ra Phan Rang tuy cũng có thể về
Sài gòn được nhưng mà xa muốn chết. Còn chưa nói là với mấy cái khúc cua gập
cùi chõ trên đèo, 40 năm sau đi còn run chớ đừng nói 40 năm trước.
Ác ôn là trên đường đi kẹt con
sông La Ngà, nên đường QL 20 mấy chục năm nay nếu không đi ngang Định Quán – La
Ngà thì không có đường nào mà đi hết. Chờ vài chục năm nữa coi có gì mới hông.
Trở lại chuyện nghen. Sông La Ngà chắn ngang QL 20. Mà ác ôn hơn là 2 đầu thì rừng
hoang leo ra tới mặt đường luôn, cái xứ La Ngà nó nhỏ còn hơn cục cứt mũi mà. Rừng
hoang lại là cơ ngơi cực kỳ hạnh phúc cho phái đoàn cách mạng. Cho nên bắt đầu
từ rừng cao su Túc Trưng chạy cho tới gần đầu cầu La Ngà là địa bàn đi ra đi vô
của cả hai bên. Phía trên cũng vậy. Từ sau cái đồi La Ngà, bây giờ kêu bằng đồi
Chiến thắng đó, chạy lên tới dốc lẻ chín của đồi 112 – Định Quán cũng là địa
bàn anh em. Ban ngày phía Cộng Hòa đi tới đi lui, 4 giờ chiều xe chạy thưa thớt
dần dần rồi tới 6 giờ là bên Cộng Hòa vô lô cốt đắp mền ngủ. Phía Cách mạng đi
lui đi tới, muốn làm gì làm cho tới sáng thì trở vô rừng. Mỗi bên 12 tiếng, giống
như công nhân thay ca vậy mà. Có điều bàn giao thì chán chết mịa đi, vác súng bắn
rầm rầm, lâu lâu vui tánh làm cho một trận trời long đất lở, bom nổ oành oành.
Làm cho dân tình ở đây người lớn thì tất tả ôm con chun xuống trảng xê, miệng
niệm liên hồi từ Nam mô A di đà Phật cho tới Giê su Lạy Chúa tôi. Còn con nít
thì khóc muốn lòi rún tại vì cái hầm nhỏ chút xíu, nóng nực muốn chết còn bị má
nó lấy tay bụm miệng không cho khóc (đứa nào còn bú thì lời).
Bình thường nó vậy; lâu lâu bên
phía cách mạng chơi ăn gian, cuối giờ giao ca đắp thêm cái rãnh đất trên đường.
Bữa nào vui thì để coi cho đẹp. Bữa nào buồn buồn cấy vô đó một mớ vũ khí chiến
tranh, đứa nào xớn xác đi ngang cho tụi bây biết thế nào là lễ độ. Mà hễ có
chuyện vậy thì bà cố nội chiếc xe nào dám chạy ngang chớ. Cuộc đời vẫn đẹp sao
nên ai cũng muốn ở lại cuộc đời. Vậy hễ có đắp mô thì có kẹt xe, mà hễ kẹt xe
thì khổ tụi nhỏ hết sức đi à.
3. LỚP
TRÁI CÂY – LỚP 8
Nhắc tới lớp này thì lại nhớ tới
toàn mấy trò quậy banh nhà lồng chợ, đau đầu đau cổ mấy thầy cô. Nói rồi, lớp
này đặc điểm riêng là quậy, vậy mới chiến.
Năm đó đương phát triển phong
trào hippy ở miền Nam. Nhớ lại mấy ông hippy ngó gớm muốn chết. Vậy chớ đương
lúc nổi thì cái gì cũng đẹp. Đặc điểm của dân hippy là tóc dài, trai gái gì
cũng vậy. Nói nào ngay tóc dài cũng có cái hay của tóc dài. Thiếu gì thơ từ thi
phú ca tụng vẻ đẹp ngời ngời của tóc. Nhưng mà mái tóc hippy thì hơi bị ghê
chút. Phần đông đều bù xù và có cảm giác như không bao giờ gội. Xin lỗi nếu người
viết bị nhầm lẫn.
Học trò trường này cũng tập tọe
hippy để tóc dài. Con nít thì cái hay cái dở gì cũng thích bắt chước hết á. Mấy
bạn Dưa, Tắc, Ổi, Cam bắt đầu mua dây thun cột tóc cho giống mấy ông hippy trên
hình, dù nói thiệt tình ngó mấy thằng ôn này xấu muốn chết luôn. Vậy là một bữa
thầy Hiệp sĩ trong giờ Toán mới nói sẵn sàng thưởng 20 điểm môn Toán cho đứa nào
bắt chước mái tóc đinh 3 phân của thầy. Nói chung là Thầy cắt tóc đinh không được
đẹp trai như Ronaldo nhưng ngó cũng không đến nỗi nào. Mà con 20 môn Toán là lớn
lắm á. Hệ số 3 mà. Giải thưởng ngon như thịt quay bánh hỏi vậy.
Chanh vốn là một trong những đứa
con gái hết chỗ nói của lớp này. Mà cái món thịt quay bánh hỏi của thầy Hiệu
trưởng đưa ra nghe chừng cám dỗ hết sức. Nên sau một đêm suy tính thiệt hơn cân
nhắc kỹ càng, hôm đó sau khi rất dịu dàng trong tà áo dài trắng tinh khôi đến
trường, đứng trước mặt thầy Hiệp sĩ nhẹ nhàng tháo chiếc nón lá bài thơ rất Huế
ra, Chanh trình diện thầy với mái tóc đinh 3 phân theo đúng quy chế.
Thầy Hiệu trưởng phấn khởi cười ngặt nghẽo,
tuyên xưng nét đẹp thanh lịch của cô học trò trước cả lớp Trái cây, khen ngợi
cô mặc áo dài cắt tóc đầu đinh ngó đẹp trai giống y hệt thầy, không quên ban tặng
phần thưởng thịt quay bánh hỏi 20 điểm Toán như lời giao ước.
Bó tay chị này luôn.
Sang năm lớp 8 thì Xoài đã không
còn là cậu bé hiền lành khờ khạo như xưa nữa rồi. Bây giờ cậu đã trở nên bình
thường như mọi thành viên khác của lớp Trái cây. Nghĩa là cũng quậy tưng, cũng
ham chơi, trốn học, đánh bi a như ty tỷ học sinh bình thường trên trái đất này
(đồng nghĩa với ai không có mấy tật xấu này là không bình thường – hehehe).
Quán bi a, mệnh đề song song
không bao giờ thiếu của trường học - thì càng ngày càng có nhiều. Mỗi lần thầy
Hiệu trưởng thắng xe trước mấy cửa tiệm là tụi học sinh lớp nào cũng chạy thục
mạng hết. Đứa thì nhảy xuống ao rau muống, đứa lại tót qua nép sát vô vách nhà
bên cạnh, đứa lại phóng tuốt ra ngõ sau chạy một hơi đứt thở luôn. Nói tóm lại,
đã mở tiệm bi a gần trường học phải luôn có cái cửa sau, giống như máy bay phải
có cửa thoát hiểm vậy.
Thầy vô trong quán, kiếm không thấy
thằng học trò nào hết, mà tập vở, cặp sách nằm ngổn ngang, có đứa còn hăng hái
cởi trần ra nên thầy thu gom được mấy cái áo cưới trước cổng chùa – xí quên, mấy
cái áo trắng trước cổng trường. Vậy là thầy ôm hết liệng lên xe chở về Văn
phòng để ngày thứ hai kéo lũ ôn dịch này lên đánh một trận trước cột cờ. Hỡi
ơi, cái lũ học trò này làm giống như bắt cóc bỏ lên dĩa vậy, quay tới quay lui
cũng cái tuồng đó diễn đi diễn lại miết. Chắc cái đít mấy đứa này chai hết rồi.
Ai dè có bữa đó Xoài tự nhiên … tốt.
Nghĩa là đi học giờ nhạc đàng hoàng chớ không cúp giống mọi lần. Hiểu rồi nha.
Nghĩa là mọi lần toàn trốn tiết nhạc. Ngồi châu mỏ đợi hoài không thấy thầy bà
nào vô dạy hết, chán quá nó bỏ ra ngoài đi lang thang. Đi tới đi lui đã rồi nó
lết lên tới văn phòng, ngó vô thấy hổng có ai hết. Đáng lẽ cô thư ký (tức là chị
Kiwi của lớp Trái cây ngoại hồi xưa đó) phải trực thường xuyên ở đây, mà sao bữa
nay cũng trốn đi đâu vắng tanh.
Trên bàn của chị Kiwi là cuốn sổ
điểm, ngó kỹ thêm chút nữa là sổ điểm của lớp Trái cây. Xoài tò mò nhìn vô thấy
trang điểm tháng này đương mở tanh banh mà cột điểm môn Nhạc của của Xoài còn
trắng bóc. Ngó tới ngó lui thấy không có con mắt ti hí của đứa nào chỉa hết,
Xoài chụp cây viết trên bàn viết thẳng con 20 vô sổ. Xong rồi cười he he bỏ đi.
Cuối tháng đó Xoài hiên ngang lên nhận giấy khen (Tháng đó thôi – Xuân bất tái
lai) Đúng là thành tích thì ảo mà giấy khen lại thật. Vụ này xảy ra hồi tháng
11 năm 74 đó.
Gần Tết nhà trường cho tổ chức cắm
trại để bù lại mấy ngày thi cử đệ nhứt lục cá nguyệt. Vui lắm nhen, dù là trong
lớp có đánh lộn hay đánh trúng gì cũng xếp hết lại để tham gia với trường cho
xôm tụ. Chiến đấu với người ngoài cho vui.
Năm đó
lớp Trái cây thắng lợi to lớn. Giải nhứt nấu ăn và giải nhì đánh vũ cầu. Thấy
hông? Lớp người ta ăn chơi số 1 mà mấy cái chuyện thi cử cũng thua kém gì ai
đâu.
Qua Tết là bắt đầu rục rịch chiến sự rồi, cũng là lúc có nhiều biến chuyển
xảy ra trong quận, trong ấp và trong trường nữa. Truyền đơn của phía Cách mạng
rải ở nhiều nơi, kể cả trong lớp. Bọn nhỏ cứ thắc mắc sao lại có truyền đơn
trong lớp học. Sau này – lâu lắm, mới biết mọi truyền đơn rải trong trường đều
do bạn Me làm hết.
Theo Me kể thì gia đình bạn là
cách mạng nòi, mẹ bạn thường xuyên đi tiếp tế. Nên buổi chiều học xong Me không
chốt cửa sổ chặt mà chỉ gài sơ sơ. Tờ mờ sáng bữa sau trong lúc mọi người còn
ngủ thì Me đã tới trường, giật cửa vào lớp, rải truyền đơn tùm lum; còn bò lên
phía trên rải tung qua lớp bên nữa.
Văn phòng Quận cử người điều tra,
chắc họ khoanh vùng từ 110 lên 114 hay là họ có danh sách đen hay sao mà bắt Me
lên quận lấy lời khai. Ngu sao khai. Vậy là bị nhốt lại 2 ngày, má Me đùm núm
lên khóc lóc xin tha cho con. Chắc thấy thằng nhỏ chưa ráo máu đầu nuôi tốn cơm
sấy thịt hộp nên ông quận trưởng cho về nhà rảnh nợ.
Vài tháng sau thì mọi việc đã khác rồi, mấy ông
quận riu ríu nghe theo lệnh thằng nhỏ chưa ráo máu đầu: xếp hàng ra sân làm cỏ.
4. LỚP
THÚ – LỚP 9
Năm nay lớp Thú lớn nhứt rồi,
sắp sửa chuyển qua trường khác hết. Mà nói ngay hai năm nay cũng đã chuyển đi
nhiều lắm, như là đầu năm vô học thấy vắng mặt Ong ruồi với Bướm, coi như cái tổ
hợp nữ ở La Ngà năm nay biệt tích. Vịt cũng chuyển về quê luôn. Ngỗng trắng nói
riêng và mọi nữ sinh lớp Thú nói chung đều … đẹp (Thằng nào chuyển lớp rồi tiếc
chưa? Hehehe) Mà giang hồ đồn đãi đẹp nhứt lớp là Công. Về sau có đứa còn thổi phồng lịch sử phong kiến lên là hết chín mươi
phần trăm con trai trong lớp Thú đều ít nhứt một lần lảng vảng ngang qua cổng
nhà Công. Tại sao mà dám nói chắc như bắp cao sản vậy? Tại vì nhà của Ngựa vằn
đối diện nhà Công, nên vô tình nhà Ngựa thành trung tâm Lê sắc Lết. Mấy bạn
trai trong lớp toàn kiếm cớ tới nhà Ngựa để học bài. Chả là Ngựa học giỏi và được
bầu làm lớp phó. Có đứa mỏ nhọn còn kể chẳng những mấy đứa học trò lớp 9 để ý
mà mấy anh lớp 10, lớp 11 đi học xa về cũng lăm le dừng bước phiêu bồng lại nữa.
Mà như vậy thì ăn thua gì chớ, giang hồ hiểm ác còn có tin đồn một thầy giáo trẻ
tới dạy thay trong vài tháng cũng quan tâm. Một bữa thầy ngó vô vở Công, khen
chữ Công bay bướm, lã lướt thể hiện lên một tâm hồn thơ mộng, lãng mạn … Vàng
Anh ghé tai Mèo thì thầm:
- Trời, trời, để ý ghê ta, sao chữ tao cũng bay bướm
lã lướt mà hổng thèm ngó vậy.
Cái con thiệt là nhiều chiện. Bộ hổng thuộc câu: Cái
nết đánh chết cái đẹp. Cái đẹp đè bẹp cái bốp
hay sao chớ. Ở đó mà tối ngày ganh tỵ với người ta.
Lớp trưởng mấy năm nay vẫn là Sếu
đầu bạc, uy tín đầy mình có khác, chắc cũng nhờ mái tóc bạc mà độ uy tín dâng cao như sóng biển. Bộ ba
Cá, Tê giác, Chích chòe học một bữa nghỉ hai bữa, thiệt là tệ quá đi. Ngỗng trắng
mỗi năm học giỏi thêm, nhưng mà trong lớp thì phải đua với nhiều đứa, Yến chẳng
hạn, Nai chẳng hạn, Chiền chiện chẳng hạn. Nhớ lần đó cô Tóc ngắn cho làm bài
kiểm tra, trong đó có một câu quá khó. Ngỗng nhanh tay mở vở ra coi rồi nhanh
nhẹn học thuộc lòng. Ai ngờ bị Chiền chiện ngó thấy. Khi đọc kết quả, Chiền chiện
sai câu đó còn Ngỗng trắng ôm trọn con 20.
Vậy là có chiến tranh liền, chiến
tranh trong lớp xảy ra lẹ hơn chiến tranh thế giới nhiều. Chiền chiện phát biểu:
- Thưa cô, hồi nãy em thấy bạn Ngỗng
giở vở đó cô.
Thiệt là đồ … Chiền chiện, đẹp
trai lồng lộng mà không chịu ga lăng chút nào hết. Kể ra thấy mình học giỏi thì
phải phụ giúp bạn chớ. Tinh thần đồng loại để ở đâu vậy hả? Có biết làm như vầy
là không coi trọng phụ nữ không? Mà phụ nữ là cái gì? Phụ nữ là tinh hoa của
nhân loại. Phải biết quan tâm, che chở, chăm sóc, bao dung, độ lượng, khoan hồng,
nhẫn nại, vị tha với phụ nữ mới xứng đáng là một người đàn ông đích thực. Trời
ơi sao giống quảng cáo dữ vậy nè trời.
Vậy là Ngỗng phản ứng liền:
- Thưa cô bạn Chiền chiện nói xạo
đó cô.
Tình hình này là khó khăn à
nha, bên nói có bên nói không, mà bên
nào cũng là học trò cưng của cô, cũng học giỏi đẹp trai đẹp gái hết. Vậy nên cô
Tóc ngắn biểu:
- Ngỗng trắng, nếu em đúng thì
lên bảng viết hết câu cho mọi người coi.
May là trước đó Ngỗng trắng học
thuộc lòng rồi nên lên viết ngon lành. Hú hồn hú vía. Khổ thân Chiền chiện,
đúng mà thành sai. Kết luận: Con trai cần phải thuộc câu: Con gái nói đúng là
phải đúng.
Năm đó thầy Hiệp sĩ không dạy Toán cho tụi lớp 9.
Người phụ trách môn này là cô Mi nhon. Cô Mi nhon đẹp lắm, người xinh xắn lại
nhỏ nhắn nên ăn mặc kiểu gì cũng đẹp. Mà cô lại là vợ ông Phó quận phụ trách
Hành chánh. Chồng vợ đẹp đôi đi ra ngoài chói lòa con mắt. Còn trong nhà thì
đúng kiểu dân Tây, ông Phó quận đi làm về tới nhà gặp mặt vợ là mặc kệ mấy đứa
học trò có nhìn thấy hay không – chả là tụi nó phải bưng bê ba cái bài vở về
nhà cho cô – nhào vô ôm hun cái choẹt như diễn viên Ho li út liền. Mấy đứa con
trai mới lớn mắc cở mà cũng khoái chí bấm tay nhau cười hí hí. Rồi tiếng lành đồn
xa tiếng dữ cũng đồn xa, tụi con trai lớp 9 tự nhiên siêng quá, giành nhau cuối
giờ ôm giấy má về nhà cô. Để làm chi thì đừng có hỏi.
Nhưng mà cô dạy giỏi lắm, môn Toán khó nuốt muốn chết
mà cô dạy cho học sinh thấy nhẹ như bông. Giỏi như Ngựa vằn, như Nai, như Chiền
chiện, như Yến thì không nói đã đành. Ngay cả xếp sau đuôi lẹt đẹt môn Toán như
mấy đứa Vàng anh, Chích bông, mà cũng thấy không phải tới nỗi bí rị. Nói vậy chớ
cũng phải trừ ra vài đứa, Sóc chẳng hạn.
Sóc vô lớp này từ năm ngoái nhưng vì nó hiền quá, ít
nói quá, hai lúa quá nên không ai để ý. Sóc chơi thân với Mèo, mà còn có bà con
xa với Vàng anh nữa. Người ta nói nhu nhu vác cái lu mà chạy. Sóc nhu nhu nhưng
không vác lu, chỉ là đủ sức làm cho người khác ấm ức chút xíu thôi.
Hôm đó là ngày thi đệ nhứt lục cá nguyệt, bữa trước Sóc
làm bài mấy môn khác cũng tốt lắm, nhưng qua ngày thứ hai thì teo rồi, vì môn
Toán là môn yếu nhứt của Sóc. Bữa đó thấy đề khó quá – mà thiệt tình đã kém môn
nào thì tự nhiên thấy đề gì cũng khó hết, nó ngồi cắn nát ba trăm bốn mươi chín
cái đầu viết mà chưa làm được gì hết. Tiêu rồi, lạng quạng mà phải thi lại chớ
hổng chơi. Mà thi lại chắc gì đề dễ hơn. Mà cho có dễ hơn chắc gì đã làm được.
Mà đã làm được thì chắc gì đúng. Huhu tiêu mình thiệt rồi.
Bỗng từ phía sau có tiếng suỵt suỵt, rồi suỵt suỵt lần nữa,
Sóc quay lại vừa kịp nhìn thấy cục giấy bay cái véo xuống chưn mình. Canh canh
không có ai nhìn mới thò ngón chưn gắp lên, mở ra coi đúng là bài giải. Thiệt
là trời không phụ người hiền mà. Cảm ơn trời đất, cảm ơn Chúa, Phật, Thánh Ala,
cảm ơn luôn ông Đạo dừa và Đức ông Huỳnh Phú Sổ. Tất nhiên không quên cảm ơn bạn
Chó bông, người đã giúp Sóc giải bài.
Vậy mà tới lúc có kết quả điểm thi thì bạn Chó bông lại
thua điểm nhỏ Sóc. Mặt Chó bông bí xị ngó rất tức cười. Hehe thiệt là không có cái dại nào giống cái dại nào. Ai biểu viết sẵn cho
người ta chép làm chi. Chép lại cẩn thận sạch đẹp hơn thì điểm phải cao hơn chớ
bộ. Kết luận: Của ai nấy xài, hồn ai nấy giữ.
Trước Tết trường cho tổ chức cắm trại để học sinh vui vẻ
nghỉ Tết. Vui thiệt là vui à nhen. Bốn lớp cắm trại mà lớp Thú được địa điểm giữa
sân trường, hổng biết sao thầy cô ưu ái cho cái lớp già đầu này quá, thu lu
chính giữa như cục nhưn. Chia ra làm ba tổ, hai nam một nữ. Tuy đã là lớp cuối
cấp nhưng dù sao cũng chỉ là bọn nhóc, được xả cảng hai ngày, la hét reo hò inh
ỏi.
Bốn đứa Gõ kiến, Vạc, Chào mào và
Két được phân công đi xin hoa về trang trí cổng trại lớp Thú cho rực rở để ngày
mai Ban Tổ chức chấm. Quần tới quần lui nắng muốn chết cũng không có bông hoa
gì mà kiếm hết. Chào mào bỗng nhớ tới đối diện nhà Chào mào là chùa Thiên Chơn,
trong đó có thầy Tam Tạng siêng trồng hoa cúng Phật.
Bón đứa kéo nhau tới, năn nỉ thầy
cho xin mớ bông về trang trí. Thầy ừ rồi dắt tụi nó ra sân sau chỉ vô mấy bụi
hoa chuối mọc ven bờ. Đợi ổng đi rồi bốn đứa thầm thì với nhau:
- Vậy bây giờ sao đây? Cái bông
này xấu hoắc hà. Vạc nói.
Gõ kiến càu nhàu:
- Cái này mà đem đi thi thì khỏi
cần thi cũng biết kết quả rồi.
Chào mào phân trần:
- Tao cũng đâu biết ổng kẹo như vậy.
Chớ tụi bây ngó qua bên kia coi, cái vườn hoa bự tổ chảng vậy mà ổng hổng cho
mình được một bông.
Két hứ cái cốc:
- Không cho thì ăn cắp.
Vậy là bốn nữ tặc đứa canh đứa bẻ,
bẻ cho tan nát mấy chục đời hoa luôn. Kệ, đằng nào cũng ăn cắp mà. Một bông hay
mười bông cũng là ăn cắp thôi.
Được hai bó thì chủ vườn phát hiện,
vừa chửi vừa rượt. Bốn đứa chia hai cặp thoát theo hai hướng nghịch nhau. Tam Tạng
đâu biết phân thân như Tôn Hành Giả nên đành vừa đe dọa mét thầy hiệu trưởng, vừa
lầm bầm chửi tụi học trò mất dạy. Còn bốn nữ tặc thì ôm chiến lợi phẩm về trường
cười hí hí với nhau.
Cô Tóc ngắn tổ chức cho thi môn Nữ công gia chánh. Môn
này do cô phụ trách ba năm rồi, cũng đã truyền đạt nhiều kungfu cho bọn học trò
gái, mục đích cao cả là mong sau này tụi nó đem nội công tâm pháp của cô dạy ra
để xích chưn xích cẳng mấy thằng cha xui xẻo cưới tụi nó về. Thiệt là bất công
hết sức đi.
Tổ chức thi NCGC vui quá chừng, lớp Thú phân công rõ ràng:
Con gái nấu nướng còn con trai thì phục vụ. Xách nước, chẻ củi, chùi nồi, thậm
chí là rửa chén sau khi ăn cũng là phần việc của con trai. Cái này kêu bằng cơ
hội nghen, dễ dầu gì mà ngày thường sai mấy him được. Nấu xúm nhau nấu, ăn xúm
nhau ăn. Ăn chưa no thì đã lôi nhau ra chọc ghẹo. Vui hết biết luôn. Thiệt tình
không mấy khi có cơ hội gần gũi nhau như vậy.
Nói về cái vụ thi nấu ăn lần đó, lớp Thú
có một chuyện thuộc vào loại thâm cung bí sử, tới mấy mươi năm sau mới tiết lộ.
Là mỗi lớp chia làm 2 tổ nấu ăn, chuyện này đã được thông báo từ trước khi cắm
trại. Chiều đó tổ của Ngỗng, Nhạn, Vàng anh, Chào mào họp nhau để bàn tính coi
ngày mai nấu món gì thì Vàng anh phẩy tay:
- Nấu nướng chi cho cực vậy, mà còn hổng
biết có ngon lành gì không. Mỗi đứa móc tiền túi ra, tao nhờ người ta nấu.
Gian kế được thi hành, Vàng anh giả bộ
đau bụng chạy tuốt về thăm bà bán cháo kế bên nhà. Sáng bữa sau trong lúc mọi
người còn đương mắt nhắm mắt mở vì chương trình văn nghệ tối qua thì có hai đứa
nhỏ lội tắt qua đường chùa Cao đài bưng nồi cháo đưa cho cô út.
Vậy chớ mà trời bất dung gian, giải
nhứt nấu ăn không rơi vô tay lớp Thú mà lọt vô lớp trái cây, còn lớp Thú đạt giải
nhứt môn đan móc, đạt luôn giải nhứt môn vũ cầu. Lập nên cái công trạng này là
nhờ sự khéo tay, khéo chưn của Ngỗng trắng. Vậy mới nói ông trời công bằng mà.
Nhưng cũng nhờ vậy mà mọi người thấy được cái hay cái đẹp của phụ nữ. Phụ nữ phải biết nấu ăn, biết may vá đan móc
thêu thùa, biết ăn nói dịu dàng duyên dáng, biết làm đẹp cho người khác ngắm và
biết …. đủ thứ. Tóm lại: Phụ nữ là cái rún
của vũ trụ. Nói thêm chút nữa, nếu phụ nữ là cái rún thì nam nhân là … chai dầu
gió xanh, để dành xức vô rún khi đau bụng.
Mấy anh chị lớp Cây cối dù đã đi học xa cũng quay về trường
cũ tham gia, chị Hương tía , chị Huỳnh đường, anh Trắc, anh Gụ. Chị Hương tía
còn chọn Công và Gà theo chị đi học múa, hai đứa nó đẹp gái nhứt lớp mà. Tối đó
trường tổ chức văn nghệ lên múa cho cả trường coi, khán giả vỗ tay rần rần, cây
nhà lá vườn mà đẹp như thứ thiệt.
Ngựa vằn năm nay đã trở thành
nhân vật quen thuộc trong lớp rồi. Nó đã thoát được cái vỏ củ rủ cù rù của một
đứa chuyên sống nội tâm. (Tới đây sao nhớ đoạn mở đầu trong tác phẩm Chú gà trống
choai của Tô Hoài học năm lớp 6 quá: Rồi
ngày ngày dần qua, con gà trống thoát được cái buồn thỉu buồn thiu bữa nọ đi.
Chắc nó quên đàn, quên mẹ, quên con gà em chết hôm mới đây. Quên hết rồi, vì nó
đã lớn. Khi người ta lớn thì những ký ức thuở thiếu thời cứ nhạt nhẽo dần dần. Con
gà đang ở trong thời kỳ sắm sửa, thời kỳ ăn chơi của một thanh niên…). Chắc nhờ cú đánh lộn với Cá và va chạm với mấy
anh Lương Sơn Bạc. Có khi còn phải cám ơn Cá không biết chừng.
Bù lại, Ngựa phải chiến đấu quyết liệt với những
nhân vật học giỏi cộm cán của lớp, Yến chẳng hạn; đối thủ ngang cơ trong môn
Anh văn. Và trong môn Toán với Chiền Chiện, với Sếu, với Nai, chưa kể Ngỗng trắng
lúc nào cũng ở ghế cầu thủ dự bị. Tranh đấu quyết liệt vậy mà vui, bạn bè truy
đuổi nhau ráo riết trong môn học nhưng hết giờ lại cười hí hí kéo nhau ra căn
tin. Kết luận: Làm con nít thiệt là sướng a.
Cô Tóc ngắn dạy môn Anh văn lại
là người thầy mà Ngựa tôn kính nhất. Nó lân la ra nhà cô, giúp đỡ cô nhiều việc
vặt. Con nít mà, làm chuyện nhỏ thôi. Không có mộng trừ gian diệt ác hay bảo vệ
hòa bình thế giới gì hết. Biết tôn sư trọng đạo là tốt rồi. Vậy nên cô thương Ngựa vằn lắm, coi như
người trong gia đình vậy, chuyện lớn chuyện nhỏ gì cũng kể cho Ngựa vằn nghe.
Hai năm sau này, từ ngày Sâu chuyển
trường - Yến buồn lắm, nó lên blog than thở như vậy. Buồn mà cũng có nhiều cái
nhen. Cái buồn nhỏ là mất đi một đứa bạn. Xùy, cái này cho qua, lớp mấy chục đứa,
mất đứa này kiếm đứa khác. Cái buồn vừa vừa là Sâu không chỉ là bạn, mà là bạn
sống chết có nhau, kể rồi mà. Cái này hơi hiếm, gặp một bạn tốt đã khó, gặp một
bạn xả thân vì mình còn khó gấp mười lần. Nhưng cái buồn lớn nhứt của Yến lại
chính là thiếu đi một đối thủ chân chính.
Nói vậy là vì hai năm trước, Sâu
mới đích thực là đối thủ ngang tài ngang sức với Yến. Và hai đứa so găng với nhau
trong việc học một cách nghiêm minh, không xài tiểu xảo. Đối với tụi nó, chuyện
copy hay giở vở để kiếm điểm cao thực sự là một điều xúc phạm, ít nhất là giữa
hai đứa với nhau. Mấy tiểu xảo đó chỉ để lòe bạn bè, qua mắt thầy cô thôi chớ với
hai đối thủ chân chính thì được coi là cạnh tranh không công bằng. Gớm quá hai
con này, làm giống cao thủ võ lâm vậy. Chắc tụi nó tưởng mình là Đông tà với
Nam đế chắc. Đối mặt giáp công chớ không xài ám khí.
Vậy nên từ khi Đông tà chuyển đi, Nam đế
ở lại một mình xưng đế, học tà tà cũng chả sao, dù về sau này có thêm mấy đứa mới
vô, cũng thuộc dạng nội công thâm hậu lắm. Nhưng Yến chỉ mong tìm được một đối
thủ như Sâu, cái cảm giác không có đối thủ thiệt là buồn chán. Hèn chi mà Độc
cô cầu bại buồn quá đi giang hồ biệt tích luôn. Nhớ trước khi Sâu đi, nó còn ghẹo
Yến: Yên tâm nghen, từ nay không còn đối thủ nữa rồi.
Cái con Sâu, thiệt là…. chán.
Không còn đối thủ thì đánh với ai đây? Yến tiếc nuối cái thuở mỗi đêm đốt đèn cắm
đầu học, cắm đầu giải Đại số để mong vượt qua Sâu. Chả là con Sâu dốt Đại số
mà. (Sorry mọi người khúc này nói dai chút, tạ cái công nhỏ Yến tỉ mẫn ngồi nhớ
kể lại bao nhiêu chuyện)
Vậy mà kỳ thi cuối năm lớp 7, do
học dữ quá nên tới ngày thi Yến bị bệnh, làm bài cẩu thả, điểm thấp quá chừng, tổng
kết cuối năm tuột xuống hạng 5. Khi nghe tin Sâu hạng nhứt, mấy đứa bạn thân ùa
tới chúc mừng, Sâu đã rất thẳng thắn bày tỏ: Hạng nhứt này đúng ra phải thuộc về
nhỏ Yến, tao chỉ xứng đáng hạng nhì thôi.
Đông tà khẳng khái như vậy. Nam đế
có lãnh hạng năm cũng thấy mát lòng. Sinh ra Nam đế là ông bà Năm bánh tráng,
hiểu Nam đế có mỗi Đông tà. Cảm giác có được một người bạn
hiểu và tôn trọng mình thiệt là sảng khoái.
Vậy nên sau này nó buồn, nó than
hoài làm nhỏ Chích bông phát bực. Chích bông nói Yến thân lừa ưa nặng. Quên nói
chút là Chích bông mấy năm nay trổ mã rất xinh xắn. Hai cái bím tóc quen thuộc
đong đưa duyên dáng hình như khuấy động giấc ngủ của ai đó, Trâu thí dụ. Mấy
mươi năm sau trong một lần họp lớp, Trâu đã hiên ngang thú nhận điều này. Tạ ơn
trời đất. Tình cảm học trò ngày xưa sao mà trong sáng thánh thiện quá đi.
Cặp bạn hiền Sói
– Cáo mấy tháng nay bữa học bữa nghỉ, giờ ra chơi thậm thụt với nhau bí mật lắm,
mặt tụi nó nghiêm nghiêm, mắt tụi nó lườm lườm, mũi tụi nó hỉnh hỉnh ra cái kiểu
cao cao tại thượng.
Phải thôi rồi
luôn, trong khi tụi kia còn lo nhảy nhót cà tửng hay lởn vởn quanh mấy đứa con
gái nịnh nọt thì hai đứa này đã biết thể hiện lý tưởng của mình rồi. Một ngày, không phải, hai ngày, mà cũng không
phải, cả tuần luôn. Hai đứa không thấy đi học, giang hồ đồn là hai đứa nó giác
ngộ tư tưởng lớn, trốn vô rừng làm cách mạng. Tụi nó đi rồi bạn Nai mới dám hé
môi hồi mấy tháng trước Cáo rủ cả nhóm Nai, Ngựa, Cọp, Gấu trúc, Sư tử vô rẫy
chơi, trong đó có mấy ông Việt cộng chờ sẵn để nói chuyện giác ngộ với tụi
nhóc. Nhưng mà cái gan của tụi Nai còn nhỏ xíu nên nghe rồi là xúm nhau co cẳng
chạy mất dép. Trong khi đó thì Cáo và Sói vẫn tiếp tục đi theo con đường
riêng trừ gian diệt bạo, cứu khổn phò nguy của mình: Mỗi ngày chuyển gạo, chuyển
vũ khí và đắp mô trên đường quốc lộ.
Chưa kịp tới hè
thì súng đã nổ tứ tung, tụi học trò không dám ôm cặp tới trường nữa. Đứa theo
cha theo mẹ lật đật chạy về Sài Gòn. Đứa ở lại tối ngày thấp tha thấp thỏm dưới
hầm tránh đạn. Rồi chuyện gì tới cũng tới. Sau mấy ngày đêm oằn mình trong đạn
pháo, cái Rock City nhỏ bé đã thay đổi chủ nhân, còn bọn trẻ cũng ly tán mỗi đứa
một ngã.
Phần kết.
Có tiếng gỏ cửa phòng, nó nói vọng ra: Mời vào. Người
phụ nữ chủ nhà nghỉ bước vô báo cho nó biết xe đang chờ trước cửa. Nó giao lại
cho bà chủ cái điện thoại, laptop, và rộng rãi tip thêm tờ 50 đô sau khi đã
tính hết mọi chi phí.
Chiếc xe từ từ lăn bánh, nó chậm rãi nhìn từng cảnh
quan cho đến khi xe bắt đầu leo lên dốc 12. Hết rồi. Nó nhắm mắt. Biết bao giờ
để nó có thể nhìn lại được một Rock City thời thơ dại nữa. Đã qua hết rồi những
dấu vết kỷ niệm xưa, những vết cứa nhẹ nhàng như hơi thở, những vết hằn khắc
sâu vào tâm khảm những người con xa xứ. Hết rồi.
Hai tháng nay, theo lịch của Sâu đưa ra, nó đã đi hết
ba miền đất nước, dù là đi một mình. Bạn bè của Sâu ở cả 3 miền đã giúp đỡ nó
chu đáo và âm thầm, như nó đòi hỏi. Ít nhất cũng có một điều, nó thấy cuộc sống
tươi đẹp hơn, tin vào con người hơn, mất đi cái suy nghĩ theo chiều hướng xấu.
Sáng hôm qua, trên đường từ Đà Lạt về, nó ghé lại Định Quán, để gởi trả lại cho
Sâu những thứ phải trả, và cũng để nhìn lại Rock City lần cuối. Nó đã không gặp
ai trong số bạn bè, kể cả Sâu, và mọi cảnh quan đều thay đổi, nhưng nó vẫn cảm
nhận được chút ấm áp khi dạo qua những kỷ niệm thân quen, mơ hồ trong muôn người
lướt ngang mình, một cảm giác bạn bè ấm cúng.
Xe chạy tới cầu La Ngà, nó kêu người tài xế dừng lại
và đứng bên cầu ngắm cảnh. Đã không còn chút gì về những hòn đá lã lơi trên
sóng nước. Đã không còn nhìn được những con giao long ẩn ẩn hiện hiện chập
chùng. Và nó hiểu cái cảm giác của Sâu khi diễn tả về nỗi nhớ La Ngà trong bốn
câu thơ mà Trần Tế Xương đã khắc họa:
Sông xưa rày đã nên đồng
Chỗ làm nhà cửa chỗ trồng ngô khoai.
Đếm nghe tiếng ếch bên tai.
Giật mình còn tưởng tiếng ai gọi đò.
Bây giờ người ta có một làng nổi trên sông, cái làng nổi
nuôi những bầy cá mang lại tiền bạc cho người dân chắc chắn phải hơn hẳn những
hòn đá xinh đẹp có hoa dại dập dềnh trên nước thuở xưa. Nhưng nó bỗng thấy
nhung nhớ những tháng ngày thơ dại hồn nhiên tuổi nhỏ. Chính cái nơi này, nơi
mà Sâu gọi là hơi thở, đã chứng kiến từng ngày cảnh lớn lên của những con người.
Một số đã ra đi, như nó. Một số tỉ mẫn gom góp nhặt nhạnh chắt chiu giữ mãi
nhưng hình ảnh đẹp cho riêng mình, như Sâu. Mọi so sánh đều trở nên khập khểnh.
Người lái xe nhắc nó đã đến lúc phải đi. Ừ. Phải đi rồi.
4 tiếng đồng hồ nữa nó phải ngồi trên máy bay, bay về cái đất nước đã ôm nó
trong lòng, bao dung yêu thương nó gần bốn chục năm, nó phải trở về thôi. Nhưng
nó đã có một cuộc hành trình đẹp, để nhớ về quê hương của mình. Đã có những tiếng
lòng thôi thúc khi bước qua hòn đá ba chồng, khi mơn man những ngón tay lên bàn
chân Phật bà, khi hít thở mùi nước sóng sánh bên cầu. Vĩnh biệt những tháng
ngày thơ ấu, những ký ức học trò sáng rực như một bức tranh có toàn màu tươi
sáng. Vĩnh biệt ngôi trường đã không còn bao giờ nhìn thấy. Vĩnh biệt những kỷ
niệm đẹp không bao giờ có thể xóa nhòa.
Nó nhắm mắt lại. Người tài xế mở một bản nhạc buồn. giọng
ca Khánh Ly âm trầm khắc khoải trong một tình khúc của Ngô Thụy Miên:
Em có bao giờ còn nhớ mùa xuân
Nhớ tháng năm xưa của tuổi dại khờ
Nhớ tiếng dương cầm giọng hát trẻ thơ
Có thấy bơ vơ ngày tháng đợi chờ
Nhớ tháng năm xưa của tuổi dại khờ
Nhớ tiếng dương cầm giọng hát trẻ thơ
Có thấy bơ vơ ngày tháng đợi chờ
Nơi ấy bây giờ còn có mùa
xuân
Có dáng nghiêng nghiêng nụ cười thật gần
Có mắt nai vàng ngời sáng tình xanh
Em có bao giờ thấu cho lòng anh
Có dáng nghiêng nghiêng nụ cười thật gần
Có mắt nai vàng ngời sáng tình xanh
Em có bao giờ thấu cho lòng anh
Trời Sàigòn chiều hôm nay còn nhiều mây bay
Nhiều niềm đau thương bi hận tràn đầy
Gượng nụ cười giọt lệ trên môi
Nhìn đất nước tơi bời một thời em có hay
Em nhé khi nào chợt nhớ mùa
xuân
Nhớ lá thư xanh và chuyện tình hồng
Nhớ nắng hanh vàng nhuộm áo Hà Đông
Anh ở nơi này vẫn luôn chờ mong
Nhớ lá thư xanh và chuyện tình hồng
Nhớ nắng hanh vàng nhuộm áo Hà Đông
Anh ở nơi này vẫn luôn chờ mong
Phiên ngoại. (Kết thúc ngày
19/10/2012)
Một hôm nửa đêm
thức giấc, cái tuổi già này thì chuyện đó là binh thường. Tôi bỗng tự hỏi mình
mai ngày con cháu tôi biết được điều gì về ngôi trường thời thơ ấu của mẹ nó.
Không biết gì đâu. Thật đó. Vì ngôi trường đã tự dưng biến mất rồi.
Nơi ấy, bây giờ
là một trường tiểu học cao to bề thế, với
sân tráng xi măng sạch sẽ. Nó khác xa – rất xa với cái ngôi trường bốn gian đơn
sơ nhỏ bé, cái sân lỏm bỏm nước lúc trời mưa và xấu xí như cái đầu bị ghẻ mỗi
khi bọn học trò bị phạt ra sân làm cỏ. Ngôi chùa Cao đài bây giờ cũng đã được
đưa lên nằm sát bên trường, chớ không còn ở phía sau, kế bên đám ruộng và mớ
nhà lụp xụp nữa.
Phát triển theo
chiều hướng tốt là một điều đáng mừng. Giả như – giả như thôi nhé, tôi có là tổng
thống Mỹ cũng không thể ích kỷ để giữ cho mình một ngôi trường làm kỷ niệm
trong khi những trẻ em khác còn thiếu thốn chỗ ngồi học. Kỷ niệm vốn không nuôi
sống được con người mà.
Nhưng tôi cho rằng
ngôi trường của chúng ta đã không hề mất đi. Tôi chắc rằng trong trái tim hầu hết
mọi người, đều có những hoài niệm về thời thơ dại. Nó ấp ủ trong trái tim, len
lách qua từng khe hở, thẩm thấu trong mỗi tế bào, thì thầm nhắc nhở chúng ta mỗi
khi có chút gì đó chạm vào quá khứ. Hãy nhìn cách mà khi chúng ta gặp nhau, ngồi
nhắc lại chuyện xưa bằng một vẻ mặt vô cùng hưng phấn; tranh nhau kể, tranh
nhau minh họa. Tôi tin, gần như ai cũng trân trọng quá khứ ấu thơ, dù cái quá
khứ này thật ra rất đơn sơ, rất nhỏ bé, rất tầm thường, thậm chí là hơi ngốc ngếch.
Chỉ khi mất đi
người ta mới thấy nuối tiếc. Những tháng ngày thơ dại đã qua rồi, và chắc chắc
rằng chúng ta không có Cỗ máy thời gian
để trở lại những ngày ngồi học bên nhau, dắt díu nhau trốn học đi chơi hoặc
ngay cả lôi nhau ra nện cho một trận. Quá khứ mãi mãi là quá khứ.
Cuối cùng ngôi
trường và những ngày thơ mộng đó chỉ còn nằm trong ký ức mỗi người. Nó có thể tạm
thời bị chôn vùi trong cái mớ lẫn lộn lùng nhùng như những ký ức đời thường
khác. Nhưng nó sẵn sàng le lói, sẵn sàng vươn vai đứng dậy hoặc mạnh mẻ hơn, bừng
sáng lên một lần.
Tôi ước ao –
cùng các bạn, các anh chị, đặc biệt hơn là thầy cô - vì điều này tôi không thể
làm được một mình; mà tôi cũng không được phép thêu dệt như một chuyện cổ tích,
vì mọi nhân chứng đều còn sống sờ sờ (tôi mà dựng chuyện nói láo thì cô Diệp
không bắt nằm xuống quất cho chục cây mới lạ); tất cả mọi người chúng ta, những
ai từng sinh hoạt trong mái trường nhỏ bé này, góp sức chung tay mỗi người một
ngọn nến, đốt sáng lên một ký ức học trò.
Được sự đồng ý của
thầy cô, được sự ủng hộ của các anh chị, các bạn, đặc biệt là LỚP CHÚNG MÌNH
qua nhiều hình thức. Dù mọi người rất vất vả khi tham gia vô cái gọi là mạng
INTERNET, phần lớn đều phải nhờ đến sự trợ giúp của con cháu. Nhưng sự động
viên của mọi người đã giúp tôi mạnh dạn ngồi vào bàn, gõ những phím đầu tiên viết
cho tác phẩm này.
Mong tình cảm của
chúng ta đối với ngôi trường ký ức vẫn luôn luôn tươi đẹp.
AC. Trần Thị Ngọc
Cúc
MỪNG NGÀY HỌP TRƯỜNG SẮP TỚI 17/11/2012
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét